Διοικητικό Έγγραφο

ΓΝΩΜΗ Α20/2020
ΑΔΑ: 6ΓΘΔΟΞΤΒ-ΛΝ0
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(του αρ. 2, παρ. 2, περ. γ', υποπερ. αα' του ν. 4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα την 21η Μαΐου τoυ έτoυς δύo χιλιάδες είκοσι (2020) ημέρα Πέμπτη και ώρα 10:30 π.μ. και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπου και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση, μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Προεδρεύων: Αδάμ Καραγλάνης, Αντιπρόεδρος
Μέλη: Δημήτριος Σταθακόπουλος, μέσω τηλεδιάσκεψης Δημήτριος Λουρίκας, μέσω τηλεδιάσκεψης Μαρία Στυλιανίδη Ερωφίλη Χριστοβασίλη Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης
Γραμματέας: Μαρία Αντωνοπούλου, Π.Ε. Διοικητικού – Οικονομικού.
Εισηγήτρια : Ελένη Σταθοπούλου, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Κατά τη διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστησαν η εισηγήτρια Ε. Σταθοπούλου (μέσω τηλεδιάσκεψης), η Αν. Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων, Χ. Καξιρή, καθώς και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων, Μ. Καλογρίδου, οι οποίες αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας και της λήψης απόφασης από τα Μέλη της Αρχής.
Θέμα: Διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, επί διατάξεων του ν. 4684/2020 «Κύρωση της από 30.3.2020 Π.Ν.Π. "Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις" (Α΄ 75)».
**********************
Την 14.04.2020 κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας «Κύρωση της από 30.3.2020 Π.Ν.Π. "Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις" (Α΄ 75)», το οποίο ψηφίσθηκε την 24.04.2020, εκδιδομένου του ν. 4684/2020 (Α’ 86). Επισημαίνεται ότι το ως άνω σχέδιο νόμου δεν υπεβλήθη προς γνώμη στην Αρχή.
Η κυρωθείσα κατά τα άνω από 30.03.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία περιλαμβάνει και ρυθμίσεις για τον τομέα των δημοσίων συβάσεων, εκδόθηκε βάσει του άρθρου 44 παρ. 1 του Συντάγματος, από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατόπιν πρότασης του Υπουργικού Συμβουλίου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εξαιρετικά επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη από την εμφάνιση και διάδοση του κορωνοϊού COVID-19 και ο περιορισμός της διασποράς του.
Ι. Το κείμενο των διατάξεων της Π.Ν.Π. που ρυθμίζουν ή συνέχονται με ζητήματα δημοσίων συμβάσεων και οι αντίστοιχες αναφορές της αιτιολογικής έκθεσης, έχουν ως εξής:
«Άρθρο 1
Κύρωση της από 30.3.2020 Π.Ν.Π. «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» (A΄ 75)
Κυρώνεται και έχει ισχύ νόµου από τη δηµοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η από 30.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις», που δηµοσιεύθηκε στο υπ’ αριθ. 75 Φύλλο της Εφηµερίδας της Κυβερνήσεως (Τεύχος Α΄) και έχει ως εξής:
«ΠΡΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Έχοντας υπόψη: […….]
Αποφασίζουμε
[…….]
ΜΕΡΟΣ Β: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
3
[…….]
Άρθρο δέκατο πέμπτο
Περαιτέρω μέτρα εξασφάλισης της επάρκειας μέσων ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής, καθώς και της ενημέρωσης των καταναλωτών
1. Στην παρ. 1 του δεύτερου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 64) οι περ. (α), (β) και (γ) αντικαθίστανται ως εξής:
«(α) χειρουργικές μάσκες, (β) αντισηπτικά διαλύματα, (γ) αντισηπτικά μαντηλάκια, (δ) αιθυλική αλκοόλη, είτε προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών παρασκευασμάτων, είτε διατίθεται εμφιαλωμένη στη λιανική πώληση με αλκοολικό τίτλο 95% και (ε) τεστ για την ανίχνευση λοίμωξης του κορωνοϊού COVID-19».
2. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του δεύτερου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου αντικαθίσταται ως εξής:
«Τα στοιχεία των περ. (α) έως και (ε) επικαιροποιούνται με δηλώσεις που υποβάλλονται εντός προθεσμίας τριών (3) ημερών από την αρχική και κάθε επόμενη δήλωση, με εξαίρεση τα καταστήματα των υπεραγορών τροφίμων (super market) που υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις, στις οποίες αναφέρουν τις διαθέσιμες ποσότητες της ημέρας καθημερινά, το αργότερο μέχρι την έναρξη λειτουργίας τους».
3. Στην παρ. 5 του δεύτερου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής: «Μετά από αίτημα της Επιτροπής Ανταγωνισμού προς την αρχή του προηγούμενου εδαφίου, τα στοιχεία του μητρώου διαβιβάζονται προς την Επιτροπή».
4. Στην περ. (α) του τρίτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου μετά από τη φράση «της γραμμής 1520 (Γραμμή Καταναλωτή)» προστίθεται η φράση: «καθώς και κάθε αναγκαία ενίσχυση ψηφιακών εργαλείων και μέσων επικοινωνίας του εποπτεύοντος Υπουργείου με τους καταναλωτές».
5. Στο τέλος του δέκατου έβδομου άρθρου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68) προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες εξέλιξης της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, μπορεί να επανακαθορίζονται τόσο η ανώτατη ποσότητα τεμαχίων ανά πελάτη, όσο και τα είδη των ανωτέρω προϊόντων».
[…….]
ΜΕΡΟΣ Γ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
[…….]
Άρθρο εικοστό έκτο
Συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών εποπτευόμενων φορέων Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας, το δέκατο τέταρτο άρθρο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68) εφαρμόζεται και ως προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (e-E.Φ.Κ.Α), τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
[…….]
ΜΕΡΟΣ Δ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ
[…….]
Άρθρο τριακοστό τέταρτο
Ζητήματα δημοσίων συμβάσεων Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.)
1. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, ο σκοπός του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.) εμπεριέχει και τη διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων για τη διάγνωση ασθενών νοσούντων από κορωνοϊό COVID-19.
2. Για την επίτευξη του σκοπού της παρ. 1, το Ε.ΚΕ.Α. δύναται, κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων εθνικών διατάξεων, να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για την προμήθεια υλικού και αντιδραστηρίων για τη διενέργεια εξετάσεων για τον κορωνοϊό COVID19, απευθύνοντας σχετική πρόσκληση. Η πρόσκληση αναρτάται στην ιστοσελίδα του Ε.ΚΕ.Α. για χρονικό διάστημα τριών (3) ημερών και δύναται να απευθύνεται σε κάθε επιχείρηση πώλησης και διάθεσης αντιδραστηρίων. Η σύμβαση συνάπτεται με μοναδικά κριτήρια τη χαμηλότερη προσφορά και την επίτευξη αγοράς ικανών ποσοτήτων για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών.
3. Το Ε.ΚΕ.Α., για την επίτευξη του σκοπού της παρ. 1, δύναται για χρονικό διάστημα έως και τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας, κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων διατάξεων πρόσληψης προσωπικού συμπεριλαμβανομένης και της Π.Υ.Σ. 33/2006 (Α’ 280), να προσλαμβάνει επικουρικό ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και λοιπό βοηθητικό προσωπικό. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υγείας και Εσωτερικών ορίζονται ο αριθμός του προσλαμβανόμενου προσωπικού, οι κλάδοι και οι ειδικότητες, τα ελάχιστα αναγκαία προσόντα για την πρόσληψή του, τα αναγκαία δικαιολογητικά, η διαδικασία επιλογής, το ύψος των αμοιβών του προσλαμβανόμενου προσωπικού, το ύψος της δαπάνης, καθώς και κάθε συναφής προς τα ανωτέρω λεπτομέρεια.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας ορίζεται το ποσό της έκτακτης επιχορήγησης του Ε.ΚΕ.Α. για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών για τη διενέργεια προμηθειών, την πρόσληψη προσωπικού, την αγορά υλικών και μέσων προστασίας από τον κορωνοϊό COVID-19 και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
[…….]
ΜΕΡΟΣ Ε: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Άρθρο τεσσαρακοστό
Κατεπείγουσες διατάξεις Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης
1. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης προσδιορίζονται τα έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.), η έναρξη εκτέλεσης των οποίων είναι απολύτως αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά το άρθρο 3 του ν. 3979/2011 (Α’ 138), καθώς και για την εξ αποστάσεως παροχή υπηρεσιών δημόσιων φορέων σε πολίτες και επιχειρήσεις.
2. Μετά από την έκδοση της απόφασης κατακύρωσης ή ανάθεσης, ο επιλεγείς ανάδοχος προσκαλείται άμεσα να υπογράψει τη σύμβαση για την εκτέλεση έργων της παρ. 1, προσκομίζοντας μόνο υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) ή ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης του άρθρου 52 του ν. 4635/2019 (Α’ 167), που προβλέπεται στο εικοστό έβδομο άρθρο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68). Στην υποβαλλόμενη υπεύθυνη δήλωση δηλώνονται από τον επιλεγέντα ανάδοχο ότι: α) δεν συντρέχει κανένα νόμιμο κώλυμα συμμετοχής του στη διαδικασία, β) εξακολουθεί να πληροί όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που προβλέπονται στην οικεία διακήρυξη και γ) υποχρεούται να προσκομίσει τα νομίμως προβλεπόμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης ή ανάθεσης εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης.
3. Ο ανάδοχος μπορεί να αιτηθεί την παράταση της προθεσμίας της παρ. 2 στην περίπτωση κωλύματος υποβολής της αίτησης έκδοσης των απαιτούμενων δικαιολογητικών ή αδυναμίας έκδοσης αυτών λόγω της αναστολής λειτουργίας των αντίστοιχων αρμόδιων υπηρεσιών στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 ή για άλλο σοβαρό λόγο. Η ως άνω προθεσμία παρατείνεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής.
4. Η μη εμπρόθεσμη υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή ανάθεσης συνιστά λόγο έκπτωσης του αναδόχου από τη σύμβαση, απόσβεσης κάθε δικαιώματος του αναδόχου που απορρέει από αυτή και επιβολής των προβλεπόμενων στον νόμο κυρώσεων.
[…….]
ΜΕΡΟΣ ΣΤ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΛΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Άρθρο τεσσαρακοστό τρίτο
Κατεπείγουσες ρυθμίσεις για τη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
1. Έως τις 31η Μαΐου 2020, η δια περιφοράς σύγκληση των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων είναι δυνατή με τη συμμετοχή του ενός δευτέρου (1/2) των μελών του οικείου συμβουλίου.
2. Κατά παρέκκλιση της παρ. 3 του άρθρου 36 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007, Α’ 143), με απόφαση του οικείου δημάρχου είναι δυνατόν να: α) καθιερώνονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή πενθήμερης εργασίας κατά υπηρεσία, κλάδο και αριθμό υπαλλήλων, χρόνο ή περιοχή, εφόσον επιβάλλονται λόγω της ανάγκης αδιάλειπτης λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών για την εφαρμογή των μέτρων αποφυγής διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, β) καθορίζεται η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας για ορισμένες υπηρεσίες, κλάδους ή ορισμένο αριθμό υπαλλήλων από την Τρίτη μέχρι και το Σάββατο ή από την Τετάρτη έως και την Κυριακή, εφόσον τούτο επιβάλλεται για τον ίδιο ως άνω λόγο, καθιερουμένων ως μη εργάσιμων ημερών της Δευτέρας ή της Τρίτης, αντίστοιχα.
Οι αποφάσεις της παρούσας αρχίζουν να ισχύουν από της υπογραφής τους και εφαρμόζονται για όσο διάστημα είναι σε ισχύ μέτρα πρόληψης και αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως όχι πέραν της 31ης Μαΐου 2020.
3. α) Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του εικοστού τέταρτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 64), η φράση «με τη διαδικασία της απευθείας διαπραγμάτευσης» αντικαθίσταται από τη φράση «με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, κατά την περ. (γ) της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 (Α’ 147),» .
β) Στην παρ. 10 του τριακοστού έβδομου άρθρου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η φράση «με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων,» διαγράφεται.
4. α) Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 156 του ν. 4600/2019 (Α΄ 43) προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Οι εν λόγω Σύνδεσμοι είναι καθολικοί διάδοχοι των προγραμμάτων και δράσεων που εκτελούνταν από τα οικεία νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησής τους και υπεισέρχονται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτά.».
β) Η ισχύς της περ. (α) ανατρέχει στην έναρξη ισχύος του ν. 4600/2019.
5. α) Σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας για την κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) δύνανται να αιτούνται οικονομική ενίσχυση από τους μετόχους ΟΤΑ α’ βαθμού, με ταυτόχρονη εκχώρηση μέρους των μελλοντικών τους εσόδων, έως την πλήρωση του ποσού της ενίσχυσης. Η οικονομική ενίσχυση των ΔΕΥΑ κατά την παρούσα, δεν λογίζεται ως επιχορήγηση. Οι δήμοι δύνανται, κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματός τους, να επιχορηγούνται εκτάκτως από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) έναντι δικαιουμένων επιχορηγήσεων, κατά το μέρος που αδυνατούν να ανταποκριθούν στο αίτημα ενίσχυσης. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε δεκαοκτώ (18) ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις των ΚΑΠ. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος είναι εκτελεστές από την έκδοσή τους, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν. 3852/2010 (Α’ 87).
β. Σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας κάλυψης λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών ανταποδοτικού χαρακτήρα από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, οι δήμοι με απόφαση της οικονομικής επιτροπής, υποχρεούνται να αναμορφώνουν το προϋπολογισμό τους με μεταφορά πάσης φύσεως ανειδίκευτων πιστώσεων, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του εικοστού τέταρτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 64) εφαρμόζονται αναλόγως. Οι δήμοι δύνανται, κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματός τους, να επιχορηγούνται εκτάκτως από τους ΚΑΠ έναντι δικαιούμενων επιχορηγήσεων, κατά το μέρος που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες για την αναμόρφωση πιστώσεις. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε δεκαοκτώ (18) ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις των ΚΑΠ. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος είναι εκτελεστές από την έκδοσή τους, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν. 3852/2010.
6. Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού που απασχολείται στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης και στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, οι οποίες λήγουν έως την 31η Μαΐου 2020, δύνανται να παρατείνονται έως τέσσερις (4) μήνες από τη λήξη τους.
7. Με απόφαση του οικείου δημάρχου και ειδικώς για το χρονικό διάστημα από τις 23 Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, ο προβλεπόμενος από το άρθρο 20 του ν. 4354/2015 (Α’ 176) αριθμός ωρών της απογευματινής υπερωριακής απασχόλησης, καθώς και των ωρών της υπερωριακής απασχόλησης με αποζημίωση κατά τις νυχτερινές ώρες ή κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες του ένστολου προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας μπορεί να προσαυξάνεται έως τριάντα τοις εκατό (30%), για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών ελέγχων για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Άρθρο τεσσαρακοστό τέταρτο
Αντικατάσταση άρθρου 69 ν. 4509/2017
Το άρθρο 69 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) αντικαθίσταται, ως εξής :
«Άρθρο 69
1. Το Υπουργείο Εσωτερικών καταρτίζει ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα (εφεξής «Πρόγραμμα»), με σκοπό την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών, την εκπόνηση μελετών και την κατασκευή έργων ιδίως στους τομείς της βασικής υποδομής, της ψηφιακής σύγκλισης, της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και προστασίας της δημόσιας υγείας, και ειδικότερα την άρση των οικονομικών επιπτώσεων από τη διασπορά του κορωνοϊού COVID-19, καθώς και για την εκτέλεση δράσεων και πρωτοβουλιών κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.
