Διοικητικό Έγγραφο

Αριθμός Εγκυκλίου: 359
ΑΔΑ: 6Β1Ξ46ΜΤΛ6-Δ64
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α'ΒΑΘΜΟΥ
Ενημέρωση για τη λήξη του θεσμού της υποχρεωτικής διοικητικής υποστήριξης των δήμων
Α.Π.: 25787/27-03-2023
Α. Εισαγωγή
Με την παρούσα εγκύκλιο, σε συνέχεια του υπ'αριθμ. πρωτ. 46731/13-07-2022 εγγράφου μας, σας υπενθυμίζουμε ότι την 31η.12.2022 έληξε ο θεσμός της υποχρεωτικής παροχής διοικητικής υποστήριξης των δήμων.
Ειδικότερα, την 31η.12.2022 έληξε η προθεσμία παράτασης της υποχρεωτικής παροχής διοικητικής υποστήριξης σε δήμους που δεν είχαν επάρκεια προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής για την άσκηση των πρόσθετων αρμοδιοτήτων που μεταβιβάστηκαν στους Ο.Τ.Α. α' βαθμού, κατ' εφαρμογή της περ. α' της παρ. 1 του άρθρου 95 του ν. 3852/2010.
Η λήξη της διοικητικής υποστήριξης, με τις μέχρι πρόσφατα συνεχείς παρατάσεις, σηματοδοτεί το τέλος μιας μακράς μεταβατικής περιόδου. η οποία ταυτίστηκε όχι μόνο με την έμπρακτη επιλογή του νομοθέτη για την ενδυνάμωση της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης με μεταφορά αρμοδιοτήτων που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών, αλλά και με δύσκολες συγκυρίες που συνδέθηκαν με την εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής.
Οι μεταβατικές παρατάσεις της διοικητικής υποστήριξης συνδέθηκαν με την προσπάθεια του νομοθέτη να ενισχύσει τους δήμους με την αξιοποίηση πρόσθετων εργαλείων συνεργατικής αντίληψης, για την απρόσκοπτη άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την πρόβλεψη του θεσμού των αναπτυξιακών οργανισμών και την ισχυροποίηση των διαδημοτικών συνεργασιών.
Από την 1η Ιανουαρίου 2023, κατ' εφαρμογή των ρυθμίσεων του άρθρου 74 του ν. 4954/2022 (Α'136), όλοι οι δήμοι της χώρας ασκούν αυτοδύναμα, χωρίς υποχρεωτική παροχή διοικητικής υποστήριξης, τις αρμοδιότητες που τους απονεμήθηκαν το έτος 2011, όπως περιγράφονται στην περ. α' της παρ. 1 του άρθρου 95 του ν. 3852/2010 και όπως ισχύουν σήμερα, στη βάση του εξελισσόμενου νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη δράση και τη λειτουργία τους.
Στο πλαίσιο αυτό, με την παρούσα εγκύκλιο, διευκρινίζονται βασικά βήματα μετάβασης στην αυτοδύναμη άσκηση αυτών των αρμοδιοτήτων.
Επισημαίνεται ότι οι δήμοι, για την υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις επιμέρους αρμοδιότητες, οφείλουν να συνεργάζονται με τα καθ'ύλην αρμόδια Υπουργεία, τα οποία έχουν την ευθύνη συντονισμού άσκησης των επιμέρους δημόσιων πολιτικών.
Β. Αρμοδιότητες δήμων για τις οποίες λήγει η υποχρεωτική παροχή διοικητικής υποστήριξης
Από 1η.1.2023 όλοι οι δήμοι ασκούν αυτοδύναμα όλες τις αρμοδιότητες που προβλέπονται στην παρ. 1 α του άρθρου 95 του ν. 3852/2010, σε πλήρη συστοίχιση με το ειδικότερο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις αρμοδιότητες των δήμων και όλες τις αλλαγές που έχουν επέλθει σε αυτό την τελευταία και πλέον δεκαετία.
Εξαίρεση από την προβλεπόμενη αυτοδύναμη άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων αποτελούν οι αρμοδιότητες των Υπηρεσιών Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) του τομέα Περιβάλλοντος.
