Α. Παρακράτηση φόρου στην πηγή (α) Εισόδημα από μισθωτή εργασία Σύμφωνα με το
άρθρο 59 του ΚΦΕ (Ν 4172/2013), παράγραφοι 1, 2 και 3, κάθε φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα
ή νομικό πρόσωπο ή οικονομική οντότητα που διενεργεί πληρωμές ή σε περιπτώσεις που προκύπτουν επιπλέον «παροχές σε είδος» προς εργαζομένους ή υπαλλήλους των ανωτέρω προσώπων (άρθρο 13, ΚΦΕ), υποχρεούται
να παρακρατεί φόρο στην πηγή του σχηματισθέντος εισοδήματος. Σε ότι αφορά τις δυσκολίες στην διαδικασία παρακράτησης φόρου στο «οιονεί εισόδημα» που προκύπτει από τις «παροχές σε είδος», όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μας, η Φορολογική Διοίκηση παρείχε διευκρινίσεις στο θέμα αυτό, με την Εγκύκλιο Πολ. 1072/31-3-2015, στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Όσον αφορά στις παροχές σε είδος του άρθρου 13 του Ν 4172/2013, λόγω του ότι η αποτίμησή τους είναι δυσχερής
έως και αδύνατη κατά την στιγμή της χορήγησής τους, με την παρούσα (σ.σ.: εννοεί την Πολ., ως άνω) γίνεται δεκτό ότι δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου επί των παροχών αυτών, αλλά ο οφειλόμενος φόρος υπολογίζεται κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, δεδομένου ότι η αξία τους (εφόσον αυτές φορολογούνται) προσαυξάνει το εισόδημα από μισθωτή εργασία των δικαιούχων. Σε περιπτώσεις που έχει ήδη διενεργηθεί παρακράτηση φόρου επί των παροχών αυτών, ο φόρος αυτός θα συμψηφισθεί κατά την εκκαθάριση.». Το ίδιο, αναφορικώς με την παρακράτηση φόρου στην πηγή, ισχύει και για τα νομικά πρόσωπα ή τις νομικές οντότητες που καταβάλλουν συντάξεις σε φυσικά πρόσωπα (π.χ. ασφαλιστικά ταμεία), θέμα όμως που δεν αφορά τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, συνεπώς, δεν θα μας απασχολήσει στην παρούσα εφαρμογή.
Κατά ρητή διατύπωση στον νόμο, το εισόδημα που απαλλάσσεται από τον φόρο δεν υπόκειται σε παρακράτηση. Τέτοια εισοδήματα μπορεί να είναι για παράδειγμα: ο μισθός, η σύνταξη και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%, ή το επίδομα ανεργίας που καταβάλλει η ΔΥΠΕ (πρώην ΟΑΕΔ) στους δικαιούχους ανέργους
(εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του φορολογούμενου δεν υπερβαίνει ετησίως τις 10.000 ευρώ), ή το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΚΑΣ)
κ.λπ. (παράγραφος 2, άρθρο 14 του ΚΦΕ).
Σημειώνεται ότι, εάν δεν διενεργήθηκε παρακράτηση φόρου, ενώ έπρεπε να είχε διενεργηθεί, ο υπόχρεος, νομικό ή φυσικό πρόσωπο, οφείλει να καταβάλλει τον φόρο που δεν παρακρατήθηκε, ασφαλώς δε και τυχόν πρόστιμα που προβλέπονται από διατάξεις φορολογικής διαδικασίας (άρθρο 59 του Ν 4987/2022, ΚΦΔ).
Η παρακράτηση φόρου διενεργείται επί του μηνιαίου εισοδήματος από την μισθωτή εργασία, των ημερομισθίων και των εφάπαξ παροχών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 60 του ΚΦΕ. Η παρακράτηση διενεργείται με βάση την φορολογική κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του ΚΦΕ, μετά από προηγούμενη αναγωγή του εισοδήματος σε ετήσια βάση, αφού ληφθεί υπόψη και η μείωση φόρου του άρθρου 16 του ως άνω Κώδικα. Επισημαίνεται ότι με διαφορετικό τρόπο
(βλέπε την παράγραφο 2 του άρθρου 15 του ΚΦΕ), γίνεται η παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετεί σε πλοία του εμπορικού ναυτικού, καθώς και οι κυβερνήτες, οι συγκυβερνήτες και οι μηχανικοί αεροσκαφών αεροπορικών εταιρειών με φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, αλλά και τα μέλη των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5
(«Αρχή Προσφυγών, Συγκρότηση Στελέχωση, Λειτουργία») του Ν 4375/2016.