2. α) Για τους σκοπούς αυτούς, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, οι Σύνδεσμοι Δήμων και τα νομικά πρόσωπα των ΟΤΑ δύνανται να συνομολογούν δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η εξυπηρέτηση των δανείων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη κάθε είδους εξόδων και λοιπών δαπανών συνομολόγησης και εξόφλησής τους γίνονται σε λογαριασμό που συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών.
β) Για την άμεση χρηματοδότηση των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού σε περιπτώσεις έκτακτων και επειγουσών συνθηκών και προς κάλυψη αναγκών προμήθειας αγαθών και υπηρεσιών και υλοποίησης έργων που καλύπτονται από τους σκοπούς του Προγράμματος, το Υπουργείο Εσωτερικών δύναται να συνομολογεί απευθείας δάνειο με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η εξυπηρέτηση του δανείου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη κάθε είδους εξόδων και λοιπών δαπανών συνομολόγησης και εξόφλησής του γίνονται σε λογαριασμό που συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών.
3. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών εξειδικεύονται οι σκοποί της παρ. 1 σε άξονες προτεραιότητας και καθορίζονται τα κριτήρια ένταξης των δικαιούχων φορέων, η διαδικασία υποβολής των αιτημάτων ένταξης και αξιολόγησης αυτών, η διαδικασία υποβολής αιτημάτων της έκτακτης χρηματοδότησης, ο έλεγχος της πορείας εκτέλεσης των έργων, οι όροι και τα δικαιολογητικά χορήγησης και ο τρόπος απόδοσης του προϊόντος των δανείων, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την αποπληρωμή των δανείων των περ. α΄ και β΄ της παρ. 2 από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ο φορέας διαχείρισης του προγράμματος, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα
Με όμοια απόφαση είναι δυνατή η διεύρυνση των σκοπών της παρ. 1, υπό την προϋπόθεση ότι οι νέοι άξονες είναι εντός των στόχων της αναπτυξιακής πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών. Με προσκλήσεις του Υπουργού Εσωτερικών καλούνται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν αιτήματα ένταξης.
β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών καθορίζεται η διαδικασία χρηματοδότησης της περ. β΄ της παρ. 2. Η χρηματοδότηση γίνεται με απόφαση χρηματοδότησης που εκδίδεται από τον Υπουργό Εσωτερικών με μόνη την υποβολή τεκμηριωμένου αιτήματος από τον δικαιούχο, χωρίς προηγούμενη έκδοση Πρόσκλησης, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης έκτακτης ανάγκης που ανάγεται σε θέματα πολιτικής προστασίας ή θέματα προστασίας της δημόσιας υγείας ή εκτέλεσης δράσεων κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Με την ίδια απόφαση ορίζονται το χρονικό διάστημα υποβολής των αιτημάτων και το ύψος των συνολικών πιστώσεων που μπορούν να διατεθούν για την έκτακτη ανάγκη που διαπιστώνεται με αυτήν.
4. Η ένταξη προμηθειών, μελετών και έργων στο Πρόγραμμα πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης. Η Επιτροπή Αξιολόγησης συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και αποτελείται από πέντε (5) μέλη, έναν (1) υπάλληλο της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών (ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ), δύο (2) μηχανικούς της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και δύο (2) εμπειρογνώμονες στη διαχείριση και εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων, με ισάριθμους αναπληρωτές τους. Με την απόφαση ορίζεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής και κάθε άλλη συναφής λεπτομέρεια για τη λειτουργία της. Χρέη εισηγητή και γραμματειακής υποστήριξης της Επιτροπής ανατίθενται σε υπαλλήλους της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ.
5. Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια ή έχουν τεχνική επάρκεια αλλά καλούνται να υλοποιήσουν μελέτες και έργα, για τις ανάγκες των οποίων δεν έχουν το απαιτούμενο τεχνικό προσωπικό, υποχρεούνται προ της υποβολής αιτήματος να έχουν αναθέσει την τεχνική τους υπηρεσία σε άλλον φορέα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 4412/2016 (Α’ 147). Στο αίτημα ένταξης αναφέρεται υποχρεωτικά η τεχνική υπηρεσία που θα αναλάβει την υλοποίηση του έργου, άλλως το αίτημα δεν εξετάζεται. Οι προγραμματικές συμβάσεις της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 4412/2016 δύναται να χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα. Ως νομικά πρόσωπα για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος, νοούνται τα νομικά πρόσωπα πάσης φύσεως, στα οποία οι ΟΤΑ κατέχουν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου.
6. Για τη συνομολόγηση των δανείων του παρόντος δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87) και του π.δ. 169/2013 (Α΄ 272). 7. Για την παρακολούθηση της ορθής εκτέλεσης του Προγράμματος συγκροτείται, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, τριμελής Επιτροπή Παρακολούθησης, η οποία αποτελείται από έναν (1) υπάλληλο της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών, έναν (1) μηχανικό της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και έναν (1) εμπειρογνώμονα στην εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων, με ισάριθμους αναπληρωτές τους. Με την απόφαση ορίζεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ως και κάθε άλλη συναφής λεπτομέρεια για τη λειτουργία και την εκπλήρωση της αποστολής της. Χρέη γραμματειακής υποστήριξης της Επιτροπής ανατίθενται σε υπαλλήλους της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ. Για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις των Επιτροπών Αξιολόγησης και Παρακολούθησης δεν καταβάλλεται κανενός είδους αποζημίωση στα μέλη τους, πλην εξόδων εκτός έδρας μετακίνησης, όπου απαιτείται.
Άρθρο τεσσαρακοστό πέμπτο
Ρυθμίσεις για την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών
1. Η παρ. 9 του άρθρου 53 του ν. 4314/2014 (Α’ 265) αντικαθίσταται, ως εξής:
«9. Στο Υπουργείο Εσωτερικών συστήνεται Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής, η οποία υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών, και εφεξής αναφέρεται ως ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ, με σκοπό:
α) την εισήγηση προς τον Υπουργό Εσωτερικών του κεντρικού σχεδιασμού και του προγραμματισμού των αναπτυξιακών πολιτικών του Υπουργείου Εσωτερικών.
β) την υποστήριξη των αρμόδιων Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και των λοιπών εποπτευόμενων φορέων, σε σχέση με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ), καθώς και την υποστήριξη των ίδιων φορέων κατά την εκτέλεση των ειδικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή συγχρηματοδοτούμενους πόρους,
γ) την άσκηση των αρμοδιοτήτων του άρθρου 17 του παρόντος και του άρθρου 213 του ν.4635/2019 (Α’ 167).
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών, η ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση μέρους Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, πλέον της περ. γ΄. Με την απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 69 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) μπορεί να ανατίθεται στην ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ η διαχείριση των ειδικών προγραμμάτων αναπτυξιακών δανείων του Υπουργείου Εσωτερικών ή η υποστήριξη του αρμόδιου φορέα διαχείρισης των προγραμμάτων αυτών.».
2. Η παρ. 7 του άρθρου 49 του ν. 4647/2019 (Α’ 204) καταργείται
ΜΕΡΟΣ Η: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Άρθρο πεντηκοστό
Κάλυψη αναγκών στέγασης λόγω απαγόρευσης λειτουργίας των φοιτητικών εστιών
Για όσο χρονικό διάστημα ισχύει το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας των εστιών των Α.Ε.Ι. σε εφαρμογή της περ. (στ) του πρώτου άρθρου της από 25.2.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 42) για τον περιορισμό της διασποράς κορωνοϊού COVID-19, το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ) δύναται να συνάπτει δημόσιες συμβάσεις με τουριστικό κατάλυμα της παρ. 4 της υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 20035/22.3.2020 (Β΄ 987) κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Εσωτερικών για τη στέγαση των δικαιούχων που ορίζονται στην περ. (στ) της ίδιας παραγράφου, μέσω της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής εθνικής διάταξης περί δημοσίων συμβάσεων για την παροχή υπηρεσιών στέγασης.
[…….]
ΜΕΡΟΣ Θ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
[…….]
Άρθρο πεντηκοστό πέμπτο
Κατεπείγουσες ρυθμίσεις ενεργειακού τομέα
1. Εταιρείες ή επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής, μεταφοράς, εφοδιασμού και διάθεσης υγρών και αερίων καυσίμων, καθώς και παραγωγής, διανομής, μεταφοράς και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου δύνανται να προμηθεύονται υλικά και ανταλλακτικά, τα οποία είναι απαραίτητα για την αδιάλειπτη λειτουργία των κρίσιμων εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού τους, κατά παρέκκλιση των έκτακτων περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, από επιχειρήσεις ή εμπορικά καταστήματα που εμπίπτουν στις ισχύουσες περιοριστικές διατάξεις περί αναστολής λειτουργίας. Η επιχείρηση ή το εμπορικό κατάστημα που θα εξυπηρετήσει την κατ’ εξαίρεση αυτή προμήθεια θα λειτουργήσει αποκλειστικά και μόνο κατόπιν έγγραφης ειδοποίησης της εταιρείας του πρώτου εδαφίου, αποκλειστικά με σκοπό την παράδοση των ζητούμενων υλικών ή ανταλλακτικών, για χρονικό διάστημα και με προσωπικό που είναι απολύτως αναγκαία για την ολοκλήρωση της διαδικασίας παράδοσης, τηρουμένων όλων των αναγκαίων μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας.
2. α) Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 48 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179) προστίθεται περ. (θ) ως εξής:
«(θ) να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα χρήσης εφαρμογών τηλεπικοινωνιακού δικτύου, του διαδικτύου ή και άλλων κατάλληλων μέσων:
(θα) κατά την υποβολή προσφοράς από τους Προμηθευτές για την παροχή υπηρεσίας Προμήθειας,
(θβ) για τη σύναψη και τροποποίηση σύμβασης Προμήθειας,
(θγ) για τη διάθεση οποιουδήποτε τυποποιημένου υλικού που καταρτίζει ο Προμηθευτής, της σύμβασης Προμήθειας, καθώς και των εγγράφων που τη συνοδεύουν. Το υλικό αυτό δύναται να παρέχεται και σε έντυπη μορφή, εφόσον ζητηθεί.
(θδ) για ζητήματα χρεώσεων που αφορούν στις σχετικές υπηρεσίες, (θε) για την αποστολή των λογαριασμών κατανάλωσης και
(θστ) για την εξόφληση των λογαριασμών κατανάλωσης, εμπρόθεσμη ή μη.»
β) Οι διατάξεις της παρούσας καταλαμβάνουν και τις συμβάσεις Προμήθειας που είναι σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος της.
γ) Από την έναρξη ισχύος της παρούσας παύουν να ισχύουν διατάξεις νόμου ή κανονιστικών πράξεων που ρυθμίζουν αντίθετα τα θέματα που ρυθμίζονται με την παρούσα.
3. α) Παρατείνονται κατά έξι (6) μήνες:
αα) H διάρκεια ισχύος των αδειών εγκατάστασης και των οριστικών προσφορών σύνδεσης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ, οι οποίες λήγουν μέχρι την 30η Ιουνίου 2020.
αβ) Οι προθεσμίες για τη θέση σε δοκιμαστική λειτουργία των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που έχουν επιλεγεί κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας ή επιλέγονται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 (Α΄ 149), με υποχρέωση θέσης αυτών σε λειτουργία (κανονική ή δοκιμαστική) μέχρι την 30η Ιουνίου 2020.
β) Παρατείνονται κατά τέσσερις (4) μήνες:
βα) H διάρκεια ισχύος των αδειών εγκατάστασης και των οριστικών προσφορών σύνδεσης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ οι οποίες λήγουν από την 1η Ιουλίου μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020.
ββ) Οι προθεσμίες για τη θέση σε δοκιμαστική λειτουργία των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που έχουν επιλεγεί κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας ή επιλέγονται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας του άρθρου 7 του ν. 4414/2016, με υποχρέωση θέσης αυτών σε λειτουργία, κανονική ή δοκιμαστική, από την 1η Ιουλίου μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020.
βγ) Η ημερομηνία εφαρμογής (1.1.2021) των Τιμών Αναφοράς που ορίζονται με την υπ’ αρ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/25511/882/20.03.2019 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 1021), καθώς και ειδικά για το παρόν έτος η ημερομηνία εφαρμογής (1.1.2021) των Τιμών Αναφοράς της απόφασης του τελευταίου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016.
βδ) Η προθεσμία θέσης σε λειτουργία, δοκιμαστικής ή κανονικής, των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ των περ. (α) και (β) της παρ. 12 του άρθρου 3 του ν. 4414/2016, που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της ίδιας παραγράφου.
γ. Παρατείνεται κατά δύο (2) μήνες η προθεσμία για την αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ των άρθρων 3 και 4 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129), και για την υποβολή στον αρμόδιο Διαχειριστή της σχετικής εγγυητικής επιστολής σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. 3 της υποπαρ. Ι.1 του ν. 4152/2013 (Α΄ 107), το πέρας της οποίας εμπίπτει στο χρονικό διάστημα που ορίζεται από την έναρξη ισχύος της παρούσας μέχρι την 30η Ιουνίου 2020.
[…….]
ΜΕΡΟΣ ΙΑ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
[…….]
Άρθρο εξηκοστό δεύτερο
Κατεπείγουσες ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ελάχιστης θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης νησιωτικών περιοχών
1. Για χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος της παρούσας και έως τις 30 Απριλίου 2020, εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, προς τον σκοπό της διασφάλισης της ελάχιστης θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης των νησιών, δύναται, με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης της εθνικής νομοθεσίας, να συνάπτονται συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας διάρκειας έως τις 30 Απριλίου 2020 για την αποκλειστική εξυπηρέτηση συγκεκριμένου δρομολογίου ή δρομολογίων. 2. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ορίζονται η διαδικασία, τα κριτήρια ανάθεσης, τα δικαιολογητικά, τα ζητήματα έναρξης επιλεξιμότητας, τα μισθώματα, η διαδικασία εκκαθάρισης και κάθε άλλο αναγκαίο ζήτημα για την εφαρμογή της παρ. 1. Η περίοδος εφαρμογής της παρ. 1 δύναται να παρατείνεται για χρονικό διάστημα έως και έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19.
3. Η χρηματοδότηση των συμβάσεων της παρ. 1, δύναται να πραγματοποιείται μέσω εθνικών ή/και ενωσιακών χρηματοδοτικών πόρων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται οι δικαιούχοι της ανωτέρω χρηματοδότησης, το ύψος, οι όροι και προϋποθέσεις χορήγησής της, καθώς και τυχόν παρατάσεις ισχύος αυτής.
