Διοικητικό Έγγραφο

Αριθμός Εγκυκλίου: 1275
ΑΔΑ 946246ΜΤΛ6-ΝΑΡ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α'ΒΑΘΜΟΥ
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΙΡΕΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ
Ορκωμοσία νέων Δημοτικών αρχών, Αποποίηση εκλογής, Αντικατάσταση και αναπλήρωση δημοτικών συμβούλων, συμβούλων και προέδρων δημοτικών κοινοτήτων
Α.Π.: 103635/1-12-2023
Εισαγωγή
Με τη διενέργεια των δημοτικών εκλογών της 8ης Οκτωβρίου και, όπου ήταν αναγκαίο, των επαναληπτικών εκλογών της 15ης Οκτωβρίου 2023, αναδείχθηκαν οι νέες αρχές διοίκησης των δήμων.
Με την παρούσα εγκύκλιο, δίδονται οι απαραίτητες διευκρινίσεις αναφορικά με την ορκωμοσία των νέων δημοτικών αρχών. Επίσης, επισημαίνονται θέματα που αφορούν στην πιθανή αποποίηση εκλογής εκ μέρους εκλεγμένων αιρετών, καθώς και θέματα που σχετίζονται με την πιθανή αντικατάσταση και αναπλήρωση μελών των δημοτικών συμβουλίων, των συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων και των προέδρων δημοτικών κοινοτήτων. Τα ανωτέρω θέματα αποτελούν την αναγκαία προϋπόθεση για τη νόμιμη εγκατάσταση των αιρετών οργάνων διοίκησης των δήμων.
Α. Ορκωμοσία νέων αρχών
1. Γενικά
Ο νομοθέτης επιβάλλει στα πρόσωπα που αναδείχθηκαν από τις εκλογές στα αιρετά αξιώματα του οικείου δήμου και δεν αποποιούνται την εκλογή τους, να εγκαθίστανται και να αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους, ευθύς, με την έναρξη της θητείας τους, δηλαδή την 1η Ιανουαρίου 2024.
Η θητεία των δημοτικών αρχών είναι πενταετής. Για την επικείμενη δημοτική περίοδο, η εγκατάσταση των νέων αρχών θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2028.
Ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ως άνω εγκατάσταση και ανάληψη καθηκόντων, ο νομοθέτης προβλέπει την προηγούμενη ορκωμοσία των εκλεγέντων, με την οποία δεσμεύονται να διοικήσουν τον δήμο σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους.Η ορκωμοσία, επομένως, είναι πράξη εσωτερικής φύσης, που δηλώνει μία ηθική δέσμευση και δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη.
Οι υπόχρεοι σε ορκωμοσία, προκειμένου να αναλάβουν καθήκοντα, είναι:
• ο Δήμαρχος,
• οι τακτικοί Δημοτικοί Σύμβουλοι,
• οι τακτικοί Σύμβουλοι των δημοτικών κοινοτήτων,
• οι Πρόεδροι των δημοτικών κοινοτήτων,
όπως αυτοί αναφέρονται στην απόφαση ανακήρυξης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου.
Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθεί ότι δεν καλείται για ορκωμοσία όποιος εξελέγη σε αιρετό αξίωμα του οικείου δήμου και εξέπεσε αυτού, λόγω οφειλής του προς τον δήμο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 11 του ν. 4804/2021.
Η υποχρέωση της ορκωμοσίας επιβάλλεται, διότι ο νομοθέτης δεν δέχεται την εγκατάσταση και την επαγόμενη ανάληψη καθηκόντων, χωρίς να έχουν ήδη ορκισθεί οι εκλεγέντες. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, προβλέπει την αυτοδίκαιη έκπτωση (με διαπιστωτική πράξη του Επόπτη Ο.Τ.Α.) αυτών που δεν συμμορφώνονται προς την υποχρέωση ορκωμοσίας εντός της νόμιμης προθεσμίαςκαι, περαιτέρω, την κίνηση ταχείας διαδικασίας για την ορκωμοσία των αναπληρωματικών τους και την ανάληψη καθηκόντων από αυτούς.Σύμφωνα με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι ως άνω διατάξεις δεν αντιβαίνουν στις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας και της αναλογικότητας, ούτε σε άλλη συνταγματική διάταξη ή αρχή.