Επισημαίνεται ότι σε περιπτώσεις που προκύπτει η καταβολή
αναδρομικών εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις, η παρακράτηση φόρου διενεργείται με ενιαίο συντελεστή 20%. Διευκρινίζεται πάντως ότι τα αναδρομικά εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις, φορολογούνται στο έτος αναφοράς και συμψηφίζεται ο ως άνω παρακρατηθείς φόρος. Ομοίως, ο συντελεστής 20% εφαρμόζεται και στις πρόσθετες αμοιβές
(οι οποίες όμως δεν συμπεριλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές) επί του καταβαλλόμενου ποσού, ανεξαρτήτως του έτους στο οποίο ανάγονται για να φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά (παράγραφος 4 του άρθρου 60 του ΚΦΕ).
Τέλος, κατ’ εξαίρεση,
στις καθαρές αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες
ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης του έτους, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%.
(β) Παρακράτηση φόρου στην περίπτωση άλλων πληρωμώνΠεραιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 61, σε συνδυασμό με τα άρθρα 62 και 64, του ΚΦΕ, υποχρεούται σε παρακράτηση φόρου, κάθε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, οι φορείς γενικής κυβέρνησης, καθώς και κάθε φορολογούμενος που δεν έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, αλλά δραστηριοποιείται μέσω μόνιμης εγκατάστασης στην χώρα μας, όταν προβαίνει στις πληρωμές του παρακάτω πίνακα Ι.
Η παρακράτηση φόρου διενεργείται με τον αντίστοιχο συντελεστή:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι
Καταβολή εισοδήματος
| Συντελεστής
|
| (α) Καταβολή μερισμάτων | 5%
|
(β) Καταβολή τόκων καταθέσεων, εν γένει
| 15%
|
(γ) Καταβολή δικαιωμάτων
| 20%
|
(δ) Καταβολή αμοιβών για τεχνικές υπηρεσίες, αμοιβών διοίκησης, αμοιβών για συμβουλευτικές υπηρεσίες και άλλων αμοιβών για παρόμοιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουν παρασχεθεί στην Ελλάδα, όταν ο λήπτης της αμοιβής είναι φυσικό πρόσωπο
| 20%
|
(ε) Για τις αμοιβές που εισπράττονται από εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων, επί της αξίας του υπό κατασκευή έργου, ανεξαρτήτως αν ο λήπτης της αμοιβής είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο
| 3%
|
Επισημαίνεται ότι τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που έχουν την φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα και λαμβάνουν αμοιβές για τις υπηρεσίες που αναφέρονται στην παραπάνω περίπτωση (δ), δηλαδή αμοιβές για τεχνικές υπηρεσίες κ.λπ., δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου. Ωστόσο, οι οικονομικές οντότητες που είναι φορείς γενικής κυβέρνησης, με εξαίρεση τις κεφαλαιουχικές εταιρείες του Δημοσίου, κατά την προμήθεια κάθε είδους αγαθών ή υπηρεσιών από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, υποχρεούνται, όταν ενεργείται καταβολή ή έκδοση σχετικής εντολής πληρωμής επί της αξίας αυτών, να παρακρατούν φόρο, ο οποίος υπολογίζεται στο καθαρό ποσό αυτής της αξίας. Οι συντελεστές παρακράτησης ορίζονται στην παράγραφο 2 του
άρθρου 64 του ΚΦΕ (Ν 4172/2013) και είναι:
Για τα υγρά καύσιμα και για τα προϊόντα καπνοβιομηχανίας..
| 1%
|
Για τα λοιπά κάθε είδους αγαθά……………………………...