Άρθρο εξηκοστό πέμπτο
Παροχή εξ αποστάσεως ναυτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης από τις Δημόσιες Σχολές Εμπορικού Ναυτικού
1. Η ναυτική επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και επιμόρφωση δύναται να υλοποιείται από το σύνολο των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού, με εξ αποστάσεως διδασκαλία, με τη μορφή της ασύγχρονης ή/και της σύγχρονης τηλεκπαίδευσης και τηλεκατάρτισης.
2. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται οι ειδικοί όροι, οι προϋποθέσεις, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο μέτρο για τη διασφάλιση του επιπέδου των σπουδών που υλοποιούνται εξ αποστάσεως. Με όμοια απόφαση προβλέπονται τροποποιήσεις στον Εσωτερικό Κανονισμό και στον Κανονισμό Σπουδών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού που κρίνονται απαραίτητες για την ολοκλήρωση του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, καθώς και στους Κανονισμούς των λοιπών Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού.
3. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται να αποδέχεται κάθε δωρεά κινητών πραγμάτων και υπηρεσιών από τρίτους, φυσικά και νομικά πρόσωπα, για τη διευκόλυνση της εκπαιδευτικής διαδικασίας της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και για τη γενικότερη εύρυθμη λειτουργία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του συνόλου των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού, καθώς και των λοιπών φορέων και υπηρεσιών που υπάγονται ή εποπτεύονται από αυτό. Η αποδοχή των ανωτέρω δωρεών διενεργείται αμελλητί από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αρκεί δε και μόνη η δήλωσή του περί αποδοχής τους ως προς τα δωριζόμενα κινητά πράγματα και τις υπηρεσίες προς τον δωρητή τους. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής τα δωριζόμενα κινητά πράγματα και υπηρεσίες μπορούν να κατανέμονται και να διατίθενται, προς χρήση ή ανάλωση, σε κάθε Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού, καθώς και στους λοιπούς φορείς και υπηρεσίες, που υπάγονται ή εποπτεύονται από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
4. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID19, η έλλειψη του οποίου διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, για την επίτευξη της εξ αποστάσεως διδασκαλίας, της εξ αποστάσεως παροχής εργασίας του προσωπικού του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού και της εξ αποστάσεως εξυπηρέτησης των πολιτών, των σπουδαστών και των ναυτικών, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση, κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής εθνικής διάταξης περί δημοσίων συμβάσεων για την: α) προμήθεια φορητών ή σταθερών υπολογιστών, σχετικών ηλεκτρονικών συσκευών και λογισμικών, β) παροχή υπηρεσιών υποστήριξης, επικοινωνίας και ενημέρωσης με κάθε μέσο των πολιτών, του εκπαιδευτικού προσωπικού και των υπαλλήλων, καθώς και προμήθεια του αναγκαίου υλικού, και γ) παροχή υπηρεσιών για την εγκατάσταση και λειτουργία τους σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και τηλεργασίας εκπαιδευομένων και εκπαιδευτικού προσωπικού των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού.»
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ
«Κύρωση της από 30.3.2020 Π.Ν.Π. “ Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις ” (A΄ 75)»
Προς τη Βουλή των Ελλήνων
Επί του άρθρου 1
Με το άρθρο 1 του παρόντος σχεδίου νόμου κυρώνεται νομοθετικά, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 44 παρ. 1 του Συντάγματος, σε συνδυασμό προς τις παρ. 1 και 5 του άρθρου 5, το άρθρο 9Α, το άρθρο 16, την παρ. 3 του άρθρου 18, την παρ. 3 του άρθρου 21, τις παρ. 1 και 5 του άρθρου 22, την παρ. 1 του άρθρου 24, την παρ. 4 του άρθρου 25, την παρ. 4 του άρθρου 101, την παρ. 5 του άρθρου 102 και τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 106 του Συντάγματος, η από 30.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» (Α΄ 75). Η ως άνω Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου εκδόθηκε συνεπεία της εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, προκειμένου να αμβλυνθούν οι συνέπειές της στην ελληνική οικονομία και αγορά εργασίας, να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία της αγοράς για την προμήθεια ειδών πρώτης ανάγκης, να ενισχυθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να αντιμετωπισθούν περαιτέρω κατεπείγοντα ζητήματα που ανακύπτουν κατά το χρονικό διάστημα επέλευσης των συνεπειών της ανωτέρω πανδημίας και απαιτούν άμεση αντιμετώπιση, σε εναρμόνιση και προς τη συνταγματική υποχρέωση λήψης θετικών μέτρων για την προστασία των πολιτών. Με την ίδια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέφθηκε έκτακτη οικονομική ενίσχυση για το έτος 2020 του πάσης φύσεως προσωπικού των νοσοκομείων, κέντρων υγείας και άλλων δομών του Υπουργείου Υγείας, καθώς και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, λαμβανομένων υπόψη των όλως εξαιρετικών εργασιών που παρέχουν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19.
[…..]
Με την παρ. 1 του δέκατου πέμπτου άρθρου διευρύνεται ο κατάλογος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής, εισαγωγής, εμπορίας, πώλησης, μεσιτείας, διακίνησης και διανομής φαρμακευτικών προϊόντων και μέσων ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής στην ελληνική επικράτεια και υποβάλλουν στην αρμόδια αρχή, εντός προθεσμίας δύο ημερών από την έναρξη ισχύος της υπό κύρωση Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου στοιχεία αποθεμάτων τους. Έτσι, οι εν λόγω επιχειρήσεις οφείλουν να υποβάλουν επιπλέον στοιχεία αποθεμάτων: (α) για αιθυλική αλκοόλη, είτε προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών παρασκευασμάτων, είτε διατίθεται εμφιαλωμένη στην λιανική πώληση με αλκοολικό τίτλο 95% και (β) τεστ για την ανίχνευση λοίμωξης του κορωνοϊού COVID-19. Η λειτουργία του κόμβου δήλωσης των αποθεμάτων για τα προϊόντα που αναφέρονται στην εν λόγω διάταξη, βοήθησε τις αρχές να γνωρίζουν τις ποσότητες που υπάρχουν στην χώρα. Ήδη, με προηγούμενο νομοθέτημα ορίστηκε ότι, οι επιχειρήσεις της παρ. 1 υποβάλλουν στις αρχές τα εξής στοιχεία: α) την ποσότητα των αποθεμάτων (σε τεμάχια για τις χειρουργικές μάσκες και τα αντισηπτικά μαντηλάκια και σε λίτρα για τα αντισηπτικά διαλύματα), β) την τοποθεσία αποθήκευσης των αποθεμάτων και, ιδίως, τη διεύθυνση και τον ταχυδρομικό κώδικα, γ) τα στοιχεία επικοινωνίας της επιχείρησης και, ιδίως, την επωνυμία και τον διακριτικό τίτλο, την έδρα, τον αριθμό τηλεφώνου, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και τα ειδικότερα στοιχεία επικοινωνίας του νόμιμου εκπροσώπου της. Με την παρ. 2 διευκρινίζεται ότι οι ανωτέρω δηλώσεις υποβάλλονται εντός προθεσμίας τριών (3) ημερών από την αρχική και κάθε επόμενη δήλωση, με εξαίρεση τα σούπερ μάρκετ, που υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις με τις οποίες αναφέρουν τις διαθέσιμες ποσότητες της ημέρας καθημερινά, το αργότερο μέχρι την έναρξη λειτουργίας τους. Περαιτέρω, με την παρ. 3 δίνεται η δυνατότητα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, προκειμένου να υποστηρίζει τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων στο έργο της, να αιτείται και να λαμβάνει και αυτή τα στοιχεία του μητρώου που ορίζονται στις παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου. Στην παρ. 4 δίνεται μία περαιτέρω δυνατότητα στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, να μπορεί, κατά παρέκκλιση των κείμενων εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων, να συνάπτει συμβάσεις με αντικείμενο την ενίσχυση ψηφιακών εργαλείων και μέσων επικοινωνίας του εποπτεύοντος Υπουργείου με τους καταναλωτές, ώστε να υλοποιηθούν το συντομότερο ψηφιακά εργαλεία τόσο για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς όσο και για την πληροφόρηση των καταναλωτών. Στην παρ. 5 θεσπίζεται εξουσιοδοτική διάταξη, ώστε με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες εξέλιξης της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, να μπορεί να επανακαθορίζεται τόσο η ανώτατη ποσότητα τεμαχίων ανά πελάτη όσο και τα είδη των προϊόντων (απολύμανσης, αιθυλικής αλκοόλης και αντισηπτικά), τα οποία πάσης φύσεως επιχειρήσεις λιανικής πώλησης προϊόντων δύνανται να διαθέτουν προς τους καταναλωτές).
[……]
Με το εικοστό έκτο άρθρο επεκτείνεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων προμηθειών και παροχής υπηρεσιών μέχρι του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000€) ευρώ ανά σύμβαση, με απευθείας ανάθεση, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα και κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), εκτός από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (e-E.Φ.Κ.Α), τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) για τις συγκεκριμένες προμήθειες και υπηρεσίες που ορίζονται στο άρθρο 14 της από 20.03.2020 ΠΝΠ «Κατεπείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς και της δημόσιας διοίκησης» (Α’ 68). Ενόψει της τρέχουσας συγκυρίας και δεδομένου ότι ο e-E.Φ.Κ.Α, ο ΟΑΕΔ και ο ΟΠΕΚΑ προσφέρουν υπηρεσίες σε ευάλωτες και ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, κρίνεται αναγκαίο να δύνανται να επεκτείνουν άμεσα υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα ή να δημιουργούν και να εγκαθιστούν ηλεκτρονικές εφαρμογές ή να δημιουργούν νέες πλατφόρμες για την εξυπηρέτηση εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων, ευάλωτων και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Προσέτι, χρήζει αναφοράς ότι η εξυπηρέτηση των πλέον ευάλωτων και ευπαθών ομάδων, είτε μέσω πληροφοριακού συστήματος είτε μέσω εφαρμογών και πλατφορμών γίνεται μέσω του ΟΠΕΚΑ, ο οποίος είναι ο αρμόδιος φορέας για τη χορήγηση όλων των επιδομάτων του κράτους. Έτσι, στην παρούσα εξαιρετική περίσταση καθίσταται επιβεβλημένη η ανάπτυξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την εξ αποστάσεως εξυπηρέτηση των συμπολιτών μας για τα εξής επιδόματα:
1. Επίδομα στεγαστικής συνδρομής ανασφάλιστων υπερηλίκων,
2. Επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων,
3. Επίδομα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών.
[..….]
Με το τριακοστό τέταρτο άρθρο και αποκλειστικά για το οριζόμενο σε αυτήν χρονικό διάστημα αντιμετώπισης της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 διευρύνεται ο σκοπός του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.), ώστε αυτό να δύναται να υλοποιεί, δεδομένης της υλικοτεχνικής του επάρκειας σε εξοπλισμό και τεχνολογικά μέσα, διαγνωστικές εξετάσεις σε περίπτωση νόσου ασθενούς από κορωνοϊό COVID-19. Στις λοιπές παραγράφους ρυθμίζονται παρεπόμενα ζητήματα αναφορικά με τη δυνατότητα διενέργειας εκ μέρους του Ε.ΚΕ.Α. των αναγκαίων προμηθειών υλικών και αντιδραστηρίων, πρόσληψης προσωπικού και έκτακτης επιχορήγησής του για την υλοποίηση των ανωτέρω.
[……]
Με το τεσσαρακοστό άρθρο εισάγονται κατεπείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την επιτάχυνση των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων για έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.), των οποίων η έναρξη εκτέλεσης είναι απολύτως αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και για την εξ αποστάσεως παροχή υπηρεσιών δημοσίων φορέων σε πολίτες και επιχειρήσεις. Ειδικότερα, ορίζεται η διαδικασία που ακολουθείται μετά την έκδοση της απόφασης κατακύρωσης ή ανάθεσης, καθώς επιταχύνεται η υπογραφή της σύμβασης μετά την απόφαση κατακύρωσης ή ανάθεσης. Συγκεκριμένα, ο ανάδοχος υποχρεούται να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, έντυπη ή ηλεκτρονική, στην οποία να αναφέρει ότι δεν συντρέχει νόμιμο κώλυμα συμμετοχής του, ότι πληροί όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής και ότι θα προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά εντός προθεσμίας τριάντα ημερών από τη σύναψη της σύμβασης. Η ως άνω προθεσμία παρατείνεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής λόγω κωλύματος υποβολής της αίτησης έκδοσης των απαιτούμενων δικαιολογητικών ή αδυναμίας έκδοσης αυτών λόγω της αναστολής λειτουργίας των αντίστοιχων αρμόδιων υπηρεσιών, ενώ η μη εμπρόθεσμη υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή ανάθεσης συνιστά λόγο έκπτωσης του αναδόχου από τη σύμβαση, απόσβεσης κάθε δικαιώματος του αναδόχου που απορρέει από αυτή και επιβολής των προβλεπόμενων στον νόμο κυρώσεων.
[…..]
Με το τεσσαρακοστό τρίτο άρθρο εισάγονται απαραίτητες ρυθμίσεις για τη συνέχιση της εύρυθμης λειτουργίας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά τη διάρκεια της λήψης μέτρων για την αποτροπή διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19. Ειδικότερα, με την παρ. 1 ορίζεται ότι έως 31.5.2020, η δια περιφοράς σύγκληση των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων είναι δυνατή με τη συμμετοχή του ενός δευτέρου (1/2) των μελών του οικείου συμβουλίου, αντί των δύο τρίτων που ισχύει σήμερα, σε μία προσπάθεια άμεσης και ταχείας σύγκλησης των συλλογικών αυτών οργάνων, προκειμένου να καθίσταται ευχερής η λήψη αποφάσεων. Με την παρ. 2 ορίζεται ότι με απόφαση Δημάρχου είναι δυνατόν να καθιερώνονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή πενθήμερης εργασίας κατά υπηρεσία, κλάδο και αριθμό υπαλλήλων, χρόνο ή περιοχή, εφόσον επιβάλλεται λόγω της ανάγκης αδιάλειπτης λειτουργίας των δημοτικών Υπηρεσιών για την εφαρμογή των μέτρων αποφυγής διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, και να καθορίζεται η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας για ορισμένες υπηρεσίες, κλάδουε ή αριθμό υπαλλήλων από την Τρίτη μέχρι και το Σάββατο ή από την Τετάρτη έως και την Κυριακή, εφόσον τούτο επιβάλλεται για τον ίδιο ως άνω λόγο, καθιερουμένων ως μη εργάσιμων ημερών της Δευτέρας ή της Τρίτης, αντίστοιχα. Οι αποφάσεις των περιπτώσεων αυτών αρχίζουν να ισχύουν από της υπογραφής τους και εφαρμόζονται για όσο διάστημα είναι σε ισχύ μέτρα πρόληψης και αποφυγής της διάδοσης κατά του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως όχι πέραν της 31ης.5.2020.
Με την παρ. 3 επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις στις από 14.3.2020 και 20.3.2020 Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου προς άρση ερμηνευτικών δυσχερειών που ενδέχεται να ανακύψουν κατά την εφαρμογή των διατάξεων.
