Διοικητικό Έγγραφο

Αριθμός Εγκυκλίου: 98
ΑΔΑ 9ΝΚ846ΜΤΛ6-Π6Λ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α'ΒΑΘΜΟΥ
Λειτουργία Δημοτικού Συμβουλίου
Α.Π.: 8182/26.01.2024
Εισαγωγή
Το δημοτικό συμβούλιο είναι το κυρίαρχο όργανο διοίκησης του δήμου, το οποίο διαθέτει γενική αποφασιστική αρμοδιότητα, αποφασίζει, δηλαδή, για όλα τα θέματα που δεν ανατίθενται ρητά σε άλλο όργανο διοίκησης του δήμου. Η εύρυθμη λειτουργία του δημοτικού συμβουλίου είναι κρίσιμη, τόσο για την ποιότητα του διαλόγου και της διαβούλευσης που αναπτύσσεται στη διάρκεια των συνεδριάσεών του, όσο και για την ποιότητα των λαμβανομένων αποφάσεων.
Στην παρούσα εγκύκλιο αναπτύσσεται μια σειρά θεμάτων που άπτονται όλων των πτυχών λειτουργίας του δημοτικού συμβουλίου και καταβάλλεται προσπάθεια να απαντηθούν ερωτήματα που ανακύπτουν κατά τη λειτουργία του, καθώς και να παρουσιαστούν δόκιμοι τρόποι χειρισμού αυτών. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, εναπόκειται στο εκάστοτε δημοτικό συμβούλιο να αποφασίζει, εντός του οριοθετημένου πλαισίου νομιμότητας και βάσει του κανονισμού του, για τον ειδικότερο τρόπο λειτουργίας του.
1. Αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου
Όπως ήδη αναφέρθηκε, το δημοτικό συμβούλιο έχει αρμοδιότητα για κάθε θέμα του δήμου εκτός από εκείνα που ανήκουν εκ του νόμου στην αρμοδιότητα του δημάρχου ή της δημοτικής επιτροπής. Για θέματα, εξάλλου, ιδιαίτερα σοβαρά που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της δημοτικής επιτροπής, το δημοτικό συμβούλιο με ειδική αιτιολογία και με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, μπορεί να αποφασίζει ότι θα ασκήσει το ίδιο τις σχετικές αρμοδιότητες. Επιπρόσθετα, το δημοτικό συμβούλιο είναι αρμόδιο να λάβει απόφαση για όλα τα θέματα ημερήσιας διάταξης που περιλαμβάνονται στις προσκλήσεις της δημοτικής επιτροπής, αν μετά από δύο συνεχείς συνεδριάσειςη δημοτική επιτροπή δεν έχει απαρτία ή αν δε συγκεντρώνει την απαραίτητη πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης.
Επιπλέον, το δημοτικό συμβούλιο μπορεί με απόφασή του να μεταβιβάζει στη δημοτική επιτροπή αρμοδιότητες σχετικά με το αντικείμενό τηςκαι αντιστρόφως, η δημοτική επιτροπή, με ειδική απόφαση που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της, μπορεί να παραπέμπει συγκεκριμένο θέμα της αρμοδιότητάς της στο δημοτικό συμβούλιο για τη λήψη απόφασης, εφόσον κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την ιδιαίτερη σοβαρότητά του.
2. Σύγκληση δημοτικού συμβουλίου
Το δημοτικό συμβούλιο είναι δυνατόν να συγκαλείται και να συνεδριάζει με τους ακόλουθους τρόπους:
• δια ζώσης,
• με τηλεδιάσκεψη με κάθε πρόσφορο μέσο ηλεκτρονικών υπηρεσιών,
• δια ζώσης και ταυτόχρονα με τηλεδιάσκεψη (μεικτή συνεδρίαση),
• δια περιφοράς.
Η σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου σε συνεδρίαση πραγματοποιείται, με την έκδοση γραπτής πρόσκλησης από τον πρόεδρό του. Η έκδοση πρόσκλησης είναι υποχρεωτική τουλάχιστον μία φορά το μήνα, με πρωτοβουλία του προέδρου του, καθώς και:
α. όποτε το ζητήσει ο δήμαρχος,
β. όποτε το ζητήσει η δημοτική επιτροπή,
γ. όποτε το ζητήσει το ένα τρίτο (1/3), τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού των μελών του συμβουλίου.
Μία (1) τουλάχιστον συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τον μήνα διεξάγεται υποχρεωτικά δια ζώσης. Κατ’ εξαίρεση, στους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους η μηνιαία συνεδρίαση δεν είναι υποχρεωτικό να διεξαχθεί δια ζώσης.
Η αρμοδιότητα και ο τρόπος σύγκλησης του συμβουλίου αποτελεί βασικό καθήκον του προέδρου του, καθώς για να λάβει αποφάσεις το δημοτικό συμβούλιο πρέπει τα μέλη του να κληθούν σε ορισμένη ημέρα και ώρα για να συζητήσουν και να αποφανθούν για τα θέματα του δήμου. Για το λόγο αυτό, αδικαιολόγητη παράλειψητου προέδρου να καλέσει δύο (2) συνεχείς φορές το συμβούλιο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, μπορεί να επιφέρει σε βάρος του την πειθαρχική ποινή της αργίας και, σε περίπτωση υποτροπής, την πειθαρχική ποινή της έκπτωσης από το αξίωμά του, κατόπιν απόφασης του Επόπτη Ο.Τ.Α., σύμφωνα με την πειθαρχική διαδικασία του άρθρου 234 του ν. 3852/2010 (Α’ 87).
Σύγκληση κατόπιν αιτήματος του ενός τρίτου (1/3) των μελών του συμβουλίου
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την περίπτωση σύγκλησης του δημοτικού συμβουλίου κατόπιν αιτήματος του ενός τρίτου (1/3) των μελών του δημοτικού συμβουλίου, επισημαίνονται τα εξής:
Για να συγκληθεί το συμβούλιο, πρέπει να υποβληθεί προς τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου γραπτή αίτηση η οποία να υπογράφεται από το ένα τρίτο (1/3) των μελών του συμβουλίου, ανεξαρτήτως παράταξης στην οποία ανήκουν τα μέλη. Στην αίτηση πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια το θέμα ή τα θέματα για τα οποία ζητείται η σύγκληση. Ο πρόεδρος εκδίδει σχετική πρόσκληση για σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου, στην οποία είναι δυνατόν να προσθέσει στην ημερήσια διάταξη και άλλα θέματα προς συζήτηση, πέραν αυτών που έχουν ζητηθεί από το ένα τρίτο (1/3) των μελών.
Στην περίπτωση που ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου δεν εκδώσει πρόσκλησητο αργότερο μέχρι την έκτη ημέρααπό την υποβολή της αίτησης, αυτή εκδίδεται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από τους συμβούλους που έκαναν την αίτηση. Η εκδιδόμενη πρόσκληση αφορά αποκλειστικά το θέμα ή τα θέματα που έχουν αιτηθεί οι σύμβουλοι, οι οποίοι φέρουν και την ευθύνη για τη σχετική εισήγηση ενώπιον του συμβουλίου. Κατά τα λοιπά, η συνεδρίαση που έχει προκληθεί από το ένα τρίτο (1/3) των μελών του συμβουλίου δεν διαφοροποιείται από οποιαδήποτε άλλη συνεδρίαση.
3. Πρόσκληση σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου
3.1. Περιεχόμενο της πρόσκλησης
Προκειμένου το δημοτικό συμβούλιο να συνεδριάζει νόμιμα και να λαμβάνει αποφάσεις για τα θέματα αρμοδιότητάς του, πρέπει να προσκαλούνται όλα τα μέλη του. Η πρόσκληση εκδίδεται από τον πρόεδροτου δημοτικού συμβουλίου και δημοσιεύεται αυθημερόν στην ιστοσελίδα του δήμου.Η πρόσκληση πρέπει να φέρει αριθμό πρωτοκόλλου, χρονολογία, όνομα και υπογραφή του προέδρου. Στην πρόσκληση αναγράφονται:
α) ο τόπος της συνεδρίασης
Το δημοτικό συμβούλιο συνεδριάζει κατά κανόνα δια ζώσης στο δημοτικό κατάστημα. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να αποφασίζει, με την πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, να συνεδριάζει μόνιμα ή κατά περίπτωση σε άλλο κατάλληλο οίκημα της έδρας, αν κρίνει ότι το δημοτικό κατάστημα είναι ακατάλληλο ή δεν επαρκεί για τη συγκεκριμένη περίπτωση. Επίσης, μετά από προηγούμενη απόφαση των μελών του, το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να συνεδριάζει στην ιστορική έδρα του δήμου. Επιπλέον, υφίσταται πρόβλεψη ότι μπορεί να συνεδριάζει εκτός έδρας του δήμου, ύστερα από απόφασή του, την οποία λαμβάνει με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του.