| 4%
|
Για την παροχή κάθε είδους υπηρεσίας………………………
| 8%
|
Ο νομοθέτης προβλέπει, στην περίπτωση αυτή, εξαίρεση από την παρακράτηση φόρου, ως εξής:
- όταν προμηθεύονται αγαθά ή τους παρέχονται υπηρεσίες και δεν απαιτείται σύμβαση, εφόσον η καθαρή αξία αυτών, κατά συναλλαγή, δεν υπερβαίνει το ποσό των 150 ευρώ,
- όταν λαμβάνουν υπηρεσίες ή προμηθεύονται ηλεκτρικό ρεύμα, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τηλεγραφήματα, γραμματόσημα, φωταέριο, νερό και εισιτήρια γενικά,
- όπου προβλέπεται παρακράτηση ή προκαταβολή φόρου από άλλη διάταξη για το ίδιο έσοδο.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που ο λήπτης της αμοιβής, σύμφωνα με την περίπτωση δ της παραγράφου 1 του
άρθρου 62 του ΚΦΕ, δηλαδή της καταβολής αμοιβών για τεχνικές υπηρεσίες, αμοιβών διοίκησης, αμοιβών για συμβουλευτικές υπηρεσίες και άλλων αμοιβών για παρόμοιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουν παρασχεθεί στην Ελλάδα,
όταν ο λήπτης της αμοιβής είναι φυσικό πρόσωπο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, παρακράτηση φόρου ενεργείται μόνον εφόσον η συναλλαγή υπερβαίνει τα 300,00 ευρώ.
Ο φόρος που παρακρατείται σύμφωνα με βάση τα παραπάνω, αποδίδεται με ηλεκτρονικό τρόπο, το αργότερο
μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία καταβολής του υποκείμενου σε παρακράτηση εισοδήματος.
(γ) Προκαταβολή του φόρου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, που αποκτάται από φυσικά πρόσωπα Σύμφωνα με το άρθρο 69
του ΚΦΕ (Ν 4172/2013), με βάση την φορολογική δήλωση που υποβάλλει ο φορολογούμενος (φυσικό πρόσωπο), βεβαιώνεται ποσό ίσο με το 55% του φόρου που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα. Η βεβαίωση αυτή αφορά τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημα του τρέχοντος φορολογικού έτους (π.χ. το 2024, επί του φόρου εισοδήματος του 2023) και έχει τα χαρακτηριστικά της έναντι καταβολής. Υπογραμμίζεται ότι αν στην φορολογική δήλωση περιλαμβάνονται και εισοδήματα για τα οποία ο φόρος παρακρατείται στην πηγή, ο φόρος αυτός που παρακρατήθηκε για τα εισοδήματα αυτά, εκπίπτει από το ποσό της προκαταβολής φόρου που πρέπει να βεβαιωθεί.
Παράδειγμα:Αν προσδιορίστηκε φόρος, σε εισόδημα από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, βάσει δήλωσης, 3.000,00 ευρώ και έχει παρακρατηθεί στην πηγή, ποσό φόρου 400,00 ευρώ, η προκαταβολή φόρου που θα βεβαιωθεί θα είναι:
3.000,00 χ 55% = 1.650,00 – 400,00 = 1.250,00 ευρώ
Πάντως, όταν υποβάλλεται φορολογική δήλωση για πρώτη φορά, το προς βεβαίωση ποσό της προκαταβολής περιορίζεται στο 50% (παράγραφος 1, 3ο εδάφιο, άρθρου 69 του ΚΦΕ).
(δ) Προκαταβολή του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτωνΜε βάση την φορολογική δήλωση που υποβάλλει το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα, βεβαιώνεται ποσό ίσο με 80% του φόρου που προκύπτει, ως προκαταβολή του φόρου που αναλογεί στο εισόδημα του τρέχοντος φορολογικού έτους, κατά την έννοια που διευκρινίστηκε στην προηγούμενη παράγραφο γ, ως άνω, της εφαρμογής μας. Το παραπάνω ποσοστό αυξάνεται σε 100%, για τις τραπεζικές ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα. Τα ποσοστά 55%, 80% και 100%, μειώνονται κατά 50% για τα νέα νομικά πρόσωπα κατά τα 3 πρώτα οικονομικά έτη από την δήλωση έναρξης δραστηριότητάς τους. Προσοχή! Η μείωση αυτή δεν εφαρμόζεται για τα νομικά πρόσωπα που προέρχονται από μετατροπή ή συγχώνευση άλλων επιχειρήσεων με βάση τις διατάξεις οποιουδήποτε νόμου.