Σημειώνεται, επίσης, ότι κάθε δημοτική περίοδος και, συνεπώς, κάθε θητεία των αιρετών, είναι αυτοτελής.
Ως εκ τούτου, εάν κάποιοι αιρετοί έχουν επανεκλεγεί, ακόμη και στο ίδιο αξίωμα, που κατείχαν την προηγούμενη δημοτική περίοδο, τούτο δεν σημαίνει συνέχιση της θητείας τους, και για το λόγο αυτό, θα πρέπει να ορκιστούν εκ νέου, όπως οι λοιποί νεοεκλεγέντες αιρετοί.
Επίσης, αιρετός που τελεί σε κατάσταση αργίας κατά την προηγούμενη δημοτική περίοδο, είτε λόγω επιβολής πειθαρχικής ποινής είτε λόγω δικαστικής καταδίκης, επανεκλεγόμενος ορκίζεται εκ νέου και, εν συνεχεία, τίθεται (εκ νέου) σε αργία με απόφαση του Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Ακόμη, σημειώνεται ότι, ήδη ορκισθείς σε αιρετό αξίωμα του δήμου, στην περίπτωση που καταλαμβάνει νέο αιρετό αξίωμα δεν ορκίζεται εκ νέου, καθόσον η δόση όρκου ανατρέχει στην άσκηση οποιουδήποτε αιρετού αξιώματος.
Επισημαίνεται ότι, όπου στην παρούσα εγκύκλιο αναφέρεται ως αρμόδιο όργανο ο Επόπτης, μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας Ο.Τ.Α., νοείται ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
2. Τόπος και χρόνος ορκωμοσίας
Η ορκωμοσία λαμβάνει χώρα στο κατάστημα του δήμου, ή σε άλλο δημόσιο - δημοτικό κτίριο, ή σε κατάλληλο δημόσιο - δημοτικό χώρο εντός των διοικητικών ορίων του δήμου, σε δημόσια συνεδρίαση, της οποίας ο ακριβής χρόνος (ημερομηνία και ώρα) ορίζεται από τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο.
Η ημερομηνία της ορκωμοσίας ορίζεται εντός του χρονικού διαστήματος των είκοσι (20) ημερών πριν από την ανάληψη των καθηκόντων, λαμβάνοντας υπόψη και την προθεσμία αποποίησης της εκλογής (βλ. κατωτέρω Κεφάλαιο Β’, Ενότητα 1) και έως την παραμονή της ημέρας εγκατάστασης και ανάληψης των καθηκόντων των νέων δημοτικών αρχών, ήτοι από 12 Δεκεμβρίου έως και 31 Δεκεμβρίου 2023.
Αν η ορκωμοσία εκλεγέντος δημοτικού συμβούλου, συμβούλου ή προέδρου δημοτικής κοινότητας δεν πραγματοποιηθεί τη συγκεκριμένη ημερομηνία για λόγους αντικειμενικής αδυναμίας, ο νεοεκλεγείς δήμαρχος καλεί τον επιτυχόντα δημοτικό σύμβουλο, σύμβουλο ή πρόεδρο δημοτικής κοινότητας, προς ορκωμοσία εντός πέντε (5) ημερών, αφότου του γνωστοποιήθηκε η άρση των λόγων.
3. Πρόσκληση ορκωμοσίας
Ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος απευθύνει πρόσκλησηγια ορκωμοσία σε όλα τα τακτικά μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, των Συμβουλίων των Δημοτικών Κοινοτήτων και στους Προέδρους των Δημοτικών Κοινοτήτων, η οποία πρέπει να κοινοποιηθεί τουλάχιστον σαράντα οκτώ (48) ώρες πριν από την ημέρα της ορκωμοσίας.
