ΓΝΩΜΗ Α15/2019
ΑΔΑ: 7ΧΙΧΟΞΤΒ-9ΣΣ
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(Της διαδικασίας του άρθρου 2, παρ. 2, περ. γ' υποπερ. (αα) ν. 4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα την 24η Οκτωβρίου τoυ έτoυς δύo χιλιάδες δέκα εννιά (2019) ημέρα Πέμπτη και ώρα 12:00 π.μ. και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπoυ και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά την συνεδρίαση τα ακόλουθα:
1. Προεδρεύων: Αδάμ Καραγλάνης, Αντιπρόεδρος
2. Μέλη: Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης Δημήτριος Λουρίκας (μέσω τηλεδιάσκεψης) Δημήτριος Σταθακόπουλος Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Γραμματέας: Μαρία Αντωνοπούλου, Π.Ε. Διοικητικού Οικονομικού.
Εισηγήτρια: Ελένη Σταθοπούλου, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης παρέστησαν η εισηγήτρια Ελένη Σταθοπούλου καθώς και η Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων Χριστίνα Καξιρή οι οποίες αποχώρησαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας και της λήψης της απόφασης από τα Μέλη του Συμβουλίου της Αρχής.
Θέμα: Διατύπωση γνώμης της Αρχής σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ’ υποπερ. (αα) του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, επί τροπολογιών του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
************************
Με το από 22.10.2019 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Γραφείου Υπουργού Προστασίας του Πολίτη (αριθμ. πρωτ. εισερχ. Αρχής 5562/23.10.2019), διαβιβάσθηκαν συνημμένα προτεινόμενες διατάξεις, με τις οποίες, μεταξύ άλλων : α) τροποποιείται ο χρόνος ισχύος των συμβάσεων για την προμήθεια ειδών αρτοτροφοδοσίας Καταστημάτων Κράτησης, Σωφρονιστικών και Θεραπευτικών Καταστημάτων, Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων, Κεντρικής Αποθήκης Υλικού Φυλακών και Ιδρύματος Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου και, β) τροποποιείται η διάρκεια ισχύος της υπ’αριθμ. 75547/2014 σύμβασης, για τις οποίες ζητείται η παροχή γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, όπως ισχύει.
Ι. Οι υποβληθείσες στην Αρχή προτεινόμενες διατάξεις και η αντίστοιχες αιτιολογικές εκθέσεις έχουν ως εξής:
Α. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ
«Στο σχέδιο νόμου: «…»
1. Το προβλεπόμενο από το στοιχείο α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ν. 663/1977 (ΦΕΚ 215 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με τα άρθρα 24 του ν. 2145/1993 (ΦΕΚ 88 Α΄) και 37 παρ. 1 του ν. 3858/2010 (ΦΕΚ 102 Α΄), ποσοστό που αποδίδεται στο Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων διαμορφώνεται από 1.1.2020 από ποσοστό 30% σε ποσοστό 10%, προκειμένου η προκύπτουσα διαφορά να εγγραφεί στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ειδικός φορέας 10472040000000 («Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής»).
2. Τα προβλεπόμενα από την παράγραφο 8 του άρθρου 4 του ν. 663/1977 ποσοστά επί των εκάστοτε οριζομένων ποσών των ειδικών εντύπων παραβόλων που αναφέρονται στη διάταξη αυτή, διαμορφώνονται από 1.1.2020 σε ποσοστό 50% για έκαστο εξ αυτών, προκειμένου η υπέρ του Δημοσίου προκύπτουσα διαφορά να εγγραφεί στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ειδικός φορέας 10472040000000 («Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής»).
3. Πράξεις έγκρισης πραγματοποίησης δαπανών και αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης που εκδόθηκαν από το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος ή θα εκδοθούν έως τις 31.12.2019 και αφορούν θέματα που από 8.7.2019 εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, συμπεριλαμβανομένων των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων, της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας και των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής για το χρονικό διάστημα από 8.7.2019 έως 31.8.2019, παράγουν τα έννομα αποτελέσματά τους και οι πράξεις που εκδίδονται επί τη βάσει αυτών δεν πάσχουν.
4. Η παράγραφος 2 του άρθρου 18 του ν. 4265 (4625)/2019 (ΦΕΚ 139 Α΄) καταργείται από τότε που ίσχυσε.
5. Ο χρόνος ισχύος των συμβάσεων για την προμήθεια ειδών αρτοτροφοδοσίας των Καταστημάτων Κράτησης, των Σωφρονιστικών και Θεραπευτικών Καταστημάτων, των Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων, της Κεντρικής Αποθήκης Υλικού Φυλακών και του Ιδρύματος Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου, οι οποίες λήγουν την 31.10.2019, παρατείνεται έως 30.6.2020, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης. Η δαπάνη για την ανωτέρω παράταση θα καλυφθεί από πιστώσεις του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 1.11.2019 έως 31.12.2019 και της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το χρονικό διάστημα από 1.1.2020 έως 30.6.2020. Η παράταση που θα αφορά την κάλυψη των πιστώσεων του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 01-11-2019 έως και 31-12-2019, θα ενεργήσει αναδρομικά, ήτοι από τις 01- 11-2019».