Στην περίπτωση που η συνεδρίαση δε λάβει χώρα διά ζώσης, στην πρόσκληση αντί τόπου αναφέρεται ο τρόπος πραγματοποίησης της συνεδρίασης.
β) ο χρόνος (ημερομηνία και ώρα)
Ο καθορισμός της ημερομηνίας και της ώρας εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου, ο οποίος και απευθύνει την πρόσκληση. Σκόπιμο, ωστόσο, είναι να καταβάλλεται προσπάθεια οι συνεδριάσεις να διεξάγονται σε ημέρα και ώρα που διευκολύνει την πλειονότητα των μελών του δημοτικού συμβουλίου.
γ) τα θέματα της ημερήσιας διάταξης
Η ημερήσια διάταξη καταρτίζεται από τον πρόεδρο, σε συνεργασία με τα άλλα όργανα διοίκησης του δήμου (δήμαρχο, δημοτική επιτροπή) και τις υπηρεσίες του. Τα θέματα της ημερήσιας διάταξης πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια. Σε αυτήν περιλαμβάνονται υποχρεωτικά όλα τα θέματα που προτείνει ο δήμαρχος και η δημοτική επιτροπή.
Οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων έχουν τη δυνατότητα να αιτηθούν στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου, δύο μέρες πριν τη δημοσίευση της πρόσκλησης, τη συμπλήρωση της ημερήσιας διάταξης με επείγοντα θέματα. Ειδικότερα, κάθε επικεφαλής παράταξης μπορεί να προτείνει ένα (1) θέμα, αιτιολογώντας ταυτόχρονα γιατί αυτό είναι επείγον και πρέπει να εισαχθεί στην ημερήσια διάταξη. Στην περίπτωση που ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου αποδεχθεί το αίτημα, το θέμα εντάσσεται στην ημερήσια διάταξη και συζητείται κανονικά.
Επίσης, στην ημερήσια διάταξη συμπεριλαμβάνονται προς συζήτηση προτάσεις για την επίλυση διαφόρων ζητημάτων αρμοδιότητας του δημοτικού συμβουλίου, εφόσον έχουν κατατεθεί από τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) άτομα (δημότες ή κατοίκους)32.
Αντίγραφο της ημερήσιας διάταξης αποστέλλεται στους προέδρους και στα συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων.
Αν ένα θέμα έχει συζητηθεί ήδηστο δημοτικό συμβούλιο και έχει ληφθεί απόφαση επ’ αυτού, είτε θετική είτε αρνητική, μπορεί να τεθεί εκ νέου στην ημερήσια διάταξη άπαξ. Στην περίπτωση αυτή, απαιτείται αίτηση εκείνων που μπορεί να ζητήσουν σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου (δηλ. του δημάρχου, της δημοτικής επιτροπής και του ενός τρίτου των μελών του δημοτικού συμβουλίου), η οποία θα πρέπει απαραιτήτως να συνοδεύεται με νεότερα στοιχεία που καθιστούν αναγκαία την εκ νέου συζήτηση του θέματος. Σε αντίθετη περίπτωση, ο πρόεδρος δεν υποχρεούται να το συμπεριλάβει στην ημερήσια διάταξη.
Σε περίπτωση που προβλέπεται η πραγματοποίηση ειδικής συνεδρίασης, συνεδρίασης δηλαδή για συγκεκριμένο σκοπό σύμφωνα με το οικείο κανονιστικό πλαίσιο, δεν μπορούν να προστεθούν στην ημερήσια διάταξη άλλα θέματα πέραν αυτού για το οποίο πραγματοποιείται η ειδική συνεδρίαση.
Οι εισηγήσεις επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης τακτικής συνεδρίασης, γνωστοποιούνται με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στους δημοτικούς συμβούλους έγκαιρα, το αργότερο δύο (2) ημέρες πριν από τη συνεδρίαση, προκειμένου αυτοί να ενημερώνονται όσο το δυνατόν πληρέστερα επί των θεμάτων που πρόκειται να συζητηθούν και να είναι σε θέση να αποφασίσουν επ’ αυτών.
3.2. Κοινοποίηση της πρόσκλησης
Οι δημοτικοί σύμβουλοι, αμέσως μετά την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών, οφείλουν να δηλώνουν στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου την ηλεκτρονική τους διεύθυνση (e-mail). Η πρόσκληση σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου είναι έγγραφη και κοινοποιείται στους συμβούλους με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Αποδεικτικό της κοινοποίησης πρέπει να τηρείται στην υπηρεσία.
Η πρόσκληση γνωστοποιείται στα μέλη του δημοτικού συμβούλιου τρεις (3) τουλάχιστον πλήρεις, ημερολογιακές ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης, χρονικό διάστημα επαρκές για την ενημέρωση και την προετοιμασία των συμβούλων για την επικείμενη συζήτηση. Στις ημέρες αυτές δεν περιλαμβάνεται η ημέρα της κοινοποίησης και η ημέρα της συνεδρίασης. Η προθεσμία των τριών (3) ημερών μπορεί σε κατεπείγουσες περιπτώσεις να συμπτύσσεται (βλ. αναλυτικά παρακάτω, στην ενότητα αναφορικά με την κατεπείγουσα συνεδρίαση).
Σημειώνεται ότι, αν μετά την αποστολή της πρόσκλησης προκύψουν λόγοι ανωτέρας βίαςγια τους οποίους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η συνεδρίαση, είναι δυνατόν ο πρόεδρος να την αναβάλει ή ακόμα και να τη ματαιώσει, δεδομένου ότι εφόσον έχει το δικαίωμα σύγκλησης του δημοτικού συμβουλίου, συνακόλουθα έχει και το δικαίωμα αναβολής ή ματαίωσής της. Στην περίπτωση αυτή, ο πρόεδρος οφείλει να γνωστοποιεί την αναβολή ή τη ματαίωση της συνεδρίασης και να αναφέρει τους λόγους που την επιβάλλουν. Στην περίπτωση της αναβολής, η συνεδρίαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τα ίδια θέματα της ημερήσιας διάταξης, άμεσα, μετά την άρση των λόγων αναβολής, σε χρόνο που προσδιορίζει ο πρόεδρος, χωρίς να είναι απαραίτητο να τηρηθεί η προθεσμία των τριών (3) τουλάχιστον ημερών για τη γνωστοποίηση της πρόσκλησης. Στην περίπτωση της ματαίωσης είναι απαραίτητη η έκδοση νέας πρόσκλησης.
3.3. Αποδέκτες της πρόσκλησης
Αποδέκτες της πρόσκλησης είναι υποχρεωτικά:
• ο δήμαρχος, αφού σε περίπτωση μη πρόσκλησής του, η συνεδρίαση είναι άκυρη,
• τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου,
• οι πρόεδροι των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτωνάνω των διακοσίων (200) κατοίκων ή οι πρόεδροι των δημοτικών κοινοτήτων έως διακόσιους (200) κατοίκους, όταν συζητούνται θέματα της κοινότητάς τους.
Πρόσκληση δεν αποστέλλεται όταν μέλος έχει κώλυμα συμμετοχής στη συνεδρίαση. Η συνεδρίαση δεν είναι νόμιμη, αν δεν έχει προσκληθεί καθόλου ή εγκαίρως, έστω και ένα μέλος, εκτός κι αν το μέλος αυτό είναι παρόν και δεν αντιλέγει για την πραγματοποίηση της συνεδρίασης.
4. Συνεδρίαση
4.1. Δημοσιότητα συνεδριάσεων
Οι συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου είναι δημόσιες και, επομένως, θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι όποιος πολίτης ή δημότης επιθυμεί, μπορεί να τις παρακολουθεί. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει αιτιολογημένα και με την ειδική πλειοψηφία των τριών πέμπτων (3/5) του συνολικού αριθμού των μελών του, ότι θα συνεδριάσει κεκλεισμένων των θυρών. Η απόφασή του αυτή ανακοινώνεται στη δημόσια συνεδρίαση που προηγείται της συνεδρίασης κεκλεισμένων των θυρών.
4.2. Απαρτία
Για να είναι νόμιμη η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και προκειμένου αυτό να λαμβάνει έγκυρες αποφάσεις, είναι απαραίτητο να παρευρίσκεται στη συνεδρίαση ένας ελάχιστος αριθμός μελών (απαρτία). Στο δημοτικό συμβούλιο, για να υπάρχει απαρτία, πρέπει τα παρόντα μέλη να είναι περισσότερα από τα απόντα. Η απαρτία λαμβάνεται στην αρχή της συνεδρίασης, με βάση τον αριθμό των δημοτικών συμβούλων που έχουν ορκισθεί και εγκατασταθεί. Τα μέλη του συμβουλίου που ήταν παρόντα κατά την έναρξη της συνεδρίασης και με την παρουσία τους υπήρξε απαρτία λογίζονται ως παρόντα μέχρι το τέλος της συνεδρίασης ως προς την ύπαρξη απαρτίας, ακόμα κι αν αποχωρήσουν. Η απαρτία, επομένως, θεωρείται ότι συντρέχει για όλα τα θέματα που συζητούνται στη συνεδρίαση αυτή, ακόμη και αν ο αριθμός των μελών που εναπομένουν υπολείπεται του αριθμού των μελών που απαιτείται για τον σχηματισμό της απαρτίας (πλασματική απαρτία).
