ΓΝΩΜΗ Γ1/2021ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(της διαδικασίας του άρθρου 2, παρ. 2, περ. γ' υποπερ. γγ' του ν. 4015/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα, την 4η Ιανουαρίου του έτους δύο χιλιάδες είκοσι ένα (2021), ημέρα Δευτέρα και ώρα 10.00 π.μ., και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπου και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση, μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα Μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα Μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά τη συνεδρίαση άπαντα τα τακτικά, ήτοι:
Πρόεδρος: Γεώργιος Καταπόδης
Αντιπρόεδρος: Αδάμ Καραγλάνης
Μέλη: Δημήτριος Σταθακόπουλος (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Μαρία Στυλιανίδη
Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Βασιλική Σκαρτσούνη
Γραμματέας: Αικατερίνη Αλτιπαρμάκη, Δ.Ε. Διοικητικών Γραμματέων.
Εισηγητές: Γεώργιος Τράντας, Νομικός Σύμβουλος της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., Γεώργιος Σίμου, Προϊστάμενος του Τμήματος Συντονισμού της Διεύθυνσης Συντονισμού της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Κατά τη διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστησαν οι εισηγητές, Γεώργιος Τράντας (μέσω τηλεδιάσκεψης) και Γεώργιος Σίμου, καθώς και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντονισμού, Αικατερίνη Κυριαζή, η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων, Μίνα Καλογρίδου και η Αν. Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων της ως άνω Διεύθυνσης, Μαρία Χριστίνα Καξιρή, οι οποίοι αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας των Μελών της Αρχής και τη λήψη της απόφασης.
Θέμα:
Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ υποπερ. (γγ) του ν. 4013/2011, επί σχεδίου απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων της παρ. 2 του άρθρου 340 ν. 4412/2016 (Α' 147)».Σχετ: Το με αριθμό πρωτ. 132483/14.12.2020 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Συμβάσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το οποίο υποβλήθηκε στην Αρχή στις 14.12.2020 και έλαβε αρ. πρωτ. εισερχ. 6994, με το οποίο διαβιβάσθηκε σχέδιο Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών.
I. ΙστορικόΜε το με αριθμό πρωτ. 132483/14.12.2020 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Συμβάσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (αρ. πρωτ. εισερχ. Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 6994) διαβιβάσθηκε στην Αρχή σχέδιο Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων της παρ. 2 του άρθρου 340 ν. 4412/2016 (Α' 147)», για την παροχή σύμφωνης γνώμης της Αρχής σύμφωνα με το αρ. 2, παρ. 2, περ. γ', υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011, όπως ισχύει.
Με το εν λόγω σχέδιο απόφασης οι ως άνω Υπουργοί προβαίνουν στη ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν στη σύνταξη της έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων του άρθρου 340 του ν. 4412/2016 και ειδικότερα, μεταξύ άλλων, καθορίζονται τα απαιτούμενα στοιχεία/πληροφορίες για τη σύνταξη της έκθεσης, οι υπόχρεοι για την παροχή των εν λόγω πληροφοριών, ο χρόνος και ο τρόπος υποβολής τους και οι πειθαρχικές ευθύνες που υπέχουν οι υπόχρεοι σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής των απαιτούμενων στοιχείων.
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.Σύμφωνα με το αρ. 2 παρ. 2 περ. γ υποπερ. γγ του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, η Αρχή:
«[...] γ) Γνωμοδοτεί για τη νομιμότητα κάθε διάταξης σχεδίου νόμου ή κανονιστικής πράξης που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και συμμετέχει στις οικείες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Τα αρμόδια όργανα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη της Αρχής. Ειδικότερα:
[...] γγ) Οι λοιπές κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση νόμου, εξαιρουμένων των προκηρύξεων, καθώς και οι κανονισμοί άλλων δημοσίων οργάνων και αναθετουσών αρχών, όπως ιδίως οι κανονισμοί που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 3 του ν. 2286/ 1995, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών εσωτερικής λειτουργίας των κατά περίπτωση αρμόδιων ελεγκτικών διοικητικών οργάνων στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, κατά το μέρος που οι εν λόγω πράξεις και κανονισμοί ρυθμίζουν θέματα δημοσίων συμβάσεων, εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής. Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας οι σχετικές πράξεις μπορούν να εκδοθούν και χωρίς τη γνώμη της Αρχής.»
Στο βαθμό που το ως άνω σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης, ως παρατίθεται κατωτέρω, περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν, όπως προαναφέρθηκε, σε ζητήματα δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή σύμφωνης γνώμης κατ' άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011.
ΙΙΙ. Το υποβληθέν στην Αρχή σχέδιο Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων της παρ. 2 του άρθρου 340 ν. 4412/2016 (Α' 147)», έχει ως εξής:ΑΠΟΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ: «Καθορισμός λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων της παρ. 2 του άρθρου 340 ν. 4412/2016 (Α' 147)».
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
KAI
O ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις, ως ισχύουν:
1.1 Του ν. 2690/1999 (Α' 45) «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις».
1.2 Του ν. 4013/2011 (Α' 204) «Σύσταση ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων - Αντικατάσταση του έκτου κεφαλαίου του ν. 3588/2007 (πτωχευτικός κώδικας) - Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης και άλλες διατάξεις».
1.3 Του ν. 4354/2015 (Α' 176) «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
1.4 Του ν. 4412/2016 (Α' 147) «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)».
1.5 Του ν. 4622/2019 (Α' 133) «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης».
1.6 Του ν. 4623/2019 (Α'134) «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλα επείγοντα ζητήματα».
1.7 Του ν. 4727/2020 (Α'184) «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις».
1.8 Του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α' 98).
1.9 Του π.δ. 147/2017 (Α' 192) «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης».
1.10 Του π.δ. 80/2019 (Α' 118) «Διορισμός του Κυριάκου Μητσοτάκη του Κωνσταντίνου, Αρχηγού του Κόμματος της «Νέας Δημοκρατίας» (Ν.Δ.) ως Πρωθυπουργού».
