ΓΝΩΜΗ Γ 11/2022
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ
(ως προς το έτος)
(του αρ. 2, παρ. 2, περ. γ', υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα την 4η Αυγούστου του έτους δύο χιλιάδες είκοσι δύο (2022) ημέρα Πέμπτη και ώρα 09.30 π.μ., επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπου και η έδρα της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση, μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά την συνεδρίαση τα ακόλουθα:
1. Πρόεδρος: Γεώργιος Καταπόδης
2. Μέλη: Δημήτριος Σταθακόπουλος (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Μαρία Στυλιανίδου (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Γραμματέας: Αθανάσιος Λαμπράκης, Π.Ε. Διοικητικού-Οικονομικού.
Εισηγήτριες: Ελένη Γούναρη, Μηχανικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Χριστίνα Καξιρή, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., Προϊσταμένη του τμήματος Γνωμοδοτήσεων.
Κατά τη διάρκεια της Συνεδρίασης, παρέστησαν, η εισηγήτρια και Προϊσταμένη του τμήματος Γνωμοδοτήσεων, Χριστίνα Καξιρή, η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων Μίνα Καλογρίδου, τρεις εκπρόσωποι (μέσω τηλεδιάσκεψης) εκ μέρους του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, καθώς και ένας εκπρόσωπος (μέσω τηλεδιάσκεψης) εκ μέρους του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, οι οποίοι αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας της ψηφοφορίας των μελών του Συμβουλίου της Αρχής και τη λήψη της απόφασης.
Θέμα: Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ’ υποπερ. (γγ) του ν. 4013/2011, επί σχεδίου Κοινής Απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υποδομών και Μεταφορών με θέμα: «Καθορισμός οργάνων που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα δημοσίων συμβάσεων έργων που εκτελούνται από τη Μονάδα Μελετών και Κατασκευών του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Γ.Ε.ΕΘ.Α./ΜΟ.Μ.ΚΑ.)».
I. Με το από 19.07.2022 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών (αρ. πρωτ. εισερχομένου ΕΑΑΔΗΣΥ 3924/19.07.2022), διαβιβάσθηκε στην Αρχή σχέδιο Κοινής Απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υποδομών και Μεταφορών και διατυπώθηκε αίτημα περί παροχής σύμφωνης γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011, όπως ισχύει.
ΙΙ. Η υπό εξέταση ρύθμιση
Το υποβληθέν στην Αρχή σχέδιο Κοινής Απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υποδομών και Μεταφορών έχει ως εξής:
«ΚΟΙΝΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ: «Καθορισμός οργάνων που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα δημοσίων συμβάσεων έργων που εκτελούνται από τη Μονάδα Μελετών και Κατασκευών του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Γ.Ε.ΕΘ.Α./ΜΟ.Μ.ΚΑ.)»
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ
ΚΑΙ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Την περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 180 του ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)»(Α΄ 147).
2. Το άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98) το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133).
3. Την υπ’ αρ.120/2022 εισήγηση του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, από την οποία προκύπτει ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε :
Άρθρο 1
Αντικείμενο - Πεδίο εφαρμογής
Οι διατάξεις της παρούσας εφαρμόζονται στις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων έργων, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016 στον βαθμό που αυτές εκτελούνται από τη ΓΕΕΘΑ/ΜΟΜΚΑ, εφεξής ΜΟΜΚΑ.
Άρθρο 2
Αρμόδια όργανα
1. Τα όργανα που έχουν αποφασιστική αρμοδιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016 σε θέματα ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων έργων που εκτελούνται από τη ΜΟΜΚΑ, είναι ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, το ΓΕΕΘΑ, η ΜΟΜΚΑ, το Τμήμα Κατασκευών της ΜΟΜΚΑ και τα λοιπά όργανα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) που έχουν τη σχετική οικονομική εξουσία. Το όργανο που έχει γνωμοδοτική αρμοδιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016 σε θέματα ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων έργων που εκτελούνται από τη ΜΟΜΚΑ είναι το Τεχνικό Συμβούλιο Έργων του ΓΕΕΘΑ που συγκροτείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3.
2. Ειδικότερα, τα εν λόγω όργανα είναι τα εξής :
α. Εργοδότης ή Κύριος του έργου είναι το ΥΠΕΘΑ.
β. Φορέας Κατασκευής - Αναθέτουσα Αρχή είναι το ΓΕΕΘΑ.
γ. Προϊσταμένη Αρχή είναι η ΜΟΜΚΑ.
δ. Διευθύνουσα Υπηρεσία είναι το Τμήμα Κατασκευών της ΜΟΜΚΑ.
Άρθρο 3
Τεχνικό Συμβούλιο
1. Συνιστάται Τεχνικό Συμβούλιο Έργων του ΓΕΕΘΑ, το οποίο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας ή άλλου οργάνου στο οποίο έχει μεταβιβαστεί η αρμοδιότητα συγκρότησης και αποτελείται από :
α. Έναν ανώτατο αξιωματικό Μηχανικού του Στρατού Ξηράς (ΣΞ) ή ανώτατο αξιωματικό Μηχανικό Εγκαταστάσεων της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) ή ανώτατο αξιωματικό Μηχανικό του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), ως Πρόεδρο.
β. Δύο ανώτερους αξιωματικούς των παραπάνω ειδικοτήτων οι οποίοι προέρχονται ανά ένας από τους λοιπούς Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (ΣΞ-ΠΝ-ΠΑ) πλην του Κλάδου από τον οποίο προέρχεται ο Πρόεδρος του Τεχνικού Συμβουλίου, ως μέλη.
