ΓνωμΕΑΑΔΗΣΥ Α12/2020 Διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ’ υποπερ. αα’ του ν. 4013/2011, επί σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

ΓΝΩΜΗ Α12/2020
ΑΔΑ: ΩΣΑΥΟΞΤΒ-ΛΓ3
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(του αρ. 2, παρ. 2, περ. γ', υποπερ. αα' του ν. 4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα, την 26η Μαρτίου τoυ έτoυς δύo χιλιάδες είκοσι (2020), ημέρα Πέμπτη και ώρα 9:30 π.μ., και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κόμνα Τράκα, όπου και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση, μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Πρόεδρος: Γεώργιος Καταπόδης
Αντιπρόεδρος: Αδάμ Καραγλάνης
Μέλη: Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης (μέσω τηλεδιάσκεψης) Δημήτριος Λουρίκας (μέσω τηλεδιάσκεψης) Δημήτριος Σταθακόπουλος (μέσω τηλεδιάσκεψης) Μαρία Στυλιανίδου (μέσω τηλεδιάσκεψης) Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Γραμματέας: Αθανάσιος Λαμπράκης, Π.Ε. Διοικητικού – Οικονομικού.
Εισηγήτρια : Ελένη Σταθοπούλου, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Θέμα: Διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ’ υποπερ. αα’ του ν. 4013/2011, επί σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Κατά τη διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστησαν η εισηγήτρια, μέσω τηλεδιάσκεψης, καθώς και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων, κ. Μίνα Καλογρίδου, οι οποίες και αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας και λήψης της απόφασης από τα Μέλη της Αρχής.
**********************
Με το από 09.03.2020 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων (αριθμ. πρωτ. εισερχ. Αρχής 1458/09.03.2020), διαβιβάσθηκε στην Αρχή σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με τίτλο «Εκσχυγχρονισμός Θεσμικού Πλαισίου για τις θαλάσσιες ενδομεταφορές και λοιπές διατάξεις», καθώς και σχετική αιτιολογική έκθεση, και διατυπώθηκε αίτημα περί παροχής γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, όπως ισχύει.
Επισημαίνεται ότι το εν λόγω σχέδιο νόμου υπεβλήθη στην Αρχή την 09.03.2020, με την επισήμανση ότι επίκειτο η αυθημερόν κατάθεσή του, με αποτέλεσμα να μην παρέχεται ο αναγκαίος και ικανός χρόνος ώστε η Αρχή να ασκήσει επιμελώς την γνωμοδοτική της αρμοδιότητα, ψηφίσθηκε δε την 18.03.2020 ο ν. 4676/2020 (ΦΕΚ 67 A'/19.03.2020), στον οποίο και περιελήφθησαν οι εξεταζόμενες ρυθμίσεις, χωρίς να έχει προηγηθεί η κατ’άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ’ υποπερ. (αα) του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, Γνώμη της Αρχής.
Σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 35 [Αποφάσεις – Γνωμοδοτήσεις] του Οργανισμού και Κανονισμού Λειτουργίας της Αρχής, όπως θεσπίστηκε με το άρθρο 53 του ν. 4605/2019 (Α 52): «7. Στην περίπτωση που η Αρχή, κατά την ενάσκηση της γνωμοδοτικής της αρμοδιότητας, κρίνει ότι διατάξεις σχεδίου νόμου, προεδρικού διατάγματος, άλλης κανονιστικής πράξης ή κανονισμοί λειτουργίας εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 2 του άρθρου 2 περίπτωση γ` υποπερίπτωση αα), ββ), γγ), αλλά δεν της έχουν κοινοποιηθεί, δύναται και αυτεπαγγέλτως να ασκήσει την κατά περίπτωση γνωμοδοτική της αρμοδιότητα, ακόμα και αν η σχετική διάταξη, πράξη ή κανονισμός έχει ήδη δημοσιευτεί.»
Σημειώνεται ότι οι ψηφισθείσες διατάξεις είναι ταυτόσημες με τις υποβληθείσες στην Αρχή, πλην της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 54 «Παραχωρήσεις εντός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα», η οποία διαμορφώθηκε ως εξής : «[….] 2. α) Επιτρέπεται ο αρμόδιος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, με απόφαση της διοίκησής του, που εγκρίνεται με απόφαση του Γενικού Διευθυντή Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων ή, εφόσον δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133), του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν., να παραχωρεί, με αντάλλαγμα και για ορισμένο χρονικό διάστημα, τη χρήση χώρων που βρίσκονται μέσα στη χερσαία ζώνη λιμένα.»
Ι. Οι διατάξεις του ως άνω σχεδίου νόμου, οι οποίες άπτονται της αρμοδιότητας της Αρχής και οι αντίστοιχες αναφορές της συνοδεύουσας αυτό αιτιολογικής έκθεσης έχουν ως εξής:
«ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
«ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΕΝΔΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»
[………….]
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β
ΘΕΜΑΤΑ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
[………….]
Άρθρο 13
Κανονισμοί περί Αστυνομικών Σκύλων
1. Το άρθρο 122 του ν. 3079/2002 (Α’ 311) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. επιτρέπεται να εκπαιδεύει και να χρησιμοποιεί αστυνομικούς σκύλους για την ανίχνευση και ανεύρεση προϊόντων οσμής, όπως ναρκωτικά, εκρηκτικά, καπνικά, τραπεζογραμμάτια και άλλα προϊόντα, καθώς και για την αναζήτηση εξαφανισθέντων ατόμων, τη φύλαξη προσώπων και πραγμάτων, τη φύλαξη και συνοδεία κρατουμένων προς αποτροπή απόδρασης.
2. Με Κανονισμούς που εκδίδονται από τον Αρχηγό Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ. και κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως απόρρητοι και δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζονται ανά κατηγορία αστυνομικού σκύλου, θέματα που αφορούν στους εκπαιδευτές και τους συνοδούς χειριστές και, ειδικότερα, τη διαδικασία επιλογής, τα προσόντα, την εκπαίδευση, αξιολόγηση, πιστοποίηση και απομάκρυνσή τους, καθώς και την προμήθεια, αντικατάσταση, αναπαραγωγή, διαμονή, υγειονομική περίθαλψη, μεταφορά των αστυνομικών σκύλων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Ειδικά για τους αστυνομικούς σκύλους για την ανίχνευση εκρηκτικών υλών, τα θέματα του προηγούμενου εδαφίου, ρυθμίζονται με τον Κανονισμό ο οποίος εκδίδεται σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 126 του ν. 3079/2002 (Α΄ 311), για την οργάνωση και λειτουργία των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ.».
[………….]
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.
[………….]
Άρθρο 33
Κάλυψη στεγαστικών αναγκών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.
1. Η παρ. 1 του άρθρου 52 του ν. 4504/2017 (Α΄184), αντικαθίσταται ως εξής:
«Με απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥ.Σ.Ε.Α.), που λαμβάνεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, διαμορφώνεται η δομή σε προσωπικό και μέσα του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. (Δομή Δυνάμεων). Η πρόταση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής διαμορφώνεται σε συνέχεια σχετικής απόφασης του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., στο οποίο εισάγεται για διατύπωση γνώμης συνολική πρόταση του Αρχηγού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., η οποία λαμβάνει υπόψη της τις μελέτες - εισηγήσεις κάθε Κλάδου Λ.Σ.- ΕΛ.ΑΚΤ.. Στην πρόταση του Αρχηγού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. συντίθενται οι ανάγκες των Κλάδων και καθορίζεται η σειρά προτεραιότητας του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων, του κτιριολογικού προγράμματος για τη στέγαση των Υπηρεσιών και των στελεχών που μετατίθενται ιδίως σε νησιωτικές περιοχές του Ανατολικού Αιγαίου και σε αυτήν επισυνάπτονται υποχρεωτικά οι αναφερόμενες στην παρ. 2 του άρθρου 12 του π.δ. 103/2014 (Α΄170) αποφάσεις του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.».
2. Η παρ. 6 του άρθρου 55 του ν. 4504/2017 αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Στις εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης εντάσσονται κατεπείγουσες προμήθειες και υπηρεσίες που είναι απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση ειδικών συνθηκών και καταστάσεων, εξαιτίας των οποίων επέρχεται αδυναμία λειτουργίας του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων που χρησιμοποιεί το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθιστώντας ανέφικτη την εκπλήρωση της αποστολής του.
Εξαιρετικά επείγουσα - άμεσης αποκατάστασης μπορεί, ενδεικτικά, να χαρακτηριστεί:
α) η βλάβη, η αστοχία, η επισκευή, η συντήρηση και η αντικατάσταση σε ειδικές περιπτώσεις του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και των συστημάτων που χρησιμοποιεί το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής,
β) η έλλειψη υλικοτεχνικού εξοπλισμού που δεν παρακολουθείται ή δεν είναι άμεσα προσβάσιμος ή διαθέσιμος από το Εφοδιαστικό Σύστημα του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθώς και η εκτέλεση εργασιών που δεν μπορούν να αναληφθούν από τις Υπηρεσίες του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.
γ) η μίσθωση ακινήτων για τη στέγαση προσωπικού που μετατίθεται στις Λιμενικές Αρχές του Αιγαίου και ιδίως της 9ης, 8ης και 6ης Περιφερειακής Διοίκησης Λιμενικού Σώματος για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων και την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα και τα άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.
Μετά από εισήγηση της επισπεύδουσας Υπηρεσίας και την εξασφάλιση των απαιτούμενων πιστώσεων είτε από εθνικούς πόρους, είτε από χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. είτε από δωρεές και εισφορές ιδιωτών, ο Αρχηγός Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προωθεί στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για έγκριση, απόφαση με την οποία χαρακτηρίζεται η προμήθεια ως εξαιρετικά επείγουσα - άμεσης αποκατάστασης.
Οι εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης προμήθειες υλοποιούνται, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.».
[………….]
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε
ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ.
[………….]
Άρθρο 40
Μηνιαίες δαπάνες συντήρησης μηχανογραφικού και ραδιοτηλεπικοινωνιακού – ηλεκτροναυτιλιακού εξοπλισμού
Στο άρθρο 11 του ν. 3922/2011 (Α΄ 35) προστίθεται παρ. 12, ως εξής:
«12. Στον κρατικό προϋπολογισμό εγγράφονται πιστώσεις που επιτρέπεται να παρέχονται ως μηνιαίο κατ’ αποκοπή χορήγημα για την αντιμετώπιση μικροδαπανών σχετικών με την αγορά ανταλλακτικών, μικροεξαρτημάτων και αναλώσιμων υλικών για μηχανογραφικό και ραδιοτηλεπικοινωνιακό -ηλεκτροναυτιλιακό εξοπλισμό. Το παραπάνω μηνιαίο χορήγημα σχετικά με την προμήθεια ανταλλακτικών, μικροεξαρτημάτων και αναλώσιμων υλικών για μηχανογραφικό και ραδιοτηλεπικοινωνιακό -ηλεκτροναυτιλιακό εξοπλισμό, διατίθεται στην αρμόδια Υπηρεσία του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής στην οποία υπάγονται τα συνεργεία συντήρησης μηχανογραφικού και ραδιοτηλεπικοινωνιακού - ηλεκτροναυτιλιακού εξοπλισμού, καταβάλλεται στον Προϊστάμενο αυτής και δικαιολογείται με τα εκάστοτε προβλεπόμενα νόμιμα παραστατικά άνευ αποδόσεως λογαριασμού. Το ύψος των πιστώσεων καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Η απόφαση αυτή δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.».
[………….]
Άρθρο 47
Δωρεάν μετακίνηση ανέργων ναυτικών
1. Στο άρθρο 4 του α.ν. 192/ 1936 (Α΄ 438) προστίθεται παρ.(στ), ως εξής: «στ. Η μέριμνα για την εξασφάλιση της δωρεάν μετακίνησης με τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς των ανέργων ναυτικών που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους ανεργίας του.».
2. Οι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους ανεργίας του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.) Πειραιά απαλλάσσονται της καταβολής κομίστρου στα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς. Για τη χορήγηση της δωρεάν αυτής μεταφοράς εφαρμόζονται η παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 3920/2011 (Α΄ 33), το άρθρο 10 του ν. 2963/2001 (Α΄ 268), η παρ. 2 του άρθρου 30 του ν. 4313/2014 (Α΄ 261) και το άρθρο 86 του ν. 4530/2018 (Α΄ 59).
3. Η δαπάνη που προκύπτει από την εφαρμογή της παρ. 2 του παρόντος άρθρου και των σε αυτήν αναφερόμενων διατάξεων για τη δωρεάν μετακίνηση ανέργων ναυτικών εγγεγραμμένων στους καταλόγους ανεργίας του Γ.Ε.Ν.Ε., καλύπτεται από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οικείου φορέα, ο οποίος επιχορηγείται από το Κεφάλαιο Ανεργίας και Ασθενείας Ναυτικών (Κ.Α.Α.Ν.). Με τις αποφάσεις του πρώτου εδαφίου ή όμοιες, ύστερα από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Γ.Ε.Ν.Ε., καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.
4. Η ισχύς των κοινών υπουργικών αποφάσεων κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος που επέχουν θέση συμβάσεων δυνάμει του άρθρου 86 του ν. 4530/2018, αρχίζει την 1η Ιανουαρίου του έτους υπογραφής τους, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας υπογραφής των συμβάσεων και έκδοσης των υπουργικών αποφάσεων αντιστοίχως.
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Γ.Ε.Ν.Ε., δύναται να καταρτίζονται και να υλοποιούνται ειδικά προγράμματα για τη δωρεάν μετακίνηση των ανέργων εγγεγραμμένων στους καταλόγους ανεργίας του Γ.Ε.Ν.Ε.. Με την απόφαση του προηγούμενου εδαφίου καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών.
Άρθρο 48
Εκπαιδευτικά βιβλία Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού
Η παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 2638/1998 (Α’ 204), αντικαθίσταται ως εξής:
«2. α) Για την υποβοήθηση του διδακτικού έργου, καθώς και για τον εμπλουτισμό των βιβλιοθηκών συγγράφονται και παρέχονται εκπαιδευτικά βοηθήματα, όπως βιβλία και διδακτικές σημειώσεις, από τους διδάσκοντες και άλλους εξειδικευμένους επιστήμονες.
β) Διά του παρόντος, ανατίθεται στο Ίδρυμα Ευγενίδου η αρμοδιότητα για την έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.). Η ευθύνη για τη συγγραφή και έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Α.Ε.Ν. ανατίθεται στην Επιτροπή Εκδόσεων του Ίδρύματος Ευγενίδου. Η εκχώρηση της αρμοδιότητας αυτής, ισχύει μέχρι την τυχόν ανάκληση ή τροποποίηση αυτής δια νόμου.
γ) Τα διδακτικά βιβλία των Α.Ε.Ν. και τα διδακτικά βιβλία εκδόσεως του Ιδρύματος Ευγενίδου τα οποία παραδίδονται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των Α.Ε.Ν., σε εκτέλεση της ανωτέρω αρμοδιότητας, διατίθενται από το Ίδρυμα αυτό σε τιμή κόστους.
δ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Οικονομικών, καθορίζονται οι όροι έκδοσης και διάθεσης των ανωτέρω εκπαιδευτικών βοηθημάτων, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους.».
[………….]
Άρθρο 54
Παραχωρήσεις εντός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα
1. Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 2971/2001 (Α΄ 285), αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Παραχωρήσεις απλής χρήσης των χώρων στην περιοχή αρμοδιότητας των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., εγκρίνονται από το Διοικητικό τους Συμβούλιο. Για παραχωρήσεις που συνοδεύονται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης και εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., πριν από την υλοποίηση της παραχώρησης απαιτείται η προηγούμενη έγκριση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι εγκρίσεις των Διοικητικών Συμβουλίων πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε.
2. α) Επιτρέπεται ο αρμόδιος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, με απόφαση της διοίκησής του, που εγκρίνεται από τον Γενικό Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν., να παραχωρεί, με αντάλλαγμα και για ορισμένο χρονικό διάστημα, τη χρήση χώρων που βρίσκονται μέσα στη χερσαία ζώνη λιμένα.
