ΓνωμΕΑΑΔΗΣΥ Γ5/2023 Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής, δυνάμει του άρθρου 347 παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. γγ’ του ν.4412/2016, όπως ισχύει, επί σχεδίου Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υποδομών και Μεταφορών, με θέμα «Ανάθεση υπηρεσιών ειδικών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών με τον τίτλο: «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ», το οποίο έχει υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3389/2005

ΓΝΩΜΗ Γ 5 ΕΑΔΗΣΥ/2023
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(του άρθρου 347 παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. γγ’ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 του ν. 4912/2022)
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ
της παρ. 5 του άρθρου 353 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 10 του ν. 4912/2022.
Στην Αθήνα, σήμερα, 4 Μαΐου 2023, ημέρα Πέμπτη και ώρα 10.00 π.μ. στα επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα γραφεία της, συνήλθε σε συνεδρίαση η ως άνω ΕΠΙΤΡΟΠΗ της ΕΝΙΑΙΑΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ (εφεξής και «Αρχή» ή «ΕΑΔΗΣΥ»), μετά από σχετική πρόσκληση της Προέδρου, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα Μέλη.
Τα προσκληθέντα Μέλη παρέστησαν κατά τη συνεδρίαση, ως εξής:
Πρόεδρος: Ανδρονίκη Θεοτοκάτου (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Σύμβουλοι: Ευαγγελία Κουτούπα (μέσω τηλεδιάσκεψης)
Δημήτριος Χανής, Σύμβουλος
Μέλη: Χρυσάνθη Ζαράρη, Μέλος
Αδάμ Καραγλάνης, Μέλος
Βασιλική Σκαρτσούνη, Μέλος
Δημήτριος Σταθακόπουλος (μέσω τηλεδιάσκεψης).
Γραμματέας: Αθανάσιος Λαμπράκης, ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού
Εισηγήτρια: Χριστίνα Καξιρή, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ, Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης παρέστησαν η Εισηγήτρια και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων, Μίνα Καλογρίδου, καθώς επίσης (μέσω τηλεδιάσκεψης) παράγοντες της Ακαδημίας Αθηνών και της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι οποίοι αποχώρησαν πριν την έναρξη της ψηφοφορίας και τη λήψη απόφασης των Μελών της Επιτροπής.
ΘΕΜΑ: Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής, δυνάμει του άρθρου 347 παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. γγ’ του ν.4412/2016, όπως ισχύει, επί σχεδίου Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υποδομών και Μεταφορών, με θέμα «Ανάθεση υπηρεσιών ειδικών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών με τον τίτλο: «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ», το οποίο έχει υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3389/2005.
Ι. Με το αρ. πρωτ. 2491/12.04.2023 έγγραφο της Ακαδημίας Αθηνών (αρ. πρωτ. εισερχ. 1880/12.04.2023 Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), διαβιβάστηκε Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, και Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο «Ανάθεση υπηρεσιών ειδικών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών με τον τίτλο: «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ».
Το ως άνω Σχέδιο επανυποβλήθηκε (τροποποιημένο ως προς το άρθρο 1) με το αρ. πρωτ. 2707/27.04.2023 έγγραφο της Ακαδημίας Αθηνών (αρ. πρωτ. εισερχ. 2036/27.04.2023 Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.).
ΙΙ. Το υποβληθέν Σχέδιο Απόφασης έχει ως εξής:
Απόφαση Αριθμ.
Θέμα: Ανάθεση υπηρεσιών ειδικών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών με τον τίτλο: «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ».