γ. Δύο αξιωματικούς ή μόνιμους τεχνικούς υπαλλήλους ΠΕ του ΥΠΕΘΑ, ως μέλη.
2. Με την απόφαση συγκρότησης μπορούν να ορίζονται μέχρι δύο αναπληρωματικά μέλη ανάλογης ειδικότητας και βαθμού με τα τακτικά.
3. Σε περίπτωση εξέτασης ειδικευμένων ζητημάτων και ιδίως θεμάτων νομικής φύσης ή θεμάτων που αφορούν έργα σημαντικά ή τεχνικά πολύπλοκα ή εξειδικευμένης τεχνολογίας, τα οποία απαιτούν ειδικές επιστημονικές γνώσεις ή εμπειρία, είναι δυνατό με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας να μετέχουν στο Τεχνικό Συμβούλιο μέχρι πέντε έκτακτα μέλη με δικαίωμα ψήφου, τα οποία δύνανται να αποτελούν ένας Σύμβουλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, μέλη διδακτικού-ερευνητικού προσωπικού εκπαιδευτικών ιδρυμάτων Ανωτάτης Εκπαίδευσης πανεπιστημιακού τομέα, ειδικοί επιστήμονες και αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και ένας εκπρόσωπος των πανελλήνιων εργοληπτικών οργανώσεων, που υποδεικνύεται μαζί με τον αναπληρωτή του από τις οργανώσεις αυτές. Σε περίπτωση που οι εν λόγω οργανώσεις υποδεικνύουν περισσότερα του ενός πρόσωπα, επιλέγεται ένας τακτικός και ένας αναπληρωματικός εκπρόσωπος με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας.
4. Στις συνεδριάσεις του Τεχνικού Συμβουλίου παρίσταται υποχρεωτικά χωρίς δικαίωμα ψήφου εξουσιοδοτημένος για τον σκοπό αυτό εκπρόσωπος της Προϊσταμένης Αρχής, ο οποίος διατυπώνει προφορικά τις απόψεις του προς το συμβούλιο υποβάλλοντας και σχετικό έγγραφο απόψεων και αποχωρεί με εντολή του Προέδρου του Τεχνικού Συμβουλίου προκειμένου να συνεχιστεί η συζήτηση μεταξύ των μελών του Συμβουλίου.
5. Καθήκοντα Γραμματέα του Τεχνικού Συμβουλίου ασκεί μόνιμος ή έφεδρος κατώτερος αξιωματικός ή μόνιμος υπάλληλος του ΥΠΕΘΑ.
6. Ως εισηγητές χωρίς δικαίωμα ψήφου ορίζονται αξιωματικοί Μηχανικού του ΣΞ ή αξιωματικοί Μηχανικοί Εγκαταστάσεων της ΠΑ ή αξιωματικοί Μηχανικοί του ΠΝ ή μόνιμοι τεχνικοί υπάλληλοι της ΜΟΜΚΑ ή του ΓΕΕΘΑ.
7. Το Τεχνικό Συμβούλιο βρίσκεται σε απαρτία όταν είναι παρόντα τρία τουλάχιστον από τα μέλη του, στα οποία συμπεριλαμβάνεται ο Πρόεδρος ή ο αναπληρωτής του.
8. Οι συνεδριάσεις του Τεχνικού Συμβουλίου είναι μυστικές. Οι γνωμοδοτήσεις του λαμβάνονται με φανερή ψηφοφορία και κατά απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου. Οι γνωμοδοτήσεις αποτυπώνονται σε πρακτικό που υπογράφεται από το σύνολο των μελών του Τεχνικού Συμβουλίου , με καταχώριση της γνώμης και των ονομάτων των μελών που μειοψήφησαν.
9. Το Τεχνικό Συμβούλιο διατυπώνει γνώμη για τα θέματα που ορίζονται στον ν. 4412/2016, καθώς και για κάθε άλλο θέμα για το οποίο ζητείται η γνώμη του από τον Κύριο του Έργου, την Αναθέτουσα ή την Προϊσταμένη Αρχή.
10. Ο Κύριος του Έργου, η Αναθέτουσα Αρχή και η Προϊσταμένη Αρχή δύνανται να αναπέμπουν στο Τεχνικό Συμβούλιο θέματα για τα οποία γνωμοδότησε, εφόσον κρίνουν ότι αυτά χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
11. Το Τεχνικό Συμβούλιο δύναται να παραπέμπει θέματα για τα οποία ζητείται η γνώμη του στο Τεχνικό Συμβούλιο Έργων Εθνικής Άμυνας της παρ.13 του άρθρου 5 του π.δ. 378/1987 (Α΄ 168).
Άρθρο 4
Διοικητική επίλυση συμβατικών διαφορών
Επί των ενστάσεων του αναδόχου, που ασκούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 174 του ν. 4412/2016, αποφασίζει ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, πλην εκείνων για τις οποίες αποφασίζει η Προϊσταμένη Αρχή σύμφωνα με τις ίδιες ως άνω διατάξεις.
Άρθρο 5
Έναρξη Ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από την δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
ΙΙI. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011: «2. Η Αρχή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: […..] γ) Γνωμοδοτεί για τη νομιμότητα κάθε διάταξης σχεδίου νόμου ή κανονιστικής πράξης που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και συμμετέχει στις οικείες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Τα αρμόδια όργανα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη της Αρχής. Ειδικότερα: […..] γγ) Οι λοιπές κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση νόμου, εξαιρουμένων των προκηρύξεων, καθώς και οι κανονισμοί άλλων δημοσίων οργάνων και αναθετουσών αρχών, όπως ιδίως οι κανονισμοί που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 3 του ν.2286/1995, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών εσωτερικής λειτουργίας των κατά περίπτωση αρμόδιων ελεγκτικών διοικητικών οργάνων στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, κατά το μέρος που οι εν λόγω πράξεις και κανονισμοί ρυθμίζουν θέματα δημοσίων συμβάσεων, εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής.
Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα(30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας οι σχετικές πράξεις μπορούν να εκδοθούν και χωρίς τη γνώμη της Αρχής."
Στο βαθμό που το ως άνω σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν δημόσιες συμβάσεις έργων, εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή σύμφωνης γνώμης κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ 'υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011.
ΙV. Συναφείς διατάξεις
1. Το σύνολο των διατάξεων του ν. 4412/2016 και, ειδικότερα :
- Η παρ. 2, περ. 6 και 7 καθώς και η παρ. 2 περ. 1 έως και 5 του άρθρου 2 «Ορισμοί εξουσιοδοτική διάταξη(άρθρα 2 και 33 παρ. 1 εδάφιο έκτο της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και άρθρο 2 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ)»
6) ως «δημόσιες συμβάσεις έργων» και ως «συμβάσεις έργων» νοούνται οι συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο:
α) την εκτέλεση ή συγχρόνως τη μελέτη και την εκτέλεση εργασιών που αφορούν μία από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα II του Προσαρτήματος Α΄ και στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Β΄,
β) την εκτέλεση ή συγχρόνως τη μελέτη και την εκτέλεση έργου,
γ) την υλοποίηση, με οποιαδήποτε μέσα, έργου ανταποκρινόμενου στις απαιτήσεις που ορίζει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας που ασκεί αποφασιστική επιρροή στο είδος ή τη μελέτη του έργου,
7) ως «έργο» νοείται το αποτέλεσμα ενός συνόλου δομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού, το οποίο επαρκεί καθαυτό για την επιτέλεση οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας,»…..
2. Πέραν των ορισμών της παρ. 1, ιδίως για τις ανάγκες εφαρμογής του Τίτλου 1 του Κεφαλαίου ΙΙ του Μέρους Β’ του Βιβλίου Ι:
1) ως «Κύριος του Έργου» ή «Εργοδότης» νοείται το Δημόσιο ή άλλος φορέας του δημόσιου τομέα, για λογαριασμό του οποίου καταρτίζεται η δημόσια σύμβαση ή σύμβαση, κατά την έννοια της διάταξης της περίπτωσης (5) της παρούσας παραγράφου ή κατασκευάζεται το έργο,
2) ως «Φορέας κατασκευής του έργου» νοείται η αρμόδια αναθέτουσα αρχή ή υπηρεσία αυτής που έχει την ευθύνη υλοποίησης του έργου,
3) ως «Προϊσταμένη Αρχή» νοείται η αρχή ή η υπηρεσία ή το όργανο του φορέα κατασκευής του έργου που εποπτεύει την κατασκευή του ασκώντας για λογαριασμό του αποφασιστικές αρμοδιότητες, ιδίως σε θέματα τροποποίησης των όρων της σύμβασης,
4) ως «διευθύνουσα υπηρεσία» νοείται η τεχνική υπηρεσία του φορέα κατασκευής του έργου που είναι αρμόδια για τον έλεγχο και τη διοίκηση της κατασκευής του έργου,
4α) ως «επιβλέπων» νοείται τεχνικός υπάλληλος της διευθύνουσας υπηρεσίας ή πιστοποιημένος ιδιωτικός φορέας (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων), ο οποίος απαιτείται να διαθέτει τις εξιδεικευμένες γνώσεις που είναι αναγκαίες για την παρακολούθηση και επίβλεψη του έργου,
4β) ως «επιβλέπων ελεγκτής» ή «μηχανικός» ή «ελεγκτής μηχανικός» νοείται ο εγγεγραμμένος στο Μητρώο Επιβλεπόντων Ελεγκτών Μηχανικών, στον οποίο δύναται να ανατεθούν ο έλεγχος και η επίβλεψη των εκτελούμενων έργων προεκτιμώμενης αμοιβής από εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ έως το αντίστοιχο όριο της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 4412/2016,
4γ) «ψηφιακό αρχείο βαθμολόγησης» είναι το ηλεκτρονικό αρχείο που τηρεί η Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, στο οποίο εντάσσονται όλες οι τεχνικές εταιρείες που εκτελούν δημόσια έργα,
4δ) «Ενιαίο Σύστημα Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών» είναι το σύνολο εναρμονισμένων αρχών, κανόνων, μεθόδων και εργαλείων για την εξαγωγή του πραγματικού κόστους των έργων,
5) ως «Τεχνικό Συμβούλιο» νοείται το συλλογικό όργανο που έχει την αρμοδιότητα να γνωμοδοτεί για την έκδοση αποφάσεων, όταν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία ή ζητείται από την αναθέτουσα ή την προϊσταμένη αρχή,
- Το άρθρο 44 «Τεχνική επάρκεια αναθετουσών αρχών στις δημόσιες συμβάσεις έργων και μελετών», το οποίο έχει ως εξής :
«1. Οι αναθέτουσες αρχές που κρίνουν ότι δεν διαθέτουν τεχνική επάρκεια ή η τεχνική τους επάρκεια είναι ελλιπής, μπορούν ιδίως:
α) να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις, κατά την έννοια της παρ. 6 του άρθρου 12, για τη διεξαγωγή της διαδικασίας σύναψης, την εποπτεία και την επίβλεψη δημόσιας σύμβασης έργου ή μελέτης,
β) να συνάπτουν συμβάσεις παροχής τεχνικών υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 52 και
γ) να υποστηρίζονται από την ΕΚΑΑ της παρ. 1α του άρθρου 41 στο πλαίσιο της άσκησης από αυτήν επικουρικών δραστηριοτήτων αγορών.