1.11 Του π.δ. 81/2019 (Α' 119) «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων».
1.12 Του π.δ. 83/2019 (Α' 121) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
1.13 Του π.δ. 84/2019 (A' 123) «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/ΕνιαίωνΔιοικητικών Τομέων Υπουργείων».
2. Τις αποφάσεις:
2.1 Την υπ' αριθμ. 79595/30.07.2019 (Υ.Ο.Δ.Δ. 507) κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Διορισμός μετακλητού Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων».
2.2 Την υπ' αριθμ. 127526/10.12.2019 Απόφαση σύστασης και συγκρότησης ομάδας εργασίας με έργο την κατάρτιση σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 340 του ν. 4412/2016 (ΑΔΑ: 7ΧΕΛ46ΜΤΛΡ-ΕΞΔ).
3. Την τυποποίηση που προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συμφωνήθηκε από τα κράτη-μέλη, υπό τον τίτλο «Procurement Monitoring Report Template», σχετικά με το περιεχόμενο της έκθεσης παρακολούθησης εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων των οδηγιών 2014/24/ΕΕ (άρθρα 83 παρ. 1-5, 86, 90 παρ. 7), 2014/25/ΕΕ (άρθρα 99 παρ. 1-5, 106 παρ. 3, 102) και 2014/23/ΕΕ (άρθρα 45 παρ.1-3).
4. Τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 340 του ν. 4412/2016 (Α' 147), με την οποία χορηγείται εξουσιοδότηση για την έκδοση της παρούσας.
5. Το με αρ. πρωτ. 128387/03.12.2020 διαβιβαστικό έγγραφο της συντονίστριας της ομάδας εργασίας, η οποία συγκροτήθηκε με την με αρ. 127526/10.12.2019 Απόφαση.
6. Τη με αριθμ. ... σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.).
7. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Άρθρο 1
Αντικείμενο
Αντικείμενο της παρούσας αποτελεί ο καθορισμός των λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων, την οποία συντάσσει και αποστέλλει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανά τριετία, η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ). Ειδικότερα με την παρούσα καθορίζονται τα απαιτούμενα στοιχεία/ πληροφορίες που παρέχονται στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ, οι υπόχρεοι για την παροχή των εν λόγω πληροφοριών, ο χρόνος και ο τρόπος υποβολής τους και οι πειθαρχικές ευθύνες που υπέχουν οι υπόχρεοι σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής των απαιτούμενων στοιχείων.
Άρθρο 2
Απαιτούμενες πληροφορίες για τη σύνταξη της έκθεσης παρακολούθησης
1. Οι πληροφορίες παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων που απαιτούνται για τη σύνταξη της έκθεσης παρακολούθησης, διακρίνονται σε ποσοτικές και ποιοτικές.
2. Η ανάλυση και επεξεργασία των πληροφοριών πρέπει να αποβλέπει και να οδηγεί σε προσδιορισμό και τεκμηρίωση των:
(α) συχνότερων αιτιών πλημμελούς εφαρμογής ή έλλειψης ασφάλειας δικαίου
(β) ενδεχόμενων διαρθωτικών ή επαναλαμβανόμενων προβλημάτων στην εφαρμογή των κανόνων δημοσίων συμβάσεων
(γ) του επιπέδου της συμμετοχής των ΜΜΕ στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων
(δ) των δράσεων πρόληψης, εντοπισμού και αναφοράς περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς, και σύγκρουσης συμφερόντων
(ε) λοιπών σοβαρών παρατυπιών του τομέα των δημοσίων συμβάσεων Πέραν των στοιχείων που αποστέλλουν οι υπόχρεοι του άρθρου 3 του παρόντος, η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. μπορεί να αντλεί ποιοτικές και ποσοτικές πληροφορίες για τη σύνταξη της έκθεσης, ιδίως από:
• δημοσιοποιημένες αποφάσεις της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών,
• δημοσιοποιημένες αποφάσεις της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων επί αιτημάτων παροχής σύμφωνης γνώμης για την προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης,
• δημοσιοποιημένες αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου,
• δημοσιοποιημένες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας,
• δημοσιοποιημένες αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου,
• δημοσιοποιημένες εκθέσεις/ελέγχους της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας,
• έγγραφα ερωτήματα αναθετουσών αρχών/αναθετόντων φορέων που απευθύνονται στην Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων,
• γνωστοποίηση καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων και προηγούμενης εμπλοκής υποψηφίων στην Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 24 και 48 ν. 4412/2016,
• δημοσιοποιημένες εκθέσεις/ελέγχους της Επιτροπής Ανταγωνισμού,
• δημοσιοποιημένες εκθέσεις/ελέγχους συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση Προγραμμάτων που διενεργούνται από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου,
• το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.) και το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) και
• το "Smart Public Contracts Register - Empowering Public Procurement Statistical reporting, Market analysis and Monitoring".
Άρθρο 3
Υπόχρεοι παροχής στοιχείων/πληροφοριών
1. Για την παροχή των πληροφοριών του άρθρου 2 της παρούσας αρμόδιοι είναι οι κάτωθι φορείς:
Α. Αναθέτουσες Αρχές/Αναθέτοντες Φορείς
Β. Εποπτικά και Ελεγκτικά διοικητικά όργανα
1) Εθνική Αρχή Διαφάνειας
2) Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου
3) Διαχειριστικές Αρχές
4) Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών
5) Επιτροπή Ανταγωνισμού
6) Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων
7) Ειδική Υπηρεσία Θεσμικής Υποστήριξης (Ε.Υ.Θ.Υ.) της Εθνικής Αρχής Συντονισμού ΕΣΠΑ της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Γ. Άλλοι φορείς
1) Διεύθυνση Διαχείρισης, Ανάπτυξης και Υποστήριξης Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. της Γενικής Διεύθυνσης Υποδομών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Δημόσιας Διοίκησης της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
2) Τμήμα Μητρώου Οικονομικών Φορέων, Επιτελικής Πληροφόρησης, Στατιστικών και Απολογιστικών Στοιχείων της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Συμβάσεων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Οι φορείς της περίπτωσης Α' του παρόντος άρθρου θα παρέχουν τις πληροφορίες του Πίνακα 1 και 2 του Παραρτήματος της παρούσας.