Με την παρ. 4 ορίζεται ότι οι Σύνδεσμοι που δημιουργήθηκαν αυτοδίκαια στους νέους δήμους του ν. 4600/2019 (Α’ 43) είναι καθολικοί διάδοχοι των προγραμμάτων και δράσεων που εκτελούνταν από τα νομικά πρόσωπα που καταργήθηκαν, ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησής τους και υπεισέρχονται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτά, με ισχύ που ανατρέχει στην έναρξη ισχύος του ν. 4600/2019. Η διάταξη κρίνεται επιβεβλημένη για την απρόσκοπτη συνέχιση της εκτέλεσης των προγραμμάτων.
Με την παρ. 5 διασφαλίζεται η λειτουργία των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και η λειτουργία των υπηρεσιών ανταποδοτικού χαρακτήρα των ΟΤΑ. Ειδικότερα, ορίζεται ότι σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας για την κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών από 01.3.2020 έως 30.6.2020, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης δύνανται να αιτούνται οικονομική ενίσχυση από τους μετόχους ΟΤΑ α’ βαθμού, με ταυτόχρονη εκχώρηση μέρους των μελλοντικών τους εσόδων, έως της πλήρωσης του ποσού της ενίσχυσης. Η οικονομική ενίσχυση των ΔΕΥΑ κατά την παράγραφο αυτή, δεν λογίζεται επιχορήγηση. Εφόσον οι δήμοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στο αίτημα ενίσχυσης, υποβάλλουν προς το Υπουργείο Εσωτερικών αιτιολογημένο αίτημα έκτακτης επιχορήγησης από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) ως έναντι δικαιουμένων επιχορηγήσεων. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε δεκαοκτώ ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις των ΚΑΠ. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού είναι εκτελεστές από την έκδοσή τους, χωρίς να απαιτείται η ειδική πράξη έγκρισης της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Ομοίως, σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας κάλυψης λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών ανταποδοτικού χαρακτήρα από 01.3.2020 έως 30.6.2020, οι Δήμοι, με απόφαση της οικονομικής επιτροπής, υποχρεούνται να αναμορφώνουν το προϋπολογισμό τους με μεταφορά πάσης φύσεως μη εξειδικευμένων πιστώσεων, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών. Οι διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου εικοστού τετάρτου της από 14.3.2020 ΠΝΠ (Α’ 64), η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4682/2020 (Α΄ 76), ως προς τη διαδικασία αναμόρφωσης του Προϋπολογισμού, εφαρμόζονται αναλόγως. Περαιτέρω, οι Δήμοι δύνανται, κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματός τους, να επιχορηγούνται εκτάκτως από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) με έναντι δικαιουμένων επιχορηγήσεων, κατά το μέρος που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες για την αναμόρφωση πιστώσεις. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε δεκαοκτώ ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις των ΚΑΠ. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού είναι εκτελεστές από την έκδοσή τους, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν. 3852/2010 (Α’ 87).
Με την παρ. 6 λόγω της έκτακτης ανάγκης που δημιούργησε η λήψη μέτρων για την αποτροπή της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, οι συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού που απασχολείται στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης και στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, οι οποίες λήγουν έως 31.5.2020, δύνανται να παρατείνονται έως τέσσερις μήνες από τη λήξη τους.
Τέλος, με την παρ. 7 ορίζεται ότι με απόφαση Δημάρχου και ειδικώς για το από 23.3.2020 έως 30.6.2020 χρονικό διάστημα, ο προβλεπόμενος από το άρθρο 20 του ν. 4354/2015 (Α’ 176) αριθμός ωρών της απογευματινής υπερωριακής απασχόλησης, καθώς και των ωρών της υπερωριακής απασχόλησης με αποζημίωση κατά τις νυχτερινές ώρες ή κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες του ένστολου προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας μπορεί να προσαυξάνεται έως τριάντα τοις εκατό (30%), για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών ελέγχων για την προστασία της δημόσιας υγείας και συγκεκριμένα για την κάλυψη των αναγκών που ανέκυψαν από την ανάθεση στη Δημοτική Αστυνομία της αρμοδιότητας ελέγχου του μέτρου του περιορισμού της κυκλοφορίας των πολιτών (ΚΥΑ Δ1α/Γ.Π οικ 20036/Β’ 986).
Με το τεσσαρακοστό τέταρτο άρθρο σκοπείται η αντικατάσταση του άρθρου 69 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) σχετικά με το ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, Συνδέσμων Δήμων και των νομικών προσώπων των ΟΤΑ. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις διευρύνονται οι σκοποί των ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων των ΟΤΑ, των Συνδέσμων τους και του συνόλου των νομικών τους προσώπων και, πέραν των έργων βασικής υποδομής, εισάγονται για πρώτη φορά καινοτόμοι άξονες, οι οποίοι απηχούν την κρατούσα κοινωνικοοικονομική συγκυρία. Νέους σκοπούς αποτελούν η προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών, η εκπόνηση μελετών και η κατασκευή έργων, ιδίως στους τομείς της βασικής υποδομής, της ψηφιακής σύγκλισης, της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας, προστασίας της δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.
Προκειμένου να εκτελεστούν οι σκοποί του προγράμματος, εισάγονται δύο χρηματοδοτικά εργαλεία: α) η συνομολόγηση δανείων μεταξύ του δικαιούχου ΟΤΑ, Συνδέσμου ή νομικού προσώπου με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, κατόπιν απόφασης ένταξης και β) η άμεση χρηματοδότηση του δικαιούχου σε έκτακτες και κατεπείγουσες περιπτώσεις από το Υπουργείο Εσωτερικών, κατόπιν απόφασης επιχορήγησης. Για τη δεύτερη περίπτωση, το Υπουργείο Εσωτερικών συνάπτει δάνειο με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών εξειδικεύονται οι σκοποί του προγράμματος σε άξονες προτεραιότητας και καθορίζονται τα κριτήρια ένταξης των δικαιούχων φορέων, η διαδικασία υποβολής των αιτημάτων ένταξης και αξιολόγησης αυτών, η διαδικασία υποβολής αιτημάτων της έκτακτης χρηματοδότησης, ο έλεγχος της πορείας εκτέλεσης των έργων, οι όροι και τα δικαιολογητικά χορήγησης και ο τρόπος απόδοσης του προϊόντος των δανείων, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την αποπληρωμή των δανείων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ο φορέας διαχείρισης του προγράμματος, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. Περαιτέρω, με όμοια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία της έκτακτης χρηματοδότησης. Η χρηματοδότηση γίνεται με απόφαση χρηματοδότησης, με μόνη την υποβολή τεκμηριωμένου αιτήματος από τον δικαιούχο, χωρίς προηγούμενη έκδοση Πρόσκλησης, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης έκτακτης ανάγκης που ανάγεται σε θέματα πολιτικής προστασίας ή προστασίας της δημόσιας υγείας ή σε εκτέλεση δράσεων κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Με την ίδια απόφαση ορίζονται το χρονικό διάστημα υποβολής των αιτημάτων και το ύψος των συνολικών πιστώσεων που μπορούν να διατεθούν για την έκτακτη ανάγκη που διαπιστώνεται με αυτήν.
Για την ένταξη των πράξεων στο πρόγραμμα και για την παρακολούθηση της ορθής εκτέλεσής του συγκροτούνται επιτροπές αξιολόγησης και παρακολούθησης, οι οποίες εγγυώνται την αναγκαιότητα των προς ένταξη έργων και την πρόοδο υλοποίησης τους.
[…..]
Με το πεντηκοστό άρθρο ορίζεται ότι κατόπιν της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), κατ’ εφαρμογή της περ. στ΄ του άρθρου πρώτου της από 25.2.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης κορωνοϊού» (Α’ 42), απαγορεύτηκε προσωρινά με την με υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 20021/21-03-2020 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 956) και η διαμονή των φοιτητών και λοιπών δικαιούχων στις εστίες των Α.Ε.Ι. προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19. Πλην όμως υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες διαμενόντων στις εστίες των Α.Ε.Ι, οι οποίοι αποδεδειγμένα δεν έχουν κατοικία ή άλλο χώρο προσωρινής διαμονής, όπου να δύνανται να μεταβούν για όσο χρονικό διάστημα ισχύει το εν λόγω μέτρο (π.χ. φοιτητές ορφανοί από τους δύο γονείς, αλλοδαποί φοιτητές). Για τον λόγο αυτό απαιτείται το κράτος να μεριμνήσει για τη στέγαση των ως άνω εξαιρετικών περιπτώσεων σε τουριστικά καταλύματα της παρ. 4 της με αριθμ.Δ1α/ΓΠ.οικ. 20035/22.3.2020 κοινής υπουργικής απόφασης (Α΄987). Το Ι.ΝΕ.ΔΙ.Β.Μ., ως αρμόδιος φορέας για την κάλυψη των σχετικών δαπανών στέγασης των φοιτητών και λοιπών προσώπων, λόγωτου επείγοντος χαρακτήρα του ως άνω προβλήματος, αλλά και της ανάγκης περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, δύναται να συνάψει δημόσια σύμβαση με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την παροχή υπηρεσιών στέγασης των ως άνω εξαιρετικών περιπτώσεων κατά παρέκκλιση κάθε άλλης εθνικής διάταξης περί δημοσίων συμβάσεων.
[….]
Με το εξηκοστό δεύτερο άρθρο επιδιώκεται η απρόσκοπτη σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική χώρα και μεταξύ τους, μέσω της εξασφάλισης της βιωσιμότητας του κλάδου της ακτοπλοΐας που πλήττεται σημαντικά λόγω της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19 και των μέτρων που ελήφθησαν σχετικά με την απαγόρευση μεταφοράς επιβατών με πλοία προς τα νησιά της χώρας. Για τον λόγο αυτό, προκρίνεται η μέχρι την 30η.4.2020 θεσμοθέτηση ενός ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης των επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου, μέσω της ενεργοποίησης διαδικασίας εκτάκτων αναθέσεων συμβάσεων δημόσιας υπηρεσίας για συγκεκριμένο δρομολόγιο ή δρομολόγια στο κύριο και τοπικό ακτοπλοϊκό δίκτυο. Λόγω του επείγοντος της κατάστασης και της προσωρινότητας του μέτρου, προβλέπεται ότι η υπόψη διαδικασία θα διενεργείται κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης της εθνικής νομοθεσίας, ενώ δύναται να παραταθεί για χρονικό διάστημα έως και έξι μηνών από την δημοσίευση της υπό κύρωση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου.
[….]
Με το εξηκοστό πέμπτο άρθρο θεσμοθετείται ένα πλαίσιο για την παροχή εξ αποστάσεως επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης από το σύνολο των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού. Με τον τρόπο αυτό το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ανταποκρίνεται έγκαιρα και αποτελεσματικά στα προβλήματα που προέκυψαν από την αναστολή λειτουργίας των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) και των υπολοίπων Δημοσίων Σχολών Κατάρτισης και Μετεκπαίδευσης εξαιτίας του κορωνοϊού COVID-19. Με την εισαγωγή της ρύθμισης, αποτρέπεται η επαπειλούμενη απώλεια του τρέχοντος διδακτικού εξαμήνου για τους σπουδαστές και σπουδάστριες των ΑΕΝ, λόγω του μεγάλου αριθμού των μη πραγματοποιηθεισών διδακτικών ωρών, όπως καθορίζονται από τα ωρολόγια και αναλυτικά προγράμματα, ενώ παράλληλα εξασφαλίζονται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ομαλή εκτέλεση της πρακτικής άσκησης επί πλοίου για τους σπουδαστές και σπουδάστριες που με την συνέχιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα θεμελιώσουν το σχετικό δικαίωμα. Επιπλέον, η προτεινόμενη διάταξη παρέχει τη δυνατότητα στις Σχολές μετεκπαίδευσης και κατάρτισης εμπορικού ναυτικού να υλοποιήσουν προγραμματισμένα τμήματα ειδικής εκπαίδευσης και κύκλους θεωρητικής κατάρτισης που απευθύνονται σε ναυτικούς όλων των κατηγοριών και αξιωματικούς εμπορικού ναυτικού, αναγκαία προϋπόθεση για την πιστοποίηση των γνώσεων και των ικανοτήτων τους και τη συνέχιση της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης STCW 1978, όπως έχει τροποποιηθεί. Τέλος, η παρούσα διάταξη καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία με τη μορφή της ασύγχρονης ή και σύγχρονης τηλεκπαίδευσης και τηλεκατάρτισης με κατάλληλες ηλεκτρονικές μεθόδους - συστήματα, υλικοτεχνικό εξοπλισμό που είναι απαραίτητος για την διασφάλιση υψηλού επιπέδου σπουδών και υπηρεσίες που θα καταστήσουν ομαλή την λειτουργία των δομών ναυτικής εκπαίδευσης και την εξυπηρέτηση των ναυτικών και του κοινού από τις υπηρεσίες του Φορέα.
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011: «2. Η Αρχή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: […..] γ) Γνωμοδοτεί για τη νομιμότητα κάθε διάταξης σχεδίου νόμου ή κανονιστικής πράξης που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και συμμετέχει στις οικείες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Τα αρμόδια όργανα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη της Αρχής. Ειδικότερα: αα) Η Αρχή γνωμοδοτεί επί των διατάξεων σχεδίων νόμων που αφορούν στις δημόσιες συμβάσεις πριν από την κατάθεση τους στη Βουλή. Αν ο αρμόδιος Υπουργός διαφωνεί με τη γνώμη της Αρχής, η Αρχή δύναται να συγκαλεί συσκέψεις, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της και εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων με σκοπό την ανταλλαγή και σύγκλιση των απόψεων. Στις εν λόγω συσκέψεις η Αρχή και κάθε συναρμόδιος Υπουργός μπορούν να ζητούν τη συμμετοχή ανεξάρτητων τρίτων, ειδικών σε θέματα δημοσίων συμβάσεων. Οι συσκέψεις αυτές πραγματοποιούνται σε διάστημα δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση της πρόσκλησης της Αρχής στους συμμετέχοντες. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει τη συνέχιση της διαδικασίας ψήφισης του σχεδίου νόμου. Αν δεν αρθεί η διαφωνία μεταξύ του αρμόδιου Υπουργού και της Αρχής, στη γνώμη της Αρχής προσαρτάται έκθεση του Υπουργού στην οποία περιλαμβάνεται και ειδική αιτιολόγηση κάθε απόκλισης από το περιεχόμενο της γνώμης. Τα εν λόγω έγγραφα συνοδεύουν τα σχέδια νόμων κατά την κατάθεση τους στη Βουλή και αναρτώνται με επιμέλεια της Αρχής στην ιστοσελίδα της. Σε περίπτωση απόκλισης του σχεδίου νόμου από τη γνώμη της Αρχής, η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δύναται να καλεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, σε ακρόαση τον Πρόεδρο της Αρχής. […..] Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου.».
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 35 παρ. 7 του Οργανισμού και Κανονισμού Λειτουργίας της Αρχής ως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 53 του Ν. 4605/2019 (Α΄52/1- 4-2019) «7. Στην περίπτωση που η Αρχή, κατά την ενάσκηση της γνωμοδοτικής της αρμοδιότητας, κρίνει ότι διατάξεις σχεδίου νόμου, προεδρικού διατάγματος, άλλης κανονιστικής πράξης ή κανονισμοί λειτουργίας εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 2 του άρθρου 2 περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση αα), ββ), γγ), αλλά δεν της έχουν κοινοποιηθεί, δύναται και αυτεπαγγέλτως να ασκήσει την κατά περίπτωση γνωμοδοτική της αρμοδιότητα, ακόμα και αν η σχετική διάταξη, πράξη ή κανονισμός έχει ήδη δημοσιευτεί για αυτεπάγγελτη έκδοση γνώμης (αρ. 53 ν. 4605/2019)» .