Β. Λογιστική αντιμετώπισηΜε βάση το Σχέδιο Λογαριασμών που αναπτύσσεται στο Παράρτημα Γ του Ν 4308/2014, για τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ), οι παρακρατηθέντες φόροι της οικονομικής οντότητας και η προκαταβολή φόρου, θα παρακολουθούνται σε τριτοβάθμιους υπολογαριασμούς του φόρου εισοδήματος, στην ομάδα 5 (Υποχρεώσεις, Παθητικό). Ωστόσο, επειδή πρόκειται για λογιστικές πράξεις με χρεωστικά υπόλοιπα, αφού απεικονίζουν απαιτήσεις κατά του Ελληνικού Δημοσίου, θα λειτουργούν ταυτοχρόνως και ως αντίθετοι λογαριασμοί. Βέβαια, στις επισημάνσεις του νόμου για την ομάδα 5, αναφέρεται ότι εναλλακτικά, οι υπολογαριασμοί αυτοί, μπορούν να εμφανίζονται ως αναλυτικοί του 33 «Λοιπές απαιτήσεις», στο Ενεργητικό, θέμα που σχετίζεται με την ευελιξία του Σχεδίου Λογαριασμών των ΕΛΠ. Πάντως, κατά την γνώμη μας, σκόπιμο κρίνεται να χρησιμοποιούνται οι υπολογαριασμοί του 54 «Υποχρεώσεις από φόρους – τέλη», της ομάδας 5, γιατί όπως θα διαπιστωθεί στα παραδείγματα που θα ακολουθήσουν, οι αντίθετοι λογαριασμοί, στην συγκεκριμένη περίπτωση, «βοηθούν» προς την κατεύθυνση να υπάρχει ορθότερη διαχείριση των υπολοίπων των λογαριασμών που σχετίζονται με την διαμόρφωση του τελικού πληρωτέου ποσού του φόρου εισοδήματος.
Συνεπώς, θα χρησιμοποιηθούν, εκτός των άλλων, οι λογαριασμοί:
Κωδικός
| Περιγραφή
|
54
| Υποχρεώσεις από φόρους - τέλη
|
54.01
| Φόρος εισοδήματος πληρωτέος
|
54.01.01
| Φόρος εισοδήματος ετήσιας δήλωσης
|
54.01.02
| Παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος της οντότητας (αντίθετος)
|
54.01.03
| Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος)
|
54.03
| Παρακρατούμενοι φόροι εισοδήματος τρίτων
|
54.03.01
| Παρακρατούμενος φόρος από μισθωτή εργασία και συντάξεις
|
54.03.02
| Παρακρατούμενος φόρος από επιχειρηματική δραστηριότητα
|
54.03.03
| Παρακρατούμενος φόρος διανεμομένων μερισμάτων
|
54.03.04
| Λοιποί παρακρατούμενοι φόροι εισοδήματος
|
Γ. Παραδείγματα1. Εκκαθάριση μισθοδοσίας εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέαΜήνας Ιανουάριος 2024. Μικτές αποδοχές υπαλλήλου 1.200,00 ευρώ (έγγαμος με ένα παιδί).
Κρατήσεις υπέρ ΕΦΚΑ 13,87%: 166,44 ευρώ. Εργοδοτικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ 22,29%: 267,48 ευρώ. Ο φόρος μισθωτής εργασίας παρακρατείται βάσει των άρθρων 15 (κλίμακα φόρου) και 16 (μείωση φόρου) του ΚΦΕ και είναι στο παράδειγμά μας, ανά μήνα: 80,71 ευρώ (12 μήνες + ΔΠ + ΕΑ + ΔΧ). Θα διενεργηθεί η παρακάτω λογιστική εγγραφή, για τον μήνα Ιανουάριο:
---------------------------------31/1/2024---------------------------------
| ΧΡΕΩΣΗ
| ΠΙΣΤΩΣΗ
|
60.01 Μικτές αποδοχές
| 1.200,00
| |
60.02 Εργοδοτικές εισφορές
| 267,48
| |
53.03 Αποδοχές προσωπικού πληρωτέες
| | |
54.03.01 Παρακρατούμενος φόρος από μισθωτή εργασία και συντάξεις
| | 80,71
|
55.01 Υποχρεώσεις σε ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας ασφάλισης
| | 952,85
|
55.01.00 Τρέχουσα εισφορά ΕΦΚΑ
| | 433,92
|
Αιτιολογία: Μισθοδοτική κατάσταση Ιανουαρίου 2024
| 1.467,48
| 1.467,48
|
2. Παρακράτηση φόρου σε παροχή υπηρεσιώνΛογιστικό γραφείο λειτουργεί με την μορφή της ΑΕ. Παρέχει φοροτεχνικές υπηρεσίες σε νομικό πρόσωπο, φορέα γενικής κυβέρνησης και εκδίδει το τιμολόγιο του άρθρου 8 του Ν 4308/2014 (ΕΛΠ) για την αμοιβή του, ποσού 1.000,00 ευρώ (π.χ. δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024), πλέον ΦΠΑ 24%: 240,00 ευρώ. Παρακρατείται φόρος 8%: 80,00 ευρώ (παράγραφος 2, άρθρο 64 ΚΦΕ). Η εξόφληση του τιμολογίου ολοκληρώνεται μετά από ένα μήνα. Η πληρωμή γίνεται με μεταφορά σε λογαριασμό όψης.