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου και οι Διαχειριστικές Αρχές θα παρέχουν τις πληροφορίες του Πίνακα 1 του Παραρτήματος της παρούσας.
Η Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών θα παρέχει τις πληροφορίες του Πίνακα 3 του Παραρτήματος της παρούσας.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα παρέχει τις πληροφορίες του Πίνακα 4 του Παραρτήματος της παρούσας.
Η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων και η Ειδική Υπηρεσία Θεσμικής Υποστήριξης της Εθνικής Αρχής Συντονισμού ΕΣΠΑ της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων θα παρέχουν τις πληροφορίες του Πίνακα 5 του Παραρτήματος της παρούσας.
Η Διεύθυνση Διαχείρισης, Ανάπτυξης και Υποστήριξης Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. της Γενικής Διεύθυνσης Υποδομών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Δημόσιας Διοίκησης της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Τμήμα Μητρώου Οικονομικών Φορέων, Επιτελικής Πληροφόρησης, Στατιστικών και Απολογιστικών Στοιχείων της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Συμβάσεων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, θα παρέχουν τις πληροφορίες του Πίνακα 6 του Παραρτήματος της παρούσας έως την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας του Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. με την Εθνική Βάση Δεδομένων Δημοσίων Συμβάσεων που τηρείται στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Άρθρο 4
Χρόνος και τρόπος υποβολής στοιχείων/πληροφοριών
Οι υπόχρεοι παροχής των πληροφοριών του άρθρου 3 της παρούσας, θα αποστέλλουν στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. τα απαιτούμενα, κατά περίπτωση, στοιχεία τον Ιανουάριο κάθε έτους και θα αφορούν το χρονικό διάστημα του αμέσως προηγούμενου έτους.
Για την αποστολή των στοιχείων απαιτείται υποχρεωτικά η συμπλήρωση των τυποποιημένων πινάκων του Παραρτήματος της παρούσας και ειδικότερα το σύνολο των πεδίων χωρίς αστερίσκο, εφόσον υπάρχουν. Πρόσθετα στοιχεία για την τεκμηρίωση των Πινάκων εκ μέρους των υπόχρεων είναι προαιρετικά, καθώς επίσης και τα πεδία με αστερίσκο. Οι Πίνακες διατίθενται σε επεξεργάσιμη μορφή στην ιστοσελίδα της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων ( ).
Άρθρο 5
Πειθαρχικές ευθύνες σε υπόχρεους παροχής στοιχείων
Η υπαίτια παράλειψη παροχής των ανωτέρω στοιχείων/ πληροφοριών συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα των αρμοδίων οργάνων των φορέων του άρθρου 3 της παρούσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Η μη συνεργασία φορέων καταγράφεται στην ετήσια έκθεση της ΕΑΑΔΗΣΥ προς την Βουλή των Ελλήνων.
Άρθρο 6
Μεταβατική διάταξη
Για την πρώτη έκθεση παρακολούθησης των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων, που θα υποβληθεί μετά την δημοσίευση της παρούσας, δεν εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στο άρθρο 4 της παρούσας. Τα στοιχεία/ πληροφορίες για την εν λόγω έκθεση θα πρέπει να αποσταλούν από τους υπόχρεους στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και το αργότερο έως το τέλος Φεβρουαρίου 2021.
Άρθρο 7
Έναρξη ισχύος
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο Υπουργός
Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Σπυρίδων - Άδωνις Γεωργιάδης
Ο Υπουργός
Εσωτερικών
Παναγιώτης Θεοδωρικάκος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Πίνακας 1
Στοιχεία Αναθέτουσας Αρχής / Αναθέτοντος Φορέα /Διαχειριστικής Αρχής / Ελεγκτικής Αρχής
ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Σε ποια στάδια/επιμέρους διαδικασίες του κύκλου ζωής των δημοσίων συμβάσεων εντοπίζονται τα περισσότερα ή και σημαντικότερα προβλήματα | επιλογή | Εντοπισμός και πιθανές αιτίες προβλημάτων
|
Στάδιο | Επιμέρους διαδικασία | Βιβλίο (Ι/ΙΙ) του ν. 4412/16 | Σχετικά άρθρα του ν. 4412/16 | Περιγραφή προβλήματος | Πιθανές αιτίες
| |
Σχεδιασμός | προγραμματισμός ετήσιων αναγκών | | | | | |
προσδιορισμός αντικειμένου σύμβασης | | | | | |
υπολογισμός εκτιμώμενης αξίας σύμβασης | | | | | |
έρευνα αγοράς | | | | | |
ωριμότητα | | | | | |
σκοπιμότητα | | | | | |
επιλογή διαδικασίας | | | | | |
έλεγχος κατάτμησης | | | | | |
αδήλωτη σύγκρουση συμφερόντων προσωπικού της αναθέτουσας αρχής | | | | | |
άλλο | | | | | |
Δημοσιότητα και Διαφάνεια | κατάρτιση εγγράφων σύμβασης | | | | | |
προσδιορισμός προδιαγραφών | | | | | |
χρήση προτύπων / σημάτων (πιστοποίηση ποιότητας, περιβαλλοντική πιστοποίηση, οικολογικά σήματα κ.α.) | | | | | |
καθορισμός κριτηρίων επιλογής και ανάθεσης | | | | | |
διαμόρφωση ΕΕΕΣ-ΤΕΥΔ | | | | | |
καθορισμός προθεσμιών | | | | | |
δημοσίευση | | | | | |
άλλο | | | | | |
Υποβολή προσφορών και αξιολόγηση | συγκρότηση επιτροπών | | | | | |
ηλεκτρονική υποβολή προσφορών | | | | | |
παροχή διευκρινήσεων | | | | | |
εφαρμογή κριτηρίων επιλογής και ανάθεσης | | | | | |
ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές | | | | | |
άλλο | | | | | |
Κατακύρωση -σύναψη σύμβασης | ενστάσεις και προσφυγές | | | | | |
προσυμβατικοί έλεγχοι | | | | | |
υποβολή δικαιολογητικών | | | | | |
σύναψη σύμβασης | | | | | |
άλλο | | | | | |
