Αριθμ. Πρωτ. Δ1δ/Γ.Π. οικ.43102
ΑΔΑ: 68ΝΧ465ΦΥΟ-ΨΑΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΤΜΗΜΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ταχ. Δ/νση : Αριστοτέλους 17
Ταχ. Κώδικας : 104 33
Πληροφορίες : Σ. Λαζαρίδου
Τηλέφωνο : 2132161352
e-mail : ddy@moh.gov.gr
ΠΡΟΣ: ΟΠΩΣ Π.Α.
Αθήνα 9/8/2023
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΘΕΜΑ: Θέσπιση υποχρεωτικής διενέργειας εκτίμησης κινδύνου και διαχείρισης κινδύνου του συστήματος υδροδότησης από τους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης- Εφαρμογή των διατάξεων του άρ. 9 της Δι(δ)/Γ.Π. οικ. 27829/15-5-2023 ΚΥΑ
Σχετ: α) Η Οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 (L435/1, 23.12.2020).
β) Η με α.π. Δ1(δ)/ ΓΠ οικ. 27829/15-5-2023 ΚΥΑ με θέμα «Ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/2184 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 (L435/1, 23.12.2020) (ΦΕΚ Β' 3525).
γ) Η Υ14/10-7-2023 (4435 Β') Απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη».
δ) Η με α.π. Δ1(δ) Γ.Π. οικ. 38653/13-7-2023 Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Κοινοποίηση διατάξεων των άρθρων7,8,9,10 της υπ'αριθμ. Δ1(δ)/Γ.Π. 27829/15-5-2023 ΚΥΑ».
Με τις διατάξεις της (β) σχετικής ΚΥΑ εναρμονίσθηκε πλήρως στην εθνική μας νομοθεσία η Οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης.
Με τη νέα Οδηγία, εισάγεται υποχρεωτικά μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ασφάλειας του νερού βασισμένη στην εκτίμηση κινδύνου, που θα καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα υδροδότησης, από τη λεκάνη απορροής, την υδροληψία, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή έως το σημείο τήρησης.
Όπως προκύπτει από το σκεπτικό της Οδηγίας, η εν λόγω προσέγγιση βάσει κινδύνου θα πρέπει να αποτελείται από τρεις συνιστώσες:
1. Αναγνώριση των πηγών κινδύνου που συνδέονται με τις λεκάνες απορροής για σημεία υδροληψίας ( εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου των λεκανών απορροής για σημεία υδροληψίας νερού ανθρώπινης κατανάλωσης)
2. Δυνατότητα του φορέα ύδρευσης να προσαρμόζει την παρακολούθηση στους κυριότερους κινδύνους και να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για τη διαχείριση των κινδύνων που εντοπίζονται στην αλυσίδα υδροδότησης από την υδροληψία, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή νερού (εκτίμηση κινδύνου του συστήματος υδροδότησης)
3. Εκτίμηση των ενδεχόμενων κινδύνων που απορρέουν από τα οικιακά συστήματα διανομής (εκτίμηση κινδύνου οικιακού συστήματος διανομής), με ιδιαίτερη έμφαση σε εγκαταστάσεις προτεραιότητας, και θα πρέπει να λαμβάνει αποτελεσματικότερα υπόψη τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους.
Αναλυτικότερα, σε εφαρμογή των ανωτέρω και όσον αφορά στην εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου του συστήματος υδροδότησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 9 της (β) σχετικής ΚΥΑ σας ενημερώνουμε τα εξής:
Α. ΓΕΝΙΚΑ
Οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης υποχρεούνται να διενεργήσουν εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου του συστήματος υδροδότησης.
Η εκτίμηση κινδύνου και η διαχείριση κινδύνου του συστήματος υδροδότησης διενεργείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 7 της (β) σχετικής, για πρώτη φορά έως τις 12 Ιανουαρίου 2029. Η εν λόγω εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου επανεξετάζεται ανά τακτά διαστήματα που δεν υπερβαίνουν την εξαετία και επικαιροποιείται όποτε κρίνεται αναγκαίο.