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ:
«Με την παράγραφο 1 προβλέπεται η μείωση του ποσοστού που αποδίδει το Δημόσιο στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. από ποσά που προέρχονται από χρηματικές ποινές ή από τη μετατροπή σε χρήμα των στερητικών της ελευθερίας ποινών με τις επ’ αυτών προσαυξήσεις, καθώς και από τα εισπραττόμενα ποσά εξόδων της ποινικής διαδικασίας. Συγκεκριμένα, προτείνεται η μείωση του ανωτέρω ποσοστού κατά 20%, προκειμένου η διαφορά αυτή να εγγραφεί στις πιστώσεις της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για την απρόσκοπτη άσκηση των αρμοδιοτήτων της, οι οποίες μέχρι την 8.7.2019 καλύπτονταν από πιστώσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στο οποίο έως τότε υπαγόταν, και του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.. Ομοίως ως ανωτέρω, η ίδια αύξηση του ποσοστού υπέρ του Δημοσίου προβλέπεται με την παράγραφο 2 και για τα έντυπα παραβόλου που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 8 του ν. 663/1977, προς εξυπηρέτηση των ίδιων ως άνω σκοπών και προκειμένου να μην μεταβληθεί το ποσό που κατ’ έτος καλυπτόταν από τους πόρους του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για τα Καταστήματα Κράτησης και τις λοιπές Υπηρεσίες της ως άνω Γενικής Γραμματείας.
Για τον ίδιο ως άνω λόγο, ήτοι τη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής και των αρμοδιοτήτων της στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, με την παράγραφο 3 προβλέπεται ότι όλες οι δαπάνες που εγκρίθηκαν και αναλήφθηκαν από το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. ή πρόκειται να εγκριθούν και αναληφθούν έως 31.12.2019 και αφορούν τις προαναφερθείσες αρμοδιότητες, καθώς και όλες οι πράξεις που εκδίδονται επί τη βάσει αυτών, εξακολουθούν να παράγουν τα έννομα αποτελέσματά τους, ανεξαρτήτως της μεταφοράς της ανωτέρω Γενικής Γραμματείας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, προκειμένου να μην παρακωλυθεί η άσκηση των εν λόγω αρμοδιοτήτων και να μην διαταραχθεί η λειτουργία των Καταστημάτων Κράτησης και των λοιπών Υπηρεσιών που από 8.7.2019 υπάγονται στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Τα αυτά ισχύουν και για τις Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων, την Ιατροδικαστική Υπηρεσία και τις Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής, που μεταφέρθηκαν αρχικώς (8.7.2019) στο ανωτέρω Υπουργείο, αλλά στις 31.8.2019 προβλέφθηκε ότι παραμένουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Περαιτέρω, δεδομένης της κατά τα ανωτέρω μείωσης των ποσοστών του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. και της συνακόλουθης αύξησης των υπέρ του Δημοσίου εισπραττόμενων ποσών, με αποτέλεσμα να μην μεταβληθεί το ποσό που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 18 του ν. 4625/2019 πρέπει να καταργηθεί.
Τέλος, για τους ίδιους λόγους της απρόσκοπτης λειτουργίας των Καταστημάτων Κράτησης και των λοιπών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και με δεδομένο ότι είναι απολύτως ανεπαρκές το χρονικό διάστημα από τη μεταφορά αυτών στο ως άνω Υπουργείο (8.7.2019) μέχρι τη λήξη των συμβάσεων για την προμήθεια ειδών αρτοτροφοδοσίας (31.10.2019) για την περαίωση των σχετικών διαγωνιστικών διαδικασιών, προβλέπεται η παράταση του χρόνου ισχύος των υφιστάμενων συμβάσεων, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα προσήκουσας ολοκλήρωσης των προαναφερομένων διαδικασιών. Συναφώς, προβλέπεται ότι η δαπάνη για την παράταση αυτή θα καλυφθεί από πιστώσεις του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 1.11.2019 έως 31.12.2019 και της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το χρονικό διάστημα από 1.1.2020 έως 30.6.2020.»
Β. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΠΕΡΙ ΠΑΡΑΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΗΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 75547/2014 ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ
«Πιλοτική εφαρμογή της λειτουργίας του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια».
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞ
«Στο σχέδιο νόμου: «…»
Άρθρο
Παράταση της διάρκειας ισχύος της υπ’ αριθμ. 75547/2014 Συμβάσεως
«Η διάρκεια της ισχύος της υπ’ αριθμ. 75547/2014 Συμβάσεως παρατείνεται μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών του νέου διαγωνισμού. Η παράταση της υπ’ αριθμ. 75547/2014 Συμβάσεως θα ενεργήσει αναδρομικά, ήτοι από την ακριβή ημερομηνία εξάντλησης των πιστώσεων».