Εκτέλεση σύμβασης | παρακολούθηση /επίβλεψη εργασιών | | | | | |
υπεργολαβία | | | | | |
υποκατάσταση | | | | | |
τροποποίηση σύμβασης | | | | | |
επιμετρήσεις, πιστοποιήσεις | | | | | |
πληρωμές | | | | | |
παραλαβή | | | | | |
έκπτωση, λύση σύμβασης | | | | | |
άλλο | | | | | |
Πιθανές γενικές αιτίες για λανθασμένη εφαρμογή των κανόνων
• έλλειψη γνώσεων/δεξιοτήτων
• έλλειψη προσωπικού / οργάνωσης
• κακή διατύπωση
• ασάφεια
• δύσκολη ερμηνεία
• πιθανές διαφορετικές ερμηνείες
• απαιτείται συνεχής καθοδήγηση
• άλλο
Πίνακας 2
Στοιχεία Αναθέτουσας Αρχής /Αναθέτοντος Φορέα
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
| Έργα | Μελέτες, τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες | Προμήθειες | Υπηρεσίες
|
Πλήθος προκηρύξεων/διακηρύξεων άνω των ορίων | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων/διακηρύξεων κάτω των ορίων | | | | |
Πλήθος συμβάσεων άνω των ορίων | | | | |
Πλήθος συμβάσεων κάτω των ορίων | | | | |
Πλήθος γνωστοποιήσεων αναθέσεων συμβάσεων άνω των ορίων | | | | |
Πλήθος γνωστοποιήσεων αναθέσεων συμβάσεων κάτω των ορίων | | | | |
Συνολική αξία ανατεθειμένων συμβάσεων άνω των ορίων | | | | |
Συνολική αξία ανατεθειμένων συμβάσεων κάτω των ορίων | | | | |
Συνολική αξία συμβάσεων άνω των ορίων που ανατέθηκαν σε ΜΜΕ | | | | |
Συνολική αξία συμβάσεων κάτω των ορίων που ανατέθηκαν σε ΜΜΕ | | | | |
Πλήθος διαγωνισμών άνω των ορίων με μία μόνο υποβληθείσα προσφορά | | | | |
Πλήθος διαγωνισμών κάτω των ορίων με μία μόνο υποβληθείσα προσφορά | | | | |
Πλήθος διαγωνισμών άνω των ορίων με περισσότερες από τρεις (3) προσφορές | | | | |
Πλήθος διαγωνισμών κάτω των ορίων με περισσότερες από τρεις (3) προσφορές | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων άνω των ορίων με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων κάτω των ορίων με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση | | | | |
Πίνακας 3
ΑΡΧΗ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πλήθος κατατεθειμένων προδικαστικών προσφυγών |
Πλήθος προδικαστικών προσφυγών ανά αντικείμενο διακήρυξης |
Εργο |
Μελέτη, τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες |
Παραχώρηση |
Προμήθεια |
Υπηρεσία |
Προμήθεια και υπηρεσία |
Πλήθος προδικαστικών προσφυγών ανά στάδιο προσβολής |
κατά όρων διακήρυξης |
κατά πρακτικών και αποφάσεων |
Πλήθος οριστικών αποφάσεων |
δεκτές |
απορριπτικές |
Πλήθος αποφάσεων προσωρινών μέτρων |
δεκτές |
απορριπτικές |
(*) Πλήθος δεκτών οριστικών αποφάσεων με τις οποίες συμμορφώθηκαν ή όχι οι ΑΑ |
συμμόρφωση |
προσβολή με ένδικα βοηθήματα |
(*) Πλήθος κατατεθειμένων ενδίκων βοηθημάτων κατά αποφάσεων της Αρχής |
αιτήσεις αναστολής ενώπιον Διοικητικών Εφετείων και Συμβουλίου Επικρατείας |
αιτήσεις ακυρώσεως ενώπιον Διοικητικών Εφετείων και Συμβουλίου Επικρατείας |
(*) Εκδοθείσες δικαστικές αποφάσεις επί των ενδίκων βοηθημάτων |
αριθμός αποφάσεων Α.Ε.Π.Π. που προσεβλήθησαν με αίτηση αναστολής |
αριθμός αποφάσεων Α.Ε.Π.Π. που ανεστάλησαν δυνάμει δικαστικών αποφάσεων |
αριθμός αποφάσεων Α.Ε.Π.Π. που προσεβλήθησαν με αίτηση ακύρωσης |
αριθμός αποφάσεων Α.Ε.Π.Π. που ακυρώθηκαν δυνάμει δικαστικών αποφάσεων |
(*) πεδία με προαιρετική συμπλήρωση
Πίνακας 4
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πλήθος αντι-ανταγωνιστικών συμπράξεων μεταξύ επιχειρήσεων για τις οποίες έχει εκδοθεί απόφαση (συμφωνίες, εναρμονισμένες πρακτικές και αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων) στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων |
Εργο |
Μελέτη, τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες |
Παραχώρηση |
Προμήθεια |
Υπηρεσία |
Προμήθεια και υπηρεσία |
Πλήθος αντι-ανταγωνιστικών συμπράξεων μεταξύ επιχειρήσεων (συμφωνίες, εναρμονισμένες πρακτικές και αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων) στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων |
σε διαδικασία ελέγχου |
μετά την έκδοση αποφασεων |
Πίνακας 5
Στοιχεία Φορέα παροχής γνωμοδότησης/συμβουλής επί των δημοσίων συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ, ΕΥΘΥ)
ΠΟΣΟΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
|
Α/Α | ΦΟΡΕΑΣ | ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ | ΕΡΓΟ, ΜΕΛΕΤΗ, ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟ Ι/ΙΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ, ΥΠΗΡΕΣΙΑ | ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΓΝΩΜΗΣ
|
Πίνακας 6
Στοιχεία από ΚΗΜΔΗΣ, ΕΣΗΔΗΣ
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
| Έργα | Μελέτες, τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες | Προμήθειες | Υπηρεσίες
|
Πλήθος προκηρύξεων/διακηρύξεων άνω των ορίων | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων/διακηρύξεων κάτω των ορίων | | | | |
Πλήθος συμβάσεων άνω των ορίων | | | | |
Πλήθος συμβάσεων κάτω των ορίων | | | | |
Συνολική αξία συμβάσεων άνω των ορίων | | | | |
Συνολική αξία συμβάσεων κάτω των ορίων | | | | |
(*) Συνολική αξία συμβάσεων άνω των ορίων που ανατέθηκαν σε ΜΜΕ | | | | |
(*) Συνολική αξία συμβάσεων κάτω των ορίων που ανατέθηκαν σε ΜΜΕ | | | | |
(*) Πλήθος διαγωνισμών άνω των ορίων με μια μόνο υποβληθείσα προσφορά | | | | |