Εφόσον η παραχώρηση αφορά έργο ή δραστηριότητα που απαιτεί έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ακολουθείται υποχρεωτικά η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Για παραχώρηση χώρων της ζώνης λιμένα σε βιομηχανικές μονάδες, απαιτείται και σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σε εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών, μεταλλευτικές, λατομικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις βιομηχανικών ορυκτών απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ για αλιευτικές και υδατοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
β) Με μόνη απόφαση του αρμόδιου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν., εγκρίνονται οι παραχωρήσεις απλής χρήσης των χώρων της χερσαίας ζώνης λιμένα χρονικής διάρκειας μικρότερης ή ίσης των τριών (3) ετών, που δεν συνοδεύονται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης.
γ) αα) Κατά της έγκρισης της περ. α’ της παρούσας παραγράφου επιτρέπεται ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης στον ενδιαφερόμενο.
ββ) Κατά της απόφασης της περ. β’ της παρούσας παραγράφου επιτρέπεται ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης στον ενδιαφερόμενο.».
2. Στο άρθρο 24 του ν. 2971/2001 (Α΄285), προστίθενται παρ. 10, 11 και 12 ως ακολούθως:
«10. Οι γνώμες της παρ. 2 πρέπει να διατυπωθούν εντός της αποκλειστικής προθεσμίας των δύο (2) μηνών, αλλιώς η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς αυτές.
11. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύνανται να καθορίζονται οι προϋποθέσεις, τα τεχνικά θέματα, οι όροι και οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου.
12. Οι παρ. 1 και 2 δεν εφαρμόζεται για τους τουριστικούς λιμένες του άρθρου 29 του ν. 2160/1993.».
3. Οι τροποποιήσεις του άρθρου 24 εφαρμόζονται για αιτήσεις που κατατίθενται στους φορείς διαχείρισης και εκμετάλλευσης λιμένα μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
[………….]
Άρθρο 56
Ρύθμιση θεμάτων πλωτών εξεδρών
Η παρ. 1 του άρθρου 13Α του ν. 2971/2001 (Α΄ 285), αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1.α) Με την επιφύλαξη των διατάξεων για τις περιοχές απόλυτης περιβαλλοντικής προστασίας επιτρέπεται, έναντι οικονομικού ανταλλάγματος και σύμφωνα με τη διαδικασία της περ. β΄, να τοποθετούνται στη θάλασσα, χωρίς επέμβαση στον αιγιαλό, πλωτές εξέδρες επιφάνειας μέχρι εκατό πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων και για εποχιακή χρήση μέχρι έξι μηνών, για την εξασφάλιση πρόσβασης και την επιδίωξη σκοπών που προβλέπονται στις κείμενες διατάξεις, καθώς και για πολιτιστικούς σκοπούς. Δεν επιτρέπεται η χρήση των εξεδρών για εγκατάσταση και λειτουργία εστιατορίων ή κέντρων αναψυχής.
β. Για την τοποθέτηση και χρήση πλωτής εξέδρας εντός θαλάσσιας ζώνης λιμένα (ΘΖΛ) εκδίδεται απόφαση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ύστερα από γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Υπουργείου Τουρισμού και κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής. Στις περιπτώσεις όπου η πλωτή εξέδρα προβλέπεται να τοποθετείται εκτός ΘΖΛ απαιτείται, πλέον των ανωτέρω, και η σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας. Οι γνώμες του προηγούμενου εδαφίου πρέπει να διατυπωθούν εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών, αλλιώς η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς αυτές.
γ. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται το ύψος του οικονομικού ανταλλάγματος για την τοποθέτηση και χρήση της πλωτής εξέδρας, ο τρόπος καθορισμού του, ο φορέας και η διαδικασία είσπραξης του, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
δ. Με απόφαση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου και ιδίως αυτές που αφορούν σε όρους και σε τεχνικά ζητήματα ή προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι τοποθετούμενες εξέδρες, καθώς και στη συντήρηση και την απομάκρυνσή τους και τις συνθήκες πρόσβασης σε αυτές από και προς την ξηρά.».
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΕΝΔΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»
[………….]
Επί του άρθρου 13
Με την παράγραφο 1 του άρθρου 13 αντικαθίσταται το άρθρο 122 του ν. 3079/2002 (Α΄ 311) και παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση στον Αρχηγό Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ. να εκδίδει διαβαθμισμένους (απόρρητους) Κανονισμούς που κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και οι οποίοι δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ως απόρρητοι), προκειμένου να ρυθμίζονται τα θέματα και οι αναγκαίες λεπτομέρειες εκάστης κατηγορίας αστυνομικών σκύλων που χρησιμοποιούνται στο Λ.ΣΕΛ.ΑΚΤ.. Για τους σκύλους που χρησιμοποιούνται στην ανίχνευση εκρηκτικών υλών ρυθμίζονται ειδικότερα τα σχετικά θέματα και οι απαιτούμενες λεπτομέρειες με τον Κανονισμό που αφορά στην Οργάνωση και Λειτουργία των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών, που εκδίδεται σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη της περίπτωσης β της παραγράφου 3 του άρθρου 126 του ν. 3079/2002. Η προτεινόμενη εξουσιοδοτική διάταξη είναι σύμφωνη με την ισχύουσα χρήση των αστυνομικών σκύλων Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ., οι οποίοι διακρίνονται σε κατηγορίες και χρησιμοποιούνται από διαφορετικές υπηρεσίες, όπως αυτές οργανώνονται σήμερα με το π.δ. 13/2018 (A’ 26).
[………….]
Επί του άρθρου 33
Με την παράγραφο 1 του άρθρου 33 εντάσσεται στον προγραμματισμό του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και ο μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για τη στέγαση των Υπηρεσιών του, αλλά και του προσωπικού, ιδιαίτερα εκείνου που καλείται να προσφέρει τις υπηρεσίες του για την φύλαξη των θαλασσίων συνόρων ή σε άλλες δυσπρόσιτες νησιωτικές περιοχές του Αιγαίου όπου υπάρχουν αντικειμενικές έως ανυπέρβλητες δυσκολίες στην εξεύρεση στέγης.
Η, για πρώτη φορά, πρόταξη της ανάγκης για επίλυση του προβλήματος αυτού κατ΄ αναλογία με ό,τι απολαμβάνουν και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, θα διευκολύνει τα μέγιστα το Αρχηγείο Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ για τον προγραμματισμό και την ευκολότερη κατανομή του προσωπικού του στις νησιωτικές μας περιοχές, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της αποδοτικότητας και την εμπέδωση του κλίματος ασφάλειας στους κατοίκους και τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες των περιοχών αυτών.
Με την παράγραφο 2 του άρθρου 33 παρέχεται η ευχέρεια για μίσθωση ακινήτων για τις στεγαστικές ανάγκες ενόψει μάλιστα της αντιμετώπισης των αυξημένων μεταναστευτικών ροών για τη στέγαση του προσωπικού όπου μετατίθεται οι Λιμενικές Αρχές της 8ης, 9ης και 6ης Περιφερειακής Διοίκησης Λ.Σ.- ΕΛ.ΑΚΤ.
Εκτιμάται ότι το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. κατά μέσο όρο σήμερα δαπανά για τη στέγαση των στελεχών τα οποία μετακινούνται στην παρούσα φάση στις προαναφερθείσες Υπηρεσίες περί τις 160.000 € μηνιαίως, ήτοι περί το 1,92 εκατ. € ετησίως. Είναι βέβαιο ότι με την προτεινόμενη ρύθμιση θα εξοικονομηθούν σημαντικοί πόροι και θα προσφέρονται καλύτερες υπηρεσίες στα στελέχη.
[………….]
Επί του άρθρου 40
Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που επιβάλλονται από το υφιστάμενο περί προμηθειών νομοθετικό πλαίσιο, καθιστούν ιδιαίτερα δυσχερή τη διαδικασία αντιμετώπισης των βλαβών που παρουσιάζονται κατά τη λειτουργία του μηχανογραφικού εξοπλισμού (όπως ηλεκτρονικοί υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές), καθώς και του ραδιοτηλεπικοινωνιακούηλεκτροναυτιλιακού εξοπλισμού (πομποδέκτες VHF, MF/HF, αναμεταδότες, κεραίες, ραντάρ και GPS), λόγω αδυναμίας πρόβλεψης και κατ’ επέκταση προγραμματισμού της προμήθειας ανταλλακτικών, μικρο-εξαρτημάτων και αναλωσίμων υλικών, καθώς και της πραγματικής τους λειτουργικής κατάστασης με αποτέλεσμα τη διακοπή λειτουργίας τους λόγω αδυναμίας καταβολής του ελάχιστου κόστους. Με το άρθρο 40 δίδεται η δυνατότητα άμεσης διενέργειας ενεργειών επισκευής και αποκατάστασης της λειτουργίας μηχανογραφικού εξοπλισμού καθώς και ραδιοτηλεπικοινωνιακού-ηλεκτροναυτιλιακού εξοπλισμού του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., μέσω προμήθειας κατάλληλων ανταλλακτικών, μικρο-εξαρτημάτων και αναλωσίμων υλικών, από βλάβες των οποίων το ύψος αποκατάστασης είναι μικρού κόστους.
[………….]
Επί του άρθρου 47
Με το άρθρο 47 επιδιώκεται, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικών για την υποστήριξη των ανέργων ναυτικών, η εξασφάλισή τους υπό όρους όχι λιγότερο ευνοϊκούς με εκείνους που απολαμβάνουν έτερες κατηγορίες ανέργων και εν γένει η βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου και η λήψη μέτρων για τη δωρεάν μετακίνησή τους. Ειδικότερα και αναγνωρίζοντας τη συνεισφορά της ελκυστικότητας της εικόνας του ναυτικού επαγγέλματος στη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα των θαλασσίων μεταφορών, με την προτεινόμενη διάταξη, παρέχεται στο Γραφείο Εύρεσης Ναυτικής Εργασίας η δυνατότητα να μεριμνά για την εξασφάλιση της δωρεάν μετακίνησης των ανέργων ναυτικών που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του, εξυπηρετώντας κατά τρόπο αποτελεσματικότερο τις ειδικότερες δράσεις του προς μεσολάβηση και την εύρεση ναυτικής εργασίας. Προς τον σκοπό αυτό χορηγούνται αφενός η δυνατότητα κάλυψης του κόστους της δωρεάν μετακίνησης των ανέργων από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οικείου φορέα, ο οποίος επιχορηγείται από το Κεφάλαιο Ανεργίας και Ασθενείας Ναυτικών (Κ.Α.Α.Ν.), με την έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων που επέχουν θέση συμβάσεων, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 86 του ν. 4530/2018 (Α΄ 59), και αφετέρου η δυνατότητα υλοποίησης ειδικών προγραμμάτων για την εξασφάλιση της δωρεάν μετακίνησης των ανέργων µε τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Επί του άρθρου 48
Κατόπιν θέσης σε ισχύ του ν. 4412/2016 περί δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, και προκειμένου να αποσαφηνισθεί το νομικό καθεστώς υπό το οποίο έχει απονεμηθεί στο Ίδρυμα Ευγενίδου η αρμοδιότητα και στην Επιτροπή Εκδόσεων του ιδίου Ιδρύματος η ευθύνη για την έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, κρίθηκε σκόπιμο να τροποποιηθεί η συγκεκριμένη διάταξη, ώστε να αποσαφηνισθεί ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής οιασδήποτε διάταξης του ν. 4412/2016, καθώς δεν πρόκειται για περίπτωση σύναψης δημόσιας σύμβασης προμήθειας διδακτικών βιβλίων αλλά για εκ του νόμου εκχωρηθείσα αρμοδιότητα στο Ίδρυμα Ευγενίδου στο πλαίσιο της οργανωτικής – διοικητικής αυτονομίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, λόγω και της υψηλής συμβολής του συγκεκριμένου ιδρύματος στην επιστημονική, τεχνολογική και τεχνική εκπαίδευση.
[………….]
Επί του άρθρου 54
Με το άρθρο 54 θεραπεύονται χρόνιες παθογένειες που ανέκυψαν ως προς τις παραχωρήσεις με χρηματικό αντάλλαγμα χερσαίων ζωνών λιμένων. Οι νέες διατάξεις περιγράφουν σαφώς τη διοικητική διαδικασία που οφείλει να ακολουθηθεί. Συγκεκριμένα, διαχωρίζεται αναλόγως ως προς το αν η παραχώρηση συνοδεύεται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης και από τη διάρκειά της στις περιπτώσεις των λιμενικών ταμείων ως φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, ενώ, αν πρόκειται για οργανισμό λιμένα, προβλέπεται ξεχωριστή διαδικασία.
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 ο εκάστοτε οργανισμός λιμένα, με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, εγκρίνει την παραχώρηση. Σε περίπτωση όμως που η παραχώρηση συνοδεύεται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης πριν την υλοποίηση, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η έγκριση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Στην περίπτωση α’ της παραγράφου 2 περιγράφεται η διοικητική διαδικασία ως προς τα λιμενικά ταμεία κρατικά και δημοτικά, για συμβάσεις παραχώρησης κάθε είδους που υπερβαίνουν τα τρία έτη, αλλά και κάτω των τριών ετών αν συνοδεύονται από έργο προσωρινής ή μόνιμης φύσης. Προβλέπεται να ζητείται η σύμφωνη γνώμη του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, η οποία κρίνεται σκόπιμη για λόγους εθνικής ασφαλείας και άμυνας ενώ η σύνθετη διοικητική πράξη τελειούται με έγκριση του αρμοδίου Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Εφόσον η παραχώρηση αφορά έργο ή δραστηριότητα που απαιτεί έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ακολουθείται υποχρεωτικά η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Για παραχώρηση χώρων της ζώνης λιμένα σε βιομηχανικές μονάδες, απαιτείται επιπρόσθετα σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Στην περίπτωση εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών, μεταλλευτικών, λατομικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων βιομηχανικών ορυκτών απαιτείται επίσης η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Τέλος, για αλιευτικές και υδατοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων πέραν αυτής του ΓΕΝ.
Στην περίπτωση β’ της παραγράφου 2 αναφέρονται οι απλές παραχωρήσεις χερσαίας ζώνης λιμένα, ήτοι αυτές που δεν συνοδεύονται από έργο και προβλέπουν διάρκεια μέχρι και τρία έτη. Αυτές τελειούνται με μόνη την απόφαση του λιμενικού ταμείου.
Προστίθεται περίπτωση γ’ με δύο υποπεριπτώσεις. Στην υποπερ. αα’ προβλέπεται η εξέταση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της έγκρισης του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ως προς τη νομιμότητα της σύνθετης διοικητικής πράξης της περίπτωσης α’ της παραγράφου 2. Στην υποπερίπτωση ββ’ προβλέπεται η εξέταση ενδικοφανούς προσφυγής κατά απόφασης του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα από τον Γενικό Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων ως προς τη νομιμότητα της σύνθετης διοικητικής πράξης της περίπτωσης β’ της παραγράφου 2. Οι ως άνω προσφυγές ασκούνται επί ποινής απαραδέκτου είκοσι ημέρες από την κοινοποίησή τους στον ενδιαφερόμενο.
Προστίθεται στο άρθρο 24 του ν. 2971/2001 (Α΄285) παράγραφος 10 στην οποία, για λόγους ταχύτητας της διαδικασίας και με γνώμονα την αρχή της αποτελεσματικότητας, ορίζεται αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών, ώστε να παρασχεθούν οι απαραίτητες σύμφωνες γνώμες που προβλέπονται στην παράγραφο 2 ενώ σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας, η διοικητική διαδικασία που προβλέπει η παράγραφος 2 συνεχίζεται χωρίς αυτές.
Προστίθεται παράγραφος 11 με την οποία παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με την οποία καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις διενέργειας κάθε είδους απευθείας παραχώρησης ή διαγωνιστικής διαδικασίας και κάθε είδους ειδικότερα θέματα και αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της νέας παραγράφου 2 του ν. 2971/2001.
Προστίθεται παράγραφος 12 με την οποία εξαιρούνται οι τουριστικοί λιμένες από τη διαδικασία που περιγράφεται στην παράγραφο 2.
Τέλος, με την παράγραφο 3 του άρθρου 54 για λόγους ασφάλειας δικαίου, ορίζεται ρητά ότι οι τροποποιήσεις που εισάγονται, εφαρμόζονται για αιτήσεις που κατατίθενται στους φορείς διαχείρισης και εκμετάλλευσης λιμένα μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
[………….]