Αν μετά από δύο (2) συνεχείςπροσκλήσεις το συμβούλιο δεν έχει απαρτία, συνεδριάζει ύστερα από τρίτη πρόσκλησηκαι λαμβάνει αποφάσεις μόνο για τα θέματα που είχαν εγγραφεί στην αρχική ημερήσια διάταξη, εφόσον τα μέλη που είναι παρόντα αποτελούν το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του. Στην τρίτη πρόσκληση γίνεται ειδική αναφορά των ανωτέρω.
4.3. Συζήτηση
Πριν από την έναρξη της συνεδρίασης, ο γραμματέας του δημοτικού συμβουλίου εγγράφει σε κατάλογο τους υποψήφιους ομιλητές, είτε αυτοί είναι ειδικοί αγορητές ανά θέμα που ορίζονται από τις παρατάξεις με σχετική γραπτή δήλωσή τους, είτε δημοτικοί σύμβουλοι που επιθυμούν να τοποθετηθούν ανά θέμα. Με τον ίδιο τρόπο, εγγράφονται παρευρισκόμενοι εκπρόσωποι φορέων ή πολίτες που επιθυμούν να λάβουν το λόγο για 12 επιμέρους θέματα της ημερήσιας διάταξης και για τους οποίους το δημοτικό συμβούλιο θα αποφασίσει στη συνέχεια εάν θα παρέμβουν ή όχι στη συζήτηση.
Η έναρξη της συζήτησης κηρύσσεται από τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου. Ο δήμαρχος μετέχει στις συζητήσεις του συμβουλίου χωρίς ψήφο. Έχει το δικαίωμα να εκφράζει τις απόψεις του κατά προτεραιότητα. Όταν απουσιάζει ή κωλύεται αναπληρώνεται νομίμως από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο. Στην περίπτωση όμως αυτή, ο αναπληρωτής δεν στερείται του δικαιώματος της ψήφου κατά τη λήψη απόφασης από το συμβούλιο, καθώς δεν έχει απωλέσει την ιδιότητα του δημοτικού συμβούλου
Στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνουν το λόγο, εκτός του δημάρχου και του αρμόδιου αντιδημάρχου, οι επικεφαλής των παρατάξεων και οι ομιλητές που έχουν εγγραφεί πριν την έναρξη της συνεδρίασης. Με τον κανονισμό λειτουργίας του δημοτικού συμβουλίου, επιβάλλονται πάντως αντίστοιχοι χρονικοί περιορισμοί για τις αγορεύσεις και τις συζητήσεις στο δημοτικό συμβούλιο, για τον δήμαρχο, τους αντιδημάρχους, τους επικεφαλής των παρατάξεων, τους ειδικούς αγορητές και τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου.
Δημοτικός σύμβουλος κωλύεται να μετάσχει τόσο στη συζήτηση όσο και στη διαδικασία λήψης απόφασης από το δημοτικό συμβούλιο, σε υποθέσεις από την έκβαση των οποίων ο ίδιος ή συγγενής του έως το δεύτερο βαθμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας εξαρτά υλικό ή ηθικό συμφέρον. Στις ανωτέρω περιπτώσεις, ο σύμβουλος υποχρεούται να ενημερώσει το δημοτικό συμβούλιο περί του κωλύματός του και συνακόλουθα να απέχει από τη συζήτηση και τη διαδικασία της ψηφοφορίας αναφορικά με τη συγκεκριμένη υπόθεση. Η ίδια υποχρέωση αποχής από τη συζήτηση και τη διαδικασία λήψης απόφασης βαρύνει και τους δημάρχους και αντιδημάρχους, προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο το κύρος των αιρετών της αυτοδιοίκησης, όσο και η αμερόληπτη και αντικειμενική κρίση των μελών του συλλογικού οργάνου. Απόφαση που έχει ληφθεί κατά παράβαση των ανωτέρω είναι άκυρη.
Τη συζήτηση του δημοτικού συμβουλίου διευθύνει ο πρόεδρός του, ο οποίος και λαμβάνει κάθε κατάλληλο μέτρο για την ευταξία της συνεδρίασης. Μπορεί να ζητήσει και την αποβολή κάθε προσώπου που διαταράσσει τη συνεδρίαση.
Στην περίπτωση που ο πρόεδρος απουσιάζει ή κωλύεται, τον αναπληρώνει ο αντιπρόεδρος, ο οποίος τον αντικαθιστά στη διεύθυνση της συνεδρίασης. Αν απουσιάζει ή κωλύεται και ο αντιπρόεδρος, ασκεί τα καθήκοντα του προέδρου όποιος από τους παρόντες συμβούλους του συνδυασμού του δημάρχου έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, όποιος είναι εγγεγραμμένος πρώτος στην απόφαση του δικαστηρίου. Αν απουσιάζει ή κωλύεται ο αντιπρόεδρος ή ο γραμματέας του δημοτικού συμβουλίου δεν αναπληρώνεται.
Το δημοτικό συμβούλιο, δια του προέδρου του, δύναται να καλεί στη συνεδρίαση δημοτικούς υπαλλήλους ή ιδιώτες για να του παρέχουν πληροφορίες σχετικές με τα θέματα που συζητούνται. Η παρουσία των καλούμενων υπαλλήλων είναι υποχρεωτική.
Μολονότι δεν υφίσταται ρητή σχετική πρόβλεψη, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, ο οποίος έχει την ευθύνη κατάρτισης της ημερήσιας διάταξης, δύναται, θέμα το οποίο έχει εγγράψει ο ίδιος στην ημερήσια διάταξη να το αποσύρει αιτιολογημένα και να μη το θέσει ενώπιον του συμβουλίου προς συζήτηση.
Μετά την ολοκλήρωση της συζήτησης, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου διατυπώνει την πρόταση προς ψήφιση επί του θέματος. Σημειώνεται ότι, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπεται ρητά, δεν επιτρέπεται η διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων προς ψήφιση.
Το συμβούλιο λαμβάνει αποφάσεις κατά κανόνα με φανερή ψηφοφορία για κάθε θέμα ξεχωριστά. Κατά την ψηφοφορία οι σύμβουλοι καλούνται να δηλώσουν τη βούλησή τους ονομαστικά (ή δια ανάτασης χειρός) και έχουν τις εξής δυνατότητες:
• να ψηφίσουν θετικά, υπέρ δηλαδή της διαμορφωθείσας πρότασης,
• να ψηφίσουν αρνητικά, κατά δηλαδή της διαμορφωθείσας πρότασης,
• να δώσουν λευκή ψήφο,
• να αρνηθούν να δώσουν ψήφο (αποχή από την ψηφοφορία, η οποία εκφράζεται συνήθως με τη δήλωση «παρών»).
Ο πρόεδρος κηρύσσει τη λήξη της συνεδρίασης όταν έχουν συζητηθεί όλα τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Για τη λήξη της συνεδρίασης χωρίς να έχουν εξαντληθεί όλα τα θέματα της ημερήσιας διάταξης (εάν για παράδειγμα η συζήτηση ενός θέματος παρατείνεται επί μακρόν), αποφαίνεται το δημοτικό συμβούλιο. Στην περίπτωση αυτή, υπάρχουν δύο δυνατότητες: είτε το δημοτικό συμβούλιο να αποφασίσει την άμεση επανάληψη της συνεδρίασης για τα εναπομείναντα θέματα, οπότε ορίζει συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα διεξαγωγής της χωρίς να απαιτείται η αποστολή νέας πρόσκλησης, είτε αν αυτό δεν συμβεί, τα εναπομείναντα θέματα να συμπεριληφθούν σε νέα πρόσκληση για συνεδρίαση την οποία θα αποστείλει ο πρόεδρος.
Αν η συζήτηση ενός θέματος διαρκεί περισσότερες από μία συνεδριάσεις ή αν η συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης συνεχιστεί σε επόμενη συνεδρίαση, χωρίς την αποστολή νέας πρόσκλησης, η συνεδρίαση θεωρείται ενιαία. Στην περίπτωση αυτή, η απόφαση λαμβάνεται από τα μέλη που μετέχουν στην τελευταία συνεδρίαση, αφού πρώτα ο πρόεδρος ενημερώσει το σώμα για όσα συζητήθηκαν στην προηγούμενη συνεδρίαση. Η ενημέρωση πρέπει να προκύπτει από δήλωση των μελών αυτών, η οποία και καταχωρείται στα πρακτικά.