- Λογιστικές εγγραφές στα βιβλία της ΑΕ (Λογιστικό γραφείο):
(1)
---------------------------------29/2/2024---------------------------------
| ΧΡΕΩΣΗ
| ΠΙΣΤΩΣΗ
|
30.01 Πελάτες - μη συνδεδεμένες οντότητες
| | |
30.01.00 Νομικό Πρόσωπο – Φορέας γενικής κυβέρνησης
| 1.240,00
| |
70.07.01 Πωλήσεις υπηρεσιών σε μη συνδεδεμένες οντότητες
| | 1.000,00
|
54.02.01 ΦΠΑ εκροών
| | 240,00
|
Αιτιολογία: Τιμολόγιο, αριθμός…, αμοιβή ως σύμβαση
| 1.240,00
| 1.240,00
|
(2)
---------------------------------31/3/2024---------------------------------
| ΧΡΕΩΣΗ
| ΠΙΣΤΩΣΗ
|
38.02 Καταθέσεις όψης
| | |
38.02.00 Τράπεζα Χ, λογαριασμός όψης
| 1.160,00
| |
54.01.02 Παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος της οντότητας (αντίθετος)
| 80,00
| |
30.01 Πελάτες - μη συνδεδεμένες οντότητες
| | |
30.01.00 Νομικό Πρόσωπο – Φορέας γενικής κυβέρνησης
| | 1.240,00
|
Αιτιολογία: Είσπραξη τιμολογίου…
| 1.240,00
| 1.240,00
|
- Λογιστικές εγγραφές στα βιβλία του φορέα γενικής κυβέρνησης (υποθέτουμε ότι τηρεί τις διατάξεις των ΕΛΠ και έχει απαλλαγή από ΦΠΑ):
(1)
---------------------------------29/2/2024---------------------------------
| ΧΡΕΩΣΗ
| ΠΙΣΤΩΣΗ
|
64.01.01 Αμοιβές για υπηρεσίες - μη συνδεδεμένες οντότητες
| 1.240,00
| |
50.01 Προμηθευτές - μη συνδεδεμένες οντότητες
| | |
50.01.00 «Λογιστικό γραφείο ΑΕ»
| | 1.240,00
|
Αιτιολογία: Λήψη υπηρεσιών, ως σύμβαση. Τιμολόγιο…
| 1.240,00
| 1.240,00
|
(2)
---------------------------------31/3/2024---------------------------------
| ΧΡΕΩΣΗ
| ΠΙΣΤΩΣΗ
|
50.01 Προμηθευτές - μη συνδεδεμένες οντότητες
| | |
50.01.00 «Λογιστικό γραφείο ΑΕ»
| 1.240,00
| |
38.02 Καταθέσεις όψης
| | |
38.02.99 Τράπεζα Ω, λογαριασμός όψης
| | 1.160,00
|
54.01.02 Παρακρατούμενος φόρος από επιχειρηματική δραστηριότητα
| | 80,00
|
Αιτιολογία: Εξόφληση Τιμολογίου…
| 1.240,00
| 1.240,00
|
Ο παρακρατηθείς φόρος των 80,00 ευρώ, θα αποδοθεί με ηλεκτρονικό τρόπο, το αργότερο
μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία καταβολής του υποκείμενου σε παρακράτηση εισοδήματος.