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ - ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Α. Τις διατάξεις:
1) Των άρθρων 12 παρ. 6, 44 και 128 παρ. 2 και 3 του ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών» (Α 147), όπως έχει τροποποιηθεί με τον ν. 4782/2021 «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων» (Α 36),
2) Του ν. 3389/2005 «Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα» (Α 232), όπως έχει τροποποιηθεί με τα άρθρα 83 του Ν. 4635/2019 (Α 167), 73 του ν. 4712/2020 (Α 146) και 141 του ν. 4887/2022 (Α 16),
3) Του ν. 4622/2019 «Επιτελικό κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α 133),
4) Του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α 119),
5) Του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α 121, διόρθ. σφάλμ. Α 126),
6) Του π.δ. 18/2018 (ΦΕΚ 31Α /23-02-2018) «Οργανισμός του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων», όπως ισχύει,
7) Το π.δ. 84/2019 (ΦΕΚ 123Α/17-07-2019) «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων»,
8) Του ν. 4398/1929 «Περί κυρώσεως και τροποποιήσεως της από 18 Μαρτίου 1926 Συντακτικής Αποφάσεως περί Οργανισμού της Ακαδημίας Αθηνών» (Α 308),
9) Tου π.δ. 122/2006 «Οργανισμός Διοικητικών Υπηρεσιών της Ακαδημίας Αθηνών (ΦΕΚ 123),
10) Του π.δ. 189/2003 «Όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα τεχνικών έργων που εκτελούνται από την Ακαδημία Αθηνών» (Α 145),
11) Του ν. 4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα» (ΦΕΚ Α 141),
7) Τις διατάξεις του ν. 4485/2017 «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις» κατά το μέρος που ισχύει (ΦΕΚ Α 114),
Β. Τις αποφάσεις:
1) Την υπ’ αριθμ. 42/2019 πρακτικού απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΑΔΑ: ΨΓΝ9465ΧΙ8-2ΩΛ).
9) Τις από 29.7.2022 και 8.3.2023 αποφάσεις της Συγκλήτου της Ακαδημίας Αθηνών, με την οποία εγκρίθηκε η κατάρτιση Προγραμματικής Σύμβασης με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,
10) Την από 24.02.2023 απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με την οποία εγκρίθηκε η κατάρτιση Προγραμματικής Σύμβασης με την Ακαδημία Αθηνών,
Γ. Την από 8.3.2023 Προγραμματική Σύμβαση, που καταρτίστηκε μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ακαδημίας Αθηνών σύμφωνα με το άρθρο 44 του ν. 4412/2016, επειδή η Τεχνική Υπηρεσία του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών δεν είναι επαρκώς στελεχωμένη και η Ακαδημία Αθηνών δεν διαθέτει τεχνική επάρκεια, και δυνάμει της οποίας το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλαβε τις αρμοδιότητες του Φορέα Κατασκευής και η Τεχνική Υπηρεσία του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΤΥΠΑ) ανέλαβε τις αρμοδιότητες διεξαγωγής όλων των σταδίων της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της σύμβασης ΣΔΙΤ καθώς και τα καθήκοντα της Διευθύνουσας και Επιβλέπουσας Υπηρεσίας σε όλα τα στάδια της διακήρυξης, ανάθεσης, επίβλεψης και παραλαβής του έργου του έργου με τον τίτλο «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ».
Δ. Το με Α.Π. 2102/29-3-2023 (αρ. πρωτ. γρ. υπουργού ΠΑΙΘ 2630/30-3-2023) έγγραφο της Ακαδημίας Αθηνών προς το ΥΠΑΙΘ με θέμα «Έκδοση υπουργικής απόφασης για την ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών μέσω Σ.Δ.Ι.Τ.»
Ε. Την υπ’ αριθμ. …../…… γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημόσιων Συμβάσεων σύμφωνα με το άρθρο 347 παρ. 2 περίπτ. (γ) του ν. 4412/2016 (Α 147), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 4912/2022 (Α 59),
ΣΤ. Το γεγονός ότι η παρούσα απόφαση δεν προκαλεί δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό και ότι η δαπάνη για τις αμοιβές των συμβούλων έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι το 0,5% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, δηλαδή μέχρι του ποσού των 121.150,00 ευρώ, θα καλυφθεί από ιδίους πόρους της Ακαδημίας Αθηνών, σε συνδυασμό με την υπ’ αρ. ……/2023 βεβαίωση της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της Ακαδημίας Αθηνών για την ύπαρξη πίστωσης,
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
Άρθρο 1
Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 εφαρμόζονται, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου, και στο έργο με τίτλο «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ», το οποίο θα δημοπρατηθεί από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με την ιδιότητά του, ως αναθέτουσας αρχής και φορέα κατασκευής, και την Ακαδημία Αθηνών με την ιδιότητά της, ως κυρίου του έργου, με προϋπολογισμό του έργου 24.230.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.