Επί του άρθρου 56
Με το άρθρο 56 επέρχονται τροποποιήσεις στις διατάξεις που ισχύουν και αφορούν στη διαδικασία τοποθέτησης πλωτών εξεδρών χωρίς επέμβαση στον αιγιαλό, καθώς πρόκειται για παρέμβαση-κατασκευή που έχει αναστρέψιμο και όχι μόνιμο χαρακτήρα. Η αποφασιστική αρμοδιότητα για την τοποθέτηση και τη χρήση τους εντός θαλάσσιας ζώνης λιμένα (ΘΖΛ) ανήκει στον Γενικό Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ύστερα από γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Τουρισμού και κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής, ενώ για τις περιπτώσεις εκτός ΘΖΛ προβλέπεται επιπλέον σύμφωνη γνώμη της Κτηματικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Οικονομικών. Συγχρόνως, για λόγους ταχύτητας της διαδικασίας και με γνώμονα την αρχή της αποτελεσματικότητας, ορίζεται αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών, ώστε να παρασχεθούν οι απαραίτητες γνώμες. Σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας, η διοικητική διαδικασία που προβλέπει η παράγραφος 2 συνεχίζεται χωρίς αυτές. Παραμένει σε ισχύ η προϊσχύουσα νομοθετική εξουσιοδότηση στους Υπουργούς Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης για τον καθορισμό του ύψους του οικονομικού ανταλλάγματος για την τοποθέτηση και χρήση της πλωτής εξέδρας, τον τρόπο καθορισμού του, τον φορέα και τη διαδικασία είσπραξης του, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Προστίθεται επίσης νομοθετική εξουσιοδότηση στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με την οποία καθορίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της τροποποιημένης παραγράφου 1 του άρθρου 13Α του ν. 2971/2019 (Α’ 285) και ιδίως αυτές που αφορούν σε όρους και σε τεχνικά ζητήματα ή προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι τοποθετούμενες εξέδρες, στη συντήρηση και στην απομάκρυνση τους και στις συνθήκες πρόσβασης σε αυτές από και προς την ξηρά, στις διοικητικές κυρώσεις και στα επιβαλλόμενα πρόστιμα σε περίπτωση παραβάσεων των προβλεπομένων στην υπουργική απόφαση, στον τρόπο και στη διαδικασία διαπίστωσης και καταλογισμού τους, καθώς και στο ύψος αυτών.»
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011: «2. Η Αρχή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: […..] γ) Γνωμοδοτεί για τη νομιμότητα κάθε διάταξης σχεδίου νόμου ή κανονιστικής πράξης που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και συμμετέχει στις οικείες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Τα αρμόδια όργανα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη της Αρχής. Ειδικότερα: αα) Η Αρχή γνωμοδοτεί επί των διατάξεων σχεδίων νόμων που αφορούν στις δημόσιες συμβάσεις πριν από την κατάθεση τους στη Βουλή. Αν ο αρμόδιος Υπουργός διαφωνεί με τη γνώμη της Αρχής, η Αρχή δύναται να συγκαλεί συσκέψεις, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της και εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων με σκοπό την ανταλλαγή και σύγκλιση των απόψεων. Στις εν λόγω συσκέψεις η Αρχή και κάθε συναρμόδιος Υπουργός μπορούν να ζητούν τη συμμετοχή ανεξάρτητων τρίτων, ειδικών σε θέματα δημοσίων συμβάσεων. Οι συσκέψεις αυτές πραγματοποιούνται σε διάστημα δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση της πρόσκλησης της Αρχής στους συμμετέχοντες. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει τη συνέχιση της διαδικασίας ψήφισης του σχεδίου νόμου. Αν δεν αρθεί η διαφωνία μεταξύ του αρμόδιου Υπουργού και της Αρχής, στη γνώμη της Αρχής προσαρτάται έκθεση του Υπουργού στην οποία περιλαμβάνεται και ειδική αιτιολόγηση κάθε απόκλισης από το περιεχόμενο της γνώμης. Τα εν λόγω έγγραφα συνοδεύουν τα σχέδια νόμων κατά την κατάθεση τους στη Βουλή και αναρτώνται με επιμέλεια της Αρχής στην ιστοσελίδα της. Σε περίπτωση απόκλισης του σχεδίου νόμου από τη γνώμη της Αρχής, η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δύναται να καλεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, σε ακρόαση τον Πρόεδρο της Αρχής. […..] Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου.».
Περαιτέρω, σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 35 [Αποφάσεις – Γνωμοδοτήσεις] του Οργανισμού και Κανονισμού Λειτουργίας της Αρχής, όπως θεσπίστηκε με το άρθρο 53 του ν. 4605/2019 (Α 52): «7. Στην περίπτωση που η Αρχή, κατά την ενάσκηση της γνωμοδοτικής της αρμοδιότητας, κρίνει ότι διατάξεις σχεδίου νόμου, προεδρικού διατάγματος, άλλης κανονιστικής πράξης ή κανονισμοί λειτουργίας εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 2 του άρθρου 2 περίπτωση γ` υποπερίπτωση αα), ββ), γγ), αλλά δεν της έχουν κοινοποιηθεί, δύναται και αυτεπαγγέλτως να ασκήσει την κατά περίπτωση γνωμοδοτική της αρμοδιότητα, ακόμα και αν η σχετική διάταξη, πράξη ή κανονισμός έχει ήδη δημοσιευτεί.»
Στο βαθμό που οι ανωτέρω αναφερόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, ως παρατίθενται ανωτέρω (υπό I), περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που αφορούν σε ζητήματα δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή γνώμης κατά τα ανωτέρω.
ΙΙΙ. Συναφείς διατάξεις
1. Το σύνολο των διατάξεων του ν. 4412/2016 και, ειδικότερα: - το άρθρο 32 παρ. 1 και 2 περ. γ’ αυτού «Προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ) του Ν. 4412/2016 (Α’ 147)», όπου ορίζεται ότι :
«1. Στις ειδικές περιπτώσεις και περιστάσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 2 έως 6, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αναθέτουν δημόσιες συμβάσεις προσφεύγοντας στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση.
2. Η διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση μπορεί να χρησιμοποιείται για δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών σε οποιαδήποτε από τις κατωτέρω περιπτώσεις: […]
γ) στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο, εάν λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, δεν είναι δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση. Οι περιστάσεις που επικαλούνται οι αναθέτουσες αρχές για την αιτιολόγηση της κατεπείγουσας ανάγκης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απορρέουν από δική τους ευθύνη».
- Το άρθρο 15 «Άμυνα και ασφάλεια (άρθρο 15 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)»
1. Το παρόν Βιβλίο (άρθρα 3 έως 221) εφαρμόζεται στην ανάθεση δημόσιων συμβάσεων και σε διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, εξαιρουμένων των κατωτέρω συμβάσεων:
α) συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μέρους δεύτερου του ν. 3978/2011 (Α΄ 137),
β) συμβάσεων στις οποίες δεν εφαρμόζεται το μέρος δεύτερο του ν. 3978/2011 (Α΄ 137), σύμφωνα με τα άρθρα 17 και 24 του εν λόγω νόμου.
2. Το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις και τους διαγωνισμούς μελετών που δεν εξαιρούνται για άλλο λόγο δυνάμει της παρ. 1, στο μέτρο που η προστασία των ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας της χώρας δεν μπορεί να διασφαλιστεί με λιγότερο δραστικά μέτρα, όπως με την επιβολή απαιτήσεων για την προστασία του εμπιστευτικού χαρακτήρα των πληροφοριών που η αναθέτουσα αρχή καθιστά διαθέσιμες σε μία διαδικασία ανάθεσης σύμβασης, κατά τα προβλεπόμενα στο παρόν Βιβλίο.
Επίσης, και, σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 346 της ΣΛΕΕ, το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις και στους διαγωνισμούς μελετών που δεν εξαιρούνται για άλλο λόγο δυνάμει της παρ. 1, στο μέτρο που η εφαρμογή του παρόντος Βιβλίου θα υποχρέωνε τη χώρα να παράσχει πληροφορίες, τη δημοσιοποίηση των οποίων θεωρεί αντίθετη με τα ουσιώδη συμφέροντα ασφαλείας της.
Το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται, σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 346 της Σ.Λ.Ε.Ε., στις δημόσιες συμβάσεις και στους διαγωνισμούς μελετών που άπτονται του τομέα της Κυβερνοασφάλειας, στο μέτρο που η εφαρμογή του παρόντος Βιβλίου θα υποχρέωνε τη χώρα να παράσχει πληροφορίες, τη δημοσιοποίηση των οποίων θεωρεί αντίθετη με την προστασία των ουσιωδών συμφερόντων κυβερνοασφάλειάς της.»
2. Το άρθρο 122 «Αστυνομικοί σκύλοι» του ν. 3079/2002 (ΦΕΚ Α΄311/10.12.2002) «Κύρωση του Κώδικα του Προσωπικού Λιμενικού Σώματος», ως τροποποιημένο δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 269 του ν. 4555/2018 ισχύει, σύμφωνα με το οποίο :
«1. Το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. επιτρέπεται να εκπαιδεύει και να χρησιμοποιεί αστυνομικούς σκύλους, για την ανίχνευση και ανεύρεση προϊόντων οσμής, όπως ναρκωτικά, εκρηκτικά, καπνικά, τραπεζογραμμάτια και άλλα προϊόντα, καθώς και την αναζήτηση εξαφανισθέντων ατόμων, τη φύλαξη προσώπων και πραγμάτων, τη φύλαξη και τη συνοδεία κρατουμένων προς αποτροπή απόδρασης.
2. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ρυθμίζονται η σύσταση και οργάνωση της Υπηρεσίας εκπαιδευτών και συνοδών - χειριστών αστυνομικών σκύλων, θέματα που αφορούν τους εκπαιδευτές και τους συνοδούς χειριστές και ειδικότερα τη διαδικασία επιλογής, τα προσόντα, την εκπαίδευση, την αξιολόγηση, την πιστοποίηση και την απομάκρυνσή τους, καθώς και την προμήθεια, αντικατάσταση, αναπαραγωγή, διαμονή, υγειονομική περίθαλψη, μεταφορά των αστυνομικών σκύλων και κάθε άλλο σχετικό θέμα.».
3. Το άρθρο 15 «Προμήθεια - Αντικατάσταση – Αναπαραγωγή» του π.δ. 500/1989 «Οργάνωση και λειτουργία της Υπηρεσίας εκπαιδευτών και συνοδών σκύλων και ρύθμιση θεμάτων που αφορούν τους αστυνομικούς σκύλους, τους συνοδούς - χειριστές και τους εκπαιδευτές τους» (Α΄- 214), ως τροποποιημένο δυνάμει του π.δ 6/2011 - ΦΕΚ 13/Α/9-2-2011, ισχύει, σύμφωνα με το οποίο :
«1. Η αντικατάσταση σκύλων ή η αύξηση του αριθμού τους γίνεται με προμήθεια ή αναπαραγωγή, ύστερα από εκτίμηση των υπηρεσιακών αναγκών από την αρμόδια κατά περίπτωση Διεύθυνση του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας.
2. Η προμήθεια των αστυνομικών σκύλων γίνεται από το εσωτερικό ή το εξωτερικό, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
3. Η αναπαραγωγή γίνεται σε ειδικό καταυλισμό της Υπηρεσίας εκπαιδευτών και συνοδών σκύλων, από σκύλους που διαθέτει η Ελληνική Αστυνομία ή από σκύλους που προμηθεύεται από το ελεύθερο εμπόριο. Η μέριμνα για την καταγραφή, τη σήμανση, τη διατροφή, τη συντήρηση, την υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση των νεογέννητων και των γονέων τους ανήκει στο διοικητή της Υπηρεσίας εκπαιδευτικών και συνοδών σκύλων.
4. Οι σκύλοι που λόγω γήρατος ή ακαταλληλότητας δεν είναι χρήσιμοι για την Υπηρεσία παραδίδονται στην Εταιρεία προστασίας ζώων με έγκριση της αρμόδιας, κατά περίπτωση, Διεύθυνσης Δημόσιας ή Κρατικής Ασφάλειας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, μετά από πρόταση του διευθυντή ή διοικητή της Υπηρεσίας στην οποία υπάγεται ο σκύλος. Η πρόταση υποβάλλεται μετά από γνωμάτευση μόνιμης ακαταλληλότητας του σκύλου, που συντάσσεται από εκπαιδευτή σύμφωνα με το εδάφιο δ" της παραγράφου 2 του άρθρου 11 του παρόντος.
5. Το είδος (ράτσα) και τα χαρακτηριστικά των σκύλων που προμηθεύεται η Ελληνική Αστυνομία ή που αναπαράγονται στον ειδικό καταυλισμό, καθώς και λεπτομέρειες ή θέματα δευτερεύουσας σημασίας σχετικά με την προμήθεια ή αναπαραγωγή των σκύλων ρυθμίζονται με διαταγή του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας.»
4. Το άρθρο 126 «Έκδοση κανονισμών» του ν. 3079/2002 (ΦΕΚ Α΄311/10.12.2002) «Κύρωση του Κώδικα του Προσωπικού Λιμενικού Σώματος», ως τροποποιημένο δυνάμει της παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 4029/2011 ισχύει, σύμφωνα με το οποίο :
«1. Με Κανονισμούς, που καταρτίζονται με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, ρυθμίζονται τα θέματα του ωραρίου εργασίας προσωπικού και της εσωτερικής και εξωτερικής υπηρεσίας των κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών του Αρχηγείου Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
2. Με Κανονισμούς, που εκδίδονται από τον Αρχηγό Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, ρυθμίζονται τα θέματα:
α) Οργανικής σύνθεσης και κατανομής προσωπικού Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
β) Διενέργειας Διοικητικών Διερευνήσεων και Ενόρκων Διοικητικών Εξετάσεων, για την εξακρίβωση πειθαρχικών και υπηρεσιακών παραβάσεων, των συνθηκών τέλεσης, καθώς και των υπαιτίων αυτών.
γ) Οπλοφορίας και χρήσης πυροβόλων όπλων από το προσωπικό Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας, καθώς και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας.
δ) Στολών, διακριτικών, διαμνημονεύσεων, παρασήμων και μεταλλίων του προσωπικού Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
ε) Αλληλογραφίας Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
στ) Επιθεωρήσεων και ελέγχων της δραστηριότητας των κεντρικών και περιφερειακών Υπηρεσιών Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
3. Με Κανονισμούς, που εκδίδονται από τον Αρχηγό Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, που χαρακτηρίζονται απόρρητοι και δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζονται τα θέματα:
α) Οργάνωσης, λειτουργίας, συντήρησης και επισκευής των επιχειρησιακών μέσων του Λ.Σ.- ΕΛ.ΑΚΤ..
β) Οργάνωσης και λειτουργίας της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών, των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και της Υπηρεσίας Συνδέσμων Διασωστών Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ..
γ) Οργάνωσης και λειτουργίας της Υπηρεσίας Εναέριων Μέσων Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ., της σύνθεσης πληρώματος των αεροπλάνων και ελικοπτέρων, της διαδικασίας και της αρμοδιότητας ορισμού και διάθεσης για πτήση του πληρώματος, των προϋποθέσεων και όρων πτήσης, του τρόπου τήρησης των στοιχείων για τη βεβαίωση ωρών πτήσεων, της διατήρησης της πτητικής ενέργειας, καθώς και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας.
δ) Διάθεσης, απογραφής, αποθήκευσης, φύλαξης, συντήρησης και διαγραφής ατομικού οπλισμού και πυρομαχικών.
ε) Οργάνωσης, λειτουργίας, στελέχωσης χρησιμοποιούμενων μέσων και εξοπλισμού του Κέντρου Επιχειρήσεων Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής (Κ.ΕΠΙΧ./Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ.) και κάθε άλλου συναφούς θέματος που κρίνεται αναγκαίο για την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία του.
στ) Οργάνωσης, λειτουργίας, στελέχωσης χρησιμοποιούμενων μέσων και εξοπλισμού του Κέντρου Άμεσης Δράσης Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής (Κ.Α.Δ./Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ.) και κάθε άλλου συναφούς θέματος που κρίνεται αναγκαίο για την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία του.»
5. Το άρθρο 55 «Ενεργοποίηση του Προγράμματος Προμηθειών» του ν. 4504/2017 «Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοία, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με το οποίο :
«1. Κάθε ολοκληρωμένη πρόταση προμήθειας υλικοτεχνικού εξοπλισμού, επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων, εφόσον είναι εντεταγμένη στον Προγραμματισμό Προμηθειών και στο Τριετές Κυλιόμενο Πρόγραμμα Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., ενεργοποιείται, με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ύστερα από απόφαση του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ..
2. Με την απόφαση της παραγράφου 1, καθορίζεται και η διαδικασία εκτέλεσης της προμήθειας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη σχετική εθνική νομοθεσία.