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ:
«Με τον Νόμο 4205/2013 «Ηλεκτρονική επιτήρηση υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια και άλλες διατάξεις» (Α' 242), εισήχθη στον Ποινικό Κώδικα (άρθρο 110Β, νυν 110Α) ο θεσμός της απόλυσης καταδίκων υπό τον όρο του κατ’ οίκον περιορισμού µε ηλεκτρονική επιτήρηση, όπως ο θεσμός αυτός οριζόταν στο άρθρο 283Α (νυν 284) του τότε ισχύοντος Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Με το Π.Δ. 62/2014 (Α' 105), ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες για την υλοποίηση, λειτουργία και συντήρηση του συστήματος ηλεκτρονικής επιτήρησης.
Σε εφαρμογή των ανωτέρω, στις 11 Δεκεμβρίου 2014 υπεγράφη η υπ’ αριθμόν 75547 Σύμβαση για την «Πιλοτική εφαρμογή της λειτουργίας του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια» (ΑΔΑ: Ω8Θ0Ω-ΒΓ8), μεταξύ αφενός του τότε Υπουργού Δικαιοσύνης Χαραλάμπους Αθανασίου και αφετέρου των νομίμων εκπροσώπων της ανάδοχης εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «G4S SECURE SOLUTIONS S.Α.», η οποία ισχύει μέχρι εξαντλήσεως της διαθέσιμης από τον προϋπολογισμό του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. πίστωσης, δηλαδή μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο περίπου.
Σκοπός του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης είναι να συμβάλει στην αποσυμφόρηση των φυλακών από ήδη κρατούμενους σε αυτές καταδίκους, χωρίς κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια και επιπλέον να εισαγάγει ένα ενδιάμεσο στάδιο έκτισης της ποινής με στόχο τη σταδιακή και ομαλή μετάβαση για τον κατάδικο από το καθεστώς στέρησης της ελευθερίας στην ελεύθερη κοινωνική ζωή.
Το προσαρμοσθέν τεχνικό μέσο, οι υποχρεώσεις διαμονής και το προς τήρηση καθημερινό πρόγραμμα συνιστούν μια διαρκή υπενθύμιση στον κατάδικο ότι οφείλει να συμπεριφέρεται σύννομα και να τηρεί τις υποχρεώσεις του. Ο κατάδικος έχει υψηλό κίνητρο να τηρήσει τις υποχρεώσεις του και να συμπεριφέρεται νόμιμα, διαφορετικά διατρέχει τον κίνδυνο επιστροφής στο Κατάστημα Κράτησης με δυσμενείς για αυτόν συνέπειες.
Τέλος, με την εισαγωγή του ενδιάμεσου αυτού θεσμού διευκολύνεται και γίνεται ασφαλέστερη η κρίση του Δικαστικού Συμβουλίου στο οποίο δίνεται η δυνατότητα να διαπιστώσει και να εκτιμήσει τη συμπεριφορά του καταδίκου σε συνθήκες δοκιμασίας εκτός του Καταστήματος Κράτησης.
Με την προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση, η διάρκεια της ως άνω Συμβάσεως θα παραταθεί, μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του νέου διαγωνισμού. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα ανακύψουν προβλήματα αναφορικά με τη λειτουργία του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υποδίκων, καταδίκων και κρατουμένων σε άδεια, ο οποίος θα εξακολουθήσει να λειτουργεί κανονικά. Δέον να επισημανθεί ότι η διάταξη θα έχει αναδρομική ισχύ, ήτοι από την ακριβή ημερομηνία εξάντλησης των διαθέσιμων πιστώσεων, έτσι ώστε να μην υπάρξει κενό διάστημα.»
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011: «2. Η Αρχή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: […..] γ) Γνωμοδοτεί για τη νομιμότητα κάθε διάταξης σχεδίου νόμου ή κανονιστικής πράξης που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και συμμετέχει στις οικείες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Τα αρμόδια όργανα οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη της Αρχής. Ειδικότερα: αα) Η Αρχή γνωμοδοτεί επί των διατάξεων σχεδίων νόμων που αφορούν στις δημόσιες συμβάσεις πριν από την κατάθεση τους στη Βουλή. Αν ο αρμόδιος Υπουργός διαφωνεί με τη γνώμη της Αρχής, η Αρχή δύναται να συγκαλεί συσκέψεις, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της και εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων με σκοπό την ανταλλαγή και σύγκλιση των απόψεων. Στις εν λόγω συσκέψεις η Αρχή και κάθε συναρμόδιος Υπουργός μπορούν να ζητούν τη συμμετοχή ανεξάρτητων τρίτων, ειδικών σε θέματα δημοσίων συμβάσεων. Οι συσκέψεις αυτές πραγματοποιούνται σε διάστημα δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση της πρόσκλησης της Αρχής στους συμμετέχοντες. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει τη συνέχιση της διαδικασίας ψήφισης του σχεδίου νόμου. Αν δεν αρθεί η διαφωνία μεταξύ του αρμόδιου Υπουργού και της Αρχής, στη γνώμη της Αρχής προσαρτάται έκθεση του Υπουργού στην οποία περιλαμβάνεται και ειδική αιτιολόγηση κάθε απόκλισης από το περιεχόμενο της γνώμης. Τα εν λόγω έγγραφα συνοδεύουν τα σχέδια νόμων κατά την κατάθεση τους στη Βουλή και αναρτώνται με επιμέλεια της Αρχής στην ιστοσελίδα της. Σε περίπτωση απόκλισης του σχεδίου νόμου από τη γνώμη της Αρχής, η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δύναται να καλεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, σε ακρόαση τον Πρόεδρο της Αρχής. […..] Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου.».