Άρθρο 2
1. Η Ακαδημία Αθηνών δύναται να αναθέτει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ειδικών συμβούλων, όπως τεχνικού, νομικού, οικονομικού και οποιασδήποτε άλλης ειδικότητας, με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, με αντικείμενο την παροχή των υπηρεσιών συμβούλου επί ειδικών θεμάτων, αναφορικώς με το αντικείμενο του Έργου, από μέρους των ανωτέρω συμβούλων τόσο προς την Ακαδημία Αθηνών όσο και προς το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο της μεταξύ τους από 8.3.2023 Προγραμματικής Σύμβασης.
2. Η δυνατότητα πρόσληψης ειδικών συμβούλων, ισχύει για κάθε στάδιο της δημοπράτησης, μελέτης και εκτέλεσης του έργου, ενδεικτικά για τη διακήρυξη, τον σχεδιασμό, τη μελέτη, τον έλεγχο της μελέτης, τη διοίκηση και την επίβλεψη του έργου και της σύμβασης.
3. Η συνολική εκτιμώμενη αξία των συμβάσεων ειδικών συμβούλων δεν θα υπερβεί το ποσό των 121.150,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.
Άρθρο 3
1. Για την αναφερόμενη στο άρθρο 2 της παρούσας ανάθεση υπηρεσιών των συμβούλων από την Ακαδημία Αθηνών και με δική της δαπάνη, θα τηρηθεί η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και με ανάρτηση της πρόσκλησης στις ιστοσελίδες της Ακαδημίας Αθηνών και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
2. Η ανάθεση των υπηρεσιών συμβούλων θα γίνει με σύμβαση, την οποία θα υπογράψει η Ακαδημία Αθηνών και στην οποία θα ορίζονται και περιγράφονται οι παρεχόμενες από τον κάθε σύμβουλο υπηρεσίες προς την Ακαδημία Αθηνών και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι όροι και προϋποθέσεις παροχής των υπηρεσιών, η διάρκεια της οικείας σύμβασης, η πληρωμή από την Ακαδημία Αθηνών με βεβαίωση προσήκουσας εκτέλεσης και παραλαβής των υπηρεσιών από αρμόδια επιτροπή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εκτέλεσή τους.
3. Οι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών από τους συμβούλους θα προβλέπουν ότι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών δύναται να ζητεί οδηγίες και διευκρινίσεις από τους συμβούλους, να λαμβάνει τις υπηρεσίες τους σε όλα τα στάδια δημοπράτησης, μελέτης και εκτέλεσης του έργου και να παραλαμβάνει τα παραδοτέα χωρίς αυτό να επιβαρυνθεί με οποιουδήποτε είδους δαπάνη.
Άρθρο 4
Η έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.».
ΙΙΙ. Νομικό πλαίσιο- συναφείς διατάξεις
Ο ν. 4412/16 (ΦΕΚ Α’ 147) «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)», ορίζει σχετικά τα κάτωθι:
-Άρθρο 128 «Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών (σύμβουλοι, εμπειρογνώμονες) για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων και συμβάσεων παραχώρησης έργων»
1. Όταν πρόκειται να εκτελεστούν δημόσιες συμβάσεις ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), εκτιμώμενης αξίας σύμβασης ή τμήματος αυτής μεγαλύτερης των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ, ιδίως για τον σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη έργων ή συμβάσεων επιτρέπεται η ανάθεση, με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας, όπως, τεχνικού, νομικού, οικονομικού συμβούλου και συμβούλου οργάνωσης, σε ημεδαπά ή αλλοδαπά, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, επί ειδικών θεμάτων, που απαιτούνται για την υλοποίηση, μελέτη και εκτέλεση των συμβάσεων αυτών, έναντι αμοιβής μέχρι των ορίων των περ. β’, γ’ και δ’, κατά περίπτωση, του άρθρου 5 και με ανώτατο όριο το μηδέν και πέντε δέκατα (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται και για την παροχή υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας για θέματα που σχετίζονται με την επίβλεψη και παρακολούθηση από τεχνικής, νομικής και χρηματοοικονομικής πλευράς κατά την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης των Συμβάσεων Παραχώρησης ή των συμβάσεων έργων που υλοποιούνται ως ΣΔΙΤ, με αξία σύμβασης μεγαλύτερης των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ. Για την ανάθεση απαιτείται γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