3. Μέχρι την κατάρτιση του πρώτου Προγραμματισμού Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και του πρώτου Τριετούς Κυλιόμενου Προγράμματος Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., για την υλοποίηση των προμηθειών υλικοτεχνικού εξοπλισμού, επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων, αρκεί η έγκριση από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της απόφασης του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού, που λαμβάνεται σύμφωνα με την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 12 του π.δ. 103/2014.
4. Προμήθεια υλικοτεχνικού εξοπλισμού, επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων, που δεν είναι ενταγμένα στον Προγραμματισμό Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και στο Τριετές Κυλιόμενο Πρόγραμμα Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ. ΑΚΤ., επιτρέπεται, μόνον όταν πρόκειται για απρόβλεπτες προμήθειες ή προμήθειες εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης.
5. Απρόβλεπτες είναι οι προμήθειες, όταν, για λόγους ανάγκης:
α) είναι αδύνατος ή εξαιρετικά δυσχερής ο προγραμματισμός τους, με αποτέλεσμα να καθίσταται επιτακτική η υλοποίηση της προμήθειας, ακόμα και αν διενεργείται ήδη προγραμματισμένος διαγωνισμός,
β) καθίσταται επιτακτική η αποκατάσταση της έλλειψης, καθώς και της ειδικής κατάστασης στην οποία επέρχεται ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός, τα επιχειρησιακά μέσα και συστήματα που χρησιμοποιεί το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προς εκπλήρωση της αποστολής του, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Απρόβλεπτη μπορεί, ιδίως, να χαρακτηριστεί:
α) η αιφνίδια βλάβη, η ζημία, η αστοχία και η δυσλειτουργία που οδηγούν σε επισκευή, συντήρηση και σε, κατά περίπτωση, αντικατάσταση του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και των συστημάτων που χρησιμοποιεί το Αρχηγείο Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.,
β) η έλλειψη υλικοτεχνικού εξοπλισμού που δεν παρακολουθείται ή δεν είναι άμεσα διαθέσιμος από το Εφοδιαστικό Σύστημα του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθώς και η εκτέλεση εργασιών που δεν μπορεί να αναληφθούν από τις Υπηρεσίες του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ..
Μετά από εισήγηση της επισπεύδουσας Υπηρεσίας και την εξασφάλιση των απαιτούμενων πιστώσεων, ο Αρχηγός Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προωθεί στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για έγκριση, απόφαση με την οποία χαρακτηρίζεται η προμήθεια ως απρόβλεπτη.
Η υλοποίηση των ανωτέρω προμηθειών πραγματοποιείται με βάση την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.
6. Στις εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης εντάσσονται κατεπείγουσες προμήθειες που είναι απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση ειδικών συνθηκών και καταστάσεων, εξ αιτίας των οποίων επέρχεται αδυναμία λειτουργίας του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων που χρησιμοποιεί το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθιστώντας ανέφικτη την εκπλήρωση της αποστολής του.
Εξαιρετικά επείγουσα - άμεσης αποκατάστασης μπορεί, ενδεικτικά, να χαρακτηριστεί:
α) η βλάβη, η αστοχία, η επισκευή, η συντήρηση και η αντικατάσταση σε ειδικές περιπτώσεις του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και των συστημάτων που χρησιμοποιεί το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής,
β) η έλλειψη υλικοτεχνικού εξοπλισμού που δεν παρακολουθείται ή δεν είναι άμεσα προσβάσιμος ή διαθέσιμος από το Εφοδιαστικό Σύστημα του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθώς και η εκτέλεση εργασιών που δεν μπορεί να αναληφθούν από τις Υπηρεσίες του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ..
Μετά από εισήγηση της επισπεύδουσας Υπηρεσίας και την εξασφάλιση των απαιτούμενων πιστώσεων, ο Αρχηγός Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προωθεί στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για έγκριση, απόφαση με την οποία χαρακτηρίζεται η προμήθεια ως εξαιρετικά επείγουσα - άμεσης αποκατάστασης.
Οι εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης προμήθειες υλοποιούνται, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.”
6. To άρθρο 11 «Προϋπολογισμός Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής» του ν. 3922/2011 «Σύσταση Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος - Ελλην.Ακτοφυλακής και άλλες διατάξεις», ως τροποποιημένο ισχύει, σύμφωνα με το οποίο :
«1. Το Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή έχει ίδιο προϋπολογισμό ως ειδικός φορέας προϋπολογισμού του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, όπου εγγράφονται κάθε χρόνο πιστώσεις για την αντιμετώπιση των αναγκών λειτουργίας των Υπηρεσιών και του προσωπικού του. Ειδικότερα εγγράφονται πιστώσεις που αφορούν σε δαπάνες για:¨[….]
6. Συνιστάται Πάγια Προκαταβολή στο Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής για την άμεση αντιμετώπιση δαπανών, η πληρωμή των οποίων λόγω της φύσεως τους δεν μπορεί να αναβληθεί μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας δικαιολόγησης αυτών. Στην ανωτέρω Παγία Προκαταβολή περιλαμβάνονται και οι δαπάνες του Ειδικού Φορέα της Υπηρεσίας Ολοκληρωμένης θαλάσσιας Επιτήρησης του Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. [….]
10. Στον Κρατικό Προϋπολογισμό εγγράφονται πιστώσεις που επιτρέπεται να παρέχονται ως μηνιαία κατ` αποκοπή χορηγήματα για την αντιμετώπιση μικροδαπανών σχετικών με τη διαθεσιμότητα και ετοιμότητα των επιχειρησιακών μέσων του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτη καθορίζεται το ύψος των πιστώσεων και η κατανομή τους σε Υπηρεσίες και Λιμενικές Αρχές που εποπτεύουν επιχειρησιακά μέσα. Τα παραπάνω μηνιαία πάγια χορηγήματα σχετικά με τη διαθεσιμότητα και ετοιμότητα των επιχειρησιακών μέσων καταβάλλονται στους Προϊσταμένους Υπηρεσιών και Λιμενικών Αρχών που έχουν υπό την εποπτεία τους επιχειρησιακά μέσα και δικαιολογούνται με τα εκάστοτε προβλεπόμενα νόμιμα παραστατικά άνευ αποδόσεως λογαριασμού. Η απόφαση αυτή δεν δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. [….]»
7. Το άρθρο 4 του α.ν. 192 της 30 Σεπτ./5 Οκτ. 1936 «Περί ευρέσεως εργασίας εις εργάτας θαλάσσης», το οποίο έχει ως εξής :
«Εις την αρμοδιότητα των Γ.Ε.Ν.Ε. εκτός της μερίμνης προς εξεύρεσιν εργασίας εις εργάτας θαλάσσης, ανάγονται ειδικώτερον:
α) Η υπόδειξις και λήψις των ενδεικνυομένων μέτρων προς επίτευξιν εν των μέτρω του δυνατού εξισώσεως, μεταξύ προσφοράς και ζητήσεως εν τη ναυτική εργασία.
β) Η παρακολούθησις της εφαρμογής των δια Διεθνών συμβάσεων αναλαμβανομένων υπό του Κράτους υποχρεώσεων όσον αφορά την εύρεσιν εργασίας εις ανέργους εργάτας θαλάσσης, τα όρια ηλικίας παραδοχής παίδων και εφήβων εις τας διαφόρους ειδικότητας του ναυτικού επαγγέλματος.
γ) Ο δι` επιτοπίων επιθεωρήσεων έλεγχος των όρων και συνθηκών, υφ` ας διεξάγεται η ναυτική εργασία εν τοις πλοίοις ιδία από απόψεως υγιεινής και ασφαλείας κατά των επαγγελματικών κινδύνων, εν συνεργασία μετά των λοιπών αρμοδίων ναυτικών υπηρεσιών και η υπόδειξις των ενδεικνυομένων προς βελτίωσιν των όρων και συνθηκών τούτων μέτρων.
δ) Η κατά τας ισχυούσας διατάξεις έκδοσις πτυχίων ειδικότητος δια τους εργάτας θαλάσσης του Εμπορικού Ναυτικού.
ε) Η τήρισις λεπτομερούς στατιστικής αφορώσης τους ανέργους εργάτας θαλάσσης»
8. Η παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 3920/2011 «Εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών Περιφέρειας Αττικής και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με την οποία :
«4. Με συμβάσεις μεταξύ του ΟΑΣΑ και του Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον αρμόδιο κάθε φορά Υπουργό, καθορίζεται ο τρόπος καταβολής του αντιτίμου ή της διαφοράς από το κόμιστρο που ισχύει για τα άτομα που βάσει της κείμενης νομοθεσίας δικαιούνται να διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο (μαθητές, πολύτεκνοι κ.λπ.). Οι εν λόγω συμβάσεις μπορούν να συναφθούν μόνον εφόσον υπάρχει αντίστοιχη πίστωση στον προϋπολογισμό του εκάστοτε αντισυμβαλλόμενου αρμόδιου Υπουργείου.»
9. Το άρθρο 10 «Καθορισμός και είσπραξη κομίστρου» του ν. 2963/2001 «Οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων επιβατικών μεταφορών με λεωφορεία, τεχνικός έλεγχος οχημάτων και ασφάλεια χερσαίων μεταφορών και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με το οποίο :
«1. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, η οποία εκδίδεται στο τελευταίο τρίμηνο κάθε έτους, καθορίζονται ή αναπροσαρμόζονται, κάθε φορά, οι χιλιομετρικοί συντελεστές κομίστρου μεταφοράς επιβατών με λεωφορεία, τα όρια βάρους αποσκευών χωρίς καταβολή κομίστρου, οι συντελεστές κομίστρου για μεταφορά υπερβάλλοντος βάρους αποσκευών και ασυνόδευτων μικροδεμάτων, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για τον τρόπο είσπραξης, διάθεσης εισιτηρίων και επιβαλλόμενων επιβαρύνσεων επί της τιμής αυτών. Οι παραπάνω χιλιομετρικοί συντελεστές κομίστρου, στις αστικές και υπεραστικές γραμμές, δύνανται να είναι ενιαίοι για το σύνολο της χώρας ή διαφορετικοί κατά περιφερειακή ενότητα ή περιφερειακές ενότητες ή κατά κατηγορίες γραμμών που παρουσιάζουν παρόμοια χαρακτηριστικά στοιχεία εκμετάλλευσης. Με όμοια απόφαση καθορίζονται ενιαίος τρόπος υπολογισμού του κομίστρου αστικών συγκοινωνιών κατά ζώνες, το βασικό κόμιστρο ζώνης και ο χιλιομετρικός συντελεστής.
2. Για τον καθορισμό του κομίστρου, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο και τον τρόπο υπολογισμού αυτού, λαμβάνονται υπόψη ιδίως η συχνότητα των δρομολογίων, η προβλεπόμενη κίνηση επιβατών, οι τοπικές συνθήκες λειτουργίας των Κ.Τ.Ε.Λ., οι δαπάνες λειτουργίας, εκμετάλλευσης και απόσβεσης της αξίας των λεωφορείων, οι γενικές δαπάνες λειτουργίας των φορέων παροχής συγκοινωνιακού έργου, τα ελευθέρας ή μειωμένης τιμής εισιτήρια, σύμφωνα με την αριθμ. 99/1990 (Α` 109) Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου και το εύλογο ανά λεωφορείο κέρδος. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 13 του παρόντος εισφορά 5% υπολογίζεται επί του ως άνω καθοριζόμενου κομίστρου και προστίθεται σε αυτό.
3. Τα κόμιστρα των υπεραστικών γραμμών κάθε φορέα παροχής συγκοινωνιακού έργου καθορίζονται με αποφάσεις των οικείων Περιφερειαρχών, με βάση τις ρυθμίσεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού. Τα κόμιστρα των αστικών γραμμών καθορίζονται ενιαία για όλους τους φορείς στην Υπουργική Απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.
4. Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, λοιποί Οργανισμοί, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ. ή επιχειρήσεις του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα ή ενώσεις προσώπων, που επιθυμούν την άσκηση πολιτικής μειωμένων κομίστρων ή ελεύθερης διακίνησης με τις εκτελούμενες τακτικές αστικές ή υπεραστικές γραμμές, μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις με τους φορείς παροχής συγκοινωνιακού έργου ή τις Ομοσπονδίες αυτών, με τις οποίες καθορίζονται η παρεχόμενη έκπτωση επί του καθορισμένου κομίστρου, ο αριθμός των μετακινούμενων επιβατών και η ανά μετακινούμενο επιβάτη δαπάνη που βαρύνει τον αντισυμβαλλόμενο του Κ.Τ.Ε.Λ., ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Οι συμβάσεις αυτές γνωστοποιούνται στις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειακών αυτοδιοικήσεων.
5. Με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη καθορίζεται και αναπροσαρμόζεται το κόμιστρο για την εξυπηρέτηση άγονων γραμμών νήσων οι οποίες δεν εξυπηρετούνται από Κ.Τ.Ε.Λ. Ο χιλιομετρικός συντελεστής κομίστρου των πιο πάνω γραμμών πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με αυτόν που καθορίζεται και ισχύει, κάθε φορά, στα αντίστοιχα Κ.Τ.Ε.Λ. νήσων.
6. Το σύστημα και ο εξοπλισμός είσπραξης κομίστρου και διασφάλισης των εσόδων εκάστου Κ.Τ.Ε.Λ. καθορίζονται με απόφαση του Δ.Σ. αυτού. Τα λεωφορεία που εξυπηρετούν αστικές γραμμές εξοπλίζονται με κατάλληλα μηχανήματα έκδοσης ή ακύρωσης εισιτηρίων. Απαγορεύεται η τοποθέτηση οποιουδήποτε εξαρτήματος ρίψης νομισμάτων ή συλλογής αυτών, χωρίς την έκδοση του ανάλογου εισιτηρίου. Συσκευές έκδοσης ή ακύρωσης εισιτηρίων δύνανται να τοποθετούνται, με αποφάσεις των Δ.Σ. των Κ.Τ.Ε.Λ. και στα λεωφορεία υπεραστικών γραμμών.
7. Στον προϋπολογισμό κάθε αρμόδιου Υπουργείου εγγράφονται πιστώσεις για την καταβολή της δαπάνης που προκαλείται στις αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες, από τη μεταφορά δωρεάν ή με μειωμένο εισιτήριο, των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και των συνοδών τους, των αναπήρων πολέμου και των συνοδών τους, των πολυτέκνων, των μαθητών, των φοιτητών και σπουδαστών.
Το ύψος των παραπάνω πιστώσεων, η κατανομή αυτών σε κάθε συγκοινωνιακό φορέα, αστικό ή υπεραστικό, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και του καθ` ύλην αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουργού, που εκδίδεται εντός του α` τριμήνου εκάστου έτους, μετά από πρόταση της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Αστικών Συγκοινωνιών (Π.Ο.Α.Σ.) και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (Π.Ο.Α.Υ.Σ.), αντίστοιχα».
10. Η παρ. 2 του άρθρου 30 του ν. 4313/2014 «Ρυθμίσεις θεμάτων Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις, σύφμωνα με την οποία :
«2. Για τα άτομα που, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία δικαιούνται να διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο, το αρμόδιο Υπουργείο είναι υποχρεωμένο να καταβάλει στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ) είτε το αντίτιμο του κομίστρου είτε τη διαφορά από το ισχύον κόμιστρο. Το κόμιστρο ή η διαφορά του καταβάλλονται από τους παραπάνω φορείς που ασκούν κοινωνική πολιτική, με βάση τη σύμβαση μεταξύ του ΟΑΣΘ και των αντιστοίχων φορέων. Σε περίπτωση διαφωνίας για τον αριθμό των διακινουμένων επιβατών, αυτός, καθώς και οποιοδήποτε άλλο σχετικό θέμα, καθορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από αιτιολογημένη πρόταση του ΟΑΣΘ.»
11. Το άρθρο 86 του ν. 4530/2018 «Ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών και άλλες διατάξεις.», σύμφωνα με το οποίο:
«Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και του κατά περίπτωση αρμόδιου, με βάση την ιδιότητα των δικαιούχων των παρακάτω προβλεπόμενων απαλλαγών ή εκπτώσεων, Υπουργού επιτρέπεται, με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια ή με κριτήρια τις υπηρεσιακές ανάγκες μετακίνησης προσωπικού πάσης φύσεως του Δημοσίου ή τον αριθμό των δικαιούχων, να καθορίζονται απαλλαγές ή εκπτώσεις στο κόμιστρο των μέσων μαζικής μεταφοράς. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται όλες οι λεπτομέρειες για την παροχή της απαλλαγής ή της έκπτωσης και τη ρύθμιση όλων των συναφών ζητημάτων. Οι αποφάσεις παροχής έκπτωσης επέχουν θέση σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του αρμόδιου κατά περίπτωση φορέα των μέσων μαζικής μεταφοράς.