Στο βαθμό που οι ανωτέρω αναφερόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, ως παρατίθενται ανωτέρω (υπό I), περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που αφορούν σε ζητήματα δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή γνώμης, κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011.
ΙΙΙ. Συναφείς διατάξεις
1. Το σύνολο των διατάξεων του ν. 4412/2016 και, ειδικότερα, το άρθρο 132 «Τροποποίηση συμβάσεων κατά τη διάρκειά τους (άρθρο 72 Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)», σύμφωνα με το οποίο :
«1. Οι συμβάσεις και οι συμφωνίες-πλαίσιο μπορούν να τροποποιούνται χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) όταν οι τροποποιήσεις, ανεξαρτήτως της χρηματικής αξίας τους, προβλέπονται σε σαφείς, ακριβείς και ρητές ρήτρες αναθεώρησης στα αρχικά έγγραφα της σύμβασης στις οποίες μπορεί να περιλαμβάνονται και ρήτρες αναθεώρησης τιμών ή προαιρέσεις. Οι ρήτρες αυτές αναφέρουν το αντικείμενο και τη φύση των ενδεχόμενων τροποποιήσεων ή προαιρέσεων, καθώς και τους όρους υπό τους οποίους μπορούν να ενεργοποιηθούν. Δεν προβλέπουν τροποποιήσεις ή προαιρέσεις που ενδέχεται να μεταβάλουν τη συνολική φύση της σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο·
β) για τα συμπληρωματικά έργα, υπηρεσίες ή αγαθά από τον αρχικό ανάδοχο, τα οποία κατέστησαν αναγκαία και δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση, εφόσον η αλλαγή αναδόχου:
αα) δεν μπορεί να γίνει για οικονομικούς ή τεχνικούς λόγους, π.χ. απαιτήσεις εναλλαξιμότητας ή διαλειτουργικότητας με τον υφιστάμενο εξοπλισμό, υπηρεσίες ή εγκαταστάσεις που παρασχέθηκαν με τη διαδικασία σύναψης της αρχικής σύμβασης, και
ββ) θα συνεπαγόταν σημαντικά προβλήματα ή ουσιαστική επικάλυψη δαπανών για την αναθέτουσα αρχή. Ωστόσο, οποιαδήποτε αύξηση της τιμής δεν υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) της αξίας της αρχικής σύμβασης. Σε περίπτωση διαδοχικών τροποποιήσεων, η σωρευτική αξία των τροποποιήσεων αυτών δεν μπορεί να υπερβαίνει το το πενήντα τοις εκατό (50%) της αξίας της αρχικής σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο.
Οι επακόλουθες τροποποιήσεις δεν πρέπει να αποσκοπούν στην αποφυγή εφαρμογής του παρόντος Βιβλίου (άρθρα 3 έως 221).
γ) όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
αα) η ανάγκη τροποποίησης προέκυψε λόγω περιστάσεων που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν από μια επιμελή αναθέτουσα αρχή,
ββ) η τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης,
γγ) οποιαδήποτε αύξηση της τιμής δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο.
Οι επακόλουθες τροποποιήσεις δεν πρέπει να αποσκοπούν στην αποφυγή εφαρμογής του παρόντος Βιβλίου,
δ) όταν ένας νέος ανάδοχος υποκαθιστά εκείνον στον οποίο ανατέθηκε αρχικά η σύμβαση από την αναθέτουσα αρχή, συνεπεία:
αα) ρητής ρήτρας αναθεώρησης ή προαίρεσης, σύμφωνης με την περίπτωση α΄,
ββ) ολικής ή μερικής διαδοχής του αρχικού αναδόχου, λόγω εταιρικής αναδιάρθρωσης, περιλαμβανομένων της εξαγοράς, της απορρόφησης, της συγχώνευσης ή καταστάσεων αφερεγγυότητας ιδίως στο πλαίσιο προπτωχευτικών ή πτωχευτικών διαδικασιών, από άλλον οικονομικό φορέα, ο οποίος πληροί τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που καθορίστηκαν αρχικά, υπό τον όρο ότι η διαδοχή δεν συνεπάγεται άλλες ουσιώδεις τροποποιήσεις της σύμβασης και δεν γίνεται με σκοπό την αποφυγή της εφαρμογής του παρόντος Βιβλίου ή
γγ) περίπτωσης που η αναθέτουσα αρχή αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του κύριου αναδόχου έναντι των υπεργολάβων του και εφόσον η δυνατότητα αυτή προβλέπεται στις κείμενες διατάξεις, σύμφωνα με το άρθρο 131, ε) όταν οι τροποποιήσεις, ανεξαρτήτως της αξίας τους, δεν είναι ουσιώδεις κατά την έννοια της παρ. 4.
