Αρ. Πρωτ:Δ1(δ)/ΓΠ οικ. 38646
ΑΔΑ 94Χ7465ΦΥΟ-Χ4Δ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΤΜΗΜΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ταχ. Δ/νση : Αριστοτέλους 17
Ταχ. Κώδικας : 104 33
Πληροφορίες : Ιορδανίδης Ηλ., Ντίνη Κατ.
Τηλέφωνο : 2132161344
e-mail : ddy@moh.gov.gr
Αθήνα 13-07-2023
ΠΡΟΣ: Όπως Π.Α.
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΘΕΜΑ: Βελτίωση της πρόσβασης στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης για όλους-Εφαρμογή των διατάξεων του αρ. 16 της Δ1(δ)/ ΓΠ οικ. 27829/15-5-2023 ΚΥΑ
Σχετ: α) Το Π.Δ. 79/2023 (Α'131) «Διορισμός Υπουργών»
β) Το Π.Δ. 77/2023 (Α'130) «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία.............»
γ) Η οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 (L435/1, 23.12.2020)
δ) Η με α.π. Δ1(δ)/ ΓΠ οικ. 27829/15-5-2023 ΚΥΑ με θέμα «Ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας (ΕΕ) 2020/2184 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 (L435/1, 23.12.2020) (ΦΕΚ Β’ 3525)
ε) Η υπ. αριθμ. Υ14/09-07-2023 Απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη» (ΦΕΚ Β'4435).
Στις 12 Ιανουαρίου 2021 τέθηκε σε ισχύ η (γ) σχετ. οδηγία, προς τις διατάξεις της οποίας η εθνική νομοθεσία εναρμονίστηκε πλήρως με τη (δ) σχετ. ΚΥΑ των Υπουργών Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ένας από τους στόχους της ως άνω οδηγίας, η οποία προέκυψε, μεταξύ άλλων, ως αποτέλεσμα της απόκρισης της Επιτροπής στην πρωτοβουλία των Ευρωπαίων πολιτών «Right2Water»και ως συνεισφορά στην επίτευξη των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών, είναι «η βελτίωση της πρόσβασης στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης για όλους και ιδιαίτερα για τις ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες».
Αναλυτικότερα, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της οδηγίας, τα κράτη μέλη, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα της πρόσβασης στο νερό τα οποία σχετίζονται με την ποιότητα και τη διαθεσιμότητά του, καθώς και για την υποστήριξη της υλοποίησης της Αρχής 20 του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, σύμφωνα με την οποία «κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες καλής ποιότητας, στις οποίες περιλαμβάνεται η ύδρευση», θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της πρόσβασης στο νερό σε εθνικό επίπεδο. Αυτό εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί με δράσεις που αποσκοπούν:
α) στη βελτίωση της πρόσβασης σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης για όλους, ιδίως μέσω της εγκατάστασης εξοπλισμού σε εξωτερικούς και εσωτερικούς δημόσιους χώρους, όπου είναι τεχνικά εφικτό. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δίνεται από τα κράτη-μέλη στις δυνατότητες πρόσβασης των ευάλωτων και περιθωριοποιημένων ομάδων, όπως αυτές καθορίζονται από τα ίδια, λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης των ομάδων αυτών στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης.
β) στην προώθηση της χρήσης του νερού της βρύσης, για παράδειγμα μέσω της ενθάρρυνσης της δωρεάν παροχής νερού για ανθρώπινη κατανάλωση στις δημόσιες υπηρεσίες και στα δημόσια κτήρια.
Αυτός ο στόχος αναμένεται να επιτευχθεί μέσω της ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης ώστε να αυξηθεί η εμπιστοσύνη τους σε αυτό. Αυτό αναμένεται να επιτευχθεί με το συνδυασμό της πληρέστερης πληροφόρησης και της διευκόλυνσης της πρόσβασης σε δημόσιους χώρους ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο κρίνουν οι φορείς ύδρευσης ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις.
Σε συνέχεια των ανωτέρω η Υπηρεσία μας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της , σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2.4 του άρθρου 19 της (δ) σχετ., σας ενημερώνει τα εξής:
Α. Αποδέκτες εγκυκλίου:
Η παρούσα Εγκύκλιος απευθύνεται:
• Στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριμνας των Δήμων
• Στους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης (Δήμοι, ΔΕΥΑ,ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ)
• Στις Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Καταπολέμησης της Φτώχιας (Υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής)
• Στο Υπουργείο Εσωτερικών
Β. Μέτρα εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 16 της ( δ) σχετ.
Για τη βελτίωση της πρόσβασης στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης από όλους και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 της (δ) σχετ. ΚΥΑ θα πρέπει:
Ι) Οι Δήμοι, σε συνεργασία με τους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης, να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για τη βελτίωση ή διατήρηση της πρόσβασης στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης για όλους και ιδίως για τους άπορους, άστεγους, πλανόδιους νομάδες και ρομά.