12. Η παρ. 2 του άρθρου 20 «Διδακτικό έργο» του ν. 2638/1998 «Οργάνωση και λειτουργία της ναυτικής εκπαίδευσης, μισθολογικές ρυθμίσεις για το προσωπικό αυτής και άλλες διατάξεις», η οποία έχει ως κάτωθι :
«2. Για την υποβοήθηση του διδακτικού έργου, καθώς και για τον εμπλουτισμό των βιβλιοθηκών συγγράφονται και παρέχονται εκπαιδευτικά βοηθήματα, όπως βιβλία και διδακτικές σημειώσεις, από τους διδάσκοντες ή άλλους εξειδικευμένους επιστήμονες.
Με απόφαση των Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας και Οικονομικών καθορίζονται οι όροι έκδοσης, διάθεσης και προμήθειας των ανωτέρω εκπαιδευτικών βοηθημάτων, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους.»
13. Η υπ’αριθμ. Μ 2111.1/2/99 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας (ΦΕΚ Β΄ 1168/1999) με θέμα: «Καθορισμός των όρων έκδοσης, διάθεσης και προμήθειας των Εκπαιδευτικών βοηθημάτων ΑΕΝ, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους»
14. Ο ν. 2971/2001 «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις», ως τροποποιημένος ισχύει και ειδικότερα τα κάτωθι άρθρα αυτού :
- άρθρο 1 «Ορισμοί»
[….] 7. "Λιμένας" είναι ζώνη ξηράς και θάλασσας μαζί με έργα και εξοπλισμό, που επιτρέπουν κυρίως την υποδοχή κάθε είδους πλωτών μέσων και σκαφών αναψυχής, τη φορτοεκφόρτωση, αποθήκευση, παραλαβή και προώθηση των φορτίων τους, την εξυπηρέτηση επιβατών και οχημάτων και την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τις θαλάσσιες μεταφορές.
[….] 9. "Φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα" είναι κάθε δημόσιος φορέας ή φορέας της Αυτοδιοίκησης ή ιδιωτικός ή μικτός φορέας που έχει, κατά νόμο, την ευθύνη της διοίκησης και της εκμετάλλευσης λιμένα. [….]
- άρθρο 13Α «Ειδικές περιπτώσεις παραχώρησης απλής χρήσης»
1.α) Επιτρέπεται, έναντι οικονομικού ανταλλάγματος, που καθορίζεται με τη με αριθμό 8321.3/06/14/2014 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Β΄2788) και με τη διαδικασία της περίπτωσης β΄, να τοποθετούνται στη θάλασσα, χωρίς επέμβαση στον αιγιαλό, πλωτές εξέδρες, επιφάνειας μέχρι εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων για εποχιακή χρήση διάρκειας μέχρι έξι (6) μηνών, για την εξασφάλιση πρόσβασης και για την επιδίωξη σκοπών που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, καθώς και για πολιτιστικούς ή τουριστικούς σκοπούς. Απαγορεύεται η χρήση των εγκαταστάσεων του προηγούμενου εδαφίου για τη λειτουργία εστιατορίων ή κέντρων αναψυχής και γενικώς επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
β) Για την τοποθέτηση και χρήση πλωτής εξέδρας εντός θαλάσσιας ζώνης λιμένα (ΘΖΛ) εκδίδεται απόφαση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Γενικού Γραμματέα Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης του Υπουργείου Τουρισμού και εισήγηση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής. Οι γνώμες του προηγουμένου εδαφίου πρέπει να διατυπωθούν εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών, αλλιώς η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς αυτές. Αν η ΘΖΛ βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής για την οποία υπάρχει Φορέας Διαχείρισης, για την έκδοση της απόφασης απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του. Για την τοποθέτηση και χρήση πλωτής εξέδρας εκτός ΘΖΛ απαιτείται επιπλέον και η σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας, καθώς και του Φορέα Διαχείρισης, εφόσον υπάρχει, η δε σχετική απόφαση εκδίδεται από τον Υπουργό Οικονομικών.
γ) Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζεται κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή της παρούσας και ιδίως αυτά που αφορούν όρους και τεχνικά ζητήματα ή προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι τοποθετούμενες εξέδρες, τη συντήρηση και την απομάκρυνσή τους, καθώς και τις συνθήκες πρόσβασης σε αυτές από την ξηρά και αντίστροφα. [….]
- άρθρο 18 «Ζώνη λιμένα»
1. Σε κάθε παράκτια περιοχή, όπου κατά τις κείμενες διατάξεις συντρέχει λόγος δημιουργίας ή επέκτασης λιμένα, καθορίζεται έκταση ξηράς και θάλασσας, συνεχής ή διακεκομμένη στην οποία ο αρμόδιος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα μπορεί να εκτελέσει, σύμφωνα με τις διατάξεις περί εκτελέσεως δημοσίων έργων, τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί λιμενικών ταμείων και στα πλαίσια ανάπτυξης του λιμενικού δυναμικού της χώρας, έργα που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση της εμπορικής, επιβατικής, ναυτιλιακής, τουριστικής και αλιευτικής κίνησης και γενικότερα της εύρυθμης λειτουργίας του λιμένα. Η έκταση αυτή καλείται Ζώνη λιμένα και διακρίνεται σε χερσαία και θαλάσσια. […..]
- άρθρο 19 «Χερσαία Ζώνη λιμένα»
1. Η Χερσαία Ζώνη λιμένα αποτελείται από τον αιγιαλό και τους αναγκαιούντες συνεχόμενους παραλιακούς χώρους για την εκτέλεση των έργων που αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο. Όπου υπάρχει σχέδιο πόλεως, το όριο της χερσαίας ζώνης δεν μπορεί να επεκταθεί πέρα από την πλησιέστερη ρυμοτομική γραμμή του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως. Όπου δεν υπάρχει σχέδιο ρυμοτομίας, το όριο της χερσαίας ζώνης καθορίζεται με ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 7.
2. Όπου υπάρχει εγκεκριμένο σχέδιο ρυμοτομίας και η χερσαία ζώνη είναι ανεπαρκής για τις ανάγκες του λιμένα, τότε αυτή μπορεί να επεκταθεί και πέραν του ορίου της παραγράφου 1, με την προϋπόθεση ότι προηγουμένως θα τροποποιηθεί το εγκεκριμένο σχέδιο ρυμοτομίας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Οι κατά τις διατάξεις αυτές υποχρεώσεις των Ο.Τ.Α. λόγω ρυμοτομίας βαρύνουν τον αρμόδιο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα.
3. Στην αρμοδιότητα ενός φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα μπορούν να υπάγονται περισσότεροι του ενός λιμένες.
4. Σε διώρυγες ή στενές θάλασσες η χερσαία ζώνη μπορεί να επεκταθεί και στην απέναντι ακτή, εφόσον αυτή δεν περιλαμβάνεται στην περιοχή άλλου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα.
5. Επιτρέπεται με δαπάνες του αρμόδιου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα η περίφραξη ολόκληρης ή μέρους της χερσαίας ζώνης λιμένα. Τα τμήματα που περιφράσσονται και ο τρόπος περίφραξης καθορίζονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας μετά από πρόταση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα ή της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής, με έγκριση της Επιτροπής Αρχιτεκτονικού ελέγχου (ΕΠ.Α.Ε.) και σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. και του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Οι γνώμες αυτές παρέχονται μέσα σε τρεις (3) μήνες από τη λήψη από το Γ.Ε.Ν. και το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας του σχετικού εγγράφου.»
-άρθρο 20 «Θαλάσσια Ζώνη λιμένα»
«1. Η θαλάσσια ζώνη περιλαμβάνει τις λεκάνες λιμένων (συνεχόμενες με τον αιγιαλό ή τυχόν κατασκευασμένα κρηπιδώματα, μώλους, προβλήτες) και έκταση θάλασσας μέχρι απόσταση πεντακοσίων (500) μέτρων από τις ακτές της χερσαίας ζώνης. Η έκταση αυτή περιορίζεται και από τις δύο πλευρές από νοητό τόξο κύκλου, με κέντρο το άκρο της χερσαίας ζώνης και ακτίνα πεντακοσίων μέτρων και περικλείει τη θαλάσσια έκταση από σημείο του αιγιαλού, που κείται σε απόσταση πεντακοσίων (500) μέτρων από το άκρο της χερσαίας ζώνης μέχρι να συναντήσει την ανωτέρω γραμμή σε απόσταση πεντακοσίων (500) μέτρων από τις ακτές της χερσαίας ζώνης.
2. Αν τα νερά της θαλάσσιας ζώνης είναι αβαθή, η Θαλάσσια Ζώνη λιμένα δύναται να επεκταθεί και πέρα από τη γραμμή των πεντακοσίων (500) μέτρων μέχρι να συναντήσει την ισοβαθή γραμμή των τριάντα (30) μέτρων.»
- άρθρο 22 «Καθεστώς χερσαίων χώρων ζώνης λιμένα»
1. Οι χώροι και όλα εν γένει τα κτήματα, που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα είναι κοινόχρηστα δημόσια κτήματα και ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα, η χρήση όμως και η εκμετάλλευσή τους ανήκει στον οικείο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα. Αν στη Ζώνη λιμένα περιλαμβάνονται ιδιωτικά κτήματα, απαλλοτριώνονται αναγκαστικά για λόγους δημόσιας ωφέλειας υπέρ του Δημοσίου με δαπάνες του αρμόδιου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και σε περίπτωση αδυναμίας του με δαπάνες του Δημοσίου σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
2. Οι κατά τον καθορισμό ή την επέκταση ζώνης λιμένα νόμιμες παραχωρήσεις χρήσης ή μισθώσεις, που υπάρχουν μέσα σε αυτή, εφόσον εξυπηρετούνται λιμενικοί σκοποί, δεν θίγονται και υποκαθίσταται ο φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των άλλων Ν.Π.Δ.Δ. Οι διατάξεις περί εμπορικών μισθώσεων δεν εφαρμόζονται για τους χώρους της χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης λιμένα.
3. Όλες οι λοιπές παραχωρήσεις χρήσης ή μισθώσεις συνεχίζονται επ` ονόματι του Δημοσίου, εφόσον δεν παραβλάπτεται η εξυπηρέτηση του λιμένα ή δεν πρόκειται να εκτελεσθούν λιμενικά έργα στους χώρους που καταλαμβάνουν αυτές, διαφορετικά λύονται αζημίως για το Δημόσιο. Για τη συνέχιση ή λύση τους αποφασίζουν ο Υπουργός Οικονομικών και ο καθ` ύλην αρμόδιος Υπουργός. Η λύση επέρχεται από την κοινοποίηση, σύμφωνα με το Ν. 2717/1999 (ΦΕΚ 97 Α`) "Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας", της απόφασης του προηγούμενου εδαφίου στον παραχωρησιούχο ή το μισθωτή. Εάν ο παραχωρησιούχος ή ο μισθωτής έχουν καταστεί αγνώστου διαμονής, η κοινοποίηση της απόφασης του προηγούμενου εδαφίου γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 84 παράγραφος 2 του Ν.Δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α`) "Περί Κώδικος είσπραξης δημοσίων εσόδων»
- άρθρο 24 «Παραχωρήσεις χώρων ζώνης λιμένα»
«1. Επιτρέπεται ο φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, με απόφαση της διοίκησής του, που εγκρίνεται, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν., από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας και από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, να παραχωρεί, με αντάλλαγμα και για ορισμένο χρονικό διάστημα, τη χρήση χώρων που βρίσκονται μέσα στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα. Εφόσον η παραχώρηση αφορά έργο ή δραστηριότητα που απαιτεί έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ακολουθείται υποχρεωτικά η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Για παραχώρηση χώρων της ζώνης λιμένα σε βιομηχανικές μονάδες, απαιτείται και σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, σε εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών, μεταλλευτικές, λατομικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις βιομηχανικών ορυκτών απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ για αλιευτικές και υδατοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι γνώμες του προηγουμένου εδαφίου πρέπει να διατυπωθούν εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών, αλλιώς η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς αυτές. Στην απόφαση παραχώρησης καθορίζεται το αντάλλαγμα για τη χρήση των ανωτέρω χώρων, καθώς και οι λοιποί όροι της παραχώρησης. Η παρούσα διάταξη δεν εφαρμόζεται για τους τουριστικούς λιμένες του άρθρου 29 του ν. 2160/1993.
2. Με απόφαση του αρμόδιου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εγκρίνονται οι παραχωρήσεις απλής χρήσης των χώρων της χερσαίας ζώνης λιμένα χρονικής διάρκειας μικρότερης των τριών (3) ετών, που δεν συνοδεύονται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης. Οι παραχωρήσεις απλής χρήσης των χώρων στην περιοχή αρμοδιότητας των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., εγκρίνονται από το Διοικητικό τους Συμβούλιο.
Οι παραχωρήσεις απλής χρήσης τελούν πάντα υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών πράξεων ή των υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του ή του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για την προστασία του αιγιαλού. Για παραχωρήσεις που συνοδεύονται από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης και εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., πριν από την υλοποίηση της παραχώρησης απαιτείται η προηγούμενη έγκριση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Η παρούσα διάταξη δεν εφαρμόζεται για τους τουριστικούς λιμένες του άρθρου 29 του ν. 2160/1993.
3. Εφόσον η παραχώρηση γίνεται σε αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν. 2322/1953 (ΦΕΚ 66 Α`).
4. Επιτρέπεται η χρησιμοποίηση από το Δημόσιο, χωρίς αντάλλαγμα, χώρων της ζώνης του Λιμένα για τη στέγαση υπηρεσιών ή την ανέγερση δημόσιων καταστημάτων για την εύρυθμη λειτουργία του λιμένα, ιδίως Τελωνείων, Λιμενικών Αρχών, Υγειονομείων, Γραφείων Πλοηγικής Υπηρεσίας, Πυροσβεστικών Σταθμών, καθώς και εγκαταστάσεων κάθε είδους για τις αμυντικές ανάγκες της χώρας. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας και του καθ` ύλην αρμόδιου Υπουργού, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του Λιμένα, καθορίζονται οι χώροι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το Δημόσιο σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο. Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση των χώρων αυτών για άλλους σκοπούς.
5. Χώροι μέσα στη Ζώνη λιμένα, οι οποίοι δεν είναι άμεσα αναγκαίοι για τη λειτουργία του, κατά την περί τούτου κρίση του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, μετά από απλή γνώμη του οικείου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, μπορούν να εκμισθώνονται από το Δημόσιο σύμφωνα με τις διατάξεις περί διοικήσεως δημοσίων κτημάτων. Κατά τον ίδιο τρόπο γίνεται η διαχείριση από το Δημόσιο και των εντός του λιμένα νομημάτων θαλάσσης και παραλίας, όπως λουτρών, ιχθυοτροφείων, αλυκών κ.λπ., εφόσον η άσκησή τους δεν παρακωλύει τη λειτουργία του λιμένα κατά τη σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας και του καθ` ύλην αρμόδιου Υπουργού και μετά από απλή γνώμη του οικείου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα.
6. Χώροι της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου, υπαγόμενοι στη δικαιοδοσία φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα που έχουν μετατραπεί ή μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες κοινής ωφέλειας εκμισθώνονται από τις εταιρείες αυτές σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας, που τις διέπει.
7. Χώροι της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου, οι οποίοι έχουν μεταβιβασθεί σε Ο.Τ.Α. Α` και Β` βαθμού, μπορούν να εκμισθώνονται από τους οργανισμούς αυτούς με τις διατάξεις της νομοθεσίας που τους διέπει.
8. Για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, είναι δυνατή, με απόφαση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, η χωρίς αντάλλαγμα διάθεση χώρων της Χερσαίας Ζώνης Λιμένα σε Υπηρεσίες του Δημοσίου. Τα σχετικά έργα πραγματοποιούνται, με απόφαση του αρμόδιου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, η οποία εγκρίνεται από τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων. Μετά τη λήξη της παραχώρησης, ο παραχωρησιούχος υποχρεούται στην αποκατάσταση των παραχωρούμενων χώρων. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, μετά από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων, καταρτίζεται ο κατάλογος των έργων, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας παραγράφου.