Οι αναθέτουσες αρχές που τροποποιούν μία σύμβαση στις περιπτώσεις των περιπτώσεων β΄ και γ΄ δημοσιεύουν σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης. Η γνωστοποίηση αυτή περιέχει τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ και δημοσιεύεται, σύμφωνα με το άρθρο 65.
2. Χωρίς να απαιτείται επαλήθευση αν τηρούνται οι προϋποθέσεις των περιπτώσεων α΄ έως δ΄ της παρ. 4, οι συμβάσεις μπορεί να τροποποιούνται χωρίς νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, σύμφωνα με το παρόν Βιβλίο, εφόσον η αξία της τροποποίησης είναι κατώτερη και των δύο ακόλουθων τιμών:
α) των κατώτατων ορίων του άρθρου 5, και
β) του δέκα τοις εκατό (10%) της αξίας της αρχικής σύμβασης για τις συμβάσεις υπηρεσιών και προμηθειών και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης για τις συμβάσεις έργων. Η τροποποίηση δεν μπορεί να μεταβάλει τη συνολική φύση της σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο. Σε περίπτωση διαδοχικών τροποποιήσεων, η αξία τους υπολογίζεται βάσει της καθαρής σωρευτικής αξίας των διαδοχικών τροποποιήσεων.
3. Για τον υπολογισμό της τιμής που προβλέπεται στην παρ. 2 και στις περιπτώσεις β΄ και γ΄ της παρ. 1, όταν η σύμβαση περιλαμβάνει ρήτρα τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, η αναπροσαρμοσμένη τιμή είναι η τιμή αναφοράς.
4. Η τροποποίηση σύμβασης ή συμφωνίας-πλαίσιο κατά τη διάρκειά της θεωρείται ουσιώδης κατά την έννοια της περίπτωσης ε΄ της παρ. 1, εφόσον καθιστά τη σύμβαση ή τη συμφωνία-πλαίσιο ουσιωδώς διαφορετική, ως προς τον χαρακτήρα, από την αρχικώς συναφθείσα. Σε κάθε περίπτωση, με την επιφύλαξη των παραγράφων 1 και 2, μία τροποποίηση θεωρείται ουσιώδης όταν πληροί μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) η τροποποίηση εισάγει όρους οι οποίοι, εάν είχαν αποτελέσει μέρος της αρχικής διαδικασίας σύναψης σύμβασης, θα είχαν επιτρέψει τη συμμετοχή διαφορετικών υποψηφίων από αυτούς που επιλέχθηκαν αρχικώς ή στην αποδοχή άλλης προσφοράς από εκείνη που επελέγη αρχικώς ή θα προσέλκυαν και άλλους συμμετέχοντες στη διαδικασία σύναψης σύμβασης,
β) η τροποποίηση αλλάζει την οικονομική ισορροπία της σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο υπέρ του αναδόχου, κατά τρόπο που δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση ή συμφωνία-πλαίσιο,
γ) η τροποποίηση επεκτείνει σημαντικά το αντικείμενο της σύμβασης ή της συμφωνίας-πλαίσιο,
δ) όταν νέος ανάδοχος υποκαθιστά εκείνον στον οποίο είχε ανατεθεί αρχικώς η σύμβαση σε περιπτώσεις διαφορετικές από τις προβλεπόμενες στην περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1.
5. Απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης, σύμφωνα με το παρόν Βιβλίο, για τροποποιήσεις των διατάξεων μίας δημόσιας σύμβασης ή μίας συμφωνίας-πλαίσιο κατά τη διάρκειά τους, που είναι διαφορετικές από τις προβλεπόμενες στις παραγράφους 1 και 2.
6. Στον έλεγχο νομιμότητας υπάγονται οι τροποποιητικές συμβάσεις, εφόσον η κύρια σύμβαση διήλθε από τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εκτός από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) όταν οι τροποποιήσεις δεν έχουν οικονομικό αντικείμενο και δεν είναι ουσιώδεις κατά την έννοια της παραγράφου 4,
β) όταν οι τροποποιήσεις γίνονται κατ΄ εφαρμογή της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 και της παραγράφου 2 του παρόντος και
γ) όταν μετά τον έλεγχο νομιμότητας της αρχικής σύμβασης αυτή εντάχθηκε σε πρόγραμμα χρηματοδότησης και το συνολικό ποσό της αρχικής σύμβασης δεν υπερβαίνει το εκάστοτε ισχύον όριο ελέγχου για τις συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις.
Στον έλεγχο νομιμότητας υπάγονται και τροποποιητικές συμβάσεις, δυνάμει των οποίων τροποποιείται σύμβαση της οποίας η αρχική αξία υπολειπόταν του εκάστοτε ορίου του ελέγχου, εφόσον με την τροποποίηση αυτή προσαυξάνεται το οικονομικό αντικείμενο τόσο, ώστε η συνολική αξία της σύμβασης να υπερβαίνει το εκάστοτε όριο ελέγχου.