Δεδομένου ότι στην κυρωθείσα κατά τα άνω Π.Ν.Π. περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που άπτονται ζητημάτων δημοσίων συμβάσεων, (ως παρατίθενται υπό I), συντρέχει αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή γνώμης.
ΙΙΙ. Συναφείς διατάξεις
1. Σύνταγμα
Άρθρο 44 παρ. 1. : «1. Σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Οι πράξεις αυτές υποβάλλονται στη Βουλή για κύρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 72 παράγραφος 1, μέσα σε σαράντα ημέρες από την έκδοσή τους ή μέσα σε σαράντα ημέρες από τη σύγκληση της Βουλής σε σύνοδο. Αν δεν υποβληθούν στη Βουλή μέσα στις προαναφερόμενες προθεσμίες ή αν δεν εγκριθούν από αυτή μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή τους, παύουν να ισχύουν στο εξής».
2. Το σύνολο των διατάξεων του ν. 4412/2016 «Δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» και, ειδικότερα:
- Το άρθρο 2 «Ορισμοί (άρθρο 2 και άρθρο 33 παρ. 1 εδάφιο β΄ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και άρθρο 2 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ)»
«1. Για τους σκοπούς του παρόντος εφαρμόζονται οι ακόλουθοι ορισμοί:
[...] 31) ως «απευθείας ανάθεση» νοείται η διαδικασία ανάθεσης χωρίς εκ των προτέρων δημοσιότητα, στο πλαίσιο της οποίας οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς αναθέτουν στον οικονομικό φορέα της επιλογής τους, κατόπιν έρευνας αγοράς και διαβούλευσης με έναν ή περισσότερους οικονομικούς φορείς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 118 και 328.»
- Το άρθρο 5 «Κατώτατα όρια (άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2170)»
Ως κατώτατα όρια, σε συνάρτηση προς την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, ορίζονται τα ακόλουθα:
α) 5.225.000 ευρώ για τις δημόσιες συμβάσεις έργων,
β) 135.000 ευρώ για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Αν οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών ανατίθενται από τις αναθέτουσες αρχές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, το εν λόγω κατώτατο όριο ισχύει μόνο για τις συμβάσεις που αφορούν τα οριζόμενα στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄ προϊόντα,
γ) 209.000 ευρώ για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Το κατώτατο όριο αυτό εφαρμόζεται επίσης στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, όταν οι συμβάσεις αυτές αφορούν προϊόντα που δεν εμπίπτουν στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄,
δ) 750.000 ευρώ για δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που αφορούν κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄. Τα κατώτατα όρια που καθορίζονται στις ως άνω περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ ισχύουν, εφόσον δεν έχουν αναθεωρηθεί, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Οδηγίας 2014/ 24/ΕΕ.»
σε συνδυασμό με το Παράρτημα I του ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α ν.4412/16
- Το άρθρο 6 «Μέθοδοι υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (άρθρο 5 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)»
«1. Ο υπολογισμός της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης βασίζεται στο συνολικό πληρωτέο ποσό, χωρίς ΦΠΑ, όπως εκτιμάται από την αναθέτουσα αρχή, συμπεριλαμβανομένου κάθε τυχόν δικαιώματος προαιρέσεως ή τυχόν παρατάσεων της σύμβασης, όπως ορίζουν ρητά τα έγγραφα της σύμβασης. Αν η αναθέτουσα αρχή προβλέπει απονομή βραβείων ή καταβολή χρηματικών ποσών για τους υποψήφιους ή προσφέροντες, λαμβάνει υπόψη της τα ποσά αυτά κατά τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης.
2. Όταν αναθέτουσα αρχή αποτελείται από χωριστές επιχειρησιακές μονάδες λαμβάνεται υπόψη η συνολική εκτιμώμενη αξία για όλες τις χωριστές επιχειρησιακές μονάδες. Κατά παρέκκλιση του πρώτου εδαφίου, όταν μία χωριστή επιχειρησιακή μονάδα είναι ανεξαρτήτως υπεύθυνη για τις διαδικασίες σύναψης των συμβάσεων της ίδιας ή ορισμένων κατηγοριών αυτών, η αξία των συμβάσεων μπορεί να υπολογίζεται στο επίπεδο της συγκεκριμένης μονάδας.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παρούσας παραγράφου. Με διαπιστωτική πράξη του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργού ή του Διοικητή ή του Προέδρου για τις Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές ορίζονται οι ανεξάρτητες επιχειρησιακές μονάδες των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που πληρούν τα κριτήρια, τους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος άρθρου.
3. Η επιλογή της χρησιμοποιουμένης μεθόδου για τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης δεν γίνεται με σκοπό την αποφυγή της εφαρμογής οποιασδήποτε διάταξης του παρόντος νόμου. Η σύμβαση δεν κατατέμνεται κατά τρόπο ώστε να αποφεύγεται η εφαρμογή οποιασδήποτε διάταξης του παρόντος νόμου, εκτός αν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους.
4. Η εκτιμωμένη αξία ισχύει τη στιγμή της αποστολής της προκήρυξης διαγωνισμού ή , στις περιπτώσεις όπου δεν προβλέπεται προκήρυξη διαγωνισμού, τη στιγμή που η αναθέτουσα αρχή εκκινεί τη διαδικασία σύναψης σύμβασης, για παράδειγμα ερχόμενη σε επαφή με οικονομικούς φορείς για τους σκοπούς της σύναψης της σύμβασης, όπου ενδείκνυται κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα στο άρθρο 61. [….]
8. Όταν προτεινόμενο έργο ή προτεινόμενη παροχή υπηρεσιών μπορεί να οδηγήσει σε ανάθεση συμβάσεων υπό τη μορφή χωριστών τμημάτων, λαμβάνεται υπόψη η συνολική εκτιμώμενη αξία όλων αυτών των τμημάτων. Όταν η συνολική αξία των τμημάτων ισούται ή υπερβαίνει το κατώτατο όριο που προβλέπεται στο άρθρο 5, το παρόν Βιβλίο (άρθρα 3 έως 221) εφαρμόζεται στην ανάθεση κάθε τμήματος.
9. Όταν ένα σχέδιο αγοράς για την απόκτηση ομοιογενών αγαθών μπορεί να οδηγήσει σε ανάθεση συμβάσεων υπό τη μορφή χωριστών τμημάτων, λαμβάνεται υπόψη κατά την εφαρμογή του άρθρου 5 περιπτώσεις β΄ και γ΄ η συνολική εκτιμώμενη αξία όλων αυτών των τμημάτων. Όταν η συνολική αξία των τμημάτων ισούται ή υπερβαίνει το κατώτατο όριο που προβλέπεται στο άρθρο 5, το παρόν Βιβλίο εφαρμόζεται στην ανάθεση κάθε τμήματος.
10. Κατά παρέκκλιση από τα προβλεπόμενα στις παραγράφους 8 και 9, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αναθέτουν συμβάσεις για μεμονωμένα τμήματα κατά τις διατάξεις του παρόντος Βιβλίου, λαμβάνοντας υπόψη την εκτιμώμενη αξία μόνο του τμήματος, εφόσον αυτή, χωρίς ΦΠΑ, είναι μικρότερη από 80.000 ευρώ για προμήθειες ή υπηρεσίες ή από 1.000.000 ευρώ για έργα. Πάντως, η συνολική αξία των τμημάτων που ανατίθενται με αυτόν τον τρόπο, δεν υπερβαίνει το 20 % της συνολικής αξίας όλων των τμημάτων στις οποίες έχει διαιρεθεί το προτεινόμενο έργο, η προτεινόμενη απόκτηση ομοιογενών αγαθών ή η προτεινόμενη παροχή υπηρεσιών.
[ ………..]
3. Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/1828 της Επιτροπής της 30ής Οκτωβρίου 2019 για την τροποποίηση της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα κατώτατα όρια για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών, υπηρεσιών και έργων και για διαγωνισμούς μελετών και ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/1829 της Επιτροπής της 30ής Οκτωβρίου 2019 για την τροποποίηση της οδηγίας 2014/25/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα κατώτατα όρια για τις συμβάσεις προμηθειών, υπηρεσιών και έργων, και τους διαγωνισμούς μελετών
4. Το άρθρο τρίτο «Ζητήματα δημοσίων συμβάσεων Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων» της από 14.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 64/14.03.2020) «Κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης της ανάγκης περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19», η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4682/2020 (Α’ 76), το οποίο έχει ως εξής :
«Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, μπορούν, κατά παρέκκλιση των κείμενων εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων, να διενεργούνται διαδικασίες προμηθειών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης του ν. 4412/2016 (Α' 147), από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σχετικά με:
α) Την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή, αναλώσιμα, έκτακτο προσωπικό και υπηρεσίες υποστήριξης του τηλεφωνικού κέντρου της γραμμής 1520 (Γραμμή Καταναλωτή),
β) την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή και αναλώσιμα των κλιμακίων των υπηρεσιών με αρμοδιότητες ελέγχου που υπάγονται στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.»
5. Το άρθρο δέκατο τέταρτο «Δημόσιες συμβάσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων» της από 20.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ A' 68/20.03.2020) «Κατεπείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς και της δημόσιας διοίκησης.», η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4683/2020, το οποίο έχει ως εξής :
«Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται, για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας, να συνάπτει συμβάσεις προμηθειών και παροχής υπηρεσιών μέχρι του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ ανά σύμβαση, με απευθείας ανάθεση, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα και κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 4412/2016 (Α' 147), για την επέκταση υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων, τη δημιουργία και εγκατάσταση ηλεκτρονικών εφαρμογών και νέων εντύπων στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», τη δημιουργία νέων πλατφορμών για ενίσχυση εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων, ευάλωτων και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, με διασφάλιση της διαλειτουργικότητας αυτών με τα πληροφοριακά συστήματα των ΑΑΔΕ, e-ΕΦΚΑ, ΟΑΕΔ και ΟΠΕΚΑ, την προμήθεια εφαρμογών και υπηρεσιών για την ασφαλή διαχείριση της πληροφορίας και τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων, την εγκατάσταση συστημάτων και εφαρμογών ροών πληροφορίας, καθώς και τη διαχείρισή τους, τη δημιουργία portal για την υγεία και ασφάλεια και για την ενημέρωση εν γένει των εργαζομένων και εργοδοτών στο πλαίσιο εφαρμογής των νέων μέτρων, τη δημιουργία πενταψήφιου αριθμού για τη σχετική πληροφόρηση εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων, την προμήθεια εξοπλισμού για την υποστήριξη των διαχειριστών υπάλληλων των νέων εφαρμογών και την ενίσχυση του ΣΕΠΕ στον τομέα ελέγχου της υγείας και ασφάλειας στους χώρους εργασίας.»
6. Το άρθρο 69 «Επενδυτικά δάνεια Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α` και Β` βαθμού, Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και Συνδέσμων Ο.Τ.Α.» του ν. 4509/2017 «Μέτρα θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και άλλες διατάξεις.»
«1. Στο πλαίσιο υλοποίησης Προγράμματος Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων από το Υπουργείο Εσωτερικών με σκοπό την προμήθεια αγαθών και την κατασκευή έργων στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας, αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), αγροτικής οδοποιίας και ανέγερσης ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων, καθώς και για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και προστασίας της δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής συνοχής, οι Ο.Τ.Α. α` και β` βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα δύνανται να συνομολογούν επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Η εξυπηρέτηση των δανείων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη κάθε είδους εξόδου και λοιπών δαπανών συνομολόγησης και εξόφλησής τους γίνεται σε λογαριασμό που συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών. (Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο τριακοστό έβδομο παρ. 11 της από 20.3.2020 Π.Ν.Π., ΦΕΚ Α 68/20.3.2020.)
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών καθορίζονται τα κριτήρια ένταξης των δικαιούχων φορέων στο Πρόγραμμα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων και αξιολόγησης αυτών, ο έλεγχος της πορείας εκτέλεσης των έργων, οι όροι και τα δικαιολογητικά χορήγησης και ο τρόπος απόδοσης του προϊόντος των δανείων, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την αποπληρωμή των δανείων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. Με όμοια απόφαση δύναται να τροποποιείται ο σκοπός του προγράμματος.
3. Η ένταξη στο Πρόγραμμα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών μετά από υποβολή σχετικού αιτήματος του φορέα. Στην περίπτωση των Ο.Τ.Α. Α` και Β` βαθμού η απόφαση για την υποβολή αιτήματος ένταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Στην περίπτωση φορέων που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια και εφόσον αναφέρεται στο αίτημα ένταξής τους, η απόφαση ένταξης δύναται να προβλέπει ότι η διεξαγωγή της διαδικασίας σύναψης, η εποπτεία και η επίβλεψη της σχετικής δημόσιας σύμβασης διενεργούνται από την τεχνική υπηρεσία άλλης αναθέτουσας αρχής ή αναθέτοντος φορέα.
4. Για τη συνομολόγηση των δανείων του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010 (Α`87) και του π.δ. 169/2013 (Α’ 272).»
7. Άρθρο τεσσαρακοστό πρώτο «Έλεγχος νομιμότητας των συμβάσεων για τη διασφάλιση της ελάχιστης θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης νησιωτικών περιοχών» της από 01.05.2020 Π.Ν.Π. «Περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα.»
«Κατ' εξαίρεση των προβλεπομένων στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013 (Α' 52), οι συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας που συνάπτονται για την εκτέλεση δρομολογίων, σύμφωνα με το εξηκοστό δεύτερο άρθρο της από 30.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α' 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α' 86), υπόκεινται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013. Αν ο έλεγχος αποβεί αρνητικός και η σύμβαση θεωρηθεί μη συναφθείσα, εφαρμόζεται το τρίτο εδάφιο της παρ. 9 του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001 (Α' 145).»
8. Η παρ. 8 του άρθρου 35 «Έλεγχος Δημοσίων Συμβάσεων» του ν. 4129/2013 «Κύρωση του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο», σύμφωνα με την οποία :
«8. Κατ` εξαίρεση των προβλεπομένων στις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου, οι συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας για την εκτέλεση δρομολογίων στις θαλάσσιες ενδομεταφορές, οι οποίες καταρτίζονται με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου ογδόου του ν. 2932/2001 (Α` 145), που προστέθηκαν με το άρθρο 27 του ν. 3511/2006 (Α` 258), μπορούν να συναφθούν και χωρίς να έχει υποβληθεί προηγουμένως στο Ελεγκτικό Συνέδριο, για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας τους, σχέδιο σύμβασης με το σχετικό φάκελο ή και πριν την ολοκλήρωση του παραπάνω ελέγχου. Στις περιπτώσεις αυτές, η συναφθείσα σύμβαση και ο σχετικός φάκελος υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο εντός προθεσμίας δεκαπέντε εργάσιμων ημερών από την υπογραφή της. Εάν η σύμβαση και ο σχετικός φάκελος δεν υποβληθούν εντός της ανωτέρω προθεσμίας ή εάν ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποβεί αρνητικός, η σύμβαση θεωρείται ως μηδέποτε συναφθείσα.»