Β 1. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ
Οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης κατά τη διενέργεια της εκτίμησης κινδύνου του συστήματος υδροδότησης.
> Λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα της εκτίμησης κινδύνου και της διαχείρισης κινδύνου στις λεκάνες απορροής των σημείων υδροληψίας, όπως αυτή περιγράφεται στις διατάξεις του άρθρου 8 της (β) σχετικής.
> Περιγράφουν το σύστημα υδροδότησης από το σημείο υδροληψίας, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή του νερού έως το σημείο παροχής.
> Προσδιορίζουν τις πηγές κινδύνου και τα επικίνδυνα συμβάντα στο σύστημα υδροδότησης και περιλαμβάνουν την εκτίμηση των κινδύνων που θα μπορούσαν να ενέχουν για την ανθρώπινη υγεία μέσω της χρήσης του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, τις διαρροές και τους σωλήνες που παρουσιάζουν διαρροές.
2. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ
Οι Υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Υγιεινής των Π.Ε με βάση τα αποτελέσματα της εκτίμησης κινδύνου που διενεργείται από τους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης, σύμφωνα με την ανωτέρω παράγραφο, διασφαλίζουν ότι οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης λαμβάνουν τα κάτωθι μέτρα διαχείρισης κινδύνου:
• Προσδιορισμό και εφαρμογή μέτρων ελέγχου για την πρόληψη και το μετριασμό των κινδύνων που έχουν εντοπισθεί στο σύστημα υδροδότησης και θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης
• Προσδιορισμό και εφαρμογή μέτρων ελέγχου στο σύστημα υδροδότησης, επιπλέον των μέτρων που έχουν ληφθεί ή προβλέπονται σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 8 της (β) σχετικής ή την παρ. 4 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α'54) για τον μετριασμό των κινδύνων που προέρχονται από τις λεκάνες απορροής των σημείων υδροληψίας, που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης
• Εφαρμογή προγράμματος επιχειρησιακής παρακολούθησης προσαρμοσμένο στο εκάστοτε σύστημα υδροδότησης, η οποία διενεργείται, όπως αναφέρεται στο άρθρο 13, σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙ, Μέρος Α, σημείο 3 της (β) σχετικής.
• Διασφάλιση ότι, σε περίπτωση που η απολύμανση περιλαμβάνεται στην επεξεργασία ή στη διανομή νερού ανθρώπινης κατανάλωσης:
α. επικυρώνεται η αποτελεσματικότητα της απολύμανσης,
β. οποιαδήποτε επιμόλυνση από υποπροϊόντα απολύμανσης συγκρατείται σε όσο το δυνατόν πιο χαμηλά όρια, και
γ. τυχόν ουσίες που παραμένουν στο νερό δεν διακυβεύουν την τήρηση των γενικών υποχρεώσεων που ορίζονται στο άρθρο 4 της (β) σχετικής, ήτοι:
I. Το νερό είναι απαλλαγμένο μικροοργανισμών και παρασίτων, και οποιωνδήποτε ουσιών, σε αριθμούς και συγκεντρώσεις, που αποτελούν ενδεχόμενο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
II. Το νερό πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις του Παραρτήματος Ι μέρη Α και Β και Δ της (β) σχετικής
III. Οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης και οι αρμόδιες Αρχές κατά λόγο αρμοδιότητας, έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμμορφωθούν με τα άρθρα 5 έως 14 της (β) σχετικής.
• Επαλήθευση του ότι τα υλικά, οι χημικές ουσίες για την επεξεργασία και τα μέσα διήθησης που έρχονται σε επαφή με το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης, τα οποία χρησιμοποιούνται στο σύστημα υδροδότησης, συμμορφώνονται με τα άρθρα 11 και 12 της (β) σχετικής.
3. Η εκτίμηση κινδύνου του συστήματος υδροδότησης αφορά:
• Τις παραμέτρους του Παραρτήματος Ι μέρη Α, Β και Γ της (β) σχετικής.
• Τις τυχόν πρόσθετες παραμέτρους που δύναται να καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 5 της (β) σχετικής, και δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι.