ΙV. Επί της σκοπιμότητας, της νομιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων
Α. Με τις παρ. 1-4 της πρώτης υπό εξέταση διάταξης ρυθμίζονται ζητήματα δημοσιονομικής και οργανωτικής φύσεως, στην εξέταση των οποίων δεν υπεισέρχεται η Αρχή, καθώς εκφεύγουν της αρμοδιότητάς της.
Με την παρ. 5 της υπό εξέταση διάταξης, προτείνεται από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη η παράταση των συμβάσεων για την προμήθεια ειδών αρτοτροφοδοσίας των Καταστημάτων Κράτησης, των Σωφρονιστικών και Θεραπευτικών Καταστημάτων, των Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων, της Κεντρικής Αποθήκης Υλικού Φυλακών και του Ιδρύματος Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου, οι οποίες λήγουν την 31.10.2019, έως την 30.06.2020, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης.
Παράλληλα, προσδιορίζεται ο τρόπος κάλυψης των δαπανών που θα προκληθούν από την ενεργοποίηση της εν λόγω παράτασης, ήτοι από πιστώσεις του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 1.11.2019 έως 31.12.2019 και από πιστώσεις της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το χρονικό διάστημα από 1.1.2020 έως 30.6.2020. Προβλέπεται, επίσης ότι «η παράταση που θα αφορά την κάλυψη των πιστώσεων του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 01-11-2019 έως και 31-12-2019, θα ενεργήσει αναδρομικά, ήτοι από τις 01-11-2019».
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην συνοδεύουσα την ως άνω διάταξη αιτιολογική έκθεση, η εν λόγω ρύθμιση εισάγεται προκειμένου να εξασφαλισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία των Καταστημάτων Κράτησης και των λοιπών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, δεδομένου ότι το χρονικό διάστημα από 08.07.2019, οπότε και η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, έως την 31.10.2019, οπότε και κατά τα αναφερόμενα στην ως άνω αιτιολογική έκθεση, λήγει ο συμβατικός χρόνος των υπό παράταση συμβάσεων, δεν είναι επαρκές για την περαίωση των σχετικών διαγωνιστικών διαδικασιών.
Αντιστοίχως, με τη δεύτερη υπό εξέταση διάταξη προτείνεται η παράταση της υπ’αριθμ. 75547/2014 σύμβασης «Πιλοτική εφαρμογή της λειτουργίας του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια» μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών του νέου διαγωνισμού και δη αναδρομικά, ήτοι «από την ακριβή ημερομηνία εξάντλησης των πιστώσεων».
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην συνοδεύουσα την ως άνω διάταξη αιτιολογική έκθεση, η εν λόγω ρύθμιση εισάγεται προκειμένου να μην ανακύψουν προβλήματα αναφορικά με τη λειτουργία του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υποδίκων, καταδίκων και κρατουμένων σε άδεια, ο οποίος θα εξακολουθήσει να λειτουργεί κανονικά. Προβλέπεται, επίσης, ότι η διάταξη θα έχει αναδρομική ισχύ, ήτοι από την ακριβή ημερομηνία εξάντλησης των διαθέσιμων πιστώσεων, ώστε να μην υπάρξει κενό διάστημα.
Β. Επί των ανωτέρω διατάξεων, παρατηρούνται τα εξής :
Κατ’αρχάς επισημαίνεται ότι η χρήση του όρου «παράταση» στο κείμενο αμφοτέρων των υπό εξέταση διατάξεων, δεν είναι ακριβής, καθώς, από το περιεχόμενο των διατάξεων και τις συνοδεύουσες αυτές αιτιολογικές εκθέσεις, προκύπτει ότι πρόκειται όχι μόνον για χρονική παράτασή, τους αλλά – και κυρίως – για αύξηση του φυσικού και οικονομικού τους αντικειμένου.
Εφαρμοστέο, συνεπώς, στην προκειμένη περίπτωση, θα ήταν το άρθρο 132 του ν. 4412/2016, με το οποίο ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη το αντίστοιχο άρθρο της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και στο οποίο περιλαμβάνονται τόσο οι περιπτώσεις και οι προϋποθέσεις των επιτρεπτών τροποποιήσεων της αρχικής σύμβασης χωρίς να απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης (περιοριστικός και όχι ενδεικτικός κατάλογος αυτών) όσο και τα κριτήρια που καθιστούν την τροποποίηση μίας σύμβασης ουσιώδη και συνεπώς επιβεβλημένη την εκκίνηση νέας διαδικασίας ανάθεσης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής (βλ. σχετ. Κ.Ο. 22 της Αρχής «Τροποποίηση των συμβάσεων κατά τη διάρκειά τους»).