9. Για οποιαδήποτε περίπτωση δωρεάς από φυσικό ή νομικό πρόσωπο σε Οργανισμούς Λιμένα και σε κρατικά Λιμενικά Ταμεία, εκδίδεται απόφαση αποδοχής από τον αρμόδιο φορέα, η οποία εγκρίνεται από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.».
ΙV. Επί της σκοπιμότητας, της νομιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων
Α. Επί του προτεινόμενου άρθρου 13 «Κανονισμοί περί Αστυνομικών Σκύλων»
Με την υπό εξέταση ρύθμιση, αντικαθίσταται το άρθρο 122 του ν. 3079/2002, τροποποιούμενης της παραγράφου 2 αυτού. Ειδικότερα, ενώ η υφιστάμενη διάταξη προβλέπει την έκδοση προεδρικού διατάγματος μετά από πρόταση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το οποίο ρυθμίζονται η σύσταση και οργάνωση της Υπηρεσίας εκπαιδευτών και συνοδών - χειριστών αστυνομικών σκύλων και λοιπά συναφή ζητήματα, με την προτεινόμενη διάταξη προβλέπεται η έκδοση Κανονισμών που εκδίδονται από τον Αρχηγό Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ. και κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι ως άνω Κανονισμοί χαρακτηρίζονται ως απόρρητοι και δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αντίστοιχη πρόβλεψη, ήτοι για έκδοση Κανονισμών που εκδίδονται από τον Αρχηγό Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και κυρώνονται με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, οι οποίοι χαρακτηρίζονται απόρρητοι και δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, περιλαμβάνεται ήδη στην παρ. 3 του άρθρου 126 του ν. 3079/2002, όπου και καθορίζεται το ρυθμιστικό πεδίο αυτών.
Η Αρχή δεν υπεισέρχεται σε κρίση περί της σκοπιμότητας έκδοσης Κανονισμών που χαρακτηρίζονται ως απόρρητοι, περιοριζόμενη στην εξέταση της εν λόγω διάταξης αποκλειστικά στο βαθμό που αφορά δημόσιες συμβάσεις.
Όπως προκύπτει από τη διατύπωση της εξεταζόμενης διάταξης, οι εκδοθησόμενοι Κανονισμοί θα περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που, μεταξύ άλλων, αφορούν στην «προμήθεια, αντικατάσταση, αναπαραγωγή, διαμονή, υγειονομική περίθαλψη, μεταφορά των αστυνομικών σκύλων και κάθε άλλο σχετικό θέμα.».
Επισημαίνεται, συναφώς, ότι η ανάθεση συμβάσεων προμηθειών, γενικών υπηρεσιών, έργων και μελετών από αναθέτουσες αρχές διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016, ο οποίος ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την οδηγία 2014/24/ΕΕ. Συμβάσεις που αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια εξαιρούνται της εφαρμογής του, κατά ρητή πρόβλεψη του άρθρου 15 αυτού (άρθρο 15 οδηγίας 2014/24/ΕΕ). Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνονται τα εξής :
Η πρώτη περίπτωση του άρθρου 346 παρ. 1 ΣΛΕΕ, προβλέπει παρέκκλιση από τη θεμελιώδη υποχρέωση των κρατών να παρέχουν πληροφορίες στα θεσμικά όργανα της Ένωσης, η οποία έχει κριθεί ότι είναι βασική εκδήλωση του καθήκοντος συνεργασίας που διακηρύσσεται στο άρθρο 4 παρ. 3 ΣΕΕ (βλ. ΔΕΚ 22.09.1988, 272/86, Συλλ. Σελ 4895, σκ. 30). Εφόσον το κράτος θεωρεί ότι θίγονται ουσιώδη συμφέροντα που άπτονται της ασφάλειάς του, δικαιούται να αρνηθεί την παροχή τέτοιων πληροφοριών. Σημειώνεται, συναφώς, ότι η θεσπιζόμενες εξαιρέσεις, παρά το ευρύ περιθώριο εκτίμησης που αναγνωρίζεται εκ πρώτης όψεως στα κράτη μέλη για την ενεργοποίηση των περιπτώσεων αυτών, η χρήση του όρου «ουσιώδη» συμφέροντα ασφαλείας εισάγει εμμέσως, πλην σαφώς, σημαντικό περιορισμό στην ευχέρεια των κρατών, ο οποίος άλλωστε απορρέει και από τον ίδιο το ρόλο της διάταξης ως εξαίρεσης από την εφαρμογής της Συνθήκης .
Δεδομένου ότι κατ’ αρχήν οι οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις είναι εφαρμοστέες στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, όπως ρητά ορίζεται στο άρθρο 15 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, η νομολογία του Δικαστηρίου παγίως διευκρινίζει ότι το άρθρο 346 ΣΛΕΕ οφείλει να ερμηνεύεται στενά σε συγκεκριμένες και εξαιρετικές περιπτώσεις. Ειδικότερα, το Δικαστήριο έχει υιοθετήσει την άποψη ότι η εξαίρεση δεν είναι αυτόματη, αλλά εφαρμόζεται μόνον όταν συγκεκριμένο μέτρο πρέπει να εξαιρεθεί για λόγους ασφαλείας (Επιτροπή κατά Ισπανίας C-414/97).
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, τα κράτη μέλη δύνανται να παρεκκλίνουν από τους κανόνες της Συνθήκης για λόγους που άπτονται της εθνικής ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης, υπό τον όρο ότι τα λαμβανόμενα κατά περίπτωση μέτρα, θα πρέπει να ερμηνεύονται περιοριστικά (όπως έχουν διαμορφωθεί από τη νομολογία του Δικαστηρίου), να υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο αναλογικότητας για το κατά πόσον το εθνικό μέτρο είναι πρόσφορο και αναγκαίο για την επίτευξη σκοπού δημόσιας τάξης ή ασφάλειας, (η οποία, κατά το Δικαστήριο καλύπτει τόσο την εσωτερική ασφάλεια του κράτους μέλους όσο και την εξωτερική ασφάλειά του). Πρόκειται, στην περίπτωση αυτή, για επιφύλαξη υπέρ της εθνικής κυριαρχίας, η άσκηση της οποίας όμως, θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις αρχές της Συνθήκης και να μην αποτελεί μέσον αυθαίρετων διακρίσεων ή συγκαλυμμένο περιορισμένο της ελεύθερης διακίνησης των αγαθών, το δε βάρος της απόδειξης κατά την αξιολόγηση των μέτρων αυτών βαρύνει τα κράτη μέλη.
Β. Επί του προτεινόμενης παρ. 6 άρθρου 33 «Κάλυψη στεγαστικών αναγκών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.»
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, αντικαθίσταται η παράγραφος 6 του άρθρου 55 «Ενεργοποίηση του Προγράμματος Προμηθειών» του ν. 4504/2017 «Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοία, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις».
Ειδικότερα, το άρθρο 55 του ν. 4504/2017 περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν την υλοποίηση του Προγραμματισμού Προμηθειών και του Τριετούς Κυλιόμενου Προγράμματος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. Στην παρ. 4 του άρθρου αυτού, προβλέπονται οι επιτρεπτές περιπτώσεις προμήθειας υλικοτεχνικού εξοπλισμού, επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων, που δεν είναι ενταγμένα στον Προγραμματισμό Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και στο Τριετές Κυλιόμενο Πρόγραμμα Προμηθειών Λ.Σ.-ΕΛ. ΑΚΤ., ήτοι όταν πρόκειται για απρόβλεπτες προμήθειες ή προμήθειες εξαιρετικά επείγουσες - άμεσης αποκατάστασης. Περαιτέρω, η παρ. 5 του ως άνω άρθρου δίδει το πλαίσιο των «απρόβλεπτων» προμηθειών, ενώ η παρ. 6, παραθέτει ενδεικτικές περιπτώσεις που δύνανται να χαρακτηριστούν ως «εξαιρετικά επείγουσες – άμεσης αποκατάστασης», για τις οποίες ορίζεται ρητώς ότι «υλοποιούνται σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία».
Σημειωτέον εν προκειμένω ότι, παρά το γεγονός ότι τα άρθρα 52 έως 57 του ν. 4504/2017 ρυθμίζουν ζητήματα που, μεταξύ άλλων, αφορούν στον προγραμματισμό και την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, το ως άνω σχέδιο νόμου κατατέθηκε στη Βουλή και ψηφίσθηκε χωρίς να έχει τηρηθεί ο τύπος της προηγούμενης Γνώμης της Αρχής, κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ’ (αα) του ν. 4013/2011 (βλ. σχετικά υπ’αριθμ. πρωτ. 675/15.11.2017 επιστολή του Προέδρου της Αρχής).
Με την προτεινόμενη τροποποίηση, προστίθενται στον ορισμό των «εξαιρετικά επειγουσών – άμεσης αποκατάστασης» της παραγράφου 6, πέραν των προμηθειών και οι «κατεπείγουσες» υπηρεσίες, «που είναι απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση ειδικών συνθηκών και καταστάσεων, εξαιτίας των οποίων επέρχεται αδυναμία λειτουργίας του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων που χρησιμοποιεί το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., καθιστώντας ανέφικτη την εκπλήρωση της αποστολής του.». Προστίθεται, επιπλέον, στις ενδεικτικά αναφερόμενες στην ως άνω παράγραφο περιπτώσεις, «γ) η μίσθωση ακινήτων για τη στέγαση προσωπικού που μετατίθεται στις Λιμενικές Αρχές του Αιγαίου και ιδίως της 9ης, 8ης και 6ης Περιφερειακής Διοίκησης Λιμενικού Σώματος για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων και την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα και τα άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.» και ρυθμίζεται η διαδικασία «με την οποία χαρακτηρίζεται η προμήθεια ως εξαιρετικά επείγουσα - άμεσης αποκατάστασης».
Σημειώνεται, συναφώς, ότι, η κείμενη περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσία προβλέπει τη δυνατότητα σύναψης δημοσίων συμβάσεων με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης για λόγους κατεπείγουσας ανάγκης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ' του ν. 4412/2016, (το οποίο ενσωματώνει την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ' της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ). Κατά την έννοια της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή έχει μεν ευχέρεια, κατ’ απόκλιση από το γενικό κανόνα διενέργειας ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, να συνάπτει δημόσια σύμβαση με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης, μόνον όμως εφόσον συντρέχουν οι προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις: ήτοι στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο, εάν λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, δεν είναι δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση. Η διαδικασία αυτή έχει εξαιρετικό χαρακτήρα και επιτρέπεται να εφαρμόζεται μόνο στις περιοριστικώς απαριθμούμενες στο άρθρο 32 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ περιπτώσεις (αντίστοιχο άρθρο 32 του ν. 4412/2016) (βλ. σχετικώς ΔΕE, απόφαση της 8ης Απριλίου 2008, C-337/05, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλ. 2008, Ι-2173, σκέψη 56). Οι ανωτέρω διατάξεις, στο μέτρο που εισάγουν εξαιρέσεις που συνιστούν παρέκκλιση από τη βασική ρύθμιση, δηλαδή από τους κανόνες που αποσκοπούν στη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των αναγνωριζομένων από τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.) δικαιωμάτων στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, πρέπει να αποτελούν αντικείμενο συσταλτικής ερμηνείας.
Προκειμένου δε, η Οδηγία 2014/24/ΕΕ να μην απωλέσει την πρακτική αποτελεσματικότητά της, τα κράτη μέλη και οι αναθέτουσες αρχές τους δεν επιτρέπεται να προβλέπουν περιπτώσεις προσφυγής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης που δεν προβλέπονται από την εν λόγω οδηγία ή να συνοδεύουν τις ρητώς προβλεπόμενες από την οδηγία αυτή περιπτώσεις με νέους όρους που έχουν ως αποτέλεσμα να καθιστούν ευκολότερη την προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία, το δε βάρος απόδειξης ότι συντρέχουν πράγματι οι εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν την παρέκκλιση φέρει Σελίδα 16 από 19 εκείνος που τις επικαλείται (βλ. ΔΕΚ, αποφάσεις της 18ης Μαΐου 1995, C57/94, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλ. 1995, σ. Ι-1249, σκέψη 23, της 28ης Μαρτίου 1996, C318/94, Επιτροπή κατά Γερμανίας, Συλλ. 1996, σ. Ι-1949, σκέψη 13, της 13ης Ιανουαρίου 2005, C-84/013, Επιτροπή κατά Ισπανίας, Συλλ. 2005, Ι-13947, σκέψη 48, της 14.09.2004, Υπόθεση C-385/02, της 12.01.1994, Υπόθεση C-296/92, της 17.11.1993, Υπόθεση C-71/02, της 10.03.1987, Υπόθεση C-199/85 επί του προϊσχύσαντος αντίστοιχου περιεχομένου δικαίου).
Επιπλέον, οι περιστάσεις που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή για την αιτιολόγηση της κατεπείγουσας ανάγκης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απορρέουν από δική της ευθύνη. Η σχετική απόφαση της αναθέτουσας αρχής πρέπει να φέρει πλήρη και ειδική αιτιολογία, αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους αποφασίζεται η προσφυγή στην εν λόγω εξαιρετική διαδικασία. Επιπλέον, απρόβλεπτες περιστάσεις είναι τα γεγονότα που δεν μπορούν αντικειμενικά, με βάση τα διδάγματα της ανθρώπινης πείρας και λογικής, να προβλεφθούν, είναι δε ανεξάρτητα της βούλησης της αναθέτουσας αρχής και δεν πρέπει να απορρέουν από έλλειψη προγραμματισμού και επιμέλειας της αναθέτουσας αρχής (βλ. ενδεικτικά, ΣτΕ 1747/2011, ΕΣ/Πράξ. 91, 105, 171, 191, 200, 205 και 214/2007, 15 και 74/2008 και Τμ.VI 3355/2009, 2050 και 935/2010 και ενδεικτικά αποφάσεις Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 6, 9, 31, 81, 236, 254, 408 και 435/2013, 30, 31, 48, 66, 92 και 379/2014, 23 και 81/2015. Πρβ. επίσης, Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις σε σχέση με την τρέχουσα κρίση του ασύλου [Βρυξέλλες, 9.9.2015 COM(2015) 454 final] και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση σε περιπτώσεις κατεπείγουσας ανάγκης: «Δεδομένου ότι οι αναθέτουσες αρχές παρεκκλίνουν εν προκειμένω από τη βασική αρχή της Συνθήκης σχετικά με τη διαφάνεια, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απαιτεί η χρήση της διαδικασίας αυτής να εξακολουθήσει να γίνεται κατ’ εξαίρεση. Όλες οι προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται σωρευτικά και πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά (βλ., π.χ., την υπόθεση C275/08, Επιτροπή κατά Γερμανίας, και την υπόθεση C-352/12, Consiglio Nazionale degli Ingenieri». Στην ως άνω Ανακοίνωση αναφέρεται, μάλιστα, ότι θα πρέπει να τεκμηριώνεται ότι δεν μπορεί να τηρηθεί ούτε η συντετμημένη προθεσμία παραλαβής προσφορών λόγω κατεπείγοντος).
Δεδομένου δε, ότι η προστιθέμενη στις ενδεικτικά αναφερόμενες στην ως άνω διάταξη ως «εξαιρετικά επείγουσες – άμεσης αποκατάστασης» συμβάσεις, μίσθωση ακινήτων, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, το δε λοιπό περιεχόμενο της τροποποιούμενης με την εξεταζόμενη διάταξη παραγράφου αφορά κυρίως σε εσωτερικά - οργανωτικά ζητήματα, ενώ παραμένει η πρόβλεψη για υλοποίηση αυτών βάσει της κείμενης νομοθεσίας, η προτεινόμενη τροποποίηση δεν αντίκειται στους κανόνες που διέπουν την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα.
Τέλος, κρίνεται σκόπιμη η προσθήκη της λέξης «υπηρεσίες» στο τελευταίο εδάφιο της εν λόγω παραγράφου, «Οι εξαιρετικά επείγουσες – άμεσης αποκατάστασης προμήθειες υλοποιούνται….», καθώς, ως προαναφέρθηκε, η ανάθεση υπηρεσιών προστίθεται με την εξεταζόμενη διάταξη στο πεδίο εφαρμογής της.