2. Όταν πρόκειται να εκτελεστούν δημόσιες συμβάσεις ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως ΣΔΙΤ ή μέρη αυτών και, ιδίως για τον σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, επιτρέπεται, η ανάθεση, με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής, υπηρεσιών συμβούλων επί ειδικών θεμάτων, που απαιτούνται για την υλοποίηση και εκτέλεση των έργων αυτών έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι των ορίων των περ. β’, γ’ και δ’, κατά περίπτωση, του άρθρου 5 και με ανώτατο όριο το μηδέν και πέντε δέκατα (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Ειδικά για έργα ΣΔΙΤ που υλοποιούνται από άλλους φορείς, που δεν εποπτεύονται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδια για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου ορίζεται η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Για την ανάθεση απαιτείται γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μπορεί να εφαρμόζεται η παρ. 2 και με συνολική αμοιβή μέχρι του ορίου των περ. β’ και γ’ του άρθρου 5 και με ανώτατο όριο το μηδέν και πέντε δέκατα (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, ολικά ή μερικά, σε συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου ή ομάδα έργων, που εκτελούνται από το Δημόσιο ή φορείς του δημοσίου τομέα και να ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα.
Ειδικά για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα που έχουν ενταχθεί σε Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, η κοινή απόφαση του πρώτου εδαφίου εκδίδεται από τoυς Υπουργούς Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Υποδομών και Μεταφορών και τον κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργό.
*** Το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 τροποποιήθηκε, το δεύτερο εδάφιο αυτής προστέθηκε και η παρ. 3, όπως είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 56 του ν.4782/2021,ΦΕΚ Α` 36, διαμορφώθηκε ως άνω με το άρθρο 49 του ν.4811/2021,ΦΕΚ A` 108/26.06.2021.
4. Οι σχετικές δαπάνες βαρύνουν τις πιστώσεις του έργου. Η ανάθεση καθηκόντων συμβούλου γίνεται με σύμβαση στην οποία ορίζονται οι παρεχόμενες από τον σύμβουλο υπηρεσίες, οι όροι και προϋποθέσεις παροχής τους, η διάρκεια της σύμβασης και κάθε άλλη λεπτομέρεια εφαρμογής της.
5. Σε περιπτώσεις ειδικών ή μεγάλων έργων υποδομής ή έργων, στα οποία εφαρμόζονται μη διαδεδομένες ειδικές μέθοδοι μελέτης και κατασκευής, ιδίως σε θέματα ασφάλειας ή αντιμετώπισης και αποτροπής κινδύνου, μπορεί, με απόφαση της προϊσταμένης αρχής, που λαμβάνεται κατόπιν σύμφωνης γνώμης του τεχνικού συμβουλίου του αρμοδίου Υπουργείου ή του Τεχνικού Συμβουλίου της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, αν στο αρμόδιο Υπουργείο δεν υφίσταται τεχνικό συμβούλιο, να ορίζεται ως ειδικός εμπειρογνώμονας για την επίλυση συγκεκριμένου τεχνικού προβλήματος και για ολιγοήμερη απασχόληση επιστήμονας εγνωσμένου κύρους και φήμης και μεγάλης εμπειρίας σχετικής με το προς επίλυση θέμα, χωρίς να απαιτείται να είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο μελετητών. Η επιλογή του εμπειρογνώμονα επιτρέπεται να γίνει έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι των ορίων των περ. β’ και γ’, κατά περίπτωση, του άρθρου 5. Η συνολική αμοιβή του εμπειρογνώμονα βαρύνει τις πιστώσεις του έργου ή της μελέτης και καθορίζεται με την απόφαση ορισμού του, επί τη βάσει ημερήσιας αποζημίωσης που δεν μπορεί να υπερβαίνει το διπλάσιο της αμοιβής επιστήμονα με υπερεικοσαετή εμπειρία, όπως αυτή ορίζεται στον Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών της περ. δ’ της παρ. 8 του άρθρου 53.