(*) Πλήθος διαγωνισμών κάτω των ορίων με μια μόνο υποβληθείσα προσφορά | | | | |
(*) Πλήθος διαγωνισμών άνω των ορίων με περισσότερες από τρεις προσφορές | | | | |
(*) Πλήθος διαγωνισμών κάτω των ορίων με περισσότερες από τρεις προσφορές | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων άνω των ορίων με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση | | | | |
Πλήθος προκηρύξεων κάτω των ορίων με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση | | | | |
(*) πεδία με προαιρετική συμπλήρωση | | | | |
IV. Συναφείς διατάξειςΣτο ν. 4412/2016 (Α' 147) : "Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)" προβλέπονται σχετικώς τα κάτωθι:
Άρθρο 340 Επιβολή (άρθρα 83 παράγραφοι 1-5 και 90 παρ. 7 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και άρθρα 99 παράγραφοι 1-5 και 106 παρ. 3 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ)
«1. Η διαδικασία παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4013/2011 (Α' 204), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Όταν ελεγκτικά ή εποπτικά διοικητικά όργανα εντοπίζουν, ιδία πρωτοβουλία ή κατόπιν λήψης πληροφοριών, συγκεκριμένες παραβιάσεις ή συστημικά προβλήματα, αναφέρουν υποχρεωτικά τα προβλήματα αυτά στην Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, στις αρχές λογιστικού ελέγχου και στα δικαστήρια.
2. Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων παρακολούθησης, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο τίθενται στη διάθεση του κοινού με υποχρεωτική ανάρτηση τους στην επίσημη ιστοσελίδα της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και αποστέλλονται στην αρμόδια Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων μεριμνά για την αποστολή έκθεσης παρακολούθησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανά τριετία, αρχής γενομένης από την 18.4.2017. Η έκθεση περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με τις συχνότερες αιτίες πλημμελούς εφαρμογής ή έλλειψης ασφάλειας δικαίου, περιλαμβανομένων ενδεχόμενων διαρθρωτικών ή επαναλαμβανόμενων προβλημάτων στην εφαρμογή των κανόνων, το επίπεδο της συμμετοχής ΜΜΕ στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη δέουσα αναφορά περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς, σύγκρουσης συμφερόντων και άλλων ανάλογων σοβαρών παρατυπιών στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του αρμοδίου Υπουργού για την καταπολέμηση της διαφθοράς καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, ιδίως οι απαιτούμενες για τη σύνταξη της έκθεσης παρακολούθησης πληροφορίες που θα πρέπει να παρασχεθούν, οι υπόχρεοι για την παροχή των εν λόγω στοιχείων/πληροφοριών, ο χρόνος και ο τρόπος υποβολής τους, οι πειθαρχικές ευθύνες που υπέχουν οι υπόχρεοι σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής των απαιτούμενων στοιχείων.
3. Η Αρχή στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 4013/2011 μεριμνά:
α) για τη δωρεάν ενημέρωση και καθοδήγηση δια γενικών οδηγιών σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, προς υποβοήθηση των αναθετουσών αρχών/αναθέτοντων φορέων και οικονομικών φορέων, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) για την ορθή εφαρμογή των κανόνων της Ένωσης περί δημοσίων συμβάσεων, και μέσω της ιστοσελίδας της, και
β) σε συνεργασία με τις ΕΚΑΑ και την Εθνική Αρχή Συντονισμού (ΕΑΣ) του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού για την υποστήριξη των αναθετουσών αρχών/αναθέτοντων φορέων στον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και συγχρηματοδοτούμενων δημοσίων συμβάσεων, αντίστοιχα.
4. Η Αρχή ανακοινώνει στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εθνικού δικαίου τις οποίες η Ελλάδα θεσπίζει στον τομέα που διέπεται από τις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ (Βιβλία Ι και II).»
Άρθρο 342 Εθνικά στοιχεία εκθέσεων και στατιστικών (άρθρα 85 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και 101 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ)
«1. Αν η ποιότητα και η πληρότητα των στοιχείων δεν είναι σύμφωνες με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στα άρθρα 62 έως 64, 108 και 112, καθώς και στα άρθρα 291 έως και 295, 319 και 323 που δημοσιεύονται, σύμφωνα με τα Παραρτήματα VIII του Προσαρτήματος Α' και Παράρτημα IX του Προσαρτήματος Β', αποστέλλεται η υποβολή των ελλειπόντων στατιστικών στοιχείων στην Επιτροπή με μέριμνα της Αρχής.
2. Στατιστική έκθεση σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις που θα ενέπιπταν στο πεδίο εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας, εάν η αξία τους υπερέβαινε το αντίστοιχο κατώτατο όριο που ορίζεται στα άρθρα 5 και 235 συνοδευόμενη από εκτίμηση της συγκεντρωτικής συνολικής αξίας των εν λόγω συμβάσεων εντός της περιόδου αυτής αποστέλλεται στην αρμόδια Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με μέριμνα της Αρχής, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και τη Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ανά τριετία, αρχής γενομένης από 18.4.2017. Η εκτίμηση μπορεί ιδίως να στηρίζεται στα διαθέσιμα δεδομένα από τις εθνικές απαιτήσεις περί δημοσίευσης ή σε εκτιμήσεις βάσει δειγματοληψιών.