2. [Καταργείται]
3. Η αναθέτουσα αρχή ευθύνεται έναντι του κυρίου του έργου για την καλή εκτέλεση των καθηκόντων της και έναντι των τρίτων ευθύνεται εις ολόκληρον με τον κύριο του έργου. Αν στην προγραμματική σύμβαση δεν ορίζεται διαφορετικά, εκπροσωπεί δικαστικώς και εξωδίκως τον κύριο του έργου έναντι των τρίτων κατά την ενάσκηση των καθηκόντων της έως τη λήξη της σύμβασης. Τα αποφαινόμενα όργανα καθορίζονται με την προγραμματική σύμβαση.»
Οι παρ. 1 έως και 5 και 9 έως και 11 του άρθρου 174 «Διοικητική επίλυση συμβατικών διαφορών», οι οποίες έχουν ως εξής:
«1.α. Κατά των εκτελεστών πράξεων ή παραλείψεων της διευθύνουσας υπηρεσίας ή της Προϊσταμένης Αρχής ή του κυρίου του έργου, που προσβάλλουν για πρώτη φορά δικαίωμα του αναδόχου, χωρεί ένσταση. Η ένσταση απευθύνεται στο κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο, και ασκείται είτε με επίδοση με δικαστικό επιμελητή είτε με ηλεκτρονική αποστολή, σύμφωνα με τα άρθρα 15, 19, 29 και 50 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), στη διευθύνουσα υπηρεσία ή την Προϊσταμένη Αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη ή στο αποφαινόμενο όργανο, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης. Η παράλειψη της ως άνω επίδοσης ή ηλεκτρονικής αποστολής, καθιστά την ένσταση απαράδεκτη.
1.β. Ένσταση ασκείται επίσης και κατά πράξεων της Προϊσταμένης Αρχής ή του κυρίου του έργου, εφόσον με τις πράξεις αυτές προκαλείται διαφωνία για πρώτη φορά. Στην περίπτωση αυτήν, η προθεσμία για την άσκηση της ένστασης αρχίζει από την κοινοποίηση της απόφασης ή της πράξης στον ανάδοχο.
2. Η διευθύνουσα υπηρεσία ή η Προϊσταμένη Αρχή οφείλουν, κατά την έκδοση των πράξεων ή αποφάσεών τους, να μνημονεύουν τη δυνατότητα άσκησης ένστασης, την ανατρεπτική προθεσμία για την άσκησή της, το αποφαινόμενο όργανο, καθώς και τις συνέπειες από τη μη άσκησή της, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 175, περί δικαστικής επίλυσης διαφορών.
3. Με την ένσταση εξετάζονται τόσο η νομιμότητα της πράξης ή παράλειψης όσο και η ουσία της υπόθεσης. Το αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο υποχρεούται να εκδώσει και κοινοποιήσει την απόφασή του μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την άσκηση της ένστασης, μετά από αιτιολογημένη γνώμη του τεχνικού συμβουλίου.
4. Η ένσταση πρέπει να αναφέρει την πράξη ή την παράλειψη, κατά της οποίας στρέφεται, σύντομο ιστορικό της σύμβασης και της διαφωνίας, τους λόγους, στους οποίους στηρίζει τις απόψεις του αυτός που υποβάλλει την ένσταση και ορισμένα αιτήματα. Η ένσταση συνοδεύεται από αντίγραφο της προσβαλλόμενης πράξης, εφόσον αυτή έχει κοινοποιηθεί.
5. Η διευθύνουσα υπηρεσία ή η Προϊσταμένη Αρχή, κατά περίπτωση, υποχρεούνται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την άσκηση της ένστασης να διαβιβάσουν στο αρμόδιο τεχνικό συμβούλιο τις απόψεις τους επί αυτής και τον φάκελο της υπόθεσης, ο οποίος περιλαμβάνει τα συμβατικά τεύχη ή αντίγραφά τους. Η παράλειψη αυτή αποτελεί πειθαρχική παράβαση και επιβάλλονται οι πειθαρχικές ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 141 περί πειθαρχικών ευθυνών διοικητικών οργάνων. Τα συμβατικά τεύχη μπορεί να τα προσκομίσει και αυτός που υποβάλλει την ένσταση.
9. Αν ο ανάδοχος, μολονότι κλήθηκε, δεν παρέστη ο ίδιος ή με αντιπρόσωπό του, γίνεται σχετική μνεία στα πρακτικά του συμβουλίου και το συμβούλιο προχωρεί στην εξέταση της ένστασης και χωρίς την παρουσία του. Τα ίδια εφαρμόζονται και όταν κληθεί και δεν παραστεί ο κύριος του έργου, ο οποίος άσκησε ένσταση.