6. Οι παρ. 1 και 4 δύναται να εφαρμόζονται, με την επιφύλαξη της παρ. 5 του άρθρου 377 και των παρ. 4 και 6 του άρθρου 8 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152), από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. Α.Ε.) για την εκπλήρωση των σκοπών του άρθρου 5Β του ν. 3986/2011 (Α΄ 152)».
-Άρθρο 5 Κατώτατα όρια (άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2170)
«Ως κατώτατα όρια, σε συνάρτηση προς την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, ορίζονται τα ακόλουθα: (...) β) 140.000 € για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Αν οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών ανατίθενται από τις αναθέτουσες αρχές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, το εν λόγω κατώτατο όριο ισχύει μόνο για τις συμβάσεις που αφορούν τα οριζόμενα στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄ προϊόντα, γ) 215.000 € για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Το κατώτατο όριο αυτό εφαρμόζεται επίσης στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, όταν οι συμβάσεις αυτές αφορούν προϊόντα που δεν εμπίπτουν στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄, Δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που αφορούν κοινωνικές & άλλες ειδικές υπηρεσίες που αναφέρονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α. δ) 750.000 ευρώ για δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που αφορούν κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄.
Τα κατώτατα όρια που καθορίζονται στις ως άνω περίπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ ισχύουν, εφόσον δεν έχουν αναθεωρηθεί, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ.
Τα κατώτατα όρια του ως άνω άρθρου 5 (Βιβλίο Ι) κατά τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/1952 της Επιτροπής της 10ης Νοεμβρίου 2021 (Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ L398/23 της 11.11.2021) εφαρμόζονται για τη διετία 1.1.2022 – 31.12.2023.
IV. Αρμοδιότητα Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 347 παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. γγ’ του ν.4412/2016, « γγ) Οι λοιπές κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση νόμου, εξαιρουμένων των προκηρύξεων, καθώς και οι κανονισμοί άλλων δημοσίων οργάνων και αναθετουσών αρχών, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών εσωτερικής λειτουργίας των κατά περίπτωση αρμόδιων ελεγκτικών διοικητικών οργάνων στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, κατά το μέρος που οι εν λόγω πράξεις και κανονισμοί ρυθμίζουν θέματα δημοσίων συμβάσεων, εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής. Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας υποπερίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας οι σχετικές πράξεις μπορούν να εκδοθούν και χωρίς τη γνώμη της Αρχής.».
Στην προκειμένη περίπτωση με την εξεταζόμενη ΚΥΑ εξειδικεύεται η εξαίρεση από τις γενικώς ισχύουσες διατάξεις και το περιεχόμενο αυτής έγκειται κυρίως στη διάγνωση ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την ανάθεση υπηρεσιών συμβούλου, με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, στο μεμονωμένο έργο το οποίο αφορούν. Επίσης, σύμφωνα με την τελολογική ερμηνεία της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, που προβλέπει την έκδοσή της [βλ. ιδίως τη φράση «και να ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα»], προκύπτει ότι ο νομοθέτης προβλέπει την έκδοσή της και προς τον σκοπό θέσπισης ειδικότερων κανόνων, όπως για παράδειγμα η ανώτατη συνολική αξία, τα μέσα δημοσιότητας της πρόσκλησης, οι αποδέκτες των υπηρεσιών, ο χρόνος ισχύος και η διαδικασία εκτέλεσης.
Επομένως, στον βαθμό που το παραπάνω σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης περιλαμβάνει έστω και εν μέρει κανόνες που αφορούν στη διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτει, ως προς το σκέλος αυτό, στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή σύμφωνης γνώμης κατ’ άρθρο 347 παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. γγ’ του ν.4412/2016.