Η πρόσκληση του νεοεκλεγέντος Δημάρχου πρωτοκολλείται στον δήμο και κοινοποιείται στους ενδιαφερόμενους με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο (συστημένη επιστολή, επίδοση μέσω των 6 υπηρεσιών του δήμου, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κ.λπ.), με το οποίο μπορεί να αποδεικνύεται ο ακριβής χρόνος που έλαβε γνώση αυτής το καθένα από τα ανωτέρω πρόσωπα, προκειμένου να μην υπάρξει οποιαδήποτε τυχόν αμφισβήτηση για την έγκαιρη ενημέρωσή τους. Η πρόσκληση δεν απαιτείται να αναρτηθεί στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».
Επισημαίνεται ότι στη διαδικασία της ορκωμοσίας παρευρίσκονται όλοι οι αιρετοί, δεν παρέχεται, δηλαδή, από τη νομοθεσία η δυνατότητα ορκωμοσίας των αιρετών κατά δημοτικές παρατάξεις, όπως και δεν παρέχεται η δυνατότητα ορκωμοσίας των αιρετών ανά εκλογική περιφέρεια ή αξίωμα.
4. Διαδικασία Ορκωμοσίας
Από τις κείμενες διατάξεις δεν ορίζεται συγκεκριμένο τελετουργικό για την ορκωμοσία των αιρετών, παρά μόνο ορίζεται το περιεχόμενο του όρκου.
Σημειώνεται ότι, για πρώτη φορά, προβλέπεται όρκος - διακριτός για τους Έλληνες πολίτες και τους αλλοδαπούς πολίτες κρατών - μελών της Ε.Ε., παρουσία νόμιμου θρησκευτικού λειτουργού - ή ρητή διαβεβαίωση, κατ’ αναλογία με τα οριζόμενα στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα (άρθρο 19 ν. 3528/2007, Α’ 26).
> Ο όρκος που δίνεται για τους Έλληνες πολίτες έχει ως εξής:
«Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου.»
> Ο όρκος που δίνεται για τους αλλοδαπούς πολίτες κρατών - μελών της Ε.Ε. έχει ως εξής:
«Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην Ελλάδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου.»
> Αιρετός που δεν επιθυμεί να δώσει όρκο, παρέχει, αντί όρκου, την ακόλουθη διαβεβαίωση:
«Δηλώνω, επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδησή μου, ότι θα είμαι πιστός στην Ελλάδα,
θα υπακούω στο Σύνταγμα και τους νόμους και ότι θα εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου.»
Υπενθυμίζεται ότι, εάν ο ενδιαφερόμενος δεν δώσει όρκο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023, εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμά του, εκτός από την περίπτωση της αντικειμενικής αδυναμίας, όπως αναλύεται κάτωθι (Κεφ. Α, Ενότητα 6).
Για την έκπτωση, εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του Επόπτη Ο.Τ.Α., εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τότε που έλαβε γνώση για τα πραγματικά περιστατικά.
Επισημαίνεται, τέλος, ότι, τυχόν επιπλέον κείμενα προς εκφώνηση που αιτούνται αιρετοί, είτε προς όρκο είτε προς διαβεβαίωση, δεν καταγράφονται στα πρακτικά.
5. Πρακτικό ορκωμοσίας
Για την ορκωμοσία συντάσσεται πρακτικό,το οποίο υπογράφεται από τον εκλεγέντα Δήμαρχο, τους δημοτικούς συμβούλους, τους συμβούλους δημοτικής κοινότητας και τους προέδρους των δημοτικών κοινοτήτων που ορκίστηκαν.
Το πρακτικό συντάσσεται σε δύο (2) αντίτυπα, από τα οποία το ένα παραμένει, στο αρχείο του δήμου στο διηνεκές, και το άλλο πρέπει να αποσταλεί στον Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σε κάθε περίπτωση, πριν τη διενέργεια των δημαιρεσιών.