Γ. Επί του προτεινόμενου άρθρου 40 «Μηνιαίες δαπάνες συντήρησης μηχανογραφικού και ραδιοτηλεπικοινωνιακού – ηλεκτροναυτιλιακού εξοπλισμού»
Με την προτεινόμενη διάταξη προστίθεται παράγραφος (12) στο άρθρο 11 του ν. 3922/2011, με την οποία προβλέπεται η εγγραφή στον κρατικό προϋπολογισμό πιστώσεων που επιτρέπεται να παρέχονται ως μηνιαίο κατ’ αποκοπή χορήγημα για την αντιμετώπιση μικροδαπανών σχετικών με την αγορά ανταλλακτικών, μικροεξαρτημάτων και αναλώσιμων υλικών για μηχανογραφικό και ραδιοτηλεπικοινωνιακό -ηλεκτροναυτιλιακό εξοπλισμό, το οποίο διατίθεται στην αρμόδια Υπηρεσία του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακή, το δε ύψος των εν λόγω πιστώσεων καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Σημειώνεται ότι αντίστοιχη πρόβλεψη περιλαμβάνεται στην υφιστάμενη παρ. 10 του ιδίου άρθρου, σύμφωνα με την οποία, εγγράφονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό πιστώσεις που επιτρέπεται να παρέχονται ως μηνιαία κατ` αποκοπή χορηγήματα για την αντιμετώπιση μικροδαπανών σχετικών με τη διαθεσιμότητα και ετοιμότητα των επιχειρησιακών μέσων του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, το ύψος των οποίων καθορίζεται με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτηη οποία δεν δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Με το περιεχόμενο αυτό, η εξεταζόμενη διάταξη περιλαμβάνει ρυθμίσεις αμιγώς δημοσιονομικού περιεχομένου και, ως εκ τούτου, η Αρχή δεν προβαίνει σε σχολιασμό της, περιοριζόμενη να επισημάνει την ανάγκη τήρησης της κείμενης νομοθεσίας περί των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης των συναφών συμβάσεων, ιδίως, εν προκειμένω, των άρθρων 5 και 6 του ν. 4412/2016, ούτως ώστε οι κατά τα άνω ανατιθέμενες συμβάσεις (ακόμη και αν πρόκειται για «μικροδαπάνες») να προσμετρώνται για τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας των αντίστοιχων συμβάσεων και να επιλέγεται η προσήκουσα κατά περίπτωση διαδικασία ανάθεσης.
Δ. Επί του προτεινόμενου άρθρου 47 «Δωρεάν μετακίνηση ανέργων ναυτικών»
Με την προτεινόμενη διάταξη προστίθεται στο άρθρο 4 του α. ν. 192/1936 (Α΄ 438) παράγραφος (στ), με την οποία περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του Γραφείου Ευρέσεως ναυτικής εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.) η «μέριμνα για την εξασφάλιση της δωρεάν μετακίνησης με τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς των ανέργων ναυτικών που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους ανεργίας του».
Παράλληλα, προβλέπεται η απαλλαγή των εγγεγραμένων στους καταλόγους ανεργίας του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.) Πειραιά από την καταβολή κομίστρου στα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς και ρυθμίζονται τα ειδικότερα ζητήματα υλοποίησης της πρόβλεψης αυτής. Συγκεκριμένα, ρυθμίζεται ο τρόπος κάλυψης της σχετικής δαπάνης, καθώς και ζητήματα σχετικά με την σύναψη των σχετικών συμβάσεων.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 3920/2011, στην οποία παραπέμπει η εξεταζόμενη διάταξη, ο τρόπος καταβολής του αντιτίμου ή της διαφοράς από το κόμιστρο που ισχύει για τα άτομα που βάσει της κείμενης νομοθεσίας δικαιούνται να διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο, καθορίζεται με συμβάσεις μεταξύ του ΟΑΣΑ και του Δημοσίου.
Αντίστοιχα, ως προς τις μεταφορές που πραγματοποιούνται με τα ΚΤΕΛ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 10 του ν. 2963/2001, στο οποίο επίσης παραπέμπει η εξεταζόμενη διάταξη, προβλέπεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων μεταξύ, αφ’ενός των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, λοιπών οργανισμών, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ. ή επιχειρήσεων του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα ή ενώσεων προσώπων, που επιθυμούν την άσκηση πολιτικής μειωμένων κομίστρων ή ελεύθερης διακίνησης με τις εκτελούμενες τακτικές αστικές ή υπεραστικές γραμμές και αφ’ετέρου των φορέων παροχής συγκοινωνιακού έργου ή με τις Ομοσπονδίες αυτών. Δεδομένου ότι στην ως άνω παράγραφο δεν περιλαμβάνεται το Δημόσιο μεταξύ των φορέων που δικαιούνται να συνάπτουν τις συμβάσεις αυτές, ενώ παράλληλα, η πολιτική μειωμένων ή δωρεάν κομίστρων αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες δικαιούχων, περιοριστικά αναφερόμενες (άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και συνοδοί τους, ανάπηροι πολέμου και συνοδοί τους, πολύτεκνοι, μαθητές, φοιτητές και σπουδαστές), θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι η ως άνω διάταξη εφαρμόζεται αναλόγως, εξαιρουμένης, ενδεχομένως, της υποχρέωσης κοινοποίησης των συναφθεισών συμβάσεων στις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειακών αυτοδιοικήσεων.
Περαιτέρω, η παρ. 2 του άρθρου 30 του ν. 4313/2014, στην οποία επίσης παραπέμπει η εξεταζόμενη διάταξη, ρυθμίζει τον τρόπο καταβολής του αντιτίμου του κομίστρου ή τις διαφοράς από το ισχύον κόμιστρο για τα άτομα που δικαιούνται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία να διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο προς τον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ). Προβλέπεται προς το σκοπό αυτό η σύναψη σύμβασης μεταξύ του ΟΑΣΘ και των φορέων που ασκούν κοινωνική πολιτική και η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Τέλος, το άρθρο 86 του ν. 4530/2018, στο οποίο επίσης παραπέμπει η εξεταζόμενη διάταξη, προβλέπει την έκδοση Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, με την οποία καθορίζονται απαλλαγές ή εκπτώσεις στο κόμιστρο των μέσων μαζικής μεταφοράς. Ρητώς ορίζεται δε, ότι οι εν λόγω αποφάσεις επέχουν θέση σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του αρμόδιου κατά περίπτωση φορέα των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Με την προτεινόμενη διάταξη ορίζεται ότι η ισχύς των ανωτέρω υπουργικών αποφάσεων, οι οποίες και επέχουν θέση συμβάσεων, αρχίζει την 1η Ιανουαρίου του έτους υπογραφής τους, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας υπογραφής των συμβάσεων και έκδοσης των υπουργικών αποφάσεων αντιστοίχως.
Σημειώνεται ότι στους ανωτέρω αναφερόμενους φορείς έχει ανατεθεί κατ’αποκλειστικότητα η άσκηση συγκοινωνιακού έργου και ως εκ τούτου, η ανάθεση των ανωτέρω συμβάσεων σε αυτούς δεν αντίκειται στους ενωσιακούς ή εθνικούς κανόνες περί δημοσίων συμβάσεων. Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 4 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, «Οι κανόνες της Ένωσης σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες δεν αποσκοπούν να καλύψουν όλες τις μορφές εκταμίευσης δημόσιου χρήματος, αλλά μόνο όσες στοχεύουν στην απόκτηση έργων, αγαθών ή υπηρεσιών μέσω δημόσιας σύμβασης.». Οι εν λόγω συμβάσεις ανατίθενται στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, αντικείμενό τους δε, δεν είναι η απόκτηση υπηρεσιών, οι οποίες παρέχονται ούτως ή άλλως στο πλαίσιο της προηγηθείσας χορήγησης αποκλειστικού δικαιώματος, αλλά ο καθορισμός του τρόπου καταβολής του αντιτίμου του κομίστρου των δικαιούχων της κατά τα ανωτέρω δωρεάν μετακίνησης.
Ε. Επί του προτεινόμενου άρθρου 48 «Εκπαιδευτικά βιβλία Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού»
Με την εξεταζόμενη διάταξη αντικαθίσταται η παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 2638/1998, η οποία προβλέπει ότι για την υποβοήθηση του διδακτικού έργου των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) παρέχονται εκπαιδευτικά βοηθήματα, οι όροι έκδοσης, διάθεσης και προμήθειας των οποίων, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους, καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας και Οικονομικών. Με την εξεταζόμενη διάταξη, ανατίθεται στο Ίδρυμα Ευγενίδου η αρμοδιότητα για την έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.), ενώ η ευθύνη για την συγγραφή και έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Α.Ε.Ν. ανατίθεται στην Επιτροπή Εκδόσεων του Ιδρύματος Ευγενίδου. Παράλληλα, προβλέπεται ότι τα ως άνω διδακτικά βιβλία των Α.Ε.Ν. και τα διδακτικά βιβλία εκδόσεως του Ιδρύματος Ευγενίδου τα οποία παραδίδονται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των Α.Ε.Ν., σε εκτέλεση της ανωτέρω αρμοδιότητας, διατίθενται από το Ίδρυμα αυτό σε τιμή κόστους. Οι όροι έκδοσης και διάθεσης των ανωτέρω εκπαιδευτικών βοηθημάτων, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Οικονομικών.
Επί της ως άνω διάταξης, σημειώνονται τα εξής :
Κατ’ εξουσιοδότηση της ισχύουσας διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 2638/1998, εκδόθηκε η με αριθμ. Μ 2111.1/2/99 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ Β΄ 1168/1999), όπως τροποποιήθηκε με την με αριθμ 3611/05/05 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β'1942/2005), με θέμα: «Καθορισμός των όρων έκδοσης, διάθεσης και προμήθειας των Εκπαιδευτικών βοηθημάτων ΑΕΝ, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους», στο άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι : «1. Για την υποβοήθηση του διδακτικού έργου των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.) χορηγούνται στους σπουδαστές τους για κάθε μάθημα του προγράμματος σπουδών ένα διδακτικό βοήθημα που ανήκει σε μία από τις κατωτέρω κατηγορίες: [….]», ενώ στο άρθρο 3 αυτής ορίζεται ότι : «Τα διδακτικά βιβλία Α.Ε.Ν. εκδίδονται με ευθύνη και δαπάνες του ιδρύματος Ευγενίδου. […] Κάθε αντίτυπο διδακτικού βιβλίου Α.Ε.Ν. διατίθεται στο Υ.Ε.Ν. για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των Α.Ε.Ν. σε τιμή εκδοτικού κόστους».
Το Ίδρυμα Ευγενίδου είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, σύμφωνα δε με την ιδρυτική του πράξη (1956), έχει ως στόχο να συμβάλλει στην επιστημονική και τεχνική εκπαίδευση των νέων της Ελλάδας. (Ενδεικτικά, με το Νομ. Διάταγμα 4320 - Φ.Ε.Κ. 96/18 Ιουνίου 1963 - ορίσθηκε ότι : «Άρθρο 1: Η συγγραφή και η έκδοσις διδακτικών και βοηθητικών βιβλίων των επαγγελματικών και τεχνικών σχολών ενεργείται υπό του εν Αθήναις εδρεύοντος Ιδρύματος Ευγενίδου και δαπάναις αυτού κατά τα δι’ αποφάσεων του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων καθοριζόμενα μετά γνώμην του Α.Σ.Ε.Π., της διατιμήσεως των εν λόγω βιβλίων γινομένης εκάστοτε υπό του ως είρηται Ιδρύματος».)
Σημειώνεται εν προκειμένω, ότι η Αρχή με τις υπ’αριθμ. 248/2015, 134/2016, 94/2017, Δ101/2018 και Δ98/2019 αποφάσεις της, απείχε από την έκδοση γνώμης επί αντιστοίχων αιτημάτων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τη διενέργεια διαδικασίας διαπραγμάτευσης για την ανάθεση της προμήθειας εκπαιδευτικών κειμένων της ΑΕΝ/Π-Μ λόγω έλλειψης αρμοδιότητας, με το σκεπτικό ότι η επιλογή του συγκεκριμένου Ιδρύματος για την προμήθεια των διδακτικών βιβλίων γίνεται με βάση τις προαναφερόμενες νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις και, συνεπώς, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2, παράγραφος 2, περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση δδ΄ του Ν. 4013/2011 (Γνώμες 248/2015, 134/2016, 94/2017, Δ101/2018), καθώς και με το σκεπτικό ότι οι συγκεκριμένες διατάξεις διαμορφώνουν έννομη σχέση η οποία δεν εμπίπτει στην έννοια της δημόσιας συμβάσεως (Γνώμη Δ98/2019).
Στο πλαίσιο αυτό, η εξεταζόμενη διάταξη, βάσει και των αναφερομένων στην συνοδεύουσα αυτήν αιτιολογική έκθεση, στοχεύει στην αποσαφήνιση του νομικού καθεστώτος υπό το οποίο έχει απονεμηθεί στο Ίδρυμα Ευγενίδου η αρμοδιότητα και στην Επιτροπή Εκδόσεων του ιδίου Ιδρύματος η ευθύνη για την έκδοση των διδακτικών βιβλίων των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, ούτως ώστε να διευκρινισθεί ότι δεν συντρέχει στην περίπτωση αυτή εφαρμογή του ν. 4412/2016, υπό την έννοια ότι δεν πρόκειται για σύναψη δημόσιας σύμβασης, αλλά για εκ του νόμου εκχωρηθείσα αρμοδιότητα.
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην υπ’αριθμ. Δ98/2019 Γνώμη της Αρχής, «Όπως γίνεται δεκτό, η ανάθεση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες κλιμακώνεται σε διάφορα επίπεδα, από την ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας με νόμο (τούτο συμβαίνει ιδίως π.χ. με την χορήγηση αποκλειστικών δικαιωμάτων σε ΔΕΚΟ που έχουν συσταθεί με νόμο), αλλά και ανάθεση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων δημοσίας εξουσίας σε ιδιώτες (π.χ. συμβολαιογράφους, δικαστικούς επιμελητές). Πρόκειται για το φαινόμενο της εκχωρήσεως δημόσιας εξουσίας, με την οποία ένας ιδιώτης καθίσταται δημόσιο όργανο. Τέλος, συχνό είναι και το φαινόμενο του ιδιώτη που με βάση νόμου καθίσταται βοηθός εκτελέσεως δημοσίας υπηρεσίας, δηλαδή ανατίθεται σε ιδιώτη με νόμο όχι η εκτέλεση δημόσιας υπηρεσίας, αλλά η διεξαγωγή ενεργειών οι οποίες είναι απαραίτητες για την εκτέλεση της δημοσίας υπηρεσίας. Συνήθως αυτό αφορά την περίπτωση διαφόρων εμπειρογνωμόνων (π.χ. ανάθεση ελέγχων σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές), αλλά δεν αποκλείεται και η ανάθεση άλλων δραστηριοτήτων.
Εν προκειμένω, από το ειδικότερο νομικό πλαίσιο προκύπτει ότι στο Ίδρυμα Ευγενίδη έχουν ανατεθεί τόσο δραστηριότητες που προσομοιάζουν με την τελευταία αυτή περίπτωση (διότι του ανατίθεται η παραγωγή βιβλίων τα οποία θα διατεθούν δωρεάν από το Δημόσιο στους σπουδαστές της τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης και της ναυτικής εκπαίδευσης), δηλαδή καθίσταται με νόμο βοηθός εκτελέσεως δημόσιας υπηρεσίας, όσο και της δεύτερης περίπτωσης (λόγω του ρόλου που έχει η επιτροπή εκδόσεων του ιδρύματος), δηλαδή ανατίθενται με νόμο σ’ αυτό συγκεκριμένες αρμοδιότητες δημόσιας εξουσίας, αλλά και της πρώτης («Την ευθύνη για την έκδοση των διδακτικών βιβλίων αναθέτουμε στο Ίδρυμα Ευγενίδου και στην Επιτροπή εκδόσεων αυτού»), ως εν γένει ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας.
14. Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι η κατανομή των αρμοδιοτήτων εντός ενός κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν εμπίπτει καταρχάς στο πλαίσιο του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, καθόσον αναγνωρίζεται παγίως η οργανωτική-διαδικαστική αυτονομία των κρατών μελών (βλ. Reider σε Münchener Kommentar Vergaberecht τ. I, 2η έκδ. 2018, GWB § 103, αρ. περιθ. 37) υπό την προϋπόθεση όμως ότι δεν υποκρύπτεται δημόσια σύμβαση ή σύμβαση παραχώρησης.