4.4. Λήψη απόφασης
Το δημοτικό συμβούλιο λαμβάνει αποφάσεις με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του, η οποία επιτυγχάνεται όταν τα περισσότερα από τα παρευρισκόμενα μέλη ψηφίζουν υπέρ ή κατά μίας πρότασης. Εάν κατά τον υπολογισμό της πλειοψηφίας προκύπτει δεκαδικός αριθμός ίσος και άνω του μισού της μονάδας, τότε αυτός στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα. Τονίζεται ότι ο αριθμός των μελών που απαιτείται για να ληφθεί μία απόφαση δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να συγχέεται με τον αριθμό των μελών που απαιτείται για τον σχηματισμό απαρτίας η οποία, όπως έχει ήδη επισημανθεί, λαμβάνεται μία φορά στην αρχή της συνεδρίασης, αποτελεί προϋπόθεση για τη λήψη έγκυρων αποφάσεων καθ’ όλη τη διάρκειά της και θεωρείται ότι συντρέχει για κάθε θέμα που συζητείται σε αυτή.
Η λήψη απόφασης με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών αποτελεί το γενικό κανόνα λήψης απόφασης από το δημοτικό συμβούλιο. Περαιτέρω, επισημαίνονται οι εξής επιμέρους περιπτώσεις:
• Αν για κάποιο θέμα υπάρχει ειδική διάταξη που ορίζει άλλη πλειοψηφία με την οποία πρέπει να ληφθεί απόφαση, ακολουθείται η πλειοψηφία που ορίζεται από τη διάταξη αυτή.
• Σε περίπτωση ισοψηφίας και εφόσον η ψηφοφορία είναι φανερή, επικρατεί η άποψη υπέρ της οποίας τάσσεται ο πρόεδρος.
• Σε περίπτωση αποχώρησης μελών κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης πριν από τη λήψη απόφασης για κάποιο θέμα, διακρίνονται δύο περιπτώσεις:
α) εάν ο αριθμός των μελών που απομένει είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για τον σχηματισμό της απαρτίας, οι αποφάσεις λαμβάνονται με την απόλυτη πλειοψηφία των πραγματικά παρόντων, σύμφωνα δηλ. με το γενικό κανόνα λήψης απόφασης,
β) εάν ο αριθμός των μελών που απομένει είναι μικρότερος από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για τον σχηματισμό της απαρτίας, η απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης δεν υπολογίζεται επί των πραγματικά παρόντων κατά την ψηφοφορία μελών, αλλά επί του αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία (βλ. παράδειγμα Α, στην ενότητα «Παραδείγματα λήψης απόφασης», η οποία ακολουθεί).
• Αν κάποιο μέλος του συμβουλίου αρνηθεί να δώσει ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, αυτή δεν υπολογίζεται στην καταμέτρηση ούτε των θετικών ούτε των αρνητικών ψήφων. Τα μέλη του συλλογικού οργάνου που δίνουν λευκή ψήφο ή δηλώνουν ότι απέχουν από την ψηφοφορία, δεν προσυπολογίζονται στα παρόντα μέλη για τη λήψη απόφασης (βλ. παράδειγμα Β).
• Σε περίπτωση που μετέχει στη συνεδρίαση πρόεδρος δημοτικής κοινότητας ή πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας,η ψήφος του είναι ισότιμη με την ψήφο των δημοτικών συμβούλων κατά τον υπολογισμό της πλειοψηφίας και προσμετράται στον αριθμό των ψήφων που απαιτούνται για τη λήψη της συγκεκριμένης απόφασης (βλ. παράδειγμα Γ).
• Στην περίπτωση ψήφισης προϋπολογισμού και τελών, έγκυρες και ως εκ τούτου προσμετρώμενες για την πλήρωση της προϋπόθεσης της απόλυτης πλειοψηφίας των παρόντων μελών του δημοτικού συμβουλίου προκειμένου μια πρόταση να εγκριθεί, θεωρούνται μόνο εκείνες οι ψήφοι που τοποθετούνται υπέρ κάποιας νομίμως κατατεθειμένης πρότασης (είτε αυτή προέρχεται από τη δημοτική επιτροπή είτε από άλλο μέλος ή παράταξη του συλλογικού οργάνου).
• Στην περίπτωση που μέλη έχουν τεθεί σε αργία και απαιτείται βάσει των οικείων διατάξεων απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του δημοτικού συμβουλίου, αυτή υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των δημοτικών συμβούλων που έχουν ορκισθεί και εγκατασταθεί.
4.5. Παραδείγματα λήψης απόφασης
Για την πληρέστερη κατανόηση του τρόπου λήψης αποφάσεων από το δημοτικό συμβούλιο, χρησιμοποιείται ως παράδειγμα συνεδρίαση 29μελούς δημοτικού συμβουλίου, στην έναρξη της οποίας παρευρίσκονται είκοσι πέντε (25) μέλη.
Δεδομένης της απαρτίας, το συμβούλιο προχωρά στη συζήτηση των θεμάτων. Για τη λήψη απόφασης απαιτούνται, σύμφωνα με το γενικό κανόνα λήψης αποφάσεων, και με την επιφύλαξη ύπαρξης ειδικότερων διατάξεων, τουλάχιστον δεκατρείς (13) ψήφοι υπέρ ή κατά της διαμορφωθείσας πρότασης, όπως την εκφωνεί ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, επί των είκοσι πέντε (25) παρόντων μελών (με την παραδοχή ότι κανένα μέλος του συμβουλίου 18 δεν αρνείται να ψηφίσει ή δεν δίνει λευκή ψήφο). Αν η πρόταση προς ψήφιση συγκεντρώσει δεκατρείς (13) κατ’ ελάχιστο θετικές ψήφους εγκρίνεται (υπερψηφίζεται), αλλιώς καταψηφίζεται (απορρίπτεται). Περαιτέρω, παρατηρούνται τα εξής:
Α. Λήψη απόφασης όταν ορισμένα μέλη του συμβουλίου αποχωρούν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης
Έστω ότι, μετά τη συζήτηση, π.χ. του τρίτου θέματος της ημερήσιας διάταξης, αποχωρήσουν έξι (6) μέλη και απομείνουν δέκα εννέα (19), αριθμός μεγαλύτερος από αυτόν που απαιτείται για τον σχηματισμό της απαρτίας, τα οποία όλα ψηφίζουν υπέρ ή κατά της πρότασης του προέδρου (δεν υπάρχουν δηλ. μέλη που αρνούνται να ψηφίσουν ή δίνουν λευκή ψήφο). Για να ληφθεί απόφαση, η απαιτούμενη πλειοψηφία υπολογίζεται επί των δέκα εννέα (19) πραγματικά παρόντων μελών και, επομένως, για την υπερψήφιση της πρότασης χρειάζονται τουλάχιστον δέκα (10) ψήφοι υπέρ, αλλιώς ή πρόταση καταψηφίζεται.
Με τον ίδιο τρόπο, αν μετά τη συζήτηση π.χ. του έβδομου θέματος αποχωρήσουν ακόμα πέντε (5) μέλη και απομείνουν δέκα τέσσερα (14), αριθμός μικρότερος από αυτόν που απαιτείται για τον σχηματισμό της απαρτίας, η πλειοψηφία δεν υπολογίζεται επί των πραγματικά παρόντων δεκατεσσάρων (14) μελών αλλά επί του αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία, δηλ. επί του δέκα πέντε (15), και χρειάζονται τουλάχιστον οχτώ (8) θετικές ψήφοι για να υπερψηφιστεί η πρόταση.
Β. Λήψη απόφασης όταν ορισμένα μέλη του συμβουλίου δίνουν λευκή ψήφο ή απέχουν από την ψηφοφορία
Έστω ότι τα είκοσι πέντε (25) παρευρισκόμενα μέλη του συμβουλίου ψηφίσουν ως εξής:
• δεκατέσσερα (14) μέλη τάσσονται υπέρ της πρότασης προς ψήφιση,
• εννέα (9) μέλη τάσσονται κατά αυτής,
• ένα (1) μέλος δίδει λευκή ψήφο,
• ένα (1) μέλος δηλώνει ότι απέχει από τη ψηφοφορία.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η λευκή ψήφος και η άρνηση ψήφου δεν καταμετρώνται ενώ τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου που δίνουν λευκή ψήφο ή δηλώνουν παρόν δεν προσυπολογίζονται στα παρόντα μέλη για τη λήψη απόφασης. Η απόφαση λαμβάνεται επί των είκοσι τριών (23) μελών που δίνουν είτε θετική είτε αρνητική ψήφο. Απαιτούνται, επομένως, τουλάχιστον δώδεκα (12) ψήφοι για να ληφθεί απόφαση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπάρχουν δεκατέσσερις (14) θετικές ψήφοι, οπότε το συμβούλιο υπερψηφίζει την πρόταση.