6. Περίπτωση μη ορκωμοσίας αιρετού
Εάν κάποιος από τους εκλεγέντες δεν μπορεί να παραστεί στην ορκωμοσία, κατά την οριζόμενη ημερομηνία, επικαλούμενος λόγους αντικειμενικής αδυναμίας,οι οποίοι δεν αίρονται πριν την 31η Δεκεμβρίου 2023, τότε ο Δήμαρχος οφείλει να τον καλέσει να ορκισθεί μέσα σε πέντε (5) ημέρες, αφότου του γνωστοποιηθεί η άρση των λόγων αυτών.Επισημαίνεται ότι η ορκωμοσία του αιρετού αυτού μπορεί να λάβει χώρα και μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, όποτε δηλαδή αρθούν οι λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας που έχει επικαλεσθεί.
Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο συγκεκριμένος αιρετός οφείλει να ενημερώσει τον Δήμαρχο για τους λόγους, για τους οποίους δεν μπορεί να παραστεί στην ορκωμοσία κατά την ημέρα που έχει οριστεί και να τον ενημερώσει, όταν οι λόγοι αυτοί έχουν εκλείψει. Η ενημέρωση αυτή, για λόγους ασφάλειας δικαίου, ορθό είναι να είναι έγγραφη και να πρωτοκολληθεί στον δήμο.
Οι λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας, των οποίων γίνεται επίκληση, ώστε να μη δοθεί ο όρκος, πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά και να μην είναι γενικοί, αόριστοι ή αναπόδεικτοι και τελούν, πάντα, υπό τη κρίση του Δημάρχου.Σημειώνεται ότι, σε καμία περίπτωση, δεν είναι αποδεκτή η αόριστη επίκληση «εκτάκτου οικογενειακού προβλήματος»ή «ανειλημμένων επαγγελματικών υποχρεώσεων», γεγονότα τα οποία δεν αποτελούν αντικειμενικούς λόγους, αλλά υποκειμενικούς, συνδεόμενους με τη βούληση του φυσικού προσώπου.
Διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση που κάποιος, για οποιονδήποτε λόγο, δεν δώσει όρκο την καθορισμένη στην πρόσκληση του εκλεγέντος Δημάρχου ημερομηνία, μπορεί να προσέλθει στο δημοτικό κατάστημα, πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2023 σε νέα, ορισθείσα από τον εκλεγέντα Δήμαρχο, ημερομηνία και να ορκιστεί.
Στις περιπτώσεις αυτές, συντάσσεται νέο πρακτικό ορκωμοσίας, το οποίο υπογράφεται από τον εκλεγέντα Δήμαρχο και τον ορκισθέντα αιρετό και αποστέλλεται στον Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σύμφωνα με τα αναγραφόμενα ανωτέρω.
Β. Αποποίηση εκλογής - Αντικατάσταση και αναπλήρωση δημοτικών συμβούλων, συμβούλων και προέδρων δημοτικών κοινοτήτων
1 . Αποποίηση εκλογής
Οι εκλεγέντες αιρετοί έχουν το δικαίωμα αποποίησης της εκλογής τους, το οποίο δύναται να ασκείται από την ημέρα ανακήρυξής τους από το αρμόδιο Πολυμελές Πρωτοδικείο έως και είκοσι (20) τουλάχιστον μέρες πριν από την έναρξη της δημοτικής περιόδου, δηλ. μέχρι και την 11η Δεκεμβρίου 2023.
Η αποποίηση της εκλογής τους λαμβάνει χώρα, μέσω γραπτής τους δήλωσης προς τον οικείο Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, και καθίσταται αυτοδίκαια αποδεκτή.
Εάν δεν δηλώσουν αποποίηση της εκλογής τους μέχρι την ημερομηνία αυτή, τότε θεωρείται ότι την έχουν αποδεχθεί.
Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση του νεοεκλεγέντος Δημάρχου πρέπει να είναι άμεση, ώστε να προβεί σε πρόσκληση του επιλαχόντος συμβούλου ή προέδρου δημοτικής κοινότητας, σύμφωνα με την απόφαση ανακήρυξης του δικαστηρίου.Συνοπτικά αναφέρονται οι κάτωθι περιπτώσεις:
> Αν κάποιος αιρετός δεν έχει αποποιηθεί την εκλογή του και δεν δώσει όρκο, εκτός από την περίπτωση της αντικειμενικής αδυναμίας, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023, τότε εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμά του.