Συνοπτικά, οι αρμοδιότητες για τις οποίες λήγει η υποχρεωτική παροχή διοικητικής υποστήριξης του άρθρου 95 του ν. 3852/2010 αφορούν στους τομείς:
> Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων (άρθρο 75 του ν. 3463/2006 υπό τομέα γ', υπ' αριθμ. 15 έως και 28 ),
> Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης (άρθρο 75 του ν. 3463/2006 υπό τομέα ε', υπ' αριθμ.
Β7 έως και 25),> Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού (άρθρο 75 του ν. 3463/2006 υπό τομέα στ', υπ' αριθμ. 14-18),
> Αγροτικής Ανάπτυξης - Κτηνοτροφίας - Αλιείας (άρθρο 75 του ν. 3463/2006 τομέα υπό στοιχείο η' υπ' αριθμ. 1,2,4,5,6 και 7),
> Αρμοδιότητες κρατικού χαρακτήρα, οι οποίες ανατέθηκαν στους δήμους για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Για λόγους πληρότητας της εγκυκλίου παρουσιάζονται οι βασικές αλλαγές που έχουν επέλθει στους ακόλουθους τομείς αρμοδιοτήτων με νομοθετικές πρωτοβουλίες των καθ' ύλην αρμόδιων Υπουργείων, τα οποία οφείλουν και να εφαρμόζουν τις επιμέρους δημόσιες πολιτικές.
i. Τομέας Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης
Ειδικότερα, όσον αφορά στον τομέα Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης, επισημαίνεται ότι η καταβολή των προνοιακών επιδομάτων έχει αναληφθεί από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) του ν. 4520/2018 (Α'83).
ii. Τομέας Περιβάλλοντος
Όσον αφορά στον τομέα Περιβάλλοντος και την άσκηση των πολεοδομικών αρμοδιοτήτων με τις διατάξεις του άρθρου 83 του ν. 5021/2023 (Α'31) διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο άσκησης πολεοδομικών αρμοδιοτήτων για όσους δήμους από 1.1.2023 δεν έχουν Υπηρεσία Δόμησης ή έχουν προβεί σε σύσταση Υ.ΔΟΜ., αλλά δεν λειτούργησαν και πληρούν τις προϋποθέσεις ελάχιστης στελέχωσης που ορίζει ο νόμος.
Αναλυτικές οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 97 Α του ν. 3852/2010 θα δοθούν σε νεότερο έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών.
iii. Τεχνικές υπηρεσίες δήμων
Όσον αφορά στην άσκηση αρμοδιοτήτων που εμπίπτουν στις τεχνικές υπηρεσίες των δήμων, η λήξη της διοικητικής υποστήριξης έχει ήδη αντιμετωπιστεί με την εφαρμογή των εργαλείων της διαδημοτικής συνεργασίας του άρθρου 99 του ν. 3852/2010 αλλά και άλλων συνεργατικών θεσμών, όπως των προγραμματικών συμβάσεων του άρθρου 100 ν. 3852/2010, στη βάση εφαρμογής του άρθρου 44 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει.
Γ. Μετάβαση από το καθεστώς της διοικητικής υποστήριξης στην αυτοδύναμη άσκηση των αρμοδιοτήτων
Η λήξη του θεσμού της υποχρεωτικής παροχής διοικητικής υποστήριξης συνοδεύεται από ρυθμίσεις μετάβασης στο νέο καθεστώς.
i. Εκκρεμείς δίκες
Όπως προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 376 του ν. 4700/2020 (Α' 127), κατά την 1η.1.2023 οι εκκρεμείς δίκες που αφορούν υποθέσεις στο πλαίσιο της παροχής διοικητικής υποστήριξης, συνεχίζονται αυτοδίκαια και χωρίς άλλη διατύπωση από τον δήμο, στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου αφορά η προσβληθείσα πράξη, δηλαδή από τον έως 31.12.2022 διοικητικά υποστηριζόμενο δήμο.