Στο ίδιο παράδειγμα, έστω ότι τα μέλη του συμβουλίου ψηφίσουν ως εξής:
• επτά (7) μέλη τάσσονται υπέρ της πρότασης προς ψήφιση,
• πέντε (5) μέλη τάσσονται κατά αυτής,
• έξι (6) μέλη δίνουν λευκή ψήφο,
• επτά (7) μέλη δηλώνουν ότι απέχουν από την ψηφοφορία.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η λευκή ψήφος και η άρνηση ψήφου δεν καταμετρώνται ενώ τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου που δίνουν λευκή ψήφο ή δηλώνουν παρόν δεν προσυπολογίζονται στα παρόντα μέλη για τη λήψη απόφασης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμογή έχει ο κανόνας που ρυθμίζει τη λήψη απόφασης στην περίπτωση πλασματικής απαρτίας και η
απόφαση λαμβάνεται επί του αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία (15 μέλη). Πρέπει, επομένως, να υπάρχουν τουλάχιστον οχτώ (8) ψήφοι για να υπερψηφιστεί η απόφαση, οπότε στη συγκεκριμένη περίπτωση το συμβούλιο δε λαμβάνει θετική απόφαση.
Γ. Λήψη απόφασης όταν συμμετέχει πρόεδρος δημοτικής κοινότητας ή πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας με δικαίωμα ψήφου
Στην περίπτωση που στη συζήτηση π.χ. του δεύτερου θέματος της ημερήσιας διάταξης συμμετέχει πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ή πρόεδρος δημοτικής κοινότητας με δικαίωμα ψήφου, οι παρευρισκόμενοι για τη λήψη απόφασης υπολογίζονται σε είκοσι έξι (26) και απαιτούνται τουλάχιστον δεκατέσσερις (14) ψήφοι υπέρ ή κατά της διαμορφωθείσας πρότασης, προκειμένου αυτή να υπερψηφιστεί ή να καταψηφιστεί (με την παραδοχή ότι δεν υπάρχουν λευκές ψήφοι καθώς και σύμβουλοι που να απέχουν από την ψηφοφορία). Στην καταμέτρηση των ψήφων προσμετράται και η ψήφος του προέδρου συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ή προέδρου δημοτικής κοινότητας.
Στην περίπτωση που το συμβούλιο πρέπει να λάβει απόφαση βάσει της παρ. 2 του άρθρου 79 του ν. 3463/2006, δηλαδή με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, στο συνολικό αριθμό των μελών προσμετράται και ο πρόεδρος του συμβουλίου δημοτικής κοινότητας, οπότε επί των (30) συνολικά συμβούλων, συνεχίζοντας το παράδειγμά μας, απαιτούνται τουλάχιστον δέκα έξι (16) ψήφοι υπέρ ή κατά.
5. Ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας της δημοτικής αρχής
Εκτός από τη συνεδρίαση η οποία πραγματοποιείται υποχρεωτικά τουλάχιστον μία φορά τον μήνα με αντικείμενο τις τρέχουσες υποθέσεις του δήμου, το δημοτικό συμβούλιο συγκαλείται υποχρεωτικά κάθε δύο (2) μήνεςσε ειδική συνεδρίαση κατά την οποία η δημοτική αρχή λογοδοτεί για το έργο και τη δράση της.
Στη συνεδρίαση αυτή, η οποία είναι δημόσια, συζητούνται έως δέκα (10) θέματα τα οποία τίθενται από τους δημοτικούς συμβούλουςκαι επιπλέον έως δύο (2) θέματα τα οποία τίθενται από τους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων καθώς και τους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων, και στα οποία απαντάει εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής. H παράλειψη σύγκλησης της διμηνιαίας αυτής συνεδρίασης, ακόμα και στην περίπτωση που δεν έχουν προταθεί θέματα από τους δημοτικούς συμβούλους ή τους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων ή προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων, για λόγους που δεν άπτονται ανωτέρας βίας, αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Στην περίπτωση που το συμβούλιο δε συγκληθεί από τον πρόεδρο, η ειδική συνεδρίαση μπορεί να πραγματοποιηθεί κατόπιν πρόσκλησης του δημάρχου, της δημοτικής επιτροπής ή του ενός τρίτου(1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του .
Η ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας της δημοτικής αρχής, λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα της, μπορεί να λάβει χώρα είτε δια ζώσης, είτε δια ζώσης και ταυτόχρονα με τηλεδιάσκεψη στην περίπτωση που κάποια μέλη του δημοτικού συμβουλίου δεν μπορούν να παρευρίσκονται με φυσική παρουσία.
Ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου προσκαλεί καταρχήν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους δημοτικούς συμβούλους, τους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων καθώς και τους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων, δέκα (10) τουλάχιστον ημέρες πριν τη συνεδρίαση, για την ημερομηνία, και τον τόπο όπου αυτή θα πραγματοποιηθεί. Η πρόσκληση αναρτάται αυθημερόν στην ιστοσελίδα του δήμου. Ταυτόχρονα, ορίζει την τρίτη ημέρα πριν την ημέρα διεξαγωγής της ως καταληκτική ημερομηνία μέχρι την οποία οι ανωτέρω μπορούν να υποβάλλουν ένα θέμα ο καθένας προς συζήτηση.
Ακολούθως, αφού παρέλθει η προθεσμία κατά την οποία δύναται να προταθούν θέματα προς συζήτηση, ο πρόεδρος ενημερώνει τον δήμαρχο για τα θέματα που έχουν κατατεθεί προς συζήτηση για τη συνεδρίαση.
Κατά την έναρξη της συνεδρίασης, στην περίπτωση που έχουν υποβληθεί συνολικά πάνω από δέκα (10) θέματα από δημοτικούς συμβούλους και πάνω από δύο (2) θέματα από προέδρους δημοτικών κοινοτήτων, διενεργείται δημόσια κλήρωση από το προεδρείο από την οποία προκύπτουν τα θέματα που θα εγγραφούν τελικά στην ημερήσια διάταξη και θα συζητηθούν. Από τα θέματα της κλήρωσης, μέχρι τρία (3) θέματα πρέπει να αποτελούν πρόταση των δημοτικών συμβούλων της πλειοψηφίας. Στην περίπτωση που έχουν υποβληθεί συνολικά κάτω από δέκα (10) θέματα από τους δημοτικούς συμβούλους εγγράφονται στην ημερήσια διάταξη και συζητούνται, ανεξαρτήτως εάν έχουν υποβληθεί από συμβούλους της μειοψηφίας ή της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, η παρουσία του δημάρχου, του αρμόδιου αντιδημάρχου, του εντεταλμένου συμβούλου ή του προέδρου νομικού προσώπου είναι υποχρεωτική, εφόσον έχει εγγραφεί θέμα της αρμοδιότητάς τους στην ημερήσια διάταξη. Σε περίπτωση που ο δήμαρχος κωλύεται να παρευρεθεί, ορίζει είτε τον αρμόδιο είτε άλλον αντιδήμαρχο ή εντεταλμένο σύμβουλο για να συμμετάσχει στη συζήτηση του εν λόγω θέματος.
Σημειώνεται ότι:
• κατά τη συνεδρίαση αυτή απαγορεύεται η συζήτηση οποιουδήποτε άλλου θέματος,
• κατά τη συνεδρίαση αυτή δε λαμβάνονται αποφάσεις,
• για την έναρξη και διεξαγωγή της ειδικής αυτής συνεδρίασης δεν είναι απαραίτητο να συντρέχει η απαιτούμενη απαρτία, όπως αυτή προσδιορίζεται στο άρθρο 67, παρ. 10 του ν. 3852/2010.
Για τη διεξαγωγή της συνεδρίασης τηρούνται πρακτικά. Το δημοτικό συμβούλιο με τον κανονισμό λειτουργίας του δύναται να ρυθμίζει λεπτομερειακά κάθε θέμα σχετικό με τη διεξαγωγή της συζήτησης και γενικότερα της συνεδρίασης αυτής.
6. Κατεπείγοντα θέματα
Όταν ανακύπτουν θέματα που έχουν κατεπείγοντα χαρακτήρα, για τα οποία το δημοτικό συμβούλιο πρέπει να λάβει άμεσα απόφαση, δίνονται από τον νομοθέτη οι εξής δυνατότητες:
α) Μπορεί να παρακάμπτεται η υποχρέωση για την γνωστοποίηση της πρόσκλησης τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν τη συνεδρίαση και η πρόσκληση να αποστέλλεται ακόμα και την ημέρα της συνεδρίασης, η οποία διεξάγεται κατεπειγόντως με οποιοδήποτε τρόπο.
β) Ακόμη κι αν έχει καταρτιστεί η ημερήσια διάταξη και έχει σταλεί η πρόσκληση, μπορεί να συζητούνται θέματα και εκτός ημερησίας διάταξης.