> Αν κάποιος αιρετός επιθυμεί να αποποιηθεί την εκλογή του, πριν από την 11η Δεκεμβρίου 2023, τότε πρέπει να προβεί σε έγγραφη δήλωση προς τον Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ενώ παράλληλα, να κοινοποιήσει τη δήλωση στον εκλεγέντα Δήμαρχο, πρωτοκολλώντας σχετική αίτηση στον δήμο, ο οποίος πρέπει να καλέσει για ορκωμοσία τον νόμιμο αναπληρωτή του, σύμφωνα με την απόφαση ανακήρυξης του δικαστηρίου, κατά τη διαδικασία που περιγράφεται στη Ενότητα 2, κατωτέρω.
> Αν κάποιος αιρετός έχει δώσει όρκο αλλά επιθυμεί να παραιτηθεί από τη θέση του μετά 10 την εγκατάσταση των νέων αρχών, εφαρμόζεται η παρ. 2 του άρθρου 39 του ν. 4804/2021.
> Αν αιρετός υποβάλει δήλωση αποποίησης της εκλογής του και την ανακαλέσει πριν κληθεί ο αναπληρωματικός προς ορκωμοσία και παραστεί κατά την ημέρα της ορκωμοσίας και ορκιστεί, τότε θεωρείται ότι η αποποίησή του έχει ανακληθεί και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει λόγος έκπτωσης από το αξίωμά του.
> Αν εκλεγείς Δήμαρχος αποποιηθεί την εκλογή του, υποβάλλοντας εγγράφως την απόφασή του αυτή στον Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, τότε όλες τις ενέργειες για την ορκωμοσία ασκεί ο σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού, που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, διενεργείται κλήρωση. Η κενωθείσα θέση του αποποιηθέντος Δημάρχου πληρώνεται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 60 του ν. 3852/2010.
2. Αντικατάσταση συμβούλων και προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων
Τις έδρες των δημοτικών συμβούλων και των συμβούλων των δημοτικών κοινοτήτων που για οποιονδήποτε λόγο μένουν κενές καταλαμβάνουν οι αναπληρωματικοί σύμβουλοι του ίδιου συνδυασμού της ίδιας εκλογικής περιφέρειας ή, αντίστοιχα, της ίδιας δημοτικής κοινότητας.
Την έδρα του προέδρου της δημοτικής κοινότητας, που για οποιονδήποτε λόγο μένει κενή, καταλαμβάνει ο επόμενος, κατά σειρά των σταυρών που έλαβε στη δημοτική κοινότητα, υποψήφιος πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας του ιδίου συνδυασμού.
Ο Δήμαρχος καλεί άμεσα τους αναπληρωματικούς συμβούλους, με τη σειρά της εκλογής τους, και αυτοί οφείλουν να παρουσιαστούν για ορκωμοσία μέσα σε πέντε (5) ημέρες αφότου τους επιδόθηκε η πρόσκληση. Η ορκωμοσία γίνεται ενώπιον του Δημάρχου, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο Κεφάλαιο Α, ανωτέρω.