V. Επί της νομιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
1. Στο άρθρο 128 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, προβλέπεται η υπό προϋποθέσεις, κατ’ εξαίρεση ανάθεση, με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, συμβάσεων εξειδικευμένων υπηρεσιών (συμβούλων, εμπειρογνωμόνων) επί ειδικών θεμάτων, ιδίως για τον σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη δημοσίων συμβάσεων έργων ή συμβάσεων παραχώρησης έργων ή συμβάσεων έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Ειδικότερα, με το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 128, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4782/2021 (Α36), επιτρέπεται η ανάθεση με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, συμβάσεων υπηρεσιών συμβούλων που αφορούν στον σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, υπό τις εξής σωρευτικές προϋποθέσεις:
α) οι υπηρεσίες να αφορούν σε δημόσια έργα ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή μέρη αυτών,
β) να αναρτάται πρόκληση στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής,
γ) οι υπό ανάθεση υπηρεσίες συμβούλων να παρέχονται επί ειδικών θεμάτων, όπως ιδίως για τον σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη των ως άνω έργων,
δ) η συνολική αμοιβή των υπό ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων να ανέρχεται μέχρι των ορίων των περ. β’, γ’ και δ’, κατά περίπτωση, του άρθρου 5 και με ανώτατο όριο το μηδέν και πέντε δέκατα (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης.
Περαιτέρω, με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 128, το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4782/2021, προβλέφθηκε ρητά ότι «Ειδικά για έργα ΣΔΙΤ που υλοποιούνται από άλλους φορείς, που δεν εποπτεύονται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδια για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου ορίζεται η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων».
Με το τρίτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 128, απαιτείται να προηγείται της ανάθεσης γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Με την παρ. 3 του ιδίου άρθρου, όπως ισχύει μετά την τροποποίησής της με το άρθρο 49 του ν. 4811/2021 (Α 108), στο πλαίσιο της οποίας διαβιβάζεται και το παρόν σχέδιο, παρέχεται εξουσιοδότηση στους Υπουργούς Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και τον κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργό, να εφαρμόσουν τις διατάξεις της ως άνω παραγράφου 2 του άρθρου 128, ολικά ή μερικά, σε συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου ή ομάδα έργων, η εκτιμώμενη αξία των οποίων υπολείπεται των 30.000.000 €, όπως εν προκειμένω, τα οποία εκτελούνται από το Δημόσιο ή φορείς του δημόσιου τομέα και να ρυθμίσουν όλα τα σχετικά θέματα.
Όπως ήδη έχει κρίνει η Αρχή (πρβλ. Γνώμη Γ14/2020), η επιλογή της έκδοσης της προτεινόμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης, άπτεται ζητημάτων σκοπιμότητας.
2. Το υποβληθέν Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης, προτείνεται κατ’ εξουσιοδότηση της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 και αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του ιδίου ως άνω άρθρου, στο έργο με τίτλο «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ», το οποίο θα δημοπρατηθεί από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών υπό την ιδιότητά του, ως αναθέτουσας αρχής και φορέα κατασκευής, και την Ακαδημία Αθηνών υπό την ιδιότητά της, ως κυρίου του έργου, με προϋπολογισμό (του Έργου) 24.230.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.
Με την παρ. 1 του άρθρου 2 του υποβληθέντος Σχεδίου παρέχεται η δυνατότητα στην Ακαδημία Αθηνών να αναθέτει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ειδικών συμβούλων (όπως τεχνικού, νομικού, οικονομικού και οποιασδήποτε άλλης ειδικότητας), επί ειδικών θεμάτων σχετικά με το αντικείμενο του ως άνω έργου, με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 (προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης), τόσο προς την ίδια, όσο και προς το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο της μεταξύ τους από 8.3.2023 συναφθείσας Προγραμματικής Σύμβασης.
Η εν λόγω δυνατότητα ισχύει για κάθε στάδιο της δημοπράτησης, μελέτης και εκτέλεσης του έργου, ενδεικτικά για τη διακήρυξη, τον σχεδιασμό, τη μελέτη, τον έλεγχο της μελέτης, τη διοίκηση και την επίβλεψη του έργου και της σύμβασης (παρ. 2), η δε συνολική εκτιμώμενη αξία των συμβάσεων ειδικών συμβούλων δεν θα υπερβεί το ποσό των 121.150,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ (παρ. 3), και συνεπώς τηρείται το όριο των περ. β’ και γ’ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, καθώς και το ανώτατο όριο, μηδέν και πέντε δέκατα (0,5%), της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης.
Το υποβληθέν Σχέδιο ρυθμίζει, επίσης, τις ειδικότερες προϋποθέσεις ανάθεσης των εν λόγω δημοσίων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, τους όρους δημοσιότητας της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, και τους αποδέκτες των υπηρεσιών που πρόκειται να παρασχεθούν.