Για κάθε μία από τις ανωτέρω περιπτώσεις επισημαίνονται ειδικότερα τα εξής:
6.1. Κατεπείγουσα συνεδρίαση
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, η πρόσκληση μπορεί να γνωστοποιείται ακόμα και την ημέρα της συνεδρίασης. Στην περίπτωση αυτή, η πρόσκληση πρέπει να αναγράφει για ποιο λόγο η συνεδρίαση έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα και να περιλαμβάνει μόνο θέματα που κρίνεται πραγματικά και αντικειμενικά ότι δεν χωρούν αναβολή. Ο χαρακτηρισμός και η αιτιολογία των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης ως κατεπειγόντων επαφίεται, καταρχήν, στην κρίση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου ο οποίος απευθύνει την πρόσκληση και καταρτίζει την ημερήσια διάταξη, όμως το δημοτικό συμβούλιο είναι αυτό που τελικά θα αποφανθεί, κατόπιν σχετικής συζήτησης κατά την έναρξη της συνεδρίασης, για το κατεπείγον ή μη της πρόσκλησης στο σύνολό της. Αν το δημοτικό συμβούλιο κρίνει ότι τα θέματα που περιλαμβάνονται στην πρόσκληση δεν πρέπει να συζητηθούν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, η συζήτησή τους αναβάλλεται.
Το δημοτικό συμβούλιο, επομένως, λαμβάνει δύο αποφάσεις:
> αν τα θέματα που εισάγονται για συζήτηση δικαιολογούν την κατεπείγουσα πρόσκληση - συνεδρίαση,
> αν κρίνει ότι τα θέματα της πρόσκλησης είναι πράγματι κατεπείγοντα, προχωρά στη συζήτησή τους και λαμβάνει απόφαση επί των συγκεκριμένων θεμάτων.
Περαιτέρω, στις περιπτώσεις που κατά την κρίση, καταρχήν, του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου, ανακύπτουν θέματα κατεπείγοντος χαρακτήρα, για τα οποία είναι αναγκαία η άμεση λήψη απόφασης και βάσιμα πιθανολογείται κίνδυνος εκ της αναβολής, η κατεπείγουσα συνεδρίαση μπορεί να διεξάγεται δια περιφοράς.
Δια περιφοράς συνεδρίαση
Για την πραγματοποίηση της δια περιφοράς συνεδρίασης, ο πρόεδρος αποστέλλει κατεπείγουσα πρόσκληση, στην οποία παρατίθεται ο λόγος για τον οποίο είναι αναγκαία η άμεση λήψη απόφασης, η αναβολή της οποίας πιθανόν να θέσει σε κίνδυνο τα συμφέροντα του δήμου. Στην πρόσκληση, αντί τόπου, αναφέρεται ότι η συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί δια περιφοράς και προσδιορίζεται η διαδικασία διεξαγωγής της (με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή γραπτό μήνυμα κινητής τηλεφωνίας, τηλεφωνικώς, κ.λπ.), καθώς και το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι σύμβουλοι μπορεί να αποστέλλουν τις απόψεις τους και την ψήφο τους επί της πρότασης που τίθεται σε ψηφοφορία.
Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω στην περίπτωση κατεπείγουσας πρόσκλησης, το δημοτικό συμβούλιο είναι αυτό που τελικά θα αποφανθεί, με απόφασή του η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του κατά την έναρξη της δια περιφοράς συνεδρίασης, για το κατεπείγον ή μη της πρόσκλησης στο σύνολό της. Αν το δημοτικό συμβούλιο κρίνει ότι τα θέματα που περιλαμβάνονται στην πρόσκληση της δια περιφοράς συνεδρίασης δεν πρέπει να συζητηθούν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, η συζήτησή τους αναβάλλεται.
Αν το δημοτικό συμβούλιο, αντιθέτως, αποφανθεί ότι η πρόσκληση είναι πράγματι κατεπείγουσα, προχωρά στη δια περιφοράς συνεδρίαση. Στην περίπτωση αυτή, για να είναι νόμιμη η συνεδρίαση και να ληφθούν έγκυρες αποφάσεις, προϋπόθεση είναι η συμμετοχή των δύο τρίτων (2/3) των μελών του συμβουλίου. Η δια περιφοράς συνεδρίαση διαφοροποιείταιεπομένως από τους άλλους τρόπους συνεδριάσεων για τη νομιμότητα των οποίων προϋπόθεση αποτελεί ο σχηματισμός της απαιτούμενης απαρτίας στην αρχή της συνεδρίασης. Η προϋπόθεση, εξάλλου, της αυξημένης συμμετοχής τουλάχιστον των δύο τρίτων (2/3) των μελών και όχι απλά του αριθμού της απαρτίας, σκοπό έχει την επίτευξη ευρείας συναίνεσης μεταξύ των συμβούλων για τον συγκεκριμένο τρόπο συνεδρίασης που αποκλίνει από τον κανόνα της διάσκεψης των συμβούλων εκ του σύνεγγυς ή μέσω ηλεκτρονικών μέσων. Η απαιτούμενη συμμετοχή θεωρείται ότι εξασφαλίζεται εάν, έστω και σε ένα θέμα της ημερήσιας διάταξης, ψηφίσουν συνολικά τουλάχιστον τα δύο τρίτα (2/3) των μελών του δημοτικού συμβουλίου, αν δηλαδή δώσουν αρνητική, θετική ή λευκή ψήφο ή αν έστω δηλώσουν ότι απέχουν από την ψηφοφορία.
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται με την ανωτέρω διαδικασία ανακοινώνονται από τον πρόεδρο στην πρώτη μετά τη λήψη της απόφασης τακτική συνεδρίαση.
6.2. Συζήτηση θεμάτων εκτός ημερησίας διάταξης
Κατ’ εξαίρεση, υπάρχει η δυνατότητα να συζητούνται θέματα εκτός ημερησίας διάταξης, εφόσον είναι κατεπείγοντα και πρέπει να τεθούν στο δημοτικό συμβούλιο, μετά από πρόταση -εισήγηση αποκλειστικά του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου ή του δημάρχου.
Επισημαίνεται ότι η συζήτηση θέματος στο δημοτικό συμβούλιο εκτός ημερησίας διάταξης κατά τη διαδικασία της παρ. 7 του άρθρου 67 του ν.3852/2010, πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς ως προς τον κατεπείγοντα χαρακτήρα του θέματος. Η πρόταση, επομένως, για το χαρακτηρισμό ενός θέματος ως κατεπείγοντος, δεν πρέπει να περιορίζεται σε μια γενικόλογη αναφορά ορισμένων στοιχείων, αλλά απαιτείται η παράθεση συγκεκριμένων περιστατικών ή άλλων δεδομένων, τα οποία επιτρέπουν στα μέλη του δημοτικού συμβουλίου, χωρίς συζήτηση, να σχηματίζουν ολοκληρωμένη κρίση αναφορικά με το αν ένα θέμα το οποίο δεν αναγράφεται στην ημερήσια διάταξη, είναι πράγματι κατεπείγον και πρέπει να συζητηθεί κατά παρέκκλιση της πάγιας διαδικασίας.
Στην περίπτωση που τίθενται θέματα εκτός ημερησίας διάταξης, το δημοτικό συμβούλιο αποφαίνεται χωρίς συζήτηση για το κατεπείγον ή όχι των θεμάτων. Εάν κρίνει ότι τα θέματα είναι πράγματι κατεπείγοντα, προχωρά στη συζήτησή τους πριν από αυτά που είναι ήδη εγγεγραμμένα στην ημερήσια διάταξη. Το δημοτικό συμβούλιο καλείται, επομένως, και στην περίπτωση αυτή, ακριβώς όπως και στην περίπτωση της κατεπείγουσας συνεδρίασης, να λάβει δύο (2) αποφάσεις:
> εάν ένα ή περισσότερα θέματα που εισάγονται για συζήτηση εκτός ημερησίας διάταξης είναι πράγματι κατεπείγοντα,
> εφόσον κρίνει ότι ένα θέμα είναι πράγματι κατεπείγον, αποφασίζει επί αυτού. Αν κρίνει ότι κάποιο θέμα δεν είναι κατεπείγον, αναβάλλει τη συζήτησή του προκειμένου αυτό να τεθεί σε ημερήσια διάταξη τακτικής συνεδρίασης.
Σημειώνεται ότι θέματα που δεν περιλαμβάνονται στην ημερησία διάταξη, εφόσον είναι κατεπείγοντα, μπορεί να συζητούνται όχι μόνο κατά τη διεξαγωγή τακτικής συνεδρίασης, αλλά επίσης και σε περίπτωση κατεπείγουσας συνεδρίασης. Δεν είναι, ωστόσο, δυνατόν να συζητούνται στο πλαίσιο ειδικής συνεδρίασης (στις περιπτώσεις που αυτή προβλέπεται από το νόμο), της οποίας η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει αποκλειστικά ένα θέμα.
7. Τηλεδιάσκεψη - Μεικτή συνεδρίαση
Η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου μέσω τηλεδιάσκεψης λαμβάνει χώρα με κάθε πρόσφορο μέσο ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Σε ορισμένες, εξάλλου, περιπτώσεις, παράλληλα με τη διεξαγωγή δια ζώσης συνεδρίασης, δημοτικοί σύμβουλοι μπορεί να λαμβάνουν μέρος σε αυτή με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, οπότε πραγματοποιείται μεικτή συνεδρίαση (δια ζώσης και ταυτόχρονα με τηλεδιάσκεψη).