Εφόσον δεν εμφανισθούν στην προθεσμία αυτή, αποβάλλουν αυτοδικαίως την ιδιότητα του αναπληρωματικού και καλείται ο επόμενος.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις εξάντλησης των αναπληρωματικών, ισχύουν, κατά περίπτωση, αιρετού αξιώματος, τα κάτωθι:
- Αν εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωματικών δημοτικών συμβούλων του συνδυασμού σε μια εκλογική περιφέρεια, καλούνται να καταλάβουν τις θέσεις που έμειναν κενές, για οποιονδήποτε λόγο, αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι του ίδιου συνδυασμού, ανά ένας και κατά σειρά, ξεκινώντας από την εκλογική περιφέρεια με τον μεγαλύτερο πληθυσμό. Αν δεν υπάρχουν, καλούνται αναπληρωματικοί σύμβουλοι, ανά ένας και κατά σειρά εκλογής, από τους λοιπούς συνδυασμούς, συμπεριλαμβανομένου του επιτυχόντος συνδυασμού, της ίδιας εκλογικής περιφέρειας, με τη σειρά της εκλογικής τους δύναμης και με τη σειρά που έχουν ανακηρυχθεί. Αν και πάλι δεν υπάρχουν, καλούνται αναπληρωματικοί σύμβουλοι, ανά ένας και σύμφωνα με τη σειρά εκλογής τους, από άλλη εκλογική περιφέρεια, ξεκινώντας από αυτή με τον μεγαλύτερο πληθυσμό, από τους υπόλοιπους συνδυασμούς, συμπεριλαμβανομένου του επιτυχόντος συνδυασμού, με τη σειρά της εκλογικής τους δύναμης και με τη σειρά που έχουν ανακηρυχθεί.
- Αν εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωματικών συμβούλων των δημοτικών κοινοτήτων του συνδυασμού στην ίδια δημοτική κοινότητα, καλούνται, αντίστοιχα, να καταλάβουν τις έδρες που έμειναν κενές, για οποιονδήποτε λόγο, αναπληρωματικοί σύμβουλοι των δημοτικών κοινοτήτων, ανά ένας, από άλλους συνδυασμούς, συμπεριλαμβανομένου του επιτυχόντος συνδυασμού, με τη σειρά της εκλογικής τους δύναμης στη δημοτική κοινότητα και με τη σειρά που έχουν ανακηρυχθεί στην ίδια δημοτική κοινότητα. Αν και πάλι υπάρχουν κενές έδρες για οποιονδήποτε λόγο στο συμβούλιο δημοτικής κοινότητας, το δημοτικό συμβούλιο, με απόφασή του, ορίζει δημοτικό σύμβουλο ή σύμβουλο άλλης δημοτικής κοινότητας ως σύμβουλο της δημοτικής κοινότητας μέχρι τη λήξη της δημοτικής περιόδου.
- Αν εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωματικών προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, το δημοτικό συμβούλιο ορίζει δημοτικό σύμβουλο, ο οποίος εκτελεί χρέη προέδρου της δημοτικής κοινότητας μέχρι τη λήξη της δημοτικής περιόδου.Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται και στις δημοτικές κοινότητες, στις οποίες δεν έχει ανακηρυχθεί από το αρμόδιο δικαστήριο υποψήφιος πρόεδρος.
Στην πλέον εξαιρετική περίπτωση που μείνουν κενές έδρες δημοτικών συμβούλων και δεν υπάρχουν αναπληρωματικοί κανενός συνδυασμού, ο περιφερειάρχης προκηρύσσει, σε δύο (2) μήνες το αργότερο από την ημερομηνία κατά την οποία οι έδρες κατέστησαν κενές, την εκλογή τόσων συμβούλων και ισάριθμων αναπληρωματικών όσες είναι οι κενές έδρες.
3. Τελικές διευκρινήσεις
Για πληρότητα της ενημέρωσής σας, θέτουμε υπόψη σας και τις κατωτέρω νομοθετικές προβλέψεις:
α) Αν γίνει δεκτή η ένσταση που ασκήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4804/2021 και τα άρθρα 244 έως 266 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999, Α' 97), περί των διαφορών που αναφύονται κατά την εκλογική διαδικασία στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και ακυρωθεί από το αρμόδιο δικαστήριο η απόφαση επικύρωσης της εκλογής, η διαδικασία της ορκωμοσίας (βλ. Ενότητα Α) επαναλαμβάνεται με πρωτοβουλία του δημάρχου που εκλέγεται με βάση τη δικαστική απόφαση.