10. Η εξέταση της ένστασης αρχίζει με την προφορική ανάπτυξη της έγγραφης εισήγησης της αρμόδιας υπηρεσίας προς το συμβούλιο. Η εισήγηση ερευνά πρώτα το εμπρόθεσμο της ένστασης και το παραδεκτό των επιδόσεων αυτής. Στη συνέχεια εξετάζει την ουσιαστική βασιμότητα της ένστασης, ανάλογα με τους περιεχόμενους σε αυτή λόγους και τα προβαλλόμενα σχετικά αιτήματα. Αν η ένσταση έχει οικονομικό αντικείμενο, η εισήγηση περιλαμβάνει εκτίμηση αυτού. Την προφορική ανάπτυξη της εισήγησης ακολουθεί συζήτηση για την πλήρη ενημέρωση των μελών του συμβουλίου στην υπόθεση. Κατά τη συζήτηση στο συμβούλιο παρίσταται υποχρεωτικά, χωρίς δικαίωμα ψήφου, εξουσιοδοτημένος προς τούτο εκπρόσωπος της Προϊσταμένης Αρχής, ο οποίος διατυπώνει προφορικά τις απόψεις του προς το συμβούλιο, υποβάλλοντας και σχετικό έγγραφο απόψεων. Στη συνέχεια καλείται να ακουσθεί αυτός που άσκησε την ένσταση. Ο πρόεδρος του συμβουλίου ορίζει τη σειρά ακρόασης ή και την ενδεχόμενη ταυτόχρονη ακρόαση. Όταν οι ενδιαφερόμενοι αποχωρήσουν, συνεχίζεται η συζήτηση από το συμβούλιο, το οποίο, μετά το τέλος της συζήτησης, γνωμοδοτεί αιτιολογημένα, το αργότερο εντός δέκα (10) ημερών, για την υπόθεση.
11. Αν η ένσταση απορριφθεί εν όλω ή εν μέρει ή αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία της παρ. 2, αυτός που υπέβαλε την ένσταση μπορεί να προσφύγει στο αρμόδιο δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 175. Η έκδοση ή κοινοποίηση απόφασης επί της ένστασης, μετά την πάροδο της προθεσμίας της παρ. 2, δεν μεταθέτει την έναρξη της προθεσμίας για άσκηση προσφυγής.».
Το άρθρο 180 «Ειδικές ρυθμίσεις, έργα άλλων φορέων»:
«1. Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες που προβλέπονται από τον παρόντα νόμο και τις αποφάσεις που εκδίδονται με εξουσιοδότησή του ασκούνται από τα αρμόδια όργανα ή συμβούλια του φορέα κατασκευής του έργου, σύμφωνα με τις οργανωτικές διατάξεις του κάθε φορέα.
2. Καθήκοντα αναθέτουσας/ προϊσταμένης αρχής για την ανάθεση/εκτέλεση των δημοσίων έργων, αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ασκεί ο Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων επικουρούμενος από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία, σύμφωνα με τις οργανωτικές διατάξεις του Υπουργείου. Με απόφαση του Υπουργού μπορούν να μεταβιβάζονται οι σχετικές αρμοδιότητες σε υποκείμενα όργανα και να ορίζεται ο χρόνος έναρξης της άσκησης των αρμοδιοτήτων της Προϊσταμένης Αρχής από τα νέα όργανα και οι συμβάσεις στις οποίες ασκούνται οι αρμοδιότητες αυτές από Όργανα που έχουν καθοριστεί με προγενέστερες διατάξεις, διατηρούν τις αρμοδιότητές τους μέχρι την έκδοση νέας απόφασης.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να ανατίθεται η διαδικασία σύναψης έργου σε οποιαδήποτε οργανωτική μονάδα, Διεύθυνση ή Ειδική Υπηρεσία Δημόσιων Έργων (ΕΥΔΕ), της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων .
3. Α) Στα έργα που εκτελούνται από άλλους φορείς, εκτός από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μπορεί με διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, να γίνονται οι αναγκαίες προσαρμογές ή διαφοροποιήσεις των σχετικών διαδικασιών του και των θεμάτων που ρυθμίζονται με τον παρόντα νόμο για την αντιμετώπιση των ιδιαιτεροτήτων φορέων και έργων. Με το διάταγμα αυτό μπορεί να ενοποιούνται ή να συντέμνονται και οι διαδικασίες που αναφέρονται στη διοικητική και δικαστική επίλυση των διαφορών ή να καταργούνται βαθμοί των διαδικασιών αυτών.
Β) Στα έργα που εκτελούνται από άλλους φορείς, εκτός από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μπορεί με κοινή απόφαση που εκδίδεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και τον κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργό, να γίνεται ο ειδικότερος προσδιορισμός των οργάνων και συμβουλίων που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν για τα έργα των φορέων αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Αποφαινόμενα και γνωμοδοτούντα όργανα που έχουν καθοριστεί με προγενέστερες διατάξεις διατηρούν τις αρμοδιότητές τους μέχρι την έκδοση νέας απόφασης.
4. Σε κάθε περίπτωση η εποπτεία στους άλλους φορείς για την τήρηση των διαδικασιών και γενικά για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου και των κανονιστικών πράξεων που εκδίδονται με εξουσιοδότησή του ασκείται από την Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.».
2. Το Προεδρικό Διάταγμα 378/1987 - ΦΕΚ 168/Α/17-9-1987 «Όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν, ειδικές ρυθμίσεις σε θέματα έργων που εκτελούνται από υπηρεσίες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που εποπτεύονται από αυτό» και ιδίως το άρθρο 5, παρ. 13
«…13. Τεχνικό Συμβούλιο, ‘Εργων Εθνικής ‘Αμυνας (ΤΣΕΕΘΑ).
α) Αποτελείται από τους Προέδρους των Τεχνικών Συμβουλίων των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, του Διευθυντές των αντιστοίχων Διευθύνσεων Έργων ή Γραφείων Έργων ΓΕΣ, ΓΕΝ, ΓΕΑ και τον Διευθυντή του Γραφείου Υποδομής ΓΕΕΘΑ ή τους νόμιμους αναπληρωτές τους, όπως και το Νομικό Σύμβουλο του ΤΕΘΑ, οσάκις απαιτείται κατά την κρίση του Προέδρου του Συμβουλίου, ο οποίος μετέχει χωρίς ψήφο. Πρόεδρος του Συμβουλίου είναι ο ανώτερος ή ο αρχαιότερος από τους Προέδρους. Καθήκοντα Γραμματέα εκτελεί μόνιμος ή έφεδρος κατώτερος τεχνικός Αξιωματικός, ο οποίος ορίζεται με διαταγή του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας.