Σημειωτέον ότι το αίτημα για την παροχή γνώμης της Αρχής δεν συνοδεύεται από στοιχεία σχετικά με τις προς παράταση συμβάσεις, ήτοι, το χρόνο και τη διαδικασία σύναψής τους, τη διάρκειά τους, το φυσικό και οικονομικό αντικείμενό τους, τους όρους ανάθεσης και εκτέλεσής τους, ούτε αναφέρεται εάν έχουν ήδη εκκινήσει νέες διαδικασίες ανάθεσης, σε ποιο στάδιο βρίσκονται και ποιος είναι ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσής τους. Δεν προκύπτει, επιπλέον, εάν οι εν λόγω τροποποιήσεις μπορούν να υπαχθούν σε μια από τις επιτρεπόμενες περιπτώσεις του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, ούτε εάν οι ανωτέρω συμβάσεις έχουν ήδη τροποποιηθεί μία ή περισσότερες φορές και ως προς τι, ούτε εάν οι προς τροποποίηση συμβάσεις εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ, προϋπόθεση αναγκαία για την παράτασή τους. Πιθανολογείται, ωστόσο, ότι πρόκειται για ουσιώδεις τροποποιήσεις, καθώς διαφαίνεται επέκταση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου τους, η οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, πιθανόν να ισοδυναμεί με νέα διαδικασία ανάθεσης.
Ανεξαρτήτως της έλλειψης των ανωτέρω στοιχείων η Αρχή έχει επισημάνει επανειλημμένως ότι οι εθνικές ρυθμίσεις δεν θα πρέπει να εγείρουν κατ' αρχήν ζήτημα συμβατότητάς τους με το δίκαιο της Ένωσης, όπως έχει ενσωματωθεί στην εθνική έννομη τάξη.
Κατά συνέπεια, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, στο βαθμό ιδίως που αφορούν συμβάσεις αξίας άνω των ορίων του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, με βάση και τις μεθόδους υπολογισμού του άρθρου 6 του ίδιου νόμου, εγείρουν κατ' αρχήν ζήτημα συμβατότητάς τους τόσο με το ενωσιακό δίκαιο, όσο και με το ισχύον εθνικό νομοθετικό πλαίσιο περί δημοσίων συμβάσεων (ν. 4412/2016) με το οποίο μεταφέρθηκε η Οδηγία 24/2014/ΕΕ στην εθνική έννομη τάξη και το οποίο αποσκοπεί να ρυθμίσει ενιαία και ομοιόμορφα όλες τις συμβάσεις, καθώς και με τις γενικές αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας. Και τούτο, διότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι δυνατή η μη εφαρμογή των κανόνων του ενωσιακού δικαίου δυνάμει διάταξης της εσωτερικής έννομης τάξης, ούτε μπορούν τα κράτη μέλη να επικαλούνται διατάξεις της εσωτερικής τους έννομης τάξης για να δικαιολογήσουν την μη τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το δίκαιο της Ένωσης.
Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται ότι, εφόσον πρόκειται για ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής σύμβασης, κατά την έννοια της παραγράφου 4 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, σκόπιμο θα ήταν να ληφθούν υπόψη τα προβλεπόμενα στο νόμο καθώς και η νομολογία του Δικαστηρίου της Ένωσης, όπου αποτυπώνονται τα κριτήρια που καθιστούν την τροποποίηση μίας σύμβασης ουσιώδη και συνεπώς επιβεβλημένη την εκκίνηση και ολοκλήρωση νέας διαδικασίας ανάθεσης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής.
Περαιτέρω, ακόμη και εάν ήθελε θεωρηθεί ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις εισάγουν παρέκκλιση μόνον από τις κείμενες εθνικές διατάξεις που επιβάλλουν την επιλογή της κατάλληλης διαδικασίας με βάση την εκτιμώμενη αξία και το αντικείμενο των υπό σύναψη συμβάσεων, αλλά και τους κανόνες τροποποίησης των συμβάσεων, επισημαίνονται τα εξής: Κατά πάγια νομολογία των εθνικών δικαστηρίων – ΕλΣυν (βλ. Πράξεις IV Τμήματος 169, 110/2011, 141/2010, 55/2007, 175/2006, 121/2003, 3/2013) είναι μη επιτρεπτή η επέκταση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου μιας σύμβασης, ήτοι η παράτασή της, πέραν του χρόνου ισχύος της. Ακολούθως, η δυνατότητα των συμβαλλόμενων μερών για τροποποίηση όρου ή όρων αυτής, με νεότερη κοινή συμφωνία τους, δεν μπορεί να ανάγεται μέχρι την κατ’ ουσία τροποποίηση ουσιωδών όρων της διακήρυξης - η οποία αποτελεί κανονιστική πράξη - στους οποίους περιλαμβάνεται και η διάρκειά της. Παρατίθεται, συναφώς, η κατ’ επανάληψη διατυπωθείσα θέση της Αρχής : «[....] έχει κριθεί (ΕΣ Τμ. VI 171/2007) ότι, σε περίπτωση κατά την οποία η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης τίθεται υπό τον ερμηνευτικό μανδύα της παράτασης / ανανέωσης της κύριας σύμβασης, τούτο, εφ’ όσον δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα στη διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού, δεδομένου ότι τα προβλεπόμενα στην διακήρυξη χρονικά όρια ισχύος της οικείας σύμβασης είχαν ήδη εξαντληθεί, βρίσκεται εκτός των ακραίων συμβατικών ορίων, ισοδυναμεί δε κατ’ ουσίαν με απευθείας ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών, χωρίς να συντρέχουν οι απαιτούμενες προς τούτο προϋποθέσεις, με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται η νόμιμη διαδικασία ανάθεσης μέσω διαγωνισμού και να πλήττεται ο ελεύθερος ανταγωνισμός (ΕΣ VI Τμ. 91, 105, 200/2007, ΕΣ Στ΄Κλιμ. 205/2007).»
