ΓνωμΕΑΑΔΗΣΥ Α3/2018 Διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011 όπως ισχύει, επί σχεδίου τροπολογίας-προσθήκης για τα σχολικά γεύματα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που αφορά σε τροποποίηση του άρθρου 12 του ν. 4455/2017 (Α’22).

ΓΝΩΜΗ A3/2018
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
ΑΔΑ: Ω7ΣΓΟΞΤΒ-0ΞΖ
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(άρθρου 2, παρ. 2, περ. γ, υποπερ. (αα) του Ν.4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα την 01 Φεβρουαρίου του έτους δύο χιλιάδες δέκα οκτώ (2018) ημέρα Πέμπτη και ώρα 10:00 π.μ. και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπου και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά την συνεδρίαση τα ακόλουθα:
Aντιπρόεδρος (Προεδρεύουσα): Χριστίνα Μπουσουλέγκα
Μέλη: Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης, Δημήτριος Λουρίκας, Δημήτριος Σταθακόπουλος, Μαρία Στυλιανίδου, Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Ο Πρόεδρος, κ. Γεώργιος Καταπόδης, απουσίασε λόγω δικαιολογημένου υπηρεσιακού κωλύματος, τα δε αναπληρωματικά μέλη δεν εκλήθησαν αφού δεν παρέστη ανάγκη.
Γραμματέας: Μαρία Αντωνοπούλου, Π.Ε. Διοικητικού - Οικονομικού
Εισηγήτρια: Παναγιώτα Μπαράκου, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Κατά την διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστησαν η Εισηγήτρια Παναγιώτα Μπαράκου, η Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων Χριστίνα Καξιρή και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών Μίνα Καλογρίδου, καθώς και η Βασιλική Αυγερινού, νομικός σύμβουλος της Αναπληρώτριας Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κυρίας Φωτίου, οι οποίες αποχώρησαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας και της λήψης της απόφασης από τα Μέλη της Αρχής.
Σχετ: Το με αριθμό πρωτ. 8/25.01.2018 έγγραφο της Αναπληρώτριας Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (αρ. πρωτ. εισερχ. 524/25.01.2018), με το οποίο διαβιβάσθηκε συνημμένα σχέδιο τροπολογίας-προσθήκης για τα σχολικά γεύματα, που αφορά σε τροποποίηση – προσθήκη ρύθμισης στο άρθρο 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) «Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών, Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις», καθώς και σχετική αιτιολογική έκθεση.
Θέμα: Διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011 όπως ισχύει, επί σχεδίου τροπολογίας-προσθήκης για τα σχολικά γεύματα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που αφορά σε τροποποίηση του άρθρου 12 του ν. 4455/2017 (Α’22).
Με το ως άνω έγγραφο με αριθμ. πρωτ. 8/25.01.2018 της Αναπληρώτριας διαβιβάζεται τροπολογία-προσθήκη για τα σχολικά γεύματα, που αφορά σε τροποποίηση – προσθήκη διατάξεων στο άρθρο 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) «Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών, Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις». Ειδικότερα, προτείνεται η προσθήκη παραγράφων 6 και 7 στο εν λόγω άρθρο, αναφορικά α) με τον τρόπο παραλαβής των σχολικών γευμάτων εν γένει στο πλαίσιο υλοποίησης του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα” του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, και β) ειδικότερα με τον τρόπο παραλαβής των σχολικών γευμάτων για τις συμβάσεις με αντικείμενο τη δωρεάν παροχή γευμάτων, οι οποίες υπεγράφησαν και εκτελέστηκαν κατά το διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής του Προγράμματος, στο πλαίσιο του ιδίου προγράμματος, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ. 4 εδαφ. γ του ν. 4455/2017.
Δια του ως άνω εγγράφου διατυπώθηκε αίτημα περί παροχής γνώμης σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011 όπως ισχύει. Περαιτέρω, ζητήθηκε κατά προτεραιότητα από την Αρχή να εξετάσει άμεσα σε μια από τις επόμενες συνεδριάσεις της, τη εν λόγω ρύθμιση, επειδή το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης επιθυμεί “η ρύθμιση να κατατεθεί εντός των ημερών”.