β) Το δημοτικό συμβούλιο και το συμβούλιο δημοτικής κοινότητας λειτουργούν νόμιμα, έστω και με ελλιπή σύνθεση, που δεν μπορεί πάντως να είναι κατώτερη από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για την απαρτία, στην περίπτωση όπου μέλη δημοτικού συμβουλίου ή συμβουλίου δημοτικής κοινότητας αποποιηθούν την εκλογή τους, παραιτηθούν, αποβιώσουν, εκπέσουν ή τεθούν σε αργία ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο και μέχρι οι κενές έδρες να συμπληρωθούν με αναπλήρωση ή με εκλογές, ή μέχρι τη λήξη του χρόνου της αργίας.
γ) Στην περίπτωση θέσης σε αργία μελών δημοτικών συμβουλίων ή συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων, εάν ο αριθμός των μελών που απομένουν είναι μικρότερος από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για την απαρτία, ο δήμαρχος για το, μέχρι λήξης της αργίας, χρόνο, καλεί σε ορκωμοσία τους αναπληρωματικούς συμβούλους της ίδιας εκλογικής περιφέρειας ή της ίδιας δημοτικής κοινότητας από το συνδυασμό στον οποίο ανήκουν αυτοί που έχουν τεθεί σε αργία με τη σειρά της εκλογής τους. Σε περίπτωση θέσης σε αργία προέδρων δημοτικών κοινοτήτων, ο δήμαρχος - για τον μέχρι λήξης της αργίας χρόνο - καλεί σε ορκωμοσία τους αναπληρωματικούς τους.
δ) Για τη λήψη αποφάσεων των δημοτικών συμβουλίων και των συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων, η απαρτία και οι απαραίτητες πλειοψηφίες υπολογίζονται με βάση τον αριθμό των δημοτικών συμβούλων και συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων, αντίστοιχα, που έχουν ορκισθεί και εγκατασταθεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 5 και 37 του ν. 4804/2021.
ε) Στην περίπτωση που το δημοτικό συμβούλιο ή το συμβούλιο δημοτικής κοινότητας δεν μπορεί να λειτουργήσει νόμιμα, επειδή υπάρχει έλλειψη δημοτικών συμβούλων ή συμβούλων δημοτικής κοινότητας, αντίστοιχα, αναστέλλονται κάθε είδους προθεσμίες των οποίων η τήρηση εξαρτάται από απόφαση του συμβουλίου, μέχρι να καταστεί δυνατή η νόμιμη λειτουργία του.
Για περαιτέρω διευκρινίσεις ή πληροφορίες αναφορικά με τα διαλαμβανόμενα στην παρούσα εγκύκλιο, μπορείτε να απευθύνεστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@ypes.gr καθώς και στους παρακάτω υπαλλήλους:
ΌνομαΤηλέφωνο
Αντωνίου Δημήτρης213 136 4346
Γαλάνης Κώστας213 136 4348
Γεωργακοπούλου Παρασκευή213 136 4337
Διαμάντη Μαρία213 136 4390
Ζαγορίτης Λάζαρος213 136 4309
Ντάβα Ρένια213 136 4027
Νάσαινα Δέσποινα213 136 4378
Οικονομίδης Δημήτρης213 136 4313
Την παρούσα εγκύκλιο μπορείτε να την αναζητήσετε και στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Εσωτερικών, στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.ypes.gr/apokentromeni-dioikisi-aytodioikisi/thesmika-themata-organosis-kai-leitourgias-dimon .
Αθήνα, 01 Δεκεμβρίου 2023
Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ
Αποδέκτες:
1. Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας
2. Δήμοι της Χώρας
Κοινοποίηση:
1. Κ.Ε.Δ.Ε.
info@kede.gr
2. Ε.Ε.Τ.Α.Α.
info@eetaa.gr
Εσωτερική Διανομή:
1. Γραφείο Υπουργού
2. Γραφείο Αναπληρωτή Υπουργού
3. Γραφείο Γενικού Γραμματέα Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης
4. Διευθύνσεις Υπουργείου Εσωτερικών
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Πρότυπα πρακτικών και προσκλήσεων