3. Προκαταβολή φόρου και συμψηφισμός με παρακρατηθέντες φόρουςΗ «ΚΑΠΑ ΕΠΕ» κατά το φορολογικό έτος 2023 παρουσιάζει λογιστικά κέρδη 100.000,00 ευρώ. Μετά την φορολογική αναμόρφωση προκύπτουν τα φορολογητέα κέρδη που ανέρχονται στο ποσό των 120.000,00 ευρώ. Ο λογαριασμός 54.01.02
«Παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος της οντότητας (αντίθετος)» έχει χρεωστικό υπόλοιπο 2.000,00 ευρώ (απαίτηση), το οποίο προέρχεται από παρακράτηση φόρου επί τόκων τραπεζικών καταθέσεων, αφενός και αφετέρου από παρακράτηση φόρου 4%, η οποία σχηματίστηκε από πωλήσεις σε φορείς γενικής κυβέρνησης.
Ο λογαριασμός 54.01.03
«Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος)» έχει επίσης χρεωστικό υπόλοιπο 18.500,00 ευρώ και απεικονίζει την προκαταβολή φόρου που υπολογίστηκε κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης του προηγούμενου φορολογικού έτους 2022.
Περαιτέρω, παρακρατείται από τα κέρδη το κατά νόμο τακτικό αποθεματικό με ποσοστό 5% (48.01), μετά την αφαίρεση του φόρου εισοδήματος, ενώ το αρμόδιο όργανο της εταιρείας θα αποφασίσει να διανεμηθούν κέρδη στους εταίρους, 60.000,00 ευρώ.
Από τα υπόλοιπα κέρδη ποσό 9.000,00 ευρώ μεταφέρεται στον 48.02
«Προαιρετικά αποθεματικά αποφάσεων γενικής συνέλευσης ιδιοκτητών», ενώ το απομένον ποσό των 920,00 ευρώ μεταφέρεται προς στρογγυλοποίηση στα αποτελέσματα σε νέο.
- Υπολογισμός φόρου εισοδήματος περιόδου (φορολογικού έτους 2023):
120.000,00 χ 22% =
26.400,00 ευρώ
- Υπολογισμός προκαταβολής φόρου διανυόμενου έτους (2024):
26.400,00 χ 80% = 21.120,00 – 2.000,00 (παρακρατηθέντες, για υπολογισμό προκαταβολής) =
19.120,00 ευρώ
- Υπολογισμός τελικής φορολογικής υποχρέωσης:
26.400,00 + 19.120,00 - 2.000,00 (παρακρατηθέντες, τελικός συμψηφισμός) - 18.500,00 (προκαταβολή προηγούμενου έτους) =
25.020,00 ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι η διάθεση
είναι ευρεία έννοια και περιλαμβάνει τόσο την διανομή των κερδών, όσο και την αποθεματικοποίησή τους.
Η διάθεση των κερδών γίνεται ως εξής:
Λογιστικά κέρδη
| 100.000,00
|
μείον, φόρος εισοδήματος
| 26.400,00
|
ίσον, υπόλοιπο προς διάθεση
| 73.600,00
|
Παρακρατείται τακτικό αποθεματικό (άρθρο 24, Ν 3190/1955)
| 3.680,00
|
Υπόλοιπο προς διάθεση
| 69.920,00
|
Διανομή κερδών στους εταίρους
| 60.000,00
|
Σχηματισμός προαιρετικού αποθεματικού
| 9.000,00
|
Απομένον υπόλοιπο κερδών σε νέο
| 920,00
|
Σύνολο
| 69.920,00
|
Το ποσό των 69.920,00 ευρώ ευρίσκεται στην πίστωση του λογαριασμού 82.02
«Καθαρό κέρδος περιόδου (μετά από φόρους)», ενώ ο λογαριασμός 54.01
«Φόρος εισοδήματος πληρωτέος», έχει στην πίστωσή του, κατά την ημερομηνία υποβολής της φορολογικής δήλωσης της εταιρείας (έντυπο Ν), το ποσό των 25.020,00 ευρώ, προς πληρωμή. Οι λογαριασμοί 54.01.02
«Παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος της οντότητας (αντίθετος)» και 54.01.03
«Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος)», ως αντίθετοι αφού αντικαθιστούν χρεώσεις και υποδηλώνουν απαίτηση κατά του Ελληνικού Δημοσίου, κατά την γνώμη μας, θα πρέπει να εμφανίζονται αφαιρετικά στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, στο Παθητικό του ισολογισμού. Ο λογαριασμός 48.01