Με το προεκτεθέν περιεχόμενο, το Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης καταρχήν κείται εντός του πλαισίου της ως άνω εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, η οποία (εξουσιοδοτική) μνημονεύεται ρητά στο προοίμιο αυτής.
Περαιτέρω, η παραπομπή της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128, στην παρ. 2 του ιδίου άρθρου, συνεπάγεται ότι η νομιμότητα της προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών συμβούλου προϋποθέτει την εφαρμογή των απαιτήσεων της παρ. 2 (βλ ανωτέρω υπό 1), ολικά ή μερικά.
Συγκεκριμένα παρατηρούνται τα εξής:
α) το υποβληθέν Σχέδιο απόφασης δεν συνοδεύεται από γνώμη του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 128 παρ. 3 του ν. 4412/2016 για το αναφερόμενο στην προτεινόμενη κοινή υπουργική απόφαση έργο ΣΔΙΤ (ούτε αναφέρεται τέτοια γνώμη στο προοίμιο αυτής). Με βάση τη σαφή διατύπωση της διάταξης του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 128 [«Για την ανάθεση απαιτείται γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου….], προκύπτει ότι η γνώμη αυτή πρέπει να προηγείται της ανάθεσης, επομένως συνάγεται ότι μπορεί να έπεται της έκδοσης της εξεταζόμενης απόφασης. Σε κάθε περίπτωση, όμως, για λόγους πληρότητας της τελευταίας κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ρητά ο κανόνας της προηγούμενης γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, ως ουσιώδης τύπος της διαδικασίας ανάθεσης, και
β) καθόσον πρόκειται για έργο ΣΔΙΤ που δεν εποπτεύεται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με βάση τη διατύπωση της διάταξης του δεύτερου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 128, στο οποίο ρητά παραπέμπει η παρ. 3 του εν λόγω άρθρου, προκύπτει ότι, καταρχήν, η εφαρμογή του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 128, ήτοι η ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών συμβούλου με την προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, υπάγεται στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Στην υπό κρίση περίπτωση, όμως, εφόσον το Σχέδιο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης προτείνεται βάσει της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, και αφορά σε μερική εφαρμογή της παρ. 2 του ιδίου άρθρου, η ως άνω αρμοδιότητα ανάθεσης των σχετικών υπηρεσιών νομίμως ανατίθεται στην Ακαδημία Αθηνών (βλ. άρθρο 2 του Σχεδίου ΚΥΑ), με συναφή ρύθμιση του σχετικού θέματος, ομοίως κατά ρητή επιταγή της εξουσιοδοτικής διάταξης. Στο πλαίσιο δε αυτό, το Σχέδιο της προτεινόμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που αφορά σε ανάθεση ειδικών υπηρεσιών συμβούλων για έργο ΣΔΙΤ, κρίνεται ότι χρήζει συνυπογραφής και από τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, βάσει της εξουσιοδοτικής διάταξης έκδοσής της.
Κατά συνέπεια, το υποβληθέν Σχέδιο πρέπει να αναμορφωθεί, προκειμένου να συνάδει με τις οικείες νομοθετικές προβλέψεις.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η δημοσίευση της κανονιστικής πράξης στην Ε.τ.Κ., εφόσον στον νόμο δεν ορίζεται διαφορετικά, αποτελεί συστατικό στοιχείο της τελείωσής της.
VΙ. Συμπέρασμα
Κατόπιν των ανωτέρω, η Επιτροπή, ασκούσα την κατ’ άρθρο 347 παρ. 2 περ. γ΄ υποπερ. γγ΄ του ν.4412/2016, όπως ισχύει, αρμοδιότητά της, αποφασίζει την παροχή σύμφωνης γνώμης επί του προτεινόμενου Σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης, με θέμα «Ανάθεση υπηρεσιών ειδικών συμβούλων για το έργο της Ακαδημίας Αθηνών με τον τίτλο: «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση Κτιρίων Πολλαπλών Χρήσεων μέσω ΣΔΙΤ», με τις προπαρατεθείσες επισημάνσεις, παρατηρήσεις και αναγκαίες διορθώσεις.
Αθήνα, 04.05.2023
Η Πρόεδρος
Ανδρονίκη Θεοτοκάτου