• Ουσίες ή ενώσεις που περιλαμβάνονται στον κατάλογο επιτήρησης ( Μέρος Στ του Παραρτήματος Ι της (β) σχετικής), όπως εκάστοτε καθορίζεται με Εκτελεστική Πράξη της Επιτροπής, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 13 της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/2184.
Γ. ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ- ΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ
Η εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου των συστημάτων υδροδότησης από τους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης θα πρέπει να τύχει σχετικής έγκρισης.
α. Η έγκριση δίδεται με Απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη κατόπιν αιτήματος του υπεύθυνου φορέα ύδρευσης και εισήγησης της Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Υγιεινής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.).
β. Οι Υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Υγιεινής των Π.Ε. τηρούν αρχείο :
• των εκτιμήσεων κινδύνων και διαχείρισης κινδύνου των συστημάτων υδροδότησης των περιοχών ευθύνης τους, που έχουν διενεργήσει οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης
• των Αποφάσεων των Περιφερειαρχών με τις οποίες έχουν εγκριθεί οι εκτιμήσεις κινδύνων και διαχείριση κινδύνου των συστημάτων υδροδότησης.
Δ. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ
1. Από την απαίτηση διενέργειας της εκτίμησης κινδύνου και της διαχείρισης κινδύνου του συστήματος υδροδότησης δύνανται να εξαιρούνται με Απόφαση Περιφερειάρχη που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Υγιεινής της οικείας Π.Ε οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης που παρέχουν μεταξύ 10 και 100 m3 ανά ημέρα κατά μέσο όρο ή εξυπηρετούν μεταξύ 50 και 500 άτομα εφόσον η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Υγιεινής της οικείας Π.Ε. είναι πεπεισμένη ότι μια τέτοια εξαίρεση δεν θα έθετε σε κίνδυνο την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης.
2. Προκειμένου ο υπεύθυνος φορέας ύδρευσης που παρέχει μεταξύ 10 και 100 m3 ανά ημέρα κατά μέσο όρο ή εξυπηρετεί μεταξύ 50 και 500 άτομα να εξαιρεθεί από την απαίτηση διενέργειας της εκτίμησης κινδύνου και της διαχείρισης κινδύνου του συστήματος υδροδότησης με Απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, υποβάλλει σχετικό αίτημα στην Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Υγιεινής της οικείας Π.Ε. με στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η εξαίρεση αυτή δε θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης.
Σε περίπτωση τέτοιας εξαίρεσης, οι εξαιρεθέντες υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης διενεργούν τακτική παρακολούθηση σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 13 της (β) σχετικής.
Τέλος τονίζεται ότι η μη τήρηση των προαναφερόμενων συνιστά παράβαση των διατάξεων της σχετικής (β) νομοθεσίας.
Η ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΙΡΗΝΗ ΑΓΑΠΗΔΑΚΗ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ
1. Όλες τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις
της χώρας
(με την παράκληση να ενημερώσουν τους Δήμους αρμοδιότητας τους)
2. ΕΥΔΑΠ
Ωρωπού 156 111 46 Γαλάτσι ΑΤΤΙΚΗ
3. ΕΥΑΘ
Εγνατίας 127
546 35 Θεσσαλονίκη
4. α. Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας
& Κοινωνικής Μέριμνας όλων των ΠΕ Τμήματα Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου β. Δ/νσεις Υγειονομικού Ελέγχου & Περιβαλλοντικής Υγιεινής όλων των ΠΕ
5. ΕΔΕΥΑ
Παπακυριαζή 37-43 412 21 Λάρισα
(με την παράκληση να ενημερώσουν τις ΔΕΥΑ αρμοδιότητας τους)
6. ΚΕΔΕ
Ακαδημίας 65 & Γενναδίου 8
106 78 Αθήνα
ΑΤΤΙΚΗ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. Γρ. Αναπλ. Υπουργού Υγείας
2. Γρ. Γεν. Γραμμ. Δημ. Υγείας
3. Γρ. Προϊστ. Γεν. Δ/νσης Δ.Υ. & Π.Ζ.
4. Δ1δ (4)