«Αποθεματικά καταστατικού», με προτεινόμενο τριτοβάθμιο τον 48.01.00
«Τακτικό αποθεματικό», θα πιστωθεί με το ποσό των 3.680,00 ευρώ, ενώ ο 48.02
«Προαιρετικά αποθεματικά αποφάσεων γενικής συνέλευσης ιδιοκτητών», με προτεινόμενο τριτοβάθμιο τον 48.02.00
«Έκτακτο αποθεματικό» θα πιστωθεί με το ποσό των 9.000,00 ευρώ. Το απομένον υπόλοιπο των 920,00 ευρώ θα πιστωθεί σε υπολογαριασμό του 49
«Αποτελέσματα σε νέο». Τέλος, κατά την καταβολή του διανεμόμενου ποσού των 60.000,00 ευρώ στους εταίρους, θα παρακρατηθεί φόρος 5% (άρθρο 61 και 64 του ΚΦΕ), ήτοι 3.000,00 ευρώ σε πίστωση του 54.03.03
«Παρακρατούμενος φόρος διανεμομένων μερισμάτων».Προς επεξήγηση των παραπάνω, υπενθυμίζεται ότι, η κάθε οικονομική οντότητα, αναφορικώς με τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις χρήσεων 2015 και εφεξής:
(α) Θα εμφανίζει τα μερίσματα ή άλλης μορφής διανομές, ως υποχρεώσεις, με μείωση των αποτελεσμάτων εις νέο,
κατά τον χρόνο έγκρισής τους από την γενική συνέλευση των μετόχων ή των εταίρων, και όχι στον ισολογισμό της κλειόμενης περιόδου.
(β) Θα εμφανίζει τις χορηγούμενες στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ή αναλόγου οργάνου (π.χ. διαχειριστές ΕΠΕ) αμοιβές από τα κέρδη, ως έξοδα, όταν εγκρίνονται από την γενική συνέλευση των μετόχων ή το κατά περίπτωση αρμόδιο όργανο (π.χ. συνέλευση εταίρων).
(γ) Θα εμφανίζει όλους τους φόρους (φόρο εισοδήματος, διαφορές φορολογικού ελέγχου και λοιπούς μη ενσωματωμένους στο λειτουργικό κόστος φόρους), ως στοιχεία της κατάστασης αποτελεσμάτων, στον χρόνο που προκύπτουν, βάσει της αρχής του δεδουλευμένου. Ειδικά επισημαίνεται ότι ο φόρος εισοδήματος καταχωρίζεται ως έξοδο και ταυτοχρόνως, ως υποχρέωση, στο τέλος της περιόδου που αφορά, καθώς έχει ήδη προκύψει με βάση την ισχύουσα νομοθεσία
(εφαρμογή της αρχής του δεδουλευμένου). (δ) Δεν καταχωρίζεται στην κλειόμενη περίοδο η προκαταβολή φόρου εισοδήματος για την επόμενη χρήση. Το σχετικό ποσό καταχωρίζεται με την καταβολή του σχετικού ποσού στην επόμενη περίοδο (χρόνος υποβολής φορολογικής δήλωσης της οικονομικής οντότητας).
Προτεινόμενη βιβλιογραφία και πηγές:1. Λογιστική Οδηγία της ΕΛΤΕ για την εφαρμογή του Ν 4308/2014.
2. Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, Κωδικοποιημένες διατάξεις Ν 4172/2013 (2024).
3. Μαριάνθη Ξένου – Χαράλαμπος Ξένος:
«Ν. 4308/2014» (Ανάλυση – Ερμηνεία Λογιστικών Διατάξεων) PROSVASIS 2016.
4. Γ. Αληφαντής: «Διανεμόμενα κέρδη ΑΕ και ΕΠΕ», Έκδοση 8η 2019.
5. Γεώργιος Κορομηλάς - Μαρίνα Τσιαουσίδου:
«ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ για πολύ μικρές και μικρές οντότητες», TAX Advisors, 2020.
6. Νίκος Παπαγιάννης:
«ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ», Εφαρμογή ΕΛΠ στην πράξη, EPSILON 2016.
7. Διονύσιος Φάκος:
«ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΒΑΣΕΙ ΕΛΠ», PROSVASIS 06/2016.
8. Δημήτρης Γαρνέλης – Νίκος Σγουρινάκης:
«Εφαρμογές – Παραδείγματα Λογιστικής & Φορολογίας», ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 2020.