9. Το άρθρο 8 «Συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας» του ν. 2932/2001 Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές - Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής - Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις.», σύμφωνα με το οποίο :
«[….] 5. Σε περίπτωση κατά την οποία παρότι τηρήθηκε η διαδικασία των προηγούμενων παραγράφων, δεν έχουν υποβληθεί προτάσεις ή οι προτάσεις που υποβλήθηκαν δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της πρόσκλησης της παραγράφου 3 και δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου τέταρτου, που να ικανοποιούν τις ανάγκες της δρομολογιακής γραμμής ή γραμμών στις οποίες αφορά η πρόσκληση, προκηρύσσεται, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.), μειοδοτικός διαγωνισμός για τη σύναψη σύμβασης ή συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας διάρκειας έως δώδεκα (12) έτη, έναντι μισθώματος. [….]
9. Για το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού (αρχικού ή και επαναληπτικών) και την υπογραφή του εγγράφου της σχετικής σύμβασης, ο Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ή εξουσιοδοτημένο από αυτόν όργανο μπορεί, για την εξυπηρέτηση των συγκοινωνιακών αναγκών, να αναθέτει απευθείας με την υπογραφή σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, χωρίς την τήρηση διαγωνιστικής διαδικασίας και κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη, τη διενέργεια δρομολογίων σε πλοιοκτήτη πλοίου που πληροί τις προβλεπόμενες από τον νόμο προϋποθέσεις, έναντι μισθώματος.
Στην περίπτωση αυτή, ο έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο ενεργείται κατά τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου έκτου του ν. 3755/2009 (Α` 52). Αν ο έλεγχος αποβεί αρνητικός και η σύμβαση θεωρηθεί μη συναφθείσα, καταβάλλεται στον ανάδοχο το μίσθωμα που αντιστοιχεί στα δρομολόγια που είχε ήδη εκτελέσει κατά το χρονικό διάστημα μέχρι τη γνωστοποίηση στο Υπουργείο της πράξης του Κλιμακίου ή της απόφασης του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά περίπτωση, ως εάν η σύμβαση είχε συναφθεί μέχρι τότε εγκύρως, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις. [….]
ΙV. Επί της σκοπιμότητας, της νομιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων
Την 30.03.2020 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Α’ 75) η ήδη κυρωθείσα με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86) Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» λόγω της εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης αφ’ ενός «λήψης περαιτέρω μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, προκειμένου να αμβλυνθούν οι συνέπειές της στην ελληνική οικονομία και αγορά εργασίας, να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία της αγοράς για την προμήθεια ειδών πρώτης ανάγκης, να ενισχυθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να αντιμετωπισθούν περαιτέρω κατεπείγοντα ζητήματα που ανακύπτουν κατά το χρονικό διάστημα επέλευσης των συνεπειών της ανωτέρω πανδημίας και απαιτούν άμεση αντιμετώπιση, σε εναρμόνιση και προς τη συνταγματική υποχρέωση λήψης θετικών μέτρων για την προστασία των πολιτών» και αφ’ ετέρου της εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης «έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης για το έτος 2020 του πάσης φύσεως προσωπικού των νοσοκομείων, κέντρων υγείας και άλλων δομών του Υπουργείου Υγείας, καθώς και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, λαμβανομένων υπόψη των όλως εξαιρετικών εργασιών που παρέχουν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19».
Σημειώνεται ότι έως σήμερα έχουν κυρωθεί: α) με τον ν. 4681/2020 (Α’ 74): η από 10.2.2020 Π.Ν.Π. «Κατεπείγουσες ρυθμίσεις επίταξης ακινήτων για την αποφυγή διακινδύνευσης της δημόσιας τάξης και υγείας» (Α' 28) και η από 02.3.2020 Π.Ν.Π. «Αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου» (Α' 45) και άλλες διατάξεις», β) με τον ν. 4682/2020 (Α’ 76): η από 25.2.2020 Π.Ν.Π. «Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης κορωνοϊού» (Α΄ 42), η από 11.3.2020 Π.Ν.Π. «Κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19 και της ανάγκης περιορισμού της διάδοσής του» (A΄ 55) και η από 14.3.2020 Π.Ν.Π. «Κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης της ανάγκης περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19» (Α΄ 64), επί του οποίου εξεδόθη η υπ’αριθμ. Α10/2020 Γνώμη της Αρχής, γ) με τον ν. 4683/2020 (Α’ 83) η από 20.3.2020 Π.Ν.Π. Κατεπείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς και της δημόσιας διοίκησης» (Α’ 68) και άλλες διατάξεις, επί του οποίου εξεδόθη η υπ’ αριθμ. Α14/2020 Γνώμη της Αρχής. Επιπλέον, έχει εκδοθεί και η υπ’ αριθμ. Α16/2020 Γνώμη της Αρχή επί των συναφών με τις ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων διατάξεων της από 13.04.2020 Π.Ν.Π. «Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» (A΄ 84).
Οι περιλαμβανόμενες στην κυρωθείσα κατά τα ανωτέρω με τον ν. 4684/2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέψεις που άπτονται δημοσίων συμβάσεων, αφορούν:
α) Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, β) Εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, γ) Το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α), δ) Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ε) τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στ) Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και, ζ) το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Ειδικότερα, επί εκάστης των σχετικών διατάξεων:
1. Με την παρ. 4 του άρθρου δέκατου πέμπτου, τροποποιείται η περ. (α) του τρίτου άρθρου της από 14.03.2020 Π.Ν.Π. (ήδη κυρωθείσας με τον ν. 4682/2020). Ειδικότερα, διευρύνεται η παρεχόμενη με την ως άνω ΠΝΠ δυνατότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων να διενεργεί διαδικασίες προμηθειών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης του ν. 4412/2016 (άρθρο 118) κατά παρέκκλιση των κείμενων εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων, πέραν των ήδη προβλεπομένων για «Την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή, αναλώσιμα, έκτακτο προσωπικό και υπηρεσίες υποστήριξης του τηλεφωνικού κέντρου της γραμμής 1520 (Γραμμή Καταναλωτή),» και για «κάθε αναγκαία ενίσχυση ψηφιακών εργαλείων και μέσων επικοινωνίας του εποπτεύοντος Υπουργείου με τους καταναλωτές».
Ειδικότερα, στο άρθρο τρίτο της από 14.03.2020 ΠΝΠ, προβλέφθηκε η δυνατότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για το χρονικό διάστημα που εξακολουθεί να υφίσταται κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και πάντως για χρονικό διάστημα έως έξι μηνών από την έναρξη ισχύος της, να διενεργεί διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για : α) Την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή, αναλώσιμα, έκτακτο προσωπικό και υπηρεσίες υποστήριξης του τηλεφωνικού κέντρου της γραμμής 1520 (Γραμμή Καταναλωτή) και β) την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή και αναλώσιμα των κλιμακίων των υπηρεσιών με αρμοδιότητες ελέγχου που υπάγονται στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων», προκειμένου «να συνάπτει συμβάσεις με αντικείμενο την ενίσχυση ψηφιακών εργαλείων και μέσων επικοινωνίας του εποπτεύοντος Υπουργείου με τους καταναλωτές, ώστε να υλοποιηθούν το συντομότερο ψηφιακά εργαλεία τόσο για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς όσο και για την πληροφόρηση των καταναλωτών.»
Αναλυτικές παρατηρήσεις επί του ως άνω άρθρου τρίτου της από 14.03.2020 Π.Ν.Π. περιλαμβάνονται στην υπ’ αριθμ. Α10/2020 Γνώμη της Αρχής, η οποία βρίσκεται ανηρτημένη στην επίσημη ιστοσελίδα της (ΑΔΑ : 9Υ92ΟΞΤΒ-ΦΡΗ).
2. Με το άρθρο εικοστό έκτο της κυρωθείσας κατά τα άνω Π.Ν.Π. επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του άρθρου δεκάτου τετάρτου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), ήδη κυρωθείσας με τον ν. 4683/2020, με το οποίο παρασχέθηκε στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων η δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις προμηθειών και παροχής υπηρεσιών μέχρι του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ ανά σύμβαση, με απευθείας ανάθεση, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα και κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 4412/2016 (Α' 147) «για την επέκταση υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων, τη δημιουργία και εγκατάσταση ηλεκτρονικών εφαρμογών και νέων εντύπων στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», τη δημιουργία νέων πλατφορμών για ενίσχυση εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων, ευάλωτων και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, με διασφάλιση της διαλειτουργικότητας αυτών με τα πληροφοριακά συστήματα των ΑΑΔΕ, e- ΕΦΚΑ, ΟΑΕΔ και ΟΠΕΚΑ, την προμήθεια εφαρμογών και υπηρεσιών για την ασφαλή διαχείριση της πληροφορίας και τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων, την εγκατάσταση συστημάτων και εφαρμογών ροών πληροφορίας, καθώς και τη διαχείρισή τους, τη δημιουργία portal για την υγεία και ασφάλεια και για την ενημέρωση εν γένει των εργαζομένων και εργοδοτών στο πλαίσιο εφαρμογής των νέων μέτρων, τη δημιουργία πενταψήφιου αριθμού για τη σχετική πληροφόρηση εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων, την προμήθεια εξοπλισμού για την υποστήριξη των διαχειριστών υπάλληλων των νέων εφαρμογών και την ενίσχυση του ΣΕΠΕ στον τομέα ελέγχου της υγείας και ασφάλειας στους χώρους εργασίας» (βλ. σχετ. άρθρο δέκατο τέταρτο ν. 4683/2020 (Α’ 83)).
Με την εξεταζόμενη ρύθμιση, προστίθενται στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω άρθρου οι κάτωθι εποπτευόμενοι από το ως άνω Υπουργείο φορείς: Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων (e-E.Φ.Κ.Α), Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ)∙ ο δε χρόνος ισχύς της για τους εν λόγω φορείς ορίζεται σε τρεις μήνες από την έναρξη ισχύος της προκείμενης από 30.03.2020 Π.Ν.Π.
Αναλυτικές παρατηρήσεις επί του άρθρου δεκάτου τετάρτου της από 20.03.2020 Π.Ν.Π. περιλαμβάνονται στην υπ’ αριθμ. Α14/2020 Γνώμη της Αρχής, η οποία βρίσκεται ανηρτημένη στην επίσημη ιστοσελίδα της (ΑΔΑ : ΩΞΤΨΟΞΤΒ-ΩΥΨ).
3. Με το άρθρο τριακοστό τέταρτο (παρ. 1 και 2) προστίθεται στους σκοπούς του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.), για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της (30.03.2020) και η διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων για τη διάγνωση ασθενών νοσούντων από κορωνοϊό COVID-19. Για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού, το Ε.ΚΕ.Α. δύναται να προβαίνει σε σύναψη συμβάσεων με απευθείας ανάθεση, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, για την προμήθεια υλικού και αντιδραστηρίων για τη διενέργεια εξετάσεων για τον κορωνοϊό COVID19, απευθύνοντας πρόσκληση, η οποία αναρτάται στην ιστοσελίδα του Ε.ΚΕ.Α. για χρονικό διάστημα τριών (3) ημερών και δύναται να απευθύνεται σε κάθε επιχείρηση πώλησης και διάθεσης αντιδραστηρίων. Η σύμβαση συνάπτεται με μοναδικά κριτήρια τη χαμηλότερη προσφορά και την επίτευξη αγοράς ικανών ποσοτήτων για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών. Στην παρ. 4 ορίζεται επίσης ότι με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας ορίζεται το ποσό της έκτακτης επιχορήγησης του Ε.ΚΕ.Α. για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών για τη διενέργεια προμηθειών, την πρόσληψη προσωπικού, την αγορά υλικών και μέσων προστασίας από τον κορωνοϊό COVID-19 και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
Σημειώνεται, συναφώς, ότι με το άρθρο τρίτο της από 25.02.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία εν συνεχεία κυρώθηκε με τον ν.4682/2020, προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, ότι: «2. Για χρονικό διάστημα τεσσάρων (4) μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας και εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διάδοσης κορωνοϊού, διαδικασίες έκτακτης προμήθειας κάθε αναγκαίου υγειονομικού υλικού, πάσης φύσεως φαρμάκων, κάθε ενδεδειγμένου μέσου ατομικής ή συλλογικής προστασίας από τη διάδοση του κορωνοϊού μπορούν να διενεργούνται από οποιαδήποτε αναθέτουσα αρχή αρμοδιότητας ή εποπτείας του Υπουργείου Υγείας ή να ανατίθενται από οποιαδήποτε αναθέτουσα αρχή αρμοδιότητας ή εποπτείας του Υπουργείου Υγείας στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων. Η ΕΚΑΠΥ ή η οποιαδήποτε αναθέτουσα αρχή αρμοδιότητας ή εποπτείας του Υπουργείου Υγείας απευθύνει πρόσκληση για απευθείας αγορά υγειονομικού υλικού, ατομικών μέτρων προστασίας και φαρμάκων προς τον σκοπό της κάλυψης της ανωτέρω έκτακτης ανάγκης. Η πρόσκληση αναρτάται μέσω της ιστοσελίδας του Υπουργείου για χρονικό διάστημα τριών (3) ημερών και δύναται να απευθύνεται σε κάθε επιχείρηση πώλησης και διάθεσης υγειονομικού υλικού και φαρμάκων. Η σύμβαση συνάπτεται με μοναδικά κριτήρια τη χαμηλότερη προσφορά και την επίτευξη αγοράς ικανών ποσοτήτων για την αντιμετώπιση των έκτακτων υγειονομικών αναγκών.»
Κατά συνέπεια, η εξεταζόμενη διάταξη, πέραν της διεύρυνσης των σκοπών του Ε.ΚΕ.Α. για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, φαίνεται πως επαναλαμβάνει την ανωτέρω ρύθμιση (στο βαθμό που εμπίπτει στην έννοια του «υγειονομικού υλικού» το αντικείμενο της υπό εξέταση διάταξης, «προμήθεια υλικού και αντιδραστηρίων για τη διενέργεια εξετάσεων»), στο πεδίο εφαρμογής της οποίας υπάγεται ούτως ή άλλως το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας ως εποπτευόμενος φορέας του Υπουργείου Υγείας. (πρβλ. σχετ. Γνώμη Α10/2020 της Αρχής).
4. Με το άρθρο τεσσαρακοστό προβλέπεται η έκδοση απόφασης του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με την οποία προσδιορίζονται τα έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) η έναρξη εκτέλεσης των οποίων είναι απολύτως αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά το άρθρο 3 του ν. 3979/2011 (Α’ 138), καθώς και για την εξ αποστάσεως παροχή υπηρεσιών δημόσιων φορέων σε πολίτες και επιχειρήσεις. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι σε συνέχεια της έκδοσης απόφασης κατακύρωσης ή ανάθεσης, ο επιλεγείς ανάδοχος προσκαλείται άμεσα να υπογράψει τη σύμβαση για την εκτέλεση έργων της παρ. 1, προσκομίζοντας μόνο υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) ή ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης του άρθρου 52 του ν. 4635/2019 (Α’ 167), που προβλέπεται στο εικοστό έβδομο άρθρο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68) αντί των απαιτούμενων δικαιολογητικών κατακύρωσης ή ανάθεσης και ορίζεται ότι αυτά θα πρέπει να προσκομισθούν εντός προθεσμίας τριάντα ημερών από την υπογραφή της σύμβασης. Περαιτέρω, προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας αυτής στην περίπτωση που υφίσταται κώλυμα για την αίτηση έκδοσης των ως άνω δικαιολογητικών ή αδυναμία έκδοσής τους λόγω της αναστολής λειτουργίας των αρμοδίων υπηρεσιών, η δε μη εμπρόθεσμη υποβολή τους συνιστά λόγο έκπτωσης από τη σύμβαση.
Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω ρύθμιση, επαναλαμβάνεται στο άρθρο τεσσαρακοστό πρώτο της μεταγενέστερης, από 13.04.2020 Π.Ν.Π. (Α’ 84), καταλαμβάνοντας πλέον το σύνολο των αναθετουσών αρχών και με την επισήμανση ότι για την λήψη της σχετικής απόφασης της αναθέτουσας αρχής δεν απαιτείται προηγούμενη γνωμοδότηση του συλλογικού οργάνου αξιολόγησης των προσφορών, ενώ προβλέπεται επίσης ότι η αναθέτουσα αρχή, στην περίπτωση έκπτωσης του αναδόχου, δύναται να προσκαλέσει τον/τους επόμενο/ους, κατά σειρά, μειοδότη/ες της διαδικασίας ανάθεσης της συγκεκριμένης σύμβασης και να του/τους προτείνει να αναλάβει/ουν την υλοποίηση της σύμβασης του έκπτωτου αναδόχου, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και βάσει της προσφοράς που είχε υποβάλει ο έκπτωτος (ρητή ρήτρα υποκατάστασης), τηρώντας, κατά τα λοιπά, τη διαδικασία της ως άνω διαδικασία ως προς την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης και την προσκόμιση των απαιτούμενων αποδεικτικών μέσων του άρθρου 80 του ν. 4412/2016.
Επί της ανωτέρω ρύθμισης, η Αρχή, με την υπ’ αριθμ. Α16/2020 Γνώμη, επεσήμανε τα κάτωθι:
«Το ως άνω άρθρο θα πρέπει να συσχετισθεί και με τις λοιπές ρυθμίσεις της κείμενης νομοθεσίας [ενδεικτικά: άρθρα 103, 104, 105, περίπτωση δ) της παραγράφου 1 του άρθρου 132, 133, 160, 164, 195 του ν. 4412/2014], καθώς και των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, όπως, ενδεικτικά: i) το άρθρο εξηκοστό παρ. 1 της από 20-03-2020 Π.Ν.Π. που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα: α) αναβολής διενέργειας διαγωνισμών, οι οποίοι προφανώς είχαν προγραμματιστεί να προκηρυχθούν, β) παράτασης της ημερομηνίας υποβολής αιτήσεων συμμετοχής ή προσφορών, στις περιπτώσεις που έχει ήδη δημοσιευθεί προκήρυξη κατά την έναρξη ισχύος της από 20-03-2020 Π.Ν.Π., γ) αναστολής κάθε προθεσμίας που αφορά δημόσιες συμβάσεις, ανεξάρτητα από το στάδιο ανάθεσης ή εκτέλεσης αυτών, και δ) χορήγηση παράτασης κάθε είδους συμβατικών προθεσμιών, ii) το άρθρο ενδέκατο «Μέτρα για τη διατήρηση ευνοϊκών ρυθμίσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία», iii) το άρθρο εξηκοστό τρίτο με τίτλο «Κατεπείγουσες ρυθμίσεις θεμάτων Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» της παρούσας Π.Ν.Π. με την οποία προβλέπεται η παράταση της ισχύος της ενημερότητας πτυχίου, iv) τις ρυθμίσεις για την Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (άρθρο τριακοστό όγδοο της παρούσας Π.Ν.Π. σε συνδυασμό με τα άρθρα εικοστό τέταρτο έως κα εικοστό έβδομο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83) (Βλ. αναλυτικά Κ.Ο. 24/2020, ιδίως σελ. 16- 19).
Επισημαίνεται ότι για την ενεργοποίηση της ως άνω δυνατότητας απαιτείται πρόσκληση εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής επί διαπιστωμένης αδυναμίας ή κωλύματος προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών, λόγω αναστολής λειτουργίας των αντίστοιχων αρμόδιων υπηρεσιών ή μερικής αναστολής λειτουργίας αυτών, στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 ή για άλλο σοβαρό λόγο. Επισημαίνεται ότι ελλείψει ρητής ρύθμισης, δεν προκύπτει εάν η δυνατότητα της παρ. 1 θα λαμβάνει χώρα ανεξαρτήτως προηγούμενου αιτήματος του προσωρινού αναδόχου.
Τέλος, είναι ευνόητο ότι σε συνέχεια των ρυθμίσεων των παρ. 2–5, οι αντίστοιχοι όροι των σχετικών συμφωνητικών θα πρέπει να διαμορφωθούν αναλόγως, ώστε να περιγράφουν ρητά την ως άνω διαδικασία επαλήθευσης της μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού/πλήρωσης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, καθώς και τις συνέπειες της μη τήρησής της.»
5. Με το άρθρο τεσσαρακοστό τρίτο (παρ. 3) αντικαθίσταται η εσφαλμένη διατύπωση «με τη διαδικασία της απευθείας διαπραγμάτευσης» που περιλαμβάνεται στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου εικοστού τετάρτου «Κατεπείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών» της από 14.03.2020 Π.Ν.Π. με την ορθή «με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, κατά την περ. (γ) της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 (Α’ 147). Επίσης, διαγράφεται η φράση «με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων» από την παρ. 10 του τριακοστού εβδόμου άρθρου της από 20.03.2020 Π.Ν.Π. (Α’ 68).
Επισημαίνεται ότι στην ως άνω παρ. 10 προβλέπεται η δυνατότητα των δήμων και περιφερειών να διενεργούν έως την 31.05.2020 προμήθειες για την παροχή γευμάτων και τροφίμων για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης εθνικής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τις περ. (α) και (β) της παρ. 3 του άρθρου 10 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου.
Κατά τα διαλαμβανόμενα στην αιτιολογική σκέψη που συνοδεύει την ανωτέρω διάταξη, οι διορθώσεις αυτές κρίνονται αναγκαίες προκειμένου να αρθούν οι ερμηνευτικές δυσχέρειες που ενδέχεται να προκύψουν κατά την εφαρμογή τους.
Όπως επισημάνθηκε και στην υπ’ αριθμ. Α14/2020 Γνώμη της Αρχής (σελ. 41 επ.), η διατύπωση των περ. (α) και (β) της παρ. 3 του άρθρου 10 της από 11.3.2020 Π.Ν.Π., ήταν δυνατόν να προκαλέσει σύγχυση και ερμηνευτικά προβλήματα εφαρμογής, καθώς γίνεται ταυτόχρονη αναφορά σε διαφορετικές διαδικασίες, ήτοι τόσο σε «απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης εθνικής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων» όσο και σε «ανάθεση με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, κατά την περ. γ’ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016».
6. Με το άρθρο τεσσαρακοστό τέταρτο της κυρωθείσας κατά τα άνω Π.Ν.Π., αντικαθίσταται το άρθρο 69 «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α` και β` βαθμού, Συνδέσμων Δήμων και των νομικών προσώπων των ΟΤΑ» του ν. 4509/2017 «Μέτρα θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και άλλες διατάξεις». Σημειώνεται ότι το εν λόγω άρθρο τροποποιήθηκε αρχικά με το άρθρο τριακοστό έβδομο παρ. 11 της από 20.3.2020 Π.Ν.Π. (Α’ 68), αντικαταστάθηκε με το προκείμενο άρθρο τεσσαρακοστό τέταρτο της από 30.3.2020 Π.Ν.Π. (Α` 75) και συμπληρώθηκε περαιτέρω με το άρθρο εικοστό τρίτο της από 1.5.2020 Π.Ν.Π. (Α’ 90).
Όπως προκύπτει από τη συνοδεύουσα την εξεταζόμενη ρύθμιση αιτιολογική σκέψη, με αυτήν «διευρύνονται οι σκοποί των ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων των ΟΤΑ, των Συνδέσμων τους και του συνόλου των νομικών τους προσώπων και, πέραν των έργων βασικής υποδομής, εισάγονται για πρώτη φορά καινοτόμοι άξονες, οι οποίοι απηχούν την κρατούσα κοινωνικοοικονομική συγκυρία. Νέους σκοπούς αποτελούν η προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών, η εκπόνηση μελετών και η κατασκευή έργων, ιδίως στους τομείς της βασικής υποδομής, της ψηφιακής σύγκλισης, της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας, προστασίας της δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.»
Το ανωτέρω άρθρο περιλαμβάνει κυρίως ρυθμίσεις που αφορούν τη χρηματοδότηση, δανειοδότηση, ένταξη στο ειδικό αναπτυξιακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Εσωτερικών κλπ. Παράλληλα, προβλέπεται ότι δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια ή δεν διαθέτουν το αναγκαίο προσωπικό για την υλοποίηση συγκεκριμένων έργων, υποχρεούνται προ της υποβολής αιτήματος να έχουν «αναθέσει την τεχνική τους υπηρεσία σε άλλο φορέα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 4412/2016. Οι προγραμματικές συμβάσεις της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 4412/2016 δύνανται να χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα. Ως νομικά πρόσωπα για την εφαρμογή του παρόντος, νοούνται τα νομικά πρόσωπα πάσης φύσεως, στα οποία οι ΟΤΑ κατέχουν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου.»
Συναφώς σημειώνεται ότι το άρθρο 44 του ν. 4412/2016, ως τροποποιημένο ισχύει, προβλέπει ρητώς ότι «Οι προγραμματικές συμβάσεις του προηγούμενου εδαφίου μπορούν να εντάσσονται στα ειδικά προγράμματα ενίσχυσης του άρθρου 71 του ν. 4509/2017 (Α΄ 201) ή να χρηματοδοτούνται κατά τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87).». Περαιτέρω, η διευκρίνιση «Ως νομικά πρόσωπα για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νοούνται τα νομικά πρόσωπα πάσης φύσεως, στα οποία οι ΟΤΑ κατέχουν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου», δεν είναι σαφές σε ποια νομικά πρόσωπα αναφέρεται, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχη αναφορά στο κείμενο του άρθρου, στη δε παρ. 5 χρησιμοποιείται ο όρος «άλλος φορέας».
7. Με το πεντηκοστό άρθρο, παρέχεται η δυνατότητα στο Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.Β.Μ.), να συνάπτει δημόσιες συμβάσεις για την παροχή υπηρεσιών στέγασης με τουριστικό κατάλυμα της παρ. 4 της υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 20035/22.3.2020 (Β΄ 987) κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Εσωτερικών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης κατά παρέκκλιση της κείμενης (εθνικής) νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες στέγασης ορισμένων κατηγοριών φοιτητών, λόγω της επιβληθείσας απαγόρευσης διαμονής των φοιτητών και λοιπών δικαιούχων στις εστίες των Α.Ε.Ι., και για το χρονικό διάστημα ισχύος της άνω απαγόρευσης.
Επί της ανωτέρω ρύθμισης σημειώνεται ότι, καταρχήν, οι μισθώσεις ακινήτων εξαιρούνται των διατάξεων του ν. 4412/2016 σύμφωνα με την περ. α’ του άρθρου 10 «Ειδικές εξαιρέσεις για συμβάσεις υπηρεσιών (άρθρο 10 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)» του ως άνω νόμου. Εφόσον, όμως, δεν πρόκειται για απλή μίσθωση ακινήτου, αλλά για παροχή υπηρεσιών ξενοδοχειακών καταλυμάτων, επαναλαμβάνονται, εκ νέου, τα αναλυτικώς αναφερθέντα στις Γνώμες Α10/2020, Α14/2020 και Α16/2020 της Αρχής, καθώς και στην Κ.Ο. 24 περί της επιλογής διαδικασίας ανάθεσης και ειδικότερα, της προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση λόγω απρόβλεπτης περίστασης, η οποία, αποτελεί εξαιρετική διαδικασία, προβλεπόμενη από τον ν. 4412/2016 (άρθρα 32.2.γ και 32 Α) και, επομένως, δεν γίνεται κατανοητή η αναφορά σε παρέκκλιση κάθε εθνικής διάταξης περί δημοσίων συμβάσεων.
Υπενθυμίζεται, εξ άλλου, ότι οι υπηρεσίες που αναφέρονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄ του νόμου 4412/2016 (light regime) διέπονται από τους ειδικούς διαδικαστικούς κανόνες των άρθρων 107 επ., οι οποίοι χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη ευελιξία σε σχέση με τις λοιπές συμβάσεις.
Τέλος, όπως επανειλημμένα έχει επισημανθεί από την Αρχή, η διατύπωση «κατά παρέκκλιση των διατάξεων της κείμενης εθνικής νομοθεσίας/εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων» δεν θεωρείται δόκιμη, δεδομένου ότι η κείμενη εθνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων έχει ενσωματώσει τις διατάξεις των ενωσιακών οδηγιών. Κατά συνέπεια, η παρέκκλιση από τις αμιγώς εθνικές διατάξεις που περιλαμβάνονται στον ν. 4412/2016, θα πρέπει να περιορισθεί στις συμβάσεις των οποίων η προϋπολογιζόμενη αξία δεν υπερβαίνει τα κατώτατα όρια εφαρμογής των οδηγιών, όπως εκάστοτε ισχύουν (πρβλ. σχετικά Γνώμες Α5/2020, Α14/2020).
8. Με το άρθρο εξηκοστό δεύτερο παρέχεται η δυνατότητα να συνάπτονται συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης της εθνικής νομοθεσίας, διάρκειας έως τις 30 Απριλίου 2020 και εφ’όσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού, για την αποκλειστική εξυπηρέτηση συγκεκριμένου δρομολογίου ή δρομολογίων. Η περίοδος αυτή δύναται να παρατείνεται για χρονικό διάστημα έξι μηνών από την έναρξη ισχύος της με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, εφ΄όσον εξακολουθεί να υφίσταται κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19.
Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη που συνοδεύει την διάταξη αυτή, στόχος της είναι «η απρόσκοπτη σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική χώρα και μεταξύ τους, μέσω της εξασφάλισης της βιωσιμότητας του κλάδου της ακτοπλοΐας που πλήττεται σημαντικά λόγω της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19 και των μέτρων που ελήφθησαν σχετικά με την απαγόρευση μεταφοράς επιβατών με πλοία προς τα νησιά της χώρας. Για τον λόγο αυτό, προκρίνεται η μέχρι την 30η.4.2020 θεσμοθέτηση ενός ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης των επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου, μέσω της ενεργοποίησης διαδικασίας εκτάκτων αναθέσεων συμβάσεων δημόσιας υπηρεσίας για συγκεκριμένο δρομολόγιο ή δρομολόγια στο κύριο και τοπικό ακτοπλοϊκό δίκτυο. Λόγω του επείγοντος της κατάστασης και της προσωρινότητας του μέτρου, προβλέπεται ότι η υπόψη διαδικασία θα διενεργείται κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης της εθνικής νομοθεσίας, ενώ δύναται να παραταθεί για χρονικό διάστημα έως και έξι μηνών από την δημοσίευση της υπό κύρωση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου.»