Ανεκτέλεστες δικαστικές αποφάσεις κατά διοικητικών πράξεων, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο παροχής της διοικητικής υποστήριξης από 1.1.2011 έως 31.12.2022, εκτελούνται από τον δήμο στα διοικητικά όρια του οποίου αφορά η προσβαλλόμενη πράξη, δηλαδή από τον έως 31.12.2022 διοικητικά υποστηριζόμενο δήμο.
ii. Εκκρεμείς υποθέσεις
Όπως προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 376 του ν. 4700/2020 κατά την 1η.1.2023 εκκρεμείς υποθέσεις στο πλαίσιο παροχής διοικητικής υποστήριξης συνεχίζονται από τον κατά τόπον αρμόδιο δήμο, δηλαδή από τον έως 31.12.2022 διοικητικά υποστηριζόμενο δήμο.
Για την παράδοση των φακέλων των υποθέσεων, συντάσσεται πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής από τους ενδιαφερομένους δήμους με ρητή αναφορά του σταδίου εκκρεμότητας της σχετικής υπόθεσης. Αντίγραφο του πρωτοκόλλου υποβάλλεται στην οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση έως 1η.2.2023, και σε κάθε περίπτωση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, κατόπιν συμφωνίας των ενδιαφερόμενων δήμων.
Φάκελοι αρχειοθετημένων υποθέσεων, που καταρτίσθηκαν από τις υπηρεσίες που παρείχαν τη διοικητική υποστήριξη, παραμένουν στα αρχεία τους. Επισημαίνεται ότι σε όποιες περιπτώσεις οι φάκελοι των υποθέσεων επικαιροποιούνται, το σύνολο του φακέλου με το ιστορικό της υπόθεσης (παλαιά και καινούρια στοιχεία) μεταφέρονται στο αρχείο του δήμου που ασκεί από 1.1.2023 τη σχετική αρμοδιότητα.
Δ. Αρμοδιότητες δήμων που εξακολουθούν να ασκούνται από τις περιφέρειες
Για τις λοιπές αρμοδιότητες που μεταβιβάστηκαν στους δήμους, βάσει των άρθρων 94 και 204 του ν. 3852/2010 και προσδιορίζονται στην περ. β της παρ. 1 του άρθρου 95 και στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 206 του ν. 3852/2010, ο χρόνος έναρξης άσκησής τους από τους δήμους εξακολουθεί να καθορίζεται με σχετικές αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών, καθώς και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, έπειτα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το γ' εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 376 του ν. 4700/2020 οι προβλέψεις της παρ. 1 του άρθρου 1 της από 31.12.2012 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4147/2013 (Α' 98), συνεχίζουν να ισχύουν.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η πρόβλεψη της παρ. 4 του άρθρου 205 του ν. 3852/2010 σχετικά με την αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για την εκτέλεση έργων και μελετών για τους δήμους της περιφέρειας με πληθυσμό μέχρι 4.000 κατοίκους έχει καταργηθεί από την 1η.3.2022, με το άρθρο 108 του ν. 4876/2021 (Α' 251). Στο πλαίσιο αυτό κρίθηκε σκόπιμο να απαλειφθεί η παρ. 5 του άρθρου 376 του ν. 4700/2020, καθώς είχε επιφέρει το αποτέλεσμά της στο άρθρο 205 του ν. 3852/2010 με τις διατάξεις του άρθρου 108 του ν. 4876/2021.
Για περαιτέρω διευκρινίσεις ή πληροφορίες αναφορικά με τα διαλαμβανόμενα στην παρούσα εγκύκλιο, μπορείτε να απευθύνεστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@ypes.gr καθώς και στους παρακάτω υπαλλήλους:
Ονοματεπώνυμο Τηλέφωνο
Νάσαινα Δέσποινα213 136 4378
Αντωνίου Δημήτρης213 136 4346
Γαλάνης Κώστας213 136 4348
Γεωργακοπούλου Παρασκευή213 136 4337
Διαμάντη Μαρία213 136 4390
Ζαγορίτης Λάζαρος213 136 4309
Ντάβα Ρένια213 136 4027
Οικονομίδης Δημήτρης213 136 4313
Την παρούσα εγκύκλιο μπορείτε να την αναζητήσετε και στο δικτυακό τόπο του Υπουργείου Εσωτερικών, στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.ypes.gr.
Ο Γενικός Γραμματέας
Εσωτερικών και Οργάνωσης
Μιχάλης Ι. Σταυριανουδάκης