Στην πρόσκληση σε τηλεδιάσκεψη η οποία αποστέλλεται στους δημοτικούς συμβούλους, καθορίζεται το μέσο με το οποίο αυτή θα πραγματοποιηθεί. Στην περίπτωση μεικτής συνεδρίασης αντίστοιχα, ορίζεται επιπρόσθετα προθεσμία εντός της οποίας ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου θα πρέπει να ενημερωθεί αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο επιθυμεί κάθε σύμβουλος να συμμετέχει σε αυτή, δηλαδή με φυσική παρουσία ή με ηλεκτρονικά μέσα.
Τα θέματα που ρυθμίζουν τη σύγκληση, την απαρτία, τον τρόπο λήψης των αποφάσεων και γενικότερα τη λειτουργία του δημοτικού συμβουλίου όταν αυτό συνεδριάζει μέσω τηλεδιάσκεψης ή με μεικτό τρόπο, ακολουθούν το ίδιο κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τη δια ζώσης συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Για τη συνεδρίαση των συλλογικών οργάνων με τηλεδιάσκεψη είναι σε ισχύ η κοινή υπουργική απόφαση υπ’ αρ. 429/12.03.2020 «Αντικατάσταση της υπ’ αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Α/7841/19.04.2005 κοινής Υπουργικής απόφασης (Β' 539)» (Β’ 850), όπως τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία ΔΙΔΑΔ/Φ.37 Α.1/27/οικ.9413/06.05.2020 (Β’ 1704) όμοια. Με την προαναφερθείσα απόφαση, ρυθμίζονται θέματα, όπως τα μέσα με τα οποία αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί, οι τεχνικές προδιαγραφές των χρησιμοποιούμενων ηλεκτρονικών μέσων, η ταυτοποίηση των προσώπων που μετέχουν στη διαδικασία, η πιστοποίηση της απαρτίας, η τήρηση των πρακτικών κ.ά.
8. Απευθείας μετάδοση συνεδριάσεων
Η απευθείας μετάδοση των συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου είναι θεμιτή, προκειμένου να παρέχεται η δυνατότητα της μέγιστης δημοσιότητας στο πλαίσιο της αρχής της διαφάνειας, εφόσον έχει ληφθεί από αυτό προηγούμενη σχετική απόφαση, ενημερωθούν όλοι οι παριστάμενοι και τηρείται η εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
9. Πρακτικά συνεδριάσεων
9.1. Τήρηση πρακτικών
Πρακτικό είναι η συνοπτική έκθεση της συζήτησης που έλαβε χώρα, είτε για τα θέματα ημερησίας διάταξης είτε για τα εκτός αυτής, καθώς και των σχετικών αποφάσεων που ελήφθησαν. Τα πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου αποτελούν διοικητικά έγγραφα. Ως δημόσια έγγραφα έχουν πλήρη αποδεικτική ισχύ αναφορικά με τα γεγονότα που συνέβησαν στη διάρκεια της συνεδρίασης, ενώ αμφισβήτηση των διαλαμβανομένων σε αυτά χωρεί μόνο με προσβολή τους ως πλαστά ενώπιον της δικαιοσύνης.
Τα πρακτικά τηρούνται με ευθύνη του γραμματέα του δημοτικού συμβουλίου και του οριζόμενου για τον ανωτέρω σκοπό δημοτικού υπαλλήλου. Η μη τήρηση των πρακτικών σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, συνιστά πειθαρχικό αδίκημα για τον πρόεδρο και τον γραμματέα του δημοτικού συμβουλίου.
9.2. Απομαγνητοφωνημένα πρακτικά
Τα επίσημα πρακτικά των συνεδριάσεων καταρτίζονται με τη βοήθεια μαγνητοφωνικής συσκευής, βίντεο ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο ηλεκτρονικό μέσο. Τα απομαγνητοφωνημένα ή απομαγνητοσκοπημένα κείμενα μεταφέρονται στη συνέχεια σε φύλλα χαρτιού, τα οποία αριθμεί και μονογράφει ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου. Στο τέλος κάθε έτους τα πρακτικά αυτά βιβλιοδετούνται (βιβλίο πρακτικών) με ευθύνη του προέδρου και του γραμματέα του δημοτικού συμβουλίου.
Στην περίπτωση που σε κάποια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου δεν είναι δυνατή η χρήση μαγνητοφωνικής συσκευής ή «βίντεο», είναι δυνατό να τηρούνται πρόχειρα πρακτικά. Τα πρακτικά αυτά αντιγράφονται σε φύλλα χαρτιού που έχουν τη μονογραφή του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Τα φύλλα παίρνουν αρίθμηση που αποτελεί συνέχεια της αρίθμησης των απομαγνητοφωνημένων ή απομαγνητοσκοπημένων κειμένων και βιβλιοδετούνται μαζί με τα κείμενα αυτά.
Σημειώνεται ότι, στην περίπτωση διεξαγωγής δια περιφοράς συνεδρίασης, τηρούνται μόνο πρόχειρα πρακτικά, όπου αναγράφονται απαραίτητα η εισήγηση επί του θέματος, τυχόν απόψεις που έχουν αποσταλεί εγγράφως και οι καταμετρηθείσες ψήφοι.
9.3. Πρόχειρα συνοπτικά πρακτικά
Παράλληλα με τα επίσημα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά, σε κάθε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, ο δημοτικός υπάλληλος που έχει οριστεί για τον σκοπό αυτό, κρατά και πρόχειρα συνοπτικά πρακτικά.
9.4. Υπογραφή και περιεχόμενο των πρακτικών
Τα πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου, είτε πρόκειται για τα επίσημα απομαγνητοφωνημένα κείμενα είτε για τα πρόχειρα πρακτικά που τηρούνται σε περίπτωση μη χρήσης ηλεκτρονικής συσκευής είτε για τα πρόχειρα συνοπτικά πρακτικά, υπογράφονται από όλα τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου που μετέχουν στη συνεδρίαση. Όταν ένας σύμβουλος αρνείται να υπογράψει, η άρνηση και η αιτία της αναφέρονται στα πρακτικά. Η μη υπογραφή των πρακτικών, ωστόσο, δεν επηρεάζει το κύρος της απόφασης που βασίζεται σε αυτά.
Στην περίπτωση που ένα μέλος συμμετέχει στη συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης μπορεί να του αποστέλλεται το πρακτικό με συστημένη επιστολή, προκειμένου να το υπογράψει. Επισημαίνεται ότι η υπογραφή πρακτικών με τη μορφή επικυρωτικής απόφασης σε επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου δεν αποτελεί αποδεκτό τρόπο, καθώς η σύνθεση του συμβουλίου μπορεί να διαφέρει κάθε φορά.
Τα πρακτικά κάθε συνεδρίασης λαμβάνουν ιδιαίτερο αύξοντα αριθμό, ο οποίος αντιστοιχεί στην πρόσκληση που έχει εκδοθεί για τη σύγκληση της ίδιας συνεδρίασης με διακεκριμένη αρίθμηση κατ’ έτος. Επισημαίνεται ότι πρακτικό τηρείται, και στην περίπτωση ματαίωσης της συνεδρίασης, οπότε το πρακτικό βεβαιώνει το γεγονός της ματαίωσης.
Δεδομένου ότι πρόκειται για δημόσια έγγραφα, τα οποία αποδεικνύουν σε οποιονδήποτε τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στη διάρκεια της συνεδρίασης, πρέπει στα πρακτικά να αναγράφονται (βλ. Παράρτημα Α'):
• ο αριθμός και η χρονολογία της πρόσκλησης στη συγκεκριμένη συνεδρίαση,
• ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης, καθώς και αν αυτή έγινε δημόσια ή κεκλεισμένων των θυρών,
• το όνομα του δημάρχου κι αν παρίσταται,
• τα ονόματα και η ιδιότητα των μελών που παρίστανται κατά την έναρξη της συνεδρίασης,
• τα ονοματεπώνυμα των απόντων μελών,
• η προσέλευση ή η αποχώρηση των μελών κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης,
• τα θέματα που συζητήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων εκτός ημερησίας διάταξης, με συνοπτική αλλά περιεκτική αναφορά στο περιεχόμενό τους,
• οι προτάσεις και οι απόψεις που διατυπώθηκαν,
• η μορφή της ψηφοφορίας (φανερή ή μυστική),
• τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας (με αναλυτική καταγραφή των θετικών, αρνητικών ή λευκών ψήφων ή των περιπτώσεων αποχής από την ψηφοφορία),
• οι αποφάσεις που λήφθηκαν,
• οι γνώμες των μελών που μειοψήφησαν.