Ειδικότερα και σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του αρ. 16 της (δ) σχετ., οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριμνας των Δήμων, σε συνεργασία με τους υπεύθυνους φορείς ύδρευσης (Δήμοι, ΔΕΥΑ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), θα πρέπει να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες:
α) να εντοπίσουν άτομα χωρίς πρόσβαση, ή με περιορισμένη πρόσβαση, σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης, περιλαμβανομένων των ως άνω ομάδων, και τους λόγους για αυτή την έλλειψη πρόσβασης,
β) να αξιολογήσουν τις δυνατότητες βελτίωσης της πρόσβασης των ατόμων αυτών,
γ) να ενημερώσουν αυτά τα άτομα για τις δυνατότητες σύνδεσης με το δίκτυο διανομής ή για εναλλακτικά μέσα πρόσβασης σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης και
δ) να λάβουν μέτρα τα οποία θεωρούν αναγκαία και κατάλληλα για τη διασφάλιση της πρόσβασης για των ως άνω αναφερόμενων ομάδων, σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης.
ΙΙ) Προκειμένου να προωθηθεί η χρήση νερού ανθρώπινης κατανάλωσης που παρέχεται από τη βρύση, οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης ή/και οι Δήμοι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του αρ. 16 της (δ) σχετ.:
• θα πρέπει να εξασφαλίσουν την εγκατάσταση σχετικού εξοπλισμού σε εξωτερικούς και εσωτερικούς δημόσιους χώρους, όπου είναι τεχνικά εφικτό, κατά τρόπο αναλογικό προς την ανάγκη λήψης τέτοιων μέτρων και λαμβάνοντας υπόψη ειδικές τοπικές συνθήκες, όπως το κλίμα και τη γεωγραφία. [...]
• μπορούν επίσης να λαμβάνουν τα ακόλουθα μέτρα για την προώθηση της χρήσης νερού ανθρώπινης κατανάλωσης που παρέχεται από τη βρύση:
i. ενημέρωση για τον πλησιέστερο εξοπλισμό σε εξωτερικούς ή σε εσωτερικούς χώρους,
ii. πραγματοποίηση εκστρατειών ενημέρωσης των πολιτών σχετικά με την ποιότητα του νερού αυτού,
iii. προώθηση της παροχής τέτοιου νερού από τις δημόσιες υπηρεσίες και τα δημόσια κτίρια, iv. προώθηση της παροχής τέτοιου νερού, για τους πελάτες σε εστιατόρια, καντίνες και υπηρεσίες τροφοδοσίας.
Η παρούσα εγκύκλιος κοινοποιείται στα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής για τις δικές τους ενέργειες, κατά λόγο αρμοδιότητας, αφού λάβουν υπόψη τα ακόλουθα:
• Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 της (δ) σχετ. το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής (Γενική Γραμματεία Καταπολέμησης της Φτώχειας) μεριμνούν για την κατά προτεραιότητα χρηματοδότηση των Δήμων και των υπευθύνων φορέων ύδρευσης προκειμένου να εφαρμοστούν τα μέτρα που αναφέρονται στο άρ. 16 της (δ) σχετ.
• Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 18 της (δ) σχετ. το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής, δημιουργεί, έως τις 12 Ιανουαρίου 2029, και επικαιροποιεί ανά εξαετία στη συνέχεια, σύνολο δεδομένων με πληροφορίες σχετικά με μέτρα που λαμβάνουν οι Δήμοι και οι υπεύθυνοι φορείς ύδρευσης για να βελτιώσουν την πρόσβαση στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης και να προωθήσουν τη χρήση του σύμφωνα με το άρθρο 16, και για το ποσοστό του πληθυσμού τους που έχει πρόσβαση σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης.
• Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 18 της (δ) σχετ. οι ανωτέρω φορείς έχουν την υποχρέωση, κατά λόγο αρμοδιότητας, να κοινοποιούν τα αναφερόμενα σύνολα δεδομένων εγκαίρως και με κάθε πρόσφορο τρόπο στο Υπουργείο Υγείας, το οποίο λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να ενημερώνονται και να έχουν πρόσβαση σε αυτά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC)
Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας.
Η ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΙΡΗΝΗ ΑΓΑΠΗΔΑΚΗ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ
Α. ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
1) Υπουργείο Εσωτερικών:
Γενική Γραμματεία Εσωτερικών και Οργάνωσης
α) Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών και Οργάνωσης
β) Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
& Αναπτυξιακής Πολιτικής
Σταδίου 27 105 59 Αθήνα
2) Υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής Γενική Γραμματεία Καταπολέμησης της Φτώχειας
Σολωμού 60
104 32 Αθήνα
ΑΤΤΙΚΗ
3) Όλοι οι Δήμοι χώρας (μέσω των οικείων
Αποκεντρωμένων Διοικήσεων)
α) Υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριμνας
β) Υπεύθυνοι φορείς Ύδρευσης (Δήμοι/ΔΕΥΑ)
4)ΕΥΔΑΠ
Ωρωπού 156
111 46 Γαλάτσι
ΑΤΤΙΚΗ
5)ΕΥΑΘ
Εγνατίας 127
546 35 Θεσσαλονίκη
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
6)ΕΔΕΥΑ
Παπακυριαζή 37-43
412 21 Λάρισα
ΛΑΡΙΣΑ
7) ΚΕΔΕ
Ακαδημίας 65 & Γενναδίου 8
106 78 Αθήνα
ΑΤΤΙΚΗ
Β.ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
1 .Υπουργείο Εσωτερικών
Γραφείο Υπουργού
2 .Υπουργείο Οικογένειας Και Κοινωνικής Συνοχής
Γραφείο Υπουργού
Γ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. Γραφείο Υπουργού Υγείας
2. Γραφείο Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας
3. Γραφείο Γενικής Διευθύντριας Δημόσιας Υγείας και
Ποιότητας Ζωής
4. Δ1(δ) (5)