Ι. Το υποβληθέν στην Αρχή σχέδιο τροπολογίας-προσθήκης για τα σχολικά γεύματα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που αφορά σε τροποποίηση του άρθρου 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) «Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών, Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις» και η αιτιολογική έκθεση αυτής έχει ως εξής:
Α. Προτεινόμενη τροποποίηση:
Στο άρθρο 12 του ν.4455/2017 (Α΄22) προστίθενται παράγραφοι 6 και 7 ως εξής:
“6. Η παραλαβή των σχολικών γευμάτων διενεργείται από τον Διευθυντή κάθε σχολικής μονάδας, ο οποίος αποστέλλει στον αρμόδιο Περιφερειακό Διευθυντή τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου. Ο Περιφερειακός Διευθυντής συντάσσει και αποστέλλει σε μηνιαία βάση στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης βεβαίωση παραλαβής για τα σχολεία ευθύνης του, η οποία ελέγχει τη βεβαίωση παραλαβής και τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου και βεβαιώνει το «καλώς έχειν».Η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται στις εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση του παρόντος συμβάσεις.
7. Η παραλαβή των σχολικών γευμάτων που διενεργήθη δυνάμει του άρθρου 12 παρ.4 εδάφιο γ΄ πιστοποιείται με βεβαίωση του αρμόδιου Περιφερειακού Διευθυντή για το σύνολο των σχολικών γευμάτων που παρεδόθησαν σε σχολεία ευθύνης του καθόλη τη διάρκεια των οικείων συμβάσεων. Η βεβαίωση αποστέλλεται στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης , η οποία ελέγχει τη βεβαίωση παραλαβής και τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου και βεβαιώνει το «καλώς έχειν».
Β. Αιτιολογική Έκθεση
“Άρθρο …..
Η προτεινόμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει τα γραφειοκρατικά προβλήματα που διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος σχολικών γευμάτων σε σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα ,παρατηρήθηκε αδυναμία σύστασης επιτροπών παραλαβής σε μονοθέσια σχολεία και καθυστέρηση στην πληρωμή των αναδόχων λόγω πολυπλοκότητας των διαδικασιών που είχαν προβλεφθεί στις συμβάσεις. Η προτεινόμενη διάταξη αναμένεται να διευκολύνει την καθημερινή παραλαβή των γευμάτων και να επιταχύνει το χρόνο αποπληρωμής των αναδόχων. Σε αντικατάσταση της αρχικώς προβλεπόμενης στις συμβάσεις διαδικασίας θεσπίζεται μία σαφώς απλοποιημένη η οποία πέραν της επίλυσης των ανωτέρω τιθέμενων προβλημάτων θα ενισχύσει το θεσμό ο οποίος γνωρίζει μεγάλη απήχηση και επεκτείνεται σταδιακά σε όλο και περισσότερες σχολικές μονάδες της επικράτειας.
Συγκεκριμένα με τη διάταξη προβλέπεται ότι η παραλαβή των σχολικών γευμάτων σε καθημερινή διενεργείται από το Διευθυντή κάθε σχολικής μονάδας, ο οποίος διαβιβάζει υπογεγραμμένα τα οικεία παραστατικά (δελτία αποστολής-τιμολόγια) στον αρμόδιο Περιφερειακό Διευθυντή Με αυτόν τον τρόπο βεβαιώνεται η παραλαβή και δυνάμει αυτών ο Περιφερειακός Διευθυντής συντάσσει συγκεντρωτική βεβαίωση ανά μήνα για την παραλαβή για το σύνολο των σχολείων ευθύνης τους. Η ανωτέρω διαδικασία επιταχύνει τους χρόνους ενώ απαλλάσσει το πρόγραμμα από γραφειοκρατικές δυσχέρειες οι οποίες διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή του, για αυτό το λόγο προβλέπεται ότι καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς συμβάσεις. Ειδικά για τις συμβάσεις που υπεγράφησαν και εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος η πληρωμή των αναδόχων γίνεται με βεβαίωση του Περιφερειακού Διευθυντή και αποστέλλεται στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης , η οποία ελέγχει τη βεβαίωση παραλαβής και τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου και βεβαιώνει το «καλώς έχειν».”