9.5. Πρόσβαση στα πρακτικά
Οποιοσδήποτε δημοτικός σύμβουλος μπορεί, με αίτησή του, να λάβει αντίγραφα των πρακτικών ή να λάβει πλήρη γνώση αυτών στην περίπτωση που είναι δυσχερής η έκδοση αντιγράφων, είτε συμμετείχε είτε όχι στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Περαιτέρω, όποιος έχει ειδικό έννομο συμφέρον μπορεί να ζητεί αντίγραφασυγκεκριμένων πρακτικών και αποφάσεων ή να λαμβάνει πλήρη γνώση αυτών στην περίπτωση που είναι δυσχερής η έκδοση αντιγράφων. Το επικαλούμενο «ειδικό έννομο συμφέρον» πρέπει να προσδιορίζεται με σαφήνεια σε σχετική έγγραφη αίτηση που ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει στη δημοτική αρχήκαι δεν αρκεί η αόριστη επίκληση ότι θα γίνει νόμιμη χρήση των αιτούμενων στοιχείων, χωρίς αναφορά του ειδικότερου λόγου που θεμελιώνει το αντίστοιχο έννομο συμφέρον.Η συνδρομή, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, του «ειδικού εννόμου συμφέροντος» εναπόκειται στην κρίση της αρμόδιας υπηρεσίας. Σε περίπτωση απόρριψης της σχετικής αίτησης, η τελευταία οφείλει να διατυπώνει εγγράφως και αιτιολογημένα την άρνησή της να χορηγήσει τα ζητηθέντα πρακτικά. Η απόφαση με την οποία απορρίπτεται το σχετικό αίτημα προσβάλλεται ενώπιον του Επόπτη Ο.Τ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 227 του ν.3852/2010.
10. Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου
10.1. Κατάρτιση απόφασης
Για κάθε θέμα της ημερησίας διάταξης χωριστά, καθώς και για αυτά που συζητήθηκαν εκτός ημερησίας διάταξης, εκδίδεται απόφαση. Ως απόφαση, επομένως, νοείται η διοικητική πράξη (βλ. Παράρτημα Β') που εκδίδεται με βάση την άποψη με την οποία τάχθηκε η πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου για ένα θέμα που συζητήθηκε. Κάθε απόφαση παίρνει ιδιαίτερο αριθμό και στην αρχή κάθε έτους ξεκινά νέα αρίθμηση των αποφάσεων.
Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου συντάσσεται με βάση το αντίστοιχο πρακτικό. Η μη υπογραφή των πρακτικών από κάποιο δημοτικό σύμβουλο δεν επηρεάζει το κύρος της απόφασης. Περαιτέρω, όπως έχει ήδη επισημανθεί, η αμφισβήτηση των διαλαμβανομένων στα πρακτικά μπορεί να γίνει μόνο στα δικαστήρια. Επομένως, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής στον Επόπτη Ο.Τ.Α. σύμφωνα με το άρθρο 227 του ν. 3852/2010 η ακύρωση απόφασης με τον ισχυρισμό ότι αυτή έχει συνταχθεί με βάση τα διαλαμβανόμενα στο αντίστοιχο πρακτικό τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Η συνταχθείσα απόφαση υπογράφεται από τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου και δημοσιεύεται σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία.
Μία απόφαση αποτελείται από το προοίμιο και το διατακτικό. Πριν από το προοίμιο, τίθεται ο τίτλος της υπηρεσίας, ο αριθμός και το θέμα της απόφασης. Περαιτέρω, καθένα από αυτά τα δύο μέρη εμπεριέχει τα εξής στοιχεία:
Ι. Προοίμιο
• τον αριθμό και τη χρονολογία της πρόσκλησης,
• τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο της συνεδρίασης,
• την ύπαρξη της απαιτούμενης απαρτίας,
• σε περίπτωση που η απόφαση αφορά θέμα εκτός ημερήσιας διάταξης, αν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία,
• το κείμενο της εισήγησης του θέματος, καθώς και περιληπτικά τις γνώμες που αναπτύχθηκαν κατά τη συζήτηση,
• το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας,
• τις απόψεις της τυχόν μειοψηφίας,
• τις διατάξεις που αποτελούν τη νομική βάση για την έκδοση της απόφασης. Σημειώνεται ότι η παράθεση των διατάξεων πρέπει να είναι πλήρης και συγκεκριμένη.
ΙΙ. Διατακτικό
Το διατακτικό αρχίζει με τη λέξη «Αποφασίζουμε» και συνεχίζει με το κυρίως κείμενο της απόφασης.
10.2. Δημοσίευση απόφασης
Τρεις (3) ημέρες μετά τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, με ευθύνη του αρμόδιου υπαλλήλου, σε συνεργασία με τον πρόεδρο του συμβουλίου, δημοσιεύεται πίνακας που περιλαμβάνει τα θέματα που συζητήθηκαν, τον αριθμό των αποφάσεων και περίληψη του περιεχομένου τους. Οι δημοσιεύσεις γίνονται με τοιχοκόλληση σε ειδικό πίνακα του δημοτικού καταστήματος, που είναι προορισμένος για το σκοπό αυτό. Για τις εν λόγω δημοσιεύσεις, συντάσσεται αποδεικτικό ενώπιον δύο (2) μαρτύρων από δημοτικό υπάλληλο ή άλλο δημόσιο όργανο.
Ειδικότερα:> Οι ατομικού περιεχομένου πράξεις δημοσιεύονται υπό μορφή περίληψης και κοινοποιούνται στον ενδιαφερόμενο.
> Οι κανονιστικού περιεχομένου αποφάσεις δημοσιεύονται σε πλήρες κείμενο.
> Σε περίπτωση που η κανονιστική απόφαση έχει εκδοθεί βάσει των διατάξεων του άρθρου 79 του ν. 3463/2006, δημοσιεύεται επιπλέον σε περίληψη σε μία (1) τουλάχιστον έντυπη, ημερήσια ή εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα. Η μη δημοσίευση των κανονιστικών αποφάσεων κατά τον προβλεπόμενο τρόπο τις καθιστά ανυπόστατες. Οι αποφάσεις αυτές παραμένουν συνεχώς εκτεθειμένες σε χώρο του δημοτικού καταστήματος που είναι προσιτός στο κοινό. Επιπλέον, το δημοτικό συμβούλιο λαμβάνει μέτρα για την όσο το δυνατόν ευρύτερη δημοσιοποίησή τους, μέσω των τοπικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, εκδίδοντας ειδικούς οδηγούς ενημέρωσης των κατοίκων και των οικείων επαγγελματικών τάξεων και χρησιμοποιεί, για τον ίδιο σκοπό, οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.
> Σε περίπτωση που ειδικές διατάξεις προβλέπουν διαφορετικό τρόπο δημοσίευσης αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου, ακολουθείται ο τρόπος αυτός.
> Αποφάσεις δημοτικού συμβουλίου όπως αυτές προβλέπονται από την παρ. 3 του άρθρου 76 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), αναρτώνται υποχρεωτικά στο διαδικτυακό τόπο «Διαύγεια», με τις επιφυλάξεις και τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο ίδιο άρθρο, καθώς και στο άρθρο 79 του ιδίου νόμου.
> Τέλος, όλες οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου αναρτώνται στην ιστοσελίδα του δήμου.
10.3. Αποστολή στον Επόπτη Ο.Τ.Α.
Οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο νομιμότητας στον Επόπτη Ο.Τ.Α., εφόσον εμπίπτουν στο άρθρο 225 του ν.3852/2010, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρεςαπό τη συνεδρίαση του συμβουλίου, συνοδευόμενες από αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι απαραίτητα για τον έλεγχο νομιμότητας.
Τέλος, αντίγραφο των αποφάσεων αποστέλλεται στους προέδρους και στα συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων.
Για περαιτέρω διευκρινίσεις ή πληροφορίες αναφορικά με τα διαλαμβανόμενα στην παρούσα εγκύκλιο, μπορείτε να απευθύνεστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@ypes.gr,
καθώς και στους παρακάτω υπαλλήλους:
ΟΝΟΜΑΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Γεωργακοπούλου Παρασκευή2131364337
Αντωνίου Δημήτρης2131364346
Γαλάνης Κώστας2131364348
Διαμάντη Μαρία213 136 4390
Ζαγορίτης Λάζαρος2131364332
Νάσαινα Δέσποινα213 136 4378
Ντάβα Ρένια2131364027
Οικονομίδης Δημήτρης213 136 4313
Την παρούσα εγκύκλιο μπορείτε να την αναζητήσετε και στο δικτυακό τόπο του Υπουργείου Εσωτερικών,https://www.ypes.gr/apokentromeni-dioikisi-aytodioikisi/thesmika-themata-organosis-kaHeitourgias-dimon.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών
Θεόδωρος Λιβάνιος
Αποδέκτες:
1. Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας
2. Δήμοι της χώρας
3. Διευθύνσεις του ΥΠ.ΕΣ.
Κοινοποίηση:
1. Κ.Ε.Δ.Ε.
2. Ε.Ε.Τ.Α.Α.
Παράρτημα Α': Υπόδειγμα πρακτικού συνεδρίασης δημοτικού συμβουλίου
Παράρτημα Β': Υπόδειγμα απόφασης δημοτικού συμβουλίου