Εν προκειμένω ως προς το ζήτημα της αναθέσεως κάποιας οποιασδήποτε μορφής αρμοδιοτήτων κρίσιμο είναι το άρθρο 51, πρώτο εδάφιο, της ΣΛΕΕ (τέως άρθρο 45 ΣΕΚ) σύμφωνα με το οποίο «Εξαιρούνται από την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου [ελευθερία εγκαταστάσεως], όσον αφορά το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, οι δραστηριότητες που συνδέονται στο κράτος αυτό, έστω και περιστασιακά, με την άσκηση δημοσίας εξουσίας.» σε συνδυασμό με το άρθρο 62 της ΣΛΕΕ (πρώην άρθρο 55 της ΣΕΚ) σύμφωνα με το οποίο «Οι διατάξεις των άρθρων 51 μέχρι και 54 εφαρμόζονται επί των θεμάτων που διέπονται από το παρόν κεφάλαιο. [ελευθερία παροχής υπηρεσιών]». Και αυτό διότι τα δύο αυτά κεφάλαια της ΣΛΕΕ είναι εκείνα στα οποία θεμελιώνεται η κοινοτική αρμοδιότητα για την θέσπιση των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις (Oliver Hattig/Bettina Ruhland, Kooperationen der Kommunen mit öffentlichen und privaten Partnern und ihr Verhältnis zum Vergaberecht, VergabeR 2005, σελ. 425 επ. [430]).
15. Στις ανωτέρω διατάξεις της ΣΛΕΕ επικέντρωσε το ζήτημα, άλλωστε, και το ΔΕΕ στην απόφασή του της 29ης Απριλίου 2010, C-160/08, Επιτροπή κατά Γερμανίας (Συλλογή 2010, σελ. I-3713, ECLI:EU:C:2010:230). Κατά το Δικαστήριο, «76. […] τα άρθρα 45 ΕΚ και 55 ΕΚ, ως παρεκκλίσεις από τον θεμελιώδη κανόνα της ελευθερίας εγκαταστάσεως και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά ώστε να περιορίζονται στο μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίο για την προστασία των συμφερόντων την οποία επιτρέπει στα κράτη μέλη (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 15ης Μαρτίου 1988, 147/86, Επιτροπή κατά Ελλάδας, Συλλογή 1988, σ. 1637, σκέψη 7· της 30ής Μαρτίου 2006, C451/03, Servizi Ausiliari Dottori Commercialisti, Συλλογή 2006, σ. I-2941, σκέψη 45, και της 22ας Οκτωβρίου 2009, C- 438/08, Επιτροπή κατά Πορτογαλίας, Συλλογή 2009, σ. Ι10219, σκέψη 34). 77. Από πάγια νομολογία προκύπτει επίσης ότι στο πλαίσιο της εκτιμήσεως των προβλεπομένων από τα άρθρα 45 ΕΚ και 55 ΕΚ εξαιρέσεων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι τα όρια που θέτουν τα άρθρα αυτά στις εν λόγω εξαιρέσεις εμπίπτουν στο δίκαιο της Ένωσης (βλ., μεταξύ άλλων, απόφαση της 21ης Ιουνίου 1974, 2/74, Reyners, Συλλογή τόμος 1974, σ. 317, σκέψη 50, και προπαρατεθείσα απόφαση Επιτροπή κατά Πορτογαλίας, σκέψη 35). 78. Κατά πάγια νομολογία, η εξαίρεση που προβλέπουν τα εν λόγω άρθρα πρέπει να περιορίζεται σ’ εκείνες μόνον τις δραστηριότητες οι οποίες συνιστούν, αυτές καθαυτές, άμεση και ειδική συμμετοχή στην άσκηση δημοσίας εξουσίας (βλ. προπαρατεθείσα απόφαση Reyners, σκέψη 45, απόφαση της 13ης Ιουλίου 1993, C-42/92, Thijssen, Συλλογή 1993, σ. I-4047, σκέψη 8, και προπαρατεθείσα απόφαση Επιτροπή κατά Πορτογαλίας, σκέψη 36). Όπως επισήμανε η γενική εισαγγελέας Verica Trstenjak (σημείο 58 των προτάσεών της), «τέτοιου είδους συμμετοχή προϋποθέτει επαρκώς εξειδικευμένη άσκηση δικαιωμάτων που εκφεύγουν των ορίων των κοινών διατάξεων, προνομίων δημόσιας αρχής ή εξουσιών με δεσμευτικό χαρακτήρα. Το Δικαστήριο συνόψισε αυτή την ποιοτική αξιολόγηση της συμμετοχής στην άσκηση καθηκόντων δημοσίας αρχής στον όρο ότι προϋπόθεση για την εφαρμογή του άρθρου 45, πρώτο εδάφιο, ΕΚ – ενδεχομένως σε συνδυασμό με το άρθρο 55 ΕΚ– πρέπει να είναι η «άμεση» και «ειδική» συμμετοχή στην άσκηση δημόσιας εξουσίας.» (βλ. επισκόπηση της νομολογίας του ΔΕΕ από τον Bröhmer, σε Callies/Ruffert, EUV/AEUV, Kommentar, 4η έκδ., 2011, Art. 51 AUEV, αρ. περιθ. 8-11).
16. Συνεπώς, στην περίπτωση που με νόμο ανατίθεται αρμοδιότητες σε ιδιώτες, οι ενέργειες των ιδιωτών αυτών σε εκτέλεση της ανατεθείσας νομοθετικής εντολής δεν μπορούν να θεωρηθούν ως παροχές προς το Δημόσιο αλλά ως πράξεις που ανάγονται στην δημόσια εξουσία (Martin Burgi, Der Verwaltungsvertrag im Vergaberecht, NZBau 2002, σελ. 57 επ. [61]·Hattig/Ruhland, όπ. π., VergabeR 2005, σελ. 430). Ενόψει της αρχής ότι οι εξαιρέσεις στις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ ερμηνεύονται στενά, οι αρμοδιότητες αυτές δεν πρέπει απλώς να υφίστανται, αλλά θα πρέπει και να ασκηθούν, ώστε να διαπιστώνεται in concreto η άσκηση της χορηγηθείσας αρμοδιότητας (Walter Frenz, Handbuch Europarecht, τ. 3 Beihilfe und Vergaberecht, 2007, σελ. 639, αρ. περιθ. 2084).
Από όλα τα ανωτέρω παρατιθέμενα προκύπτει ο κανόνας ότι επί χορηγήσεως με νόμο αρμοδιότητας, δεν τυγχάνει εφαρμογής το δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων (Oliver Freitag, Das Beleihungsrechtsverhältnis. Rahmen, Begründung und Inhalt, 2005).»
Επισημαίνεται, εξάλλου, ότι, ο έλεγχος του εάν συγκεκριμένη σύμβαση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας δημοσίων συμβάσεων εξετάζεται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περίπτωσης. Εν προκειμένω, κρίσιμο είναι η διαπίστωση του εάν και κατά πόσον το ως άνω Ίδρυμα δραστηριοποιείται στην οικεία αγορά, σε βαθμό ώστε με την υπό κρίση ανάθεση να θίγεται η πρακτική αποτελεσματικότητα των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις.
Τέλος, με δεδομένο ότι η υπό εξέταση ρύθμιση ενσωματώνει κατ’ουσίαν το άρθρο 3 της υπ’αριθμ. Μ 2111.1/2/99 Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας (ΦΕΚ Β΄ 1168/1999) με θέμα: «Καθορισμός των όρων έκδοσης, διάθεσης και προμήθειας των Εκπαιδευτικών βοηθημάτων ΑΕΝ, καθώς και αποζημίωσης των συγγραφέων τους», σκόπιμη θα ήταν να προστεθεί στην προτεινόμενη διάταξη πρόβλεψη για τη ρητή κατάργησή του από τη θέση αυτής σε ισχύ.
Στ. Επί του προτεινόμενου άρθρου 54 «Παραχωρήσεις εντός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα»
Με την προτεινόμενη διάταξη, αντικαθίστανται οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 2971/2001, με το οποίο ρυθμίζονται θέματα παραχωρήσεων χώρων εντός της χερσαίας ζώνης λιμένων και προστίθενται σε αυτό παράγραφοι με αριθμό 10, 11 και 12. Ειδικότερα :
Προστίθεται στο άρθρο 24 του ν. 2971/2001 παράγραφος (1), με την οποία ορίζεται η διαδικασία και τα αρμόδια όργανα έγκρισης παραχωρήσεων απλής χρήσης χώρων στην περιοχή αρμοδιότητας των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., ενώ η υφιστάμενη παράγραφος (1), με την οποία ρυθμίζονται η διαδικασία και τα αρμόδια όργανα έγκρισης παραχωρήσεων χώρων εντός χερσαίας ζώνης λιμένα για την οποία υφίσταται άλλος αρμόδιος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα αναριθμείται σε (2). Σύμφωνα και με την αιτιολογική σκέψη που συνοδεύει την εξεταζόμενη διάταξη, η τροποποίηση αυτή κατέστη αναγκαία προκειμένου να διασαφηνιστεί η ακολουθητέα διοικητική διαδικασία στις περιπτώσεις αρμοδιότητας λιμενικών ταμείων ως φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και στις περιπτώσεις αρμοδιότητας οργανισμών λιμένων.
Περαιτέρω, προβλέπεται η άσκηση ενδικοφανών προσφυγών και ρυθμίζεται το αρμόδιο όργανο και η προθεσμία άσκησής τους, ενώ, τέλος, ορίζεται ότι οι εν λόγω τροποποιήσεις ισχύουν για τις αιτήσεις που κατατίθενται μετά την έναρξη ισχύος του νόμου.
Με αυτό το περιεχόμενο και δεδομένου ότι οι ανωτέρω τροποποιήσεις αφορούν κυρίως οργανωτικά – διαδικαστικά ζητήματα, η Αρχή δεν υπεισέρχεται σε κρίση επ’αυτών. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι από το σύνολο των διατάξεων του ν. 2971/2001, δεν προκύπτει με σαφήνεια εάν, η αναφερόμενη ως «παραχώρηση χρήσης χώρου» αφορά αμιγώς διαδικασία αδειοδότησης ή, ενδεχομένως σε ορισμένες περιπτώσεις, διαθέτει χαρακτηριστικά σύμβασης παραχώρησης, οπότε και εφαρμοστέες θα είναι οι διατάξεις της οδηγίας 2014/23/ΕΕ.
Συναφώς επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του ν. 4412/2016 ρυθμίζουν τους κανόνες που εφαρμόζονται ως προς δραστηριότητες που αφορούν την εκμετάλλευση μιας γεωγραφικής περιοχής με σκοπό τη διάθεση αερολιμένων, θαλάσσιων λιμένων ή λιμένων εσωτερικής ναυσιπλοΐας ή άλλων τερματικών σταθμών σε φορείς που πραγματοποιούν αεροπορικές, θαλάσσιες ή εσωτερικές πλωτές μεταφορές (βλ. άρθρο 232 του ν. 4412/2016 Λιμένες και αερολιμένες - άρθρο 12 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ). Επιπλέον ο ίδιος νόμος προβλέπει κανόνες για το εφαρμοστέο πλαίσιο σε περίπτωση πολλαπλών δραστηριοτήτων και ρυθμίσεις ως προς δραστηριότητες άμεσα εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό (άρθρο 251-άρθρο 34 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ).
Περαιτέρω, η ως άνω διάταξη συνέχεται με την παραχώρηση άδειας λειτουργίας εκμετάλλευσης υδατοδρομίου (βλ. σχετ. Γνώμη Α5/2020 της Αρχής), καθώς προϋπόθεση χορήγησης αυτής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 του ν. 4663/2020, αποτελεί μεταξύ άλλων, (περ. ζ’ αυτού), «Απόφαση του Φορέα Διοίκησης, Λειτουργίας και Εκμετάλλευσης του Λιμένα ή του κατά νόμου αρμόδιου οργάνου για παραχώρηση χρήσης χώρου ως υδατοδρομίου εντός της ζώνης λιμένα ……», ενώ περαιτέρω, προβλέπεται ότι «Η σχετική απόφαση παραχώρησης χρήσης χώρου ως υδατοδρόμιο ανακαλείται σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης για χορήγηση άδειας ίδρυσης ή ίδρυσης και λειτουργίας υδατοδρομίου.».
Στο πλαίσιο αυτό, η υπό εξέταση διάταξη, καθώς και το σύνολο των σχετικών διατάξεων του ν. 2971/2001, όσο και τυχόν άλλων συναφών νομοθετημάτων, θα πρέπει να τύχουν συνολικής επανεξέτασης, προς το σκοπό ρύθμισης των σχετικών ζητημάτων κατά τρόπο ενιαίο και συνεκτικό.
Σημειώνεται τέλος, ότι η ψηφισθείσα διάταξη διαφοροποιείται μόνον ως προς την ακολουθητέα διαδικασία παραχώρησης για ορισμένο χρονικό διάστημα των χώρων που βρίσκονται μέσα στη χερσαία ζώνη λιμένα (απαιτείται, δηλαδή, για την έγκριση της απόφασης της διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, απόφαση του Γενικού Διευθυντή Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων ή, εφόσον δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133), του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής).
Ζ. Επί του προτεινόμενου άρθρου 56 «Ρύθμιση θεμάτων πλωτών εξεδρών»
Με την εξεταζόμενη διάταξη τροποποιείται η παράγραφος 1 του άρθρου 13Α «Ειδικές περιπτώσεις παραχώρησης απλής χρήσης» του ν. 2971/2001. Ειδικότερα, ορίζεται ότι οι σε αυτό αναφερόμενες παραχωρήσεις επιτρέπονται με την επιφύλαξη των διατάξεων για τις περιοχές απόλυτης περιβαλλοντικής προστασίας, ενώ εξαλείφεται η δυνατότητα επιδίωξης τουριστικών σκοπών. Παράλληλα, προβλέπεται η έκδοση Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για το ύψος του οικονομικού ανταλλάγματος και άλλα σχετικά ζητήματα.
Ειδικότερα, το τροποποιούμενο με την εξεταζόμενη διάταξη άρθρο 13Α του ν. 2971/2001, ρυθμίζει ειδικές περιπτώσεις παραχώρησης απλής χρήσης και, συγκεκριμένα, την τοποθέτηση στη θάλασσα, χωρίς επέμβαση στον αιγιαλό, πλωτών εξεδρών, επιφανείας έως 150 τετραγωνικών μέτρων για εποχική χρήση διάρκειας έως έξι μηνών. Η συγκεκριμένη παραχώρηση αποτελεί μια από τις επιτρεπόμενες εξαιρέσεις του γενικού κανόνα που θέτει το άρθρο 967 ΑΚ και ουσιαστικά επαναλαμβάνεται στο άρθρο 2 του ως άνω νόμου, σύμφωνα με το οποίο, «1. Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη, η παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, ο πυθμένας και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο έχει υποχρέωση να τα προστατεύει και να τα διαχειρίζεται, σύμφωνα με τις αρχές της αειφορίας και του χωροταξικού σχεδιασμού. [….] 2. [….] 3. Κύριος προορισμός των κοινοχρήστων πραγμάτων της παραγράφου 1 είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς με τη θάλασσα, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή ποταμό. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από εισήγηση του κατά περίπτωση αρμοδίου Υπουργού, επιτρέπεται η εξαίρεση τμημάτων των κοινοχρήστων πραγμάτων της παραγράφου 1 από την κοινή χρήση, αποκλειστικά και μόνο για την εξυπηρέτηση επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος που αφορά τη δημόσια ασφάλεια, την υγεία και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Επιτρέπεται, επίσης, η παραχώρηση των πραγμάτων αυτών μόνο κατά χρήση, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας […]».
Με το περιεχόμενο αυτό, η προτεινόμενη διάταξη δεν περιλαμβάνει ζητήματα που άπτονται δημοσίων συμβάσεων. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι κρίνεται σκόπιμο να αποσαφηνισθεί το νομικό καθεστώς που διέπει τις ως άνω παραχωρήσεις, καθώς ενδέχεται να φέρουν τα χαρακτηριστικά σύμβασης παραχώρησης κατά την έννοια του ν. 4413/2016, οπότε και θα πρέπει να εφαρμοσθούν τα οριζόμενα σε αυτόν.
Συμπέρασμα
Κατόπιν των ανωτέρω, η Αρχή προβαίνει στην έκδοση της παρούσας Γνώμης, σύμφωνα με την παρ. 2 περ. γ’ υποπερ. αα’ του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, επί των προτεινόμενων διατάξεων του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με τις ανωτέρω παρατηρήσεις και επισημάνσεις.
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Καταπόδης