β) Το Συμβούλιο είναι σε απαρτία, όταν είναι παρόντα όλα τα μέλη του ή οι νόμιμοι αναπληρωτές τους.
γ) Εισηγητές για τα θέματα τα οποία συζητούνται στο Συμβούλιο, ορίζονται Αξιωματικοί ή Τεχνικοί Υπάλληλοι με διαταγή του ΓΕΕΘΑ. Για θέματα που προτείνονται από τους Κλάδους ο εισηγητής ορίζεται μετά από πρόταση του οικείου Κλάδου.
δ) Η γνώμη του Συμβουλίου, η οποία διατυπώνεται σε Πρακτικό, λαμβάνεται με πλειοψηφία και σε ισοψηφία των παρόντων μελών υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου. Η γνώμη της μειοψηφίας μπορεί να γραφεί στο Πρακτικό με αίτηση των μελών που μειοψηφούν.
ε) Το Συμβούλιο έχει αρμοδιότητα στα παρακάτω ζητήματα: 1) Γνωμοδοτεί για ζητήματα που αφορούν σε τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις της κείμενης Νομοθεσίας για την εκτέλεση έργων αρμοδιότητας Υπουργείου Εθνικής Αμυνας.
2) Ειδικά, όταν πρόκειται για έργα που αφορούν και στους τρεις Κλάδους των ΕΔ συγχρόνως έχει και την αρμοδιότητα Τεχνικού Συμβουλίου Εργων, σε ότι αφορά τη μελέτη των έργων αυτών ή ουσιώδεις τροποποιήσεις της.
3) Γνωμοδοτεί για κάθε ζήτημα που μπορεί να θέσει υπόψη του το ΓΕΕΘΑ αυτεπάγγελτα ή μετά από εισήγηση του οικείου Κλάδου….».
3. Ο ν. 4407/2016 Ρύθμιση θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 134/Α/26-7-2016) , Κεφάλαιο Β και ιδίως τα άρθρα 5, 7 και 8
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ (ΜΟ.Μ.ΚΑ.)
Άρθρο 5
Σύσταση Μονάδας Μελετών και Κατασκευών (ΜΟ.Μ.ΚΑ.) στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας
1. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠ.ΕΘ.Α.) μπορεί να συμπράττει στη μελέτη και την εκτέλεση έργων τοπικού ενδιαφέροντος με φορείς του δημοσίου τομέα, καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο προγραμματικών συμβάσεων με την προϋπόθεση ότι η υλοποίησή τους συμβάλλει μεταξύ άλλων στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων στην περιοχή.
2. Για το σκοπό αυτό συνιστάται υπηρεσία στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), με τον τίτλο «Μονάδα Μελετών και Κατασκευών» (ΜΟ.Μ.ΚΑ.), η οποία αποτελεί το φορέα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την εκπόνηση της μελέτης ή την υλοποίηση του έργου στο πλαίσιο των ως άνω συμβάσεων.
3. Στο πλαίσιο κάθε προγραμματικής σύμβασης που συνάπτει η ΜΟ.Μ.ΚΑ. ρυθμίζονται το αντικείμενο, ο σκοπός και το περιεχόμενο των αναλαμβανόμενων έργων ή των μελετών, ο προϋπολογισμός τους, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της ΜΟ.Μ.ΚΑ. και των συμπραττουσών υπηρεσιών, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των αναλαμβανόμενων έργων ή των μελετών, ο τρόπος κάλυψης των αναγκαίων για την εκπλήρωση της σύμβασης δαπανών της ΜΟ.Μ.ΚΑ. και οι λεπτομέρειες της καταβολής τους, η διάρκεια της σύμπραξης, το όργανο παρακολούθησης της εφαρμογής των ρυθμίσεων της σύμβασης, οι αρμοδιότητες του οργάνου αυτού, οι όροι διαπίστωσης της εκπλήρωσης των καθηκόντων της ΜΟ.Μ.ΚΑ., οι όροι άσκησης του τεχνικού, οικονομικού και λογιστικού ελέγχου του κυρίου του έργου κατά τις φάσεις εκπλήρωσης του αναλαμβανόμενου έργου ή της μελέτης από τη ΜΟ.Μ.ΚΑ. και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Άρθρο 6
Διάθεση προσωπικού και μέσων
1. Η σύμπραξη του ΥΠ.ΕΘ.Α. πραγματοποιείται με τη διάθεση μόνιμου προσωπικού και μέσων από τα Γενικά Επιτελεία των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Το προσωπικό και τα μέσα που απαιτούνται, διατίθενται προς τη ΜΟ.Μ.ΚΑ. για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν οι εργασίες εκπόνησης της μελέτης ή της κατασκευής του έργου που αναλαμβάνεται.
2. Στη ΜΟ.Μ.ΚΑ. είναι δυνατόν να παραχωρηθεί χωρίς αντάλλαγμα η χρήση υλικοτεχνικού εξοπλισμού από άλλους δημόσιους φορείς, οι όροι της οποίας συμφωνούνται ελευθέρως μεταξύ των μερών.