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, «αα) Η Αρχή γνωμοδοτεί επί των διατάξεων σχεδίων νόμων που αφορούν στις δημόσιες συμβάσεις πριν από την κατάθεση τους στη Βουλή. Αν ο αρμόδιος Υπουργός διαφωνεί με τη γνώμη της Αρχής, η Αρχή δύναται να συγκαλεί συσκέψεις, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της και εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων με σκοπό την ανταλλαγή και σύγκλιση των απόψεων. Στις εν λόγω συσκέψεις η Αρχή και κάθε συναρμόδιος Υπουργός μπορούν να ζητούν τη συμμετοχή ανεξάρτητων τρίτων, ειδικών σε θέματα δημοσίων συμβάσεων. Οι συσκέψεις αυτές πραγματοποιούνται σε διάστημα δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση της πρόσκλησης της Αρχής στους συμμετέχοντες. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει τη συνέχιση της διαδικασίας ψήφισης του σχεδίου νόμου. Αν δεν αρθεί η διαφωνία μεταξύ του αρμόδιου Υπουργού και της Αρχής, στη γνώμη της Αρχής προσαρτάται έκθεση του Υπουργού στην οποία περιλαμβάνεται και ειδική αιτιολόγηση κάθε απόκλισης από το περιεχόμενο της γνώμης. Τα εν λόγω έγγραφα συνοδεύουν τα σχέδια νόμων κατά την κατάθεση τους στη Βουλή και αναρτώνται με επιμέλεια της Αρχής στην ιστοσελίδα της. Σε περίπτωση απόκλισης του σχεδίου νόμου από τη γνώμη της Αρχής, η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δύναται να καλεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, σε ακρόαση τον Πρόεδρο της Αρχής».
Στο βαθμό που η ανωτέρω αναφερόμενη νομοθετική ρύθμιση, ως παρατίθεται ανωτέρω (υπό I), περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν, όπως προαναφέρθηκε, σε ζητήματα ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή γνώμης, κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011.
Περαιτέρω, επί των διατάξεων του άρθρου 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) η Αρχή έχει εκδώσει την με αριθμ. 5/2017 Γνώμη της.
ΙΙΙ. Συναφείς διατάξεις
1. Στο ν. 4412/16 (ΦΕΚ-147 Α/8-8-16 - Διορθ. Σφαλμ. στα ΦΕΚ-200 Α/24-10-16 και ΦΕΚ-206 Α/3-11-16) : “Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)” προβλέπονται σχετικώς τα κάτωθι :
Άρθρο 107
Ανάθεση συμβάσεων για κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες
(άρθρα 74 και 76 παράγραφος 1 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)
1. Οι δημόσιες συμβάσεις άνω των ορίων, για κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες, που αναφέρονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄, ανατίθενται, σύμφωνα την παρ. 3, τα άρθρα 108, 109 και 110, καθώς και τις ειδικότερες διατάξεις που καθορίζουν τους εφαρμοστέους διαδικαστικούς κανόνες και προβλέπονται στα έγγραφα της σύμβασης. 2. Οι δημόσιες συμβάσεις κάτω των ορίων, για κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες, που αναφέρονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄, ανατίθενται, σύμφωνα με την παράγραφο 3, το άρθρο 122, τα άρθρα 109 και 110, καθώς και τις ειδικότερες διατάξεις που καθορίζουν τους εφαρμοστέους διαδικαστικούς κανόνες και προβλέπονται στα έγγραφα της σύμβασης. 3. Σε κάθε περίπτωση οι αναθέτουσες αρχές πρέπει να τηρούν τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων και οι διαδικαστικοί κανόνες των παραγράφων 1 και 2 πρέπει να επιτρέπουν στις αρμόδιες αρχές να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των σχετικών υπηρεσιών.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ XIV
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 107

[...]
55100000-1 έως 55410000-7· 55521000-8 έως 55521200-0 [55521000-8 Υπηρεσίες τροφοδοσίας ιδιωτικών οικιών με έτοιμα φαγητά, 55521100-9 Υπηρεσίες παροχής γευμάτων κατ’ οίκον από την κοινωνική πρόνοια, 55521200-0 Υπηρεσίες παράδοσης γευμάτων] 55520000-1 Υπηρεσίες τροφοδοσίας, 55522000-5 Υπηρεσίες τροφοδοσίας εταιρειών μεταφορών με έτοιμα γεύματα, 55523000-2 Υπηρεσίες τροφοδοσίας άλλων επιχειρήσεων ή ιδρυμάτων με έτοιμα γεύματα, 55524000-9 Υπηρεσίες τροφοδοσίας σχολείων με έτοιμα γεύματα 55510000-8 Υπηρεσίες καντίνας, 55511000-5 Υπηρεσίες καντίνας και άλλες υπηρεσίες καφετέριας περιορισμένης πελατείας, 55512000-2 Υπηρεσίες διαχείρισης καντίνας, 55523100-3 Υπηρεσίες σχολικών γευμάτων	Υπηρεσίες ξενοδοχείων και εστιατορίων
	[...]

ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Άρθρο 216 Παρακολούθηση της σύμβασης παροχής υπηρεσίας
1. Η παρακολούθηση της εκτέλεσης της σύμβασης παροχής υπηρεσίας και η διοίκηση αυτής διενεργείται από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία ή άλλως από την υπηρεσία η οποία ορίζεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Η ανωτέρω υπηρεσία εισηγείται στο αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο για όλα τα ζητήματα που αφορούν στην προσήκουσα εκτέλεση όλων των όρων της σύμβασης και στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων του αναδόχου, στη λήψη των επιβεβλημένων μέτρων λόγω μη τήρησης των ως άνω όρων και ιδίως για ζητήματα που αφορούν σε τροποποίηση του αντικειμένου και παράταση της διάρκειας της σύμβασης, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 132.
2. Η αρμόδια υπηρεσία μπορεί, με απόφασή της ιδίως σε συμβάσεις παροχής υπηρεσιών που η εκτέλεσή τους απαιτεί συνεχή παρακολούθηση σε ημερήσια βάση, να ορίζει για την παρακολούθηση της σύμβασης ως επόπτη με καθήκοντα εισηγητή υπάλληλο της υπηρεσίας. Με την ίδια απόφαση, ιδίως σε περιπτώσεις πολύπλοκων συμβάσεων, δύνανται να ορίζονται και άλλοι υπάλληλοι της αρμόδιας υπηρεσίας ή των εξυπηρετούμενων από την σύμβαση φορέων, στους οποίους ανατίθενται επιμέρους καθήκοντα για την παρακολούθηση της σύμβασης. Σε αυτή την περίπτωση ο επόπτης λειτουργεί ως συντονιστής.
3. Τα καθήκοντα του επόπτη είναι, ενδεικτικά, η πιστοποίηση της εκτέλεσης του αντικειμένου της σύμβασης, καθώς και ο έλεγχος της συμμόρφωσης του αναδόχου με τους όρους της σύμβασης. Με εισήγηση του επόπτη η υπηρεσία που διοικεί τη σύμβαση μπορεί να απευθύνει έγγραφα με οδηγίες και εντολές προς τον ανάδοχο που αφορούν στην εκτέλεση της σύμβασης.
4. Όταν προβλέπεται στα έγγραφα της σύμβασης, τηρείται από τον ανάδοχο ημερολόγιο στο οποίο καταγράφονται η τμηματική εκτέλεση του αντικειμένου της σύμβασης, η καθημερινή απασχόληση του προσωπικού σε αριθμό και ειδικότητα, έκτακτα συμβάντα και άλλα στοιχεία που σχετίζονται με την εκτέλεση της σύμβασης . Το ημερολόγιο συνυπογράφεται από τον επόπτη της σύμβασης, που μπορεί να σημειώσει επί αυτού παρατηρήσεις για την τήρηση των όρων της σύμβασης. Το ημερολόγιο φυλάσσεται στον χώρο εκτέλεσης της υπηρεσίας ή όταν αυτό δεν είναι εφικτό προσκομίζεται από τον ανάδοχο στη έδρα της υπηρεσίας, εφόσον τούτο ζητηθεί. Όταν προβλέπεται η τήρηση ημερολογίου, τότε οι καταγραφές του αποτελούν στοιχειό για την παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης από την επιτροπή παραλαβής.
Άρθρο 219 Παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης παροχής γενικών υπηρεσιών
1. Η παραλαβή των παρεχόμενων υπηρεσιών ή/και παραδοτέων γίνεται από επιτροπή παραλαβής που συγκροτείται, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 221.
2. Κατά τη διαδικασία παραλαβής διενεργείται ο απαιτούμενος έλεγχος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σύμβαση, μπορεί δε να καλείται να παραστεί και ο ανάδοχος.
3. Αν η επιτροπή παραλαβής κρίνει ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες ή/και τα παραδοτέα δεν ανταποκρίνονται πλήρως στους όρους της σύμβασης, συντάσσεται πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής, που αναφέρει τις παρεκκλίσεις που διαπιστώθηκαν από τους όρους της σύμβασης και γνωμοδοτεί αν οι αναφερόμενες παρεκκλίσεις επηρεάζουν την καταλληλότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών ή/και παραδοτέων και συνεπώς αν μπορούν οι τελευταίες να καλύψουν τις σχετικές ανάγκες.
4. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι δεν επηρεάζεται η καταλληλότητα, με αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου αποφαινόμενου οργάνου, μπορεί να εγκριθεί η παραλαβή των εν λόγω παρεχόμενων υπηρεσιών ή/και παραδοτέων, με έκπτωση επί της συμβατικής αξίας, η οποία θα πρέπει να είναι ανάλογη προς τις διαπιστωθείσες παρεκκλίσεις. Μετά την έκδοση της ως άνω απόφασης, η επιτροπή παραλαβής υποχρεούται να προβεί στην οριστική παραλαβή των παρεχόμενων υπηρεσιών ή/και παραδοτέων της σύμβασης και να συντάξει σχετικό πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην απόφαση.
5. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής εγκρίνεται από το αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο με απόφασή του, η οποία κοινοποιείται υποχρεωτικά και στον ανάδοχο. Αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής του και δεν ληφθεί σχετική απόφαση για την έγκριση ή την απόρριψή του, θεωρείται ότι η παραλαβή έχει συντελεσθεί αυτοδίκαια.
6. Ανεξάρτητα από την, κατά τα ανωτέρω, αυτοδίκαιη παραλαβή και την πληρωμή του αναδόχου, πραγματοποιούνται οι προβλεπόμενοι από τη σύμβαση έλεγχοι από επιτροπή που συγκροτείται με απόφαση του αρμοδίου αποφαινομένου οργάνου, στην οποία δεν μπορεί να συμμετέχουν ο πρόεδρος και τα μέλη της επιτροπής που πραγματοποίησε την παραλαβή στον προβλεπόμενο από την σύμβαση χρόνο. Η παραπάνω επιτροπή παραλαβής προβαίνει σε όλες τις διαδικασίες παραλαβής που προβλέπονται από την σύμβαση και συντάσσει τα σχετικά πρωτόκολλα. Οι εγγυητικές επιστολές προκαταβολή και καλής εκτέλεσης δεν επιστρέφονται πριν την ολοκλήρωση όλων των προβλεπομένων από τη σύμβαση ελέγχων και τη σύνταξη των σχετικών πρωτοκόλλων. Οποιαδήποτε ενέργεια που έγινε από την αρχική επιτροπή παραλαβής, δεν λαμβάνεται υπόψη.
Άρθρο 220 Απόρριψη παραδοτέου - Αντικατάσταση
1. Σε περίπτωση οριστικής απόρριψης ολόκληρου ή μέρους των παρεχόμενων υπηρεσιών ή /και παραδοτέων, με έκπτωση επί της συμβατικής αξίας, με απόφαση του αρμόδιου αποφαινόμενου οργάνου, ύστερα από γνωμοδότηση της επιτροπής παραλαβής, μπορεί να εγκρίνεται αντικατάσταση των υπηρεσιών ή/και παραδοτέων αυτών με άλλα, που να είναι, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, μέσα σε τακτή προθεσμία που ορίζεται από την απόφαση αυτή. Αν η αντικατάσταση γίνεται μετά τη λήξη της συνολικής διάρκειας της σύμβασης, η προθεσμία που ορίζεται για την αντικατάσταση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη του 25% της συνολικής διάρκειας της σύμβασης, ο δε πάροχος των υπηρεσιών θεωρείται ως εκπρόθεσμος και υπόκειται σε ποινικές ρήτρες, σύμφωνα με το άρθρο 218, λόγω εκπρόθεσμης παράδοσης.
2. Αν ο ανάδοχος δεν αντικαταστήσει τις υπηρεσίες ή/και τα παραδοτέα που απορρίφθηκαν μέσα στην προθεσμία που του τάχθηκε και εφόσον έχει λήξει η συνολική διάρκειας, κηρύσσεται έκπτωτος και υπόκειται στις προβλεπόμενες κυρώσεις.
ΜΕΡΟΣ Γ΄ ΟΡΓΑΝΑ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΣΥΝΑΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Άρθρο 221 Όργανα διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων
1. Στο πλαίσιο των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων, τα όργανα που γνωμοδοτούν προς τα αποφαινόμενα όργανα («γνωμοδοτικά όργανα») έχουν ιδίως τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
[...]
ζ) στο στάδιο της εκτέλεσης γνωμοδοτούν για κάθε θέμα που ανακύπτει από τη σύμβαση και ιδίως επί της παράτασης του συμβατικού χρόνου, κάθε άλλης τροποποίησης της σύμβασης και της έκπτωσης του αναδόχου και
η) γνωμοδοτούν για τις προβλεπόμενες στον παρόντα νόμο ενστάσεις και προσφυγές που υποβάλλονται ενώπιον της αναθέτουσας αρχής ή της