Η έκθεση αυτή μπορεί να περιλαμβάνεται στην έκθεση που αναφέρεται στην παρ. 2 του άρθρου 340.
3. Σχετικά με τη θεσμική οργάνωση όσον αφορά στην εφαρμογή, την παρακολούθηση και την επιβολή της ενωσιακής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων των αναθετουσών αρχών του Βιβλίου Ι διατίθενται πληροφορίες στην αρμόδια Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την Αρχή, εφόσον της ζητηθούν. Ομοίως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημερώνεται σχετικά με τις εθνικές πρωτοβουλίες για την παροχή καθοδήγησης ή για την υποστήριξη της εφαρμογής των κανόνων της Ένωσης σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις ή για την αντιμετώπιση εκ μέρους τους προσβολών που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή των εν λόγω κανόνων. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να περιλαμβάνονται στην έκθεση που αναφέρεται στην παρ. 2 του άρθρου 340.
4. Στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων κάτω των ορίων δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος άρθρου.»
V. Εισαγωγικές παρατηρήσεις1. Για την έκδοση της υπό εξέταση ΚΥΑ είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψιν οι ακόλουθοι πρόσθετοι αναγκαίοι παράγοντες - περιορισμοί:
i. Η τυποποίηση που προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συμφωνήθηκε από τα Κράτη-Μέλη, υπό τον τίτλο «Procurement Monitoring Report Template» (πρότυπο έκθεσης παρακολούθησης δημοσίων συμβάσεων), σχετικά με το περιεχόμενο της έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ (άρθρα 83§1-5, 86, 90§7), 2014/25/ΕΕ (άρθρα 99§1-5, 106§3) και 2014/23/ΕΕ (άρθρα 45§1-3).
ii. Το γεγονός ότι η παρούσα υπό έκδοση κοινή υπουργική απόφαση, ως εξάλλου και η παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016, έχουν άμεση συσχέτιση με τον οριζόντιο αναγκαίο όρο νια τις δημόσιες συμβάσεις (Enabling condition for public procurement) της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.
2. Στο πλαίσιο των εργασιών της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε με την με αρ. 127526/10.12.2019 Απόφαση του Γ.Γ. Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, για την κατάρτιση σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 340 του ν. 4412/2016, η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. συνέταξε και απέστειλε στο επισπεύδον Υπουργείο σχέδιο ΚΥΑ (επισυνάπτεται στην παρούσα ως Παράρτημα), το οποίο δεν έγινε ως προς κρίσιμα ζητήματα αποδεκτό.
Ειδικότερα, τροποποιήθηκαν διατάξεις, όπως π.χ. οι διατάξεις του άρθρου 5 περί πειθαρχικών κυρώσεων, καθώς και το περιεχόμενο των πινάκων του παραρτήματος, οι οποίες θεωρούνται κρίσιμες προκειμένου η Αρχή (και, εν τέλει, η ίδια η Χώρα) να ανταποκριθεί με συνέπεια στις υποχρεώσεις της ως προς την έκθεση παρακολούθησης, όπως αυτή συμφωνήθηκε σε επίπεδο ΕΕ (Procurement Monitoring Report Template) και να εκπληρώσει τον οριζόντιο αναγκαίο όρο για τις δημόσιες συμβάσεις.
VI. Επί της νομιμότητας, της σκοπιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεωνΜε το εν λόγω σχέδιο απόφασης, οι Υπουργοί Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών προβαίνουν, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 340 του ν. 4412/2016 (Α' 147), στη ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν στη σύνταξη της έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων του εν λόγω άρθρου του ίδιου ως άνω νόμου και, ειδικότερα, καθορίζονται τα απαιτούμενα στοιχεία/πληροφορίες για τη σύνταξη της έκθεσης, οι υπόχρεοι για την παροχή των εν λόγω πληροφοριών, ο χρόνος και ο τρόπος υποβολής τους και οι πειθαρχικές ευθύνες που υπέχουν οι υπόχρεοι σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής των απαιτούμενων στοιχείων.
Επί της εξουσιοδοτικής διάταξης και του περιεχομένου της κοινής υπουργικής απόφασης σημειώνονται τα ακόλουθα:
Καταρχήν, διαπιστώνεται ότι η εν λόγω ΚΥΑ, με τις περιλαμβανόμενες ρυθμίσεις, κείται εντός του πλαισίου της ως άνω εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 340 του ν. 4412/2016, απαιτείται ωστόσο να αναφερθεί ρητά στο προοίμιο αυτής (σημ. 4) η σχετική εξουσιοδοτική διάταξη αντί της γενικής αναφοράς στο ν. 4412/2016.
Περαιτέρω, σημειώνεται ότι η εν λόγω ΚΥΑ αφορά σε γενικότερη άσκηση αρμοδιότητας της Αρχής σχετικά με την παρακολούθηση του συστήματος των δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τον ιδρυτικό της νόμο (4013/2011). Επιπλέον, η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. έχει ρητά ορισθεί εκ του νόμου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 83 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ως αρμόδιος φορέας για τη διακυβέρνηση του τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Προς τούτο, πέραν της αποστολής της εκθέσεως του άρθρου 340, ανά τριετία, η Αρχή είναι υπεύθυνη και για την ποιότητα και πληρότητα των εθνικών στοιχείων εκθέσεων και στατιστικών, σύμφωνα με το άρθρο 85 της Οδηγίας και το άρθρο 342 παράγραφος 1 του ν. 4412/2016.
Τέλος, σύμφωνα με τα άρθρα 84 της ως άνω Οδηγίας και 341 του ν. 4412/2016, οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς οφείλουν να τηρούν για κάθε σύμβαση ή συμφωνία πλαίσιο χωριστές εκθέσεις για τις διαδικασίες ανάθεσης της σύμβασης, τα οποία υποχρεούνται να παρέχουν στην Αρχή, εφόσον τα αιτηθεί.