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την Ερμηνευτική Ανακοίνωση της Επιτροπής της 01.08.2006 (EE C 179/2) και στις συμβάσεις κάτω των ορίων εφαρμογής των Οδηγιών, οι αναθέτουσες αρχές, όταν τις συνάπτουν, υποχρεούνται να τηρούν τις αρχές και τους θεμελιώδεις κανόνες της Συνθήκης, ήτοι τις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων (άρθρο 34 της Σ.Λ.Ε.Ε.), του δικαιώματος εγκατάστασης (άρθρο 43 της Σ.Λ.Ε.Ε.), της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών (άρθρο 49 της Σ.Λ.Ε.Ε.), της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας, της αναλογικότητας και της αμοιβαίας αναγνώρισης, τουλάχιστον στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων που έχουν επαρκή σχέση µε τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς (διασυνοριακό ενδιαφέρον, Υπόθεση C-231/03 της 21ης Ιουλίου 2005, Coname, σκέψη 20). Επισημαίνεται ότι οι συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των άρθρων 107 – 110 του ν. 4412/2016, εκ της φύσεώς τους έχουν περιορισμένη διασυνοριακή διάσταση (πρβλ. αιτιολογική σκέψη 114 Οδηγίας/24/ΕΕ).
Τέλος, ως προς την προτεινόμενη διάταξη, με την οποία τροποποιείται η υπ’αριθμ. 75547/2014 σύμβαση «Πιλοτική εφαρμογή της λειτουργίας του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια» και ειδικά ως προς την πρόβλεψη για αναδρομική παράταση αυτής, σημειώνεται ότι, όπως προαναφέρθηκε, δεν είναι δυνατή η τροποποίηση σύμβασης η οποία δεν βρίσκεται πλέον σε ισχύ, ενώ σε κάθε περίπτωση, οι διοικητικές αρχές δεν δύνανται να συνομολογούν σε σύμβαση που υπογράφουν όρους με αναδρομική ισχύ ούτε δύνανται να ορίζουν χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης που ανατρέχει σε διάστημα προγενέστερο της σύναψής της (ενδεικτικά, Ατομ. Γνωμ. ΝΣΚ 44/2016, ΕλΣυν, Τμήμα IV, 2/2014, 24/2014, 171/2011). Θα πρέπει να σημειωθεί εξ άλλου, ότι η πρόβλεψη για «ακριβή ημερομηνία εξάντλησης των πιστώσεων», πέραν της κατ’αρχήν αοριστίας της, έρχεται σε αντίθεση με τα υποστηριζόμενα στην αιτιολογική έκθεση, στην οποία αναφέρεται ότι η διάρκεια της εν λόγω σύμβασης καθορίζεται από το χρόνο εξάντλησης της διαθέσιμης από τον προϋπολογισμό του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. πίστωσης, δηλαδή μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο περίπου.
Αντίστοιχη πρόβλεψη περιλαμβάνει και η διάταξη για την παράταση των συμβάσεων προμήθειας ειδών αρτοτροφοδοσίας, η οποία αναφέρει επί λέξη ότι «Η παράταση που θα αφορά την κάλυψη των πιστώσεων του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για το χρονικό διάστημα από 01.11.2019 έως και 31.12.2019, θα ενεργήσει αναδρομικά, ήτοι από τις 01-11-2019.». Η συγκεκριμένη πρόβλεψη, φαίνεται πως δεν αφορά αναδρομική ισχύ των εν λόγω συμβάσεων, αλλά την χρηματοδότησή τους από το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ., σε κάθε περίπτωση όμως, χρήζει επαναδιατύπωσης.
V. Συμπέρασμα
Η Αρχή ομόφωνα, για όλους τους ανωτέρω λόγους, γνωμοδοτεί αρνητικά ως προς τη νομιμότητα των προτεινόμενων διατάξεων του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, με τις οποίες α) τροποποιείται ο χρόνος ισχύος των συμβάσεων για την προμήθεια ειδών αρτοτροφοδοσίας Καταστημάτων Κράτησης, Σωφρονιστικών και Θεραπευτικών Καταστημάτων, Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων, Κεντρικής Αποθήκης Υλικού Φυλακών και Ιδρύματος Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου και, β) τροποποιείται η διάρκεια ισχύος της υπ’αριθμ. 75547/2014 σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011.
Αθήνα, 24 Οκτωβρίου 2019
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Αντιπρόεδρος
Αδάμ Καραγλάνης