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την εξεταζόμενη ρύθμιση, στόχος της είναι αφ’ ενός η διασφάλιση της απρόσκοπτης σύνδεσης των νησιών με την ηπειρωτική χώρα, αλλά και μεταξύ τους, αλλά και αφ’ ετέρου η ενίσχυση των επιχειρήσεων του κλάδου της ακτοπλοΐας σε συνέχεια των απαγορεύσεων μετακινήσεων που επεβλήθησαν λόγω των εκτάκτων συνθηκών. Εν προκειμένω, σημειώνεται ότι ο στόχος της ενίσχυσης των επιχειρήσεων του κλάδου της ακτοπλοΐας δεν δύναται να αποτελεί την αιτιολογική βάση για την ανάθεση συμβάσεων με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης λόγω κατεπείγουσας ανάγκης.
Επιπλέον, με το άρθρο τεσσαρακοστό πρώτο της μεταγενέστερης από 01.05.2020 Π.Ν.Π. (Α’ 90), προβλέφθηκε ότι, κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013 (Α' 52), οι συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας που συνάπτονται για την εκτέλεση δρομολογίων σύμφωνα με το εξεταζόμενο εν προκειμένω άρθρο, υπόκεινται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013. Αν ο έλεγχος αποβεί αρνητικός και η σύμβαση θεωρηθεί μη συναφθείσα, εφαρμόζεται το τρίτο εδάφιο της παρ. 9 του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001 (Α' 145). Ειδικότερα, με την εν λόγω ρύθμιση προβλέπεται ότι ο έλεγχος νομιμότητας θα γίνεται μετά τη σύναψη της σύμβασης, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013 σε συνδυασμό με το εδ. γ΄ της παρ. 9 του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001, καθώς, δεδομένου ότι η σύναψη των εν λόγω συμβάσεων πρέπει να ολοκληρωθεί εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος προκειμένου να μη διακοπεί η ακτοπλοϊκή σύνδεση με τα νησιά της χώρας, δεν υφίσταται χρονικό περιθώριο για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Η ανωτέρω πρόβλεψη σχολιάσθηκε αναλυτικά στην υπ’ αριθμ. Α16/2020 Γνώμη της Αρχής, στην οποία αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα κάτωθι :
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου όγδοου «Συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας» του ν. 2932/2001 «Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές, Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής - Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις» (Α' 145) ο αρμόδιος Υπουργός μπορεί να συνάπτει σύμβαση ή συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας διάρκειας ενός έως πέντε ετών για την αποκλειστική εξυπηρέτηση συγκεκριμένης γραμμής ή γραμμών, αν δεν υποβληθούν δηλώσεις για δρομολόγηση πλοίου σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ή οι δηλώσεις που έχουν υποβληθεί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των διατάξεων αυτών ή δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της συνέχειας και τακτικότητας του δικτύου ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών και της πλήρους εξυπηρέτησης του μεταφορικού έργου. Προκύπτει, συνεπώς, ότι στην κείμενη νομοθεσία υφίσταται ήδη σχετική ρύθμιση, η οποία, ωστόσο, προϋποθέτει τη διεξαγωγή της προβλεπόμενης διαδικασίας χωρίς αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 35 του ν. 4129/2013, κατ’εξαίρεση των προβλεπομένων στις παρ. 1 και 2 του ως άνω άρθρου, οι συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας για την εκτέλεση δρομολογίων στις θαλάσσιες ενδομεταφορές, οι οποίες καταρτίζονται με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου ογδόου του ν. 2932/2001 [μετά από μειοδοτικό διαγωνισμό για τη σύναψη σύμβασης ή συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας διάρκειας έως δώδεκα (12) έτη, έναντι μισθώματος και σε περίπτωση που δεν τελεσφορήσει η διαδικασία πρόσκλησης σε πλοιοκτήτες για την υποβολή προτάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας] μπορούν να συναφθούν και χωρίς να έχει υποβληθεί προηγουμένως στο Ελεγκτικό Συνέδριο, για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας τους, σχέδιο σύμβασης με το σχετικό φάκελο ή και πριν την ολοκλήρωση του παραπάνω ελέγχου. Στις περιπτώσεις αυτές, η συναφθείσα σύμβαση και ο σχετικός φάκελος υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο εντός προθεσμίας δεκαπέντε εργάσιμων ημερών από την υπογραφή της. Εάν η σύμβαση και ο σχετικός φάκελος δεν υποβληθούν εντός της ανωτέρω προθεσμίας ή εάν ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποβεί αρνητικός, η σύμβαση θεωρείται ως μηδέποτε συναφθείσα.
Περαιτέρω, με την παρ. 9 του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001 ορίζεται ότι για το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού (αρχικού ή και επαναληπτικών) και την υπογραφή του εγγράφου της σχετικής σύμβασης, ο Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ή εξουσιοδοτημένο από αυτόν όργανο μπορεί, για την εξυπηρέτηση των συγκοινωνιακών αναγκών, να αναθέτει απευθείας με την υπογραφή σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, χωρίς την τήρηση διαγωνιστικής διαδικασίας και κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη, τη διενέργεια δρομολογίων σε πλοιοκτήτη πλοίου που πληροί τις προβλεπόμενες από τον νόμο προϋποθέσεις, έναντι μισθώματος. Στην περίπτωση αυτή, ο έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο ενεργείται κατά τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου έκτου του ν. 3755/2009 (Α` 52).
Με το εδ. γ΄ της ίδιας ως άνω παρ. 9 ορίζεται ότι αν ο έλεγχος αποβεί αρνητικός και η σύμβαση θεωρηθεί μη συναφθείσα, καταβάλλεται στον ανάδοχο το μίσθωμα που αντιστοιχεί στα δρομολόγια που είχε ήδη εκτελέσει κατά το χρονικό διάστημα μέχρι τη γνωστοποίηση στο Υπουργείο της πράξης του Κλιμακίου ή της απόφασης του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά περίπτωση, ως εάν η σύμβαση είχε συναφθεί μέχρι τότε εγκύρως, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι στις οικείες συμβάσεις θα πρέπει να εφαρμόζονται οι γενικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας δηλαδή η αρχή της συνεχούς και αδιάλειπτης λειτουργίας, της ισότητας, της προσαρμοστικότητας, της αντικειμενικής τιμολόγησης και της ουδετερότητας.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι συστάσεις της Αρχής, ιδίως στην παρούσα χρονική συγκυρία, για αυξημένη λογοδοσία, ακεραιότητα και δημοσιονομικό έλεγχο των υπό σύναψη συμβάσεων, ζητούμενα τα οποία σε μεγάλο βαθμό επιτυγχάνονται με τον συνταγματικής περιωπής προληπτικό έλεγχο νομιμότητας εκ μέρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου για συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας [πρβλ Κ.Ο. 24/2020 της Αρχής, καθώς και άρθρο τρίτο Κ.Υ.Α. αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.26804 Επιβολή του μέτρου της προσωρινής αναστολής λειτουργίας των Δικαστηρίων και Εισαγγελιών στο σύνολο της Επικράτειας και της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, για το χρονικό διάστημα από 28.4.2020 έως και 15.5.2020 (Β 1588/25.04.2020)].
Τέλος, με αφορμή την συγκεκριμένη διάταξη διαπιστώνεται η ανάγκη εναρμόνισης της κείμενης νομοθεσίας τόσο με το πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και με τις Οδηγίες 2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ ή 2014/25/ΕΕ (Πρβλ ιδίως άρθρο 5 Δικαίωμα σύναψης σύμβασης παραχώρησης - αρχή της ελεύθερης διαχείρισης από τις δημόσιες αρχές (άρθρο 2 της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ του ν. 4413/2016).
9. Με το άρθρο εξηκοστό πέμπτο προβλέπεται η δυνατότητα υλοποίησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης από το σύνολο των Δημοσίων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού με εξ αποστάσεως διδασκαλία, με τη μορφή της ασύγχρονης ή/και της σύγχρονης τηλεκπαίδευσης και τηλεκατάρτισης. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται η δυνατότητα του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να αποδέχεται κάθε δωρεά κινητών πραγμάτων και υπηρεσιών από τρίτους, φυσικά και νομικά πρόσωπα, για τη διευκόλυνση της εκπαιδευτικής διαδικασίας της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και για τη γενικότερη εύρυθμη λειτουργία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του συνόλου των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού, καθώς και των λοιπών φορέων και υπηρεσιών που υπάγονται ή εποπτεύονται από αυτό και ρυθμίζεται η σχετική διαδικασία..
Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση, κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής εθνικής διάταξης περί δημοσίων συμβάσεων για: α) προμήθεια φορητών ή σταθερών υπολογιστών, σχετικών ηλεκτρονικών συσκευών και λογισμικών, β) παροχή υπηρεσιών υποστήριξης, επικοινωνίας και ενημέρωσης με κάθε μέσο των πολιτών, του εκπαιδευτικού προσωπικού και των υπαλλήλων, καθώς και προμήθεια του αναγκαίου υλικού, και γ) παροχή υπηρεσιών για την εγκατάσταση και λειτουργία τους σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και τηλεργασίας εκπαιδευομένων και εκπαιδευτικού προσωπικού των Δημόσιων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού.
Και επί της ως άνω ρύθμισης, επαναλαμβάνονται τα αναλυτικώς εκτεθέντα στις υπ’ αριθμ. Α10/2020, Α14/2020 και Α16/2020 Γνώμες της Αρχής για την επιλογή των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και την παρέκκλιση από τις σχετικές «εθνικές» διατάξεις.
Δεδομένου δε, ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και τηλεργασία αποτέλεσε αντικείμενο πλήθους σχετικών ρυθμίσεων για την εξυπηρέτηση αναγκών διαφόρων φορέων, από άποψη σκοπιμότητας θα μπορούσε να εξετασθεί η δυνατότητα κεντρικής προμήθειας, πιθανόν με τη χρήση συμφωνίας-πλαίσιο εκ μέρους της Ε.Κ.Α.Α. της περ. β της παρ. 1 του αρ. 41 του ν. 4412/2016 [Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Συμβάσεων και Προμηθειών (ΓΔΔΣ και Π) της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου].
V. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Εν κατακλείδι, εξετάζοντας συνολικά τις προτεινόμενες ρυθμίσεις παρατηρείται ότι καταρχήν λεκτικά συσχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, προβλέπουν συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που μπορούν να ανατεθούν («Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID- 19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσερις (4) ή έξι (6) μήνες κατά περίπτωση (αν και δεν είναι σαφής ο λόγος διαφοροποίησης του χρονικού διαστήματος).
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, προβλέπεται η σύναψη δημοσίων συμβάσεων με απευθείας ανάθεση (άρθρα 15, 26, 50, 65) και η απευθείας ανάθεση με προηγούμενη ανάρτηση πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής (άρθρο 34), κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων. Συναφώς, η Αρχή επαναλαμβάνει τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν αναλυτικά στις Γνώμες Α10/2020, Α14/2020 και Α16/2020.
Υπενθυμίζεται ότι η παρεχόμενη δυνατότητα σύναψης δημοσίων συμβάσεων με απευθείας ανάθεση, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να υπολογίζουν την εκτιμώμενη αξία των συμβάσεων βάσει των οριζομένων στο άρθρο 6 του ν. 4412/2016 και, κατ’ επέκταση, να μεριμνούν ούτως ώστε οι ανατιθέμενες συμβάσεις να μην κατατέμνονται επί σκοπώ αποφυγής της κείμενης νομοθεσίας.
Η πρόβλεψη του άρθρου 40 περί αντικατάστασης των δικαιολογητικών κατακύρωσης με υπεύθυνη δήλωση, σχολιάσθηκε αναλυτικά με την υπ’ αριθμ. Α16/2020 Γνώμη της Αρχής, επ’ ευκαιρία της μεταγενέστερης και πληρέστερης ρύθμισης που εισήχθη με το άρθρο τεσσαρακοστό πρώτο της από 13.4.2020 Π.Ν.Π. "Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις" (A΄ 84)
Πέραν των ανωτέρω, σημειώνεται ότι η χρήση της Π.Ν.Π. ως νομοθετικού εργαλείου για τη ρύθμιση ζητημάτων που θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν με τη συνήθη διαδικασία, κείται εκτός του σκοπού της και θα πρέπει να αποφεύγεται (άρθρα 44, 45).
Τέλος, σημειώνεται ότι οι εκτεταμένες παραπομπές και δη σε άρθρα των λοιπών Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκαν εν μέσω της τρέχουσας συγκυρίας, δημιουργεί ασαφές και αποσπασματικό πλαίσιο, του οποίου η εφαρμογή ενδέχεται να δημιουργήσει ερμηνευτικές δυσχέρειες.
Σε κάθε περίπτωση, και λαμβανομένου υπ’ όψη ότι δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν εξαντλητικά όλες οι συμβάσεις, η σύναψη των οποίων δύναται να απαιτηθεί για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών λόγω της τρέχουσας πανδημίας, επαναλαμβάνεται εμφατικά η δυνατότητα προσφυγής στις προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας που αφορούν την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών καταστάσεων και η σύσταση αποφυγής θέσπισης εξαιρετικών και αποσπασματικών ρυθμίσεων.
Υπενθυμίζεται δε, ότι σύμφωνα με την Ερμηνευτική Ανακοίνωση της Επιτροπής της 01.08.2006 (EE C 179/2), και στις συμβάσεις κάτω των ορίων εφαρμογής των Οδηγιών, οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να τηρούν τις αρχές και τους θεμελιώδεις κανόνες της Συνθήκης, ήτοι τις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων (άρθρο 34 της Σ.Λ.Ε.Ε.), του δικαιώματος εγκατάστασης (άρθρο 43 της Σ.Λ.Ε.Ε.), της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών (άρθρο 49 της Σ.Λ.Ε.Ε.), της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας, της αναλογικότητας και της αμοιβαίας αναγνώρισης, τουλάχιστον στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων που έχουν επαρκή σχέση µε τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς (Υπόθεση C-231/03 της 21ης Ιουλίου 2005, Coname, σκέψη 20).
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η Αρχή γνωμοδοτεί, σύμφωνα με την περίπτωση γ΄ (αα) της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 35 παρ. 7 του Οργανισμού και Κανονισμού Λειτουργίας της Αρχής, όπως θεσπίσθηκε ως σύνολο με το άρθρο 53 του ν. 4605/2019 ( Α΄52), επί των προτεινόμενων ρυθμίσεων του εν θέματι νόμου, με τις προαναφερόμενες παρατηρήσεις, τις προτεινόμενες αναγκαίες βελτιώσεις και διορθώσεις και όσα ανωτέρω αναφέρονται στο κεφάλαιο ΙV της παρούσας γνωμοδότησης, με ιδιαίτερη έμφαση στο να μην τίθενται ζητήματα συμβατότητας προς το ενωσιακό δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων και στην τήρηση των θεμελιωδών αρχών της Συνθήκης.
Αθήνα, 21 Μαΐου 2020
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Αντιπρόεδρος
Αδάμ Καραγλάνης