Επί του περιεχομένου του σχεδίου της ΚΥΑ που μας διαβιβάστηκε, σημειώνονται οι εξής παρατηρήσεις:
(1) Στα έχοντας υπόψη του σχεδίου απόφασης παραλείπεται η πολύ σημαντική αναφορά στο γεγονός ότι η παρούσα κοινή υπουργική απόφαση, ως εξάλλου και η παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016, έχουν άμεση συσχέτιση με τον οριζόντιο αναγκαίο όρο για τις δημόσιες συμβάσεις (Enabling condition for public procurement) της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.
(2) Στο άρθρο 2 και σε ό,τι αφορά τις πηγές από τις οποίες η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. μπορεί να αντλεί ποιοτικές και ποσοτικές πληροφορίες για τη σύνταξη της έκθεσης, πέραν των στοιχείων που αποστέλλουν οι υπόχρεοι του άρθρου 3, στο διαβιβασθέν σχέδιο γίνεται αναφορά σε δημοσιοποιημένες, μόνο, αποφάσεις των αναφερόμενων φορέων, σε αντίθεση με το σχέδιο της Αρχής, στο οποίο δεν υπήρχε ο περιορισμός αυτός. Η ως άνω προσθήκη, πέραν του ότι κρίνεται ατυχής νομοτεχνικά, δύναται να δημιουργήσει ερμηνευτικά ζητήματα, ενώ παράλληλα εισάγει έναν σημαντικό περιορισμό στην πρόσβαση της Αρχής στις αναγκαίες πληροφορίες.
(3) Στο άρθρο 3, στους υπόχρεους παροχής στοιχείων/πληροφοριών (περίπτωση Γ. «Άλλοι φορείς»), αντί για τους υπεύθυνους φορείς για την τήρηση του ΚΗΜΔΗΣ, που πρότεινε η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., αναφέρεται το Τμήμα Μητρώου Οικονομικών Φορέων, Επιτελικής Πληροφόρησης, Στατιστικών και Απολογιστικών Στοιχείων της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Συμβάσεων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με αποτέλεσμα τα στοιχεία που θα λαμβάνονται να μην είναι πρωτογενή στοιχεία από την πηγή της πληροφορίας, αλλά στατιστικώς επεξεργασμένα στοιχεία από ενδιάμεσο φορέα, με ό,τι κάτι τέτοιο συνεπάγεται.
(4) Στο άρθρο 4 και σε συνέχεια της πρότασης «Για την αποστολή των στοιχείων απαιτείται υποχρεωτικά η συμπλήρωση των τυποποιημένων πινάκων του Παραρτήματος της παρούσας και ειδικότερα το σύνολο των πεδίων χωρίς αστερίσκο», έχει προστεθεί η φράση «εφόσον υπάρχουν». Η προσθήκη αυτή είναι ιδιαιτέρως προβληματική, γιατί δύναται να αναιρέσει στην πράξη την υποχρέωση αποστολής του συνόλου των απαιτούμενων στοιχείων. Και τούτο διότι καταλείπει στον υπόχρεο προς πληροφόρηση φορέα το περιθώριο να παραλείψει την αποστολή ακόμα και υποχρεωτικών στοιχείων, επικαλούμενος την ανυπαρξία τους, καίτοι τα στοιχεία αυτά θα έπρεπε να έχουν παραχθεί και να είναι διαθέσιμα. Εξάλλου, και πέραν τούτου, τα στοιχεία που ζητούνται με τους πίνακες του Παραρτήματος, οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς είναι υποχρεωμένοι να τα τηρούν και να τα διαθέτουν προς την Αρχή, όταν ζητηθούν, βάσει των άρθρων 45 και 341 του ν. 4412/2016.
Επίσης, στο ίδιο άρθρο προτείνεται η αποστολή των απαιτούμενων στοιχείων από τους υπόχρεους υποβολής να γίνεται τον Ιανουάριο κάθε έτους, σε αντίθεση με την πρόταση της Αρχής για αποστολή τον Ιανουάριο και Ιούλιο κάθε έτους, που θα διευκόλυνε ουσιωδώς το έργο της Αρχής και των λοιπών εμπλεκομένων.
(5) Στο προτεινόμενο άρθρο 5 «Πειθαρχικές ευθύνες σε υπόχρεους παροχής στοιχείων» γίνεται μερική αντιμετώπιση του ζητήματος.
Ειδικότερα, η πρόταση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. για το συγκεκριμένο άρθρο ήταν η εξής:
«Η μη αποστολή των υποχρεωτικών στοιχείων συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα παράβασης υπηρεσιακού καθήκοντος κατά τις οικείες διατάξεις.
Η ΕΑΑΔΗΣΥ ενημερώνει σχετικά την Εθνική Αρχή Διαφάνειας και τον ανώτερο πειθαρχικό προϊστάμενο του φορέα και ζητά την άσκηση της πειθαρχικής διώξεως. Σε περίπτωση που το πειθαρχικό παράπτωμα αφορά όργανο διοίκησης εποπτευόμενου φορέα, η ΕΑΑΔΗΣΥ ενημερώνει τον εποπτεύοντα Υπουργό, ειδικά δε για την περίπτωση των ΟΤΑ την αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση, για την κίνηση των προβλεπομένων πειθαρχικών διαδικασιών. Συγχρόνως ενημερώνεται και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Η μη συνεργασία φορέων καταγράφεται υποχρεωτικά στην ετήσια έκθεση της ΕΑΑΔΗΣΥπρος την Βουλή των Ελλήνων.»
Στο υποβληθέν σχέδιο ΚΥΑ, το εν λόγω άρθρο έλαβε τελικά την κάτωθι μορφή:
«Η υπαίτια παράλειψη παροχής των ανωτέρω στοιχείων/ πληροφοριών συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα των αρμοδίων οργάνων των φορέων του άρθρου 3 της παρούσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Η μη συνεργασία φορέων καταγράφεται στην ετήσια έκθεση της ΕΑΑΔΗΣΥ προς την Βουλή των Ελλήνων.»