Άρθρο 7
Αρμοδιότητες
Η ΜΟ.Μ.ΚΑ. έχει τις εξής αρμοδιότητες:
α) εξετάζει αιτήματα φορέων για τη μελέτη και την εκτέλεση έργων τοπικού ενδιαφέροντος, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα διάθεσης από τα Γενικά Επιτελεία του προσωπικού και των μέσων που απαιτούνται για την ανάληψη της υπόψη μελέτης ή του έργου, τη δυνατότητα κάλυψης του κόστους για την ολοκλήρωσή τους και το γενικότερο επιχειρησιακό όφελος που προκύπτει από την υλοποίησή τους,
β) εισηγείται προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας την έγκριση ή όχι της σύμπραξης του ΥΠ.ΕΘ.Α. στην υλοποίηση ορισμένης μελέτης ή έργου,
γ) συνομολογεί με τον αντισυμβαλλόμενο φορέα τους όρους των σχετικών προγραμματικών συμβάσεων και προωθεί αυτές στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας για υπογραφή,
δ) αναλαμβάνει την εκπόνηση των μελετών και την εκτέλεση των έργων και μεριμνά για την ολοκλήρωσή τους, σύμφωνα με τους όρους της προγραμματικής σύμβασης ή σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 8,
ε) μεριμνά για τον ποιοτικό έλεγχο της μελέτης ή του έργου και την παράδοσή του στον αντισυμβαλλόμενο φορέα.
Άρθρο 8
Φυσικές καταστροφές και εξαιρετικές περιστάσεις εθνικής ανάγκης
1. Για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, είναι δυνατή η συμπερίληψη της ΜΟ.Μ.ΚΑ. στα σχέδια πολιτικής προστασίας κατόπιν έγκρισης από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας.
2. Η ΜΟ.Μ.ΚΑ. μπορεί να αναλαμβάνει την εκπόνηση μελετών και την εκτέλεση έργων σε περιπτώσεις επείγουσας εθνικής ανάγκης μετά από απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥ.Σ.Ε.Α.). Οι ουσιώδεις όροι εκπλήρωσης των ανωτέρω ρυθμίζονται με την ως άνω απόφαση του ΚΥ.Σ.Ε.Α.
V. Επί της νομιμότητας, της σκοπιμότητας και του περιεχομένου της προτεινόμενης κοινής υπουργικής απόφασης.
Α. Το υπό εξέταση σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Κ.Υ.Α.), περιλαμβάνει ρυθμίσεις αναφορικά με τον καθορισμό αποφαινομένων και γνωμοδοτούντων οργάνων, ειδικά για συμβάσεις έργων εκτελούμενων από τη Μονάδα Μελετών και Κατασκευών του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (εφεξής Γ.Ε.ΕΘ.Α./ΜΟ.Μ.ΚΑ.), κατ΄εξουσιοδότηση της παρ. 3, περ. Β του άρθρου 180 του ν. 4412/2016.
Η Κ.Υ.Α. απαρτίζεται από πέντε (5) άρθρα, ως ακολούθως:
Άρθρο 1 «Αντικείμενο – Πεδίο εφαρμογής»
Άρθρο 2 «Αρμόδια όργανα»
Άρθρο 3 «Τεχνικό Συμβούλιο»
Άρθρο 4 «Διοικητική επίλυση συμβατικών διαφορών»
Άρθρο 5 «Έναρξη ισχύος».
Β. Ως προς τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, εντοπίζονται κάποιες γενικές επισημάνσεις που αναφέρονται στο σύνολο των άρθρων και είναι οι ακόλουθες:
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 1 της υπό εξέταση Κ.Υ.Α. οι διατάξεις της εφαρμόζονται στις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων έργων, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, στον βαθμό που αυτές εκτελούνται από τη ΓΕΕΘΑ/ΜΟΜΚΑ.
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην εξουσιοδοτική διάταξη, στα έργα που εκτελούνται από φορείς εκτός από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μπορεί με κοινή απόφαση που εκδίδεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και τον κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργό, να γίνεται ο ειδικότερος προσδιορισμός των οργάνων και συμβουλίων που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν για τα έργα των φορέων αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016. Επίσης, σύμφωνα με την ως άνω διάταξη, αποφαινόμενα και γνωμοδοτούντα όργανα που έχουν καθοριστεί με προγενέστερες διατάξεις διατηρούν τις αρμοδιότητές τους μέχρι την έκδοση νέας απόφασης. Σημειώνεται ότι υπό την προηγούμενη εκδοχή της διάταξης, πριν από την αντικατάστασή της με το άρθρο 66 του ν. 4690/2020 (Α 104/2020) ο προαναφερόμενος προσδιορισμός γινόταν με διάταγμα.
Όσον αφορά τα όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα έργων που εκτελούνται από υπηρεσίες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου τα οποία εποπτεύονται απ΄ αυτό, ισχύει το Προεδρικό Διάταγμα 378/1987 – (Α 168), στο οποίο άλλωστε παραπέμπει και η εξεταζόμενη Κ.Υ.Α., χωρίς όμως να αναφέρεται ρητά στο προοίμιο αυτής (πρβλ άρθρο 3 παρ. 11).
Διαφαίνεται ότι η πρόθεση είναι προσδιοριστούν τα όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν αποκλειστικά στην εκτέλεση έργων που εκτελούνται από τη ΓΕΕΘΑ/ΜΟΜΚΑ., ζήτημα το οποίο δεν ρυθμιζόταν μέχρι τώρα, δεδομένου ότι η ως άνω Υπηρεσία συστήθηκε με τον ν. 4407/2016. Προς τον σκοπό αυτό προβλέπεται η σύσταση νέου Τεχνικού Συμβουλίου ΓΕΕΘΑ, αρμόδιου για τη διατύπωση γνώμης για τα θέματα της Υπηρεσίας αυτής.
Σε κάθε περίπτωση όμως είναι σκόπιμο, για λόγους ασφάλειας δικαίου, να επιδιωχθεί η εναρμόνιση και η σύνδεση των προς ρύθμιση θεμάτων με την κείμενη νομοθεσία (π.δ. 378/1987), προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα στους εφαρμοστές των ρυθμίσεων και στους ενδιαφερομένους. Κατά συνέπεια είναι σκόπιμο να εξετασθεί εάν θα πρέπει να: α) περιληφθεί στην υπό εξέταση κανονιστική απόφαση ρητή απαρίθμηση σε ιδιαίτερα άρθρα αυτής, τόσο των διατηρούμενων σε ισχύ, όσο και των καταργούμενων διατάξεων και β) να ρυθμιστούν κατά ολοκληρωμένο τρόπο (με τη συγκέντρωση και συστηματική ταξινόμηση των συναφών κανόνων) όλα τα ζητήματα αποφαινομένων και γνωμοδοτούντων οργάνων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Γ) Ειδικότερα επί των άρθρων, επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Άρθρο 3 «Τεχνικό Συμβούλιο»
Με το ως άνω άρθρο προβλέπεται η σύσταση Τεχνικού Συμβουλίου έργων του ΓΕΕΘΑ, το οποίο διατυπώνει γνώμη για τα θέματα που ορίζονται στον ν. 4412/2016, καθώς και για κάθε άλλο θέμα για το οποίο ζητείται η γνώμη του από τον Κύριο του Έργου (ΥΠΕΘΑ), την Αναθέτουσα (ΓΕΕΘΑ) ή την Προϊσταμένη Αρχή (ΜΟΜΚΑ). Επ΄αυτού επαναλαμβάνονται οι γενικές παρατηρήσεις για την ανάγκη συσχέτισης και εναρμόνισης των εξεταζόμενων κανόνων με την κείμενη νομοθεσία. Ειδικότερα θα πρέπει να διευκρινιστεί ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες του προτεινόμενου Τεχνικού Συμβουλίου σε σχέση με το ήδη θεσμοθετημένο, σύμφωνα με το άρθρο 5, παρ. 13 του πδ 378/1987. Επίσης, θα πρέπει να εξετασθεί εάν η φράση της εξουσιοδοτικής διάταξης σύμφωνα με την οποία οι αρμόδιοι φορείς μπορούν να προβαίνουν στον «ειδικότερο προσδιορισμό» των οργάνων και συμβουλίων περιλαμβάνει και τη σύσταση ενός νέου συλλογικού οργάνου.
Περαιτέρω, με τη διάταξη της παρ. 11 προβλέπεται ότι το υπό σύσταση Τεχνικό Συμβούλιο δύναται να παραπέμπει θέματα για τα οποία ζητείται η γνώμη του στο Τεχνικό Συμβούλιο Έργων Εθνικής Άμυνας της παρ.13 του άρθρου 5 του π.δ. 378/1987 (Α΄ 168). Διαφαίνεται ότι η ως άνω διάταξη είναι προβληματική και ότι ορθότερο είναι τα θέματα τα οποία εμπίπτουν στην γνωμοδοτική αρμοδιότητα εκάστου Συμβουλίου να αποτυπωθούν ρητά στην παρούσα ΚΥΑ.
Άρθρο 4 Διοικητική επίλυση συμβατικών διαφορών
Με το ως άνω άρθρο ορίζεται ότι επί των ενστάσεων του αναδόχου, που ασκούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 174 του ν. 4412/2016, αποφασίζει ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, πλην εκείνων για τις οποίες αποφασίζει η Προϊσταμένη Αρχή σύμφωνα με τις ίδιες ως άνω διατάξεις. Στο ως άνω άρθρο δεν γίνεται παραπομπή στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας σχετικά με την εκτέλεση έργων του ΥΠΕΘΑ ή/και ΓΕΕΘΑ, όπου η Προϊσταμένη Αρχή να ορίζεται ως αποφαινόμενο όργανο για την λήψη απόφασης επί ένστασης. Συναφώς σημειώνεται ότι σύμφωνα με την παρ. 2 του ως άνω άρθρου 174 η διευθύνουσα υπηρεσία ή η Προϊσταμένη Αρχή οφείλουν, κατά την έκδοση των πράξεων ή αποφάσεών τους, να μνημονεύουν τη δυνατότητα άσκησης ένστασης, την ανατρεπτική προθεσμία για την άσκησή της, το αποφαινόμενο όργανο, καθώς και τις συνέπειες από τη μη άσκησή της, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 175, περί δικαστικής επίλυσης διαφορών.
V.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η Αρχή, ασκούσα την αρμοδιότητά της όπως ορίζεται στο άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ΄, υποπερ. γγ΄ του ν. 4013/2011, αποφασίζει ομόφωνα την παροχή σύμφωνης γνώμης επί του προτεινόμενου σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης με θέμα: «Καθορισμός οργάνων που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα δημοσίων συμβάσεων έργων που εκτελούνται από τη Μονάδα Μελετών και Κατασκευών του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Γ.Ε.ΕΘ.Α./ΜΟ.Μ.ΚΑ.)», με τις προαναφερόμενες παρατηρήσεις, επισημάνσεις, νομοτεχνικές διορθώσεις και βελτιώσεις κατά τα προπαρατιθέμενα.
Αθήνα 4 Αυγούστου 2022
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Καταπόδης