Η διαμόρφωση αυτή του άρθρου 5 με το υποβληθέν σχέδιο ΚΥΑ, είναι αρκετά πιθανό να δημιουργήσει, αφενός, ερμηνευτικά ζητήματα λόγω της γενικής παραπομπής στις κείμενες διατάξεις χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό του συγκεκριμένου πειθαρχικού παραπτώματος που τελείται (βλ. και διατύπωση της εξουσιοδοτικής διάταξης που μιλά για καθορισμό των πειθαρχικών ευθυνών που υπέχουν οι υπόχρεοι), και αφετέρου, προβλήματα στην εφαρμογή, ιδίως λόγω της αξίωσης για υπαιτιότητα του υπόχρεου οργάνου. Με τον τρόπο αυτό, δεν διασφαλίζονται οι αναγκαίες εκείνες δικλίδες για την έγκαιρη, πλήρη και ορθή συμπλήρωση της σχετικής εκθέσεως με αποτέλεσμα, αφενός, τη διακινδύνευση της ομαλής εξέλιξης των χρηματορροών της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 20212027, λόγω της μη εκπλήρωσης οριζόντιου αναγκαίου όρου («Enabling condition for public procurement») και, αφετέρου, τη μη ορθή εφαρμογή των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ & 2014/25/ΕΕ, αλλά και των σχετικών κατευθυντηρίων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή τους.
(6) Όσον αφορά στους Πίνακες του Παραρτήματος, έχουν αφαιρεθεί καίρια πεδία που σχετίζονται κυρίως με τις στρατηγικές δημόσιες συμβάσεις, και συγκεκριμένα τις πράσινες, καινοτόμες και κοινωνικής αναφοράς συμβάσεις, τα οποία η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. έχει συμπεριλάβει στον Πίνακα 1 (ποιοτικά στοιχεία), ως υποχρεωτικά και στον Πίνακα 2 (ποσοτικά στοιχεία), ως προαιρετικά, στη βάση της παραγράφου 3 του άρθρου 342, αλλά και των απαιτούμενων στοιχείων από το Monitoring Report Template (πρότυπο έκθεσης παρακολούθησης δημοσίων συμβάσεων) και από τον οριζόντιο αναγκαίο όρο για τις δημόσιες συμβάσεις. Τυχόν δε ισχυρισμός ότι αφορούν σε στοιχεία τα οποία είναι εκτός και καθ' υπέρβαση της εξουσιοδοτικής διάταξης του άρθρου 340 του ν. 4412/2016, δεν φαίνεται βάσιμος ιδίως, μάλιστα, όταν έχει συμφωνηθεί η διατύπωση στο άρθρο 4 του σχεδίου ΚΥΑ «Πρόσθετα στοιχεία για την τεκμηρίωση των Πινάκων εκ μέρους των υπόχρεων είναι προαιρετικά, καθώς επίσης και τα πεδία με αστερίσκο», το οποίο εφαρμόζεται για τη συμπλήρωση του Πίνακα 6 σχετικά με την παροχή στοιχείων από τα πληροφοριακά συστήματα των δημοσίων συμβάσεων.
Εκτός αυτών, ορισμένα πεδία του Πίνακα 3 που αφορούν σε ποσοτικά στοιχεία της Α.Ε.Π.Π. έχουν τεθεί ως προαιρετικά, σε αντίθεση με την πρόταση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. Η αλλαγή αυτή δεν δικαιολογείται, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά αναφέρονται στις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων της Α.Ε.Π.Π.
(7) Τέλος, στο άρθρο 6 «Μεταβατική Διάταξη», προβλέπεται ειδικά για την πρώτη έκθεση παρακολούθησης μετά την έκδοση της παρούσας, η παροχή των στοιχείων εντός δύο μηνών από τη δημοσίευσή της. Δεδομένης της έως σήμερα καταληκτικής προθεσμίας υποβολής της έκθεσης παρακολούθησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Απρίλιο του 2021, θεωρούμε ότι η ως άνω προθεσμία θα πρέπει να μετακινηθεί το αργότερο έως το τέλος Φεβρουάριου 2021, ώστε να παρέχεται το απαιτούμενο χρονικό διάστημα για την επεξεργασία των πληροφοριών που θα συλλεχθούν και τη σύνταξη της έκθεσης, και να είμαστε ως εκ τούτου συνεπείς προς τις αναληφθείσες υποχρεώσεις μας προς την Ε.Ε., δεδομένου ότι η επόμενη έκθεση αναμένεται να αποσταλεί τον Απρίλιο του 2021.
Συνοψίζοντας, εκ των ανωτέρω παρατηρήσεων διαφαίνεται ότι η υπό έκδοση ΚΥΑ, ως αυτή υποβλήθηκε ως σχέδιο στην Αρχή, δεν εξασφαλίζει επαρκώς τη συμμόρφωση προς το πλαίσιο διακυβέρνησης του συστήματος των δημοσίων συμβάσεων, όπως αυτό ρυθμίζεται στα άρθρα 339 επ. του ν. 4412/2016 (Βιβλίο ΙΙΙ), κατ' εφαρμογή των αντίστοιχων διατάξεων των ως άνω Οδηγιών, και ιδίως δεν θέτει επαρκώς τις αναγκαίες προϋποθέσεις και δικλίδες για την πληρότητα και την ποιότητα της εν λόγω παρακολούθησης, στο πλαίσιο και των σχετικών υποχρεώσεων και δεσμεύσεων της Χώρας απέναντι στην Ε.Ε.
VII. ΣυμπέρασμαΚατόπιν των ανωτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ υποπερ. (γγ) του ν. 4013/2011, η Αρχή ομόφωνα αποφασίζει την μη παροχή σύμφωνης γνώμης επί του υποβληθέντος σχεδίου απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για τη σύνταξη έκθεσης παρακολούθησης της εφαρμογής των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων της παρ. 2 του άρθρου 340 ν. 4412/2016 (Α' 147)».
Αθήνα, 4 Ιανουαρίου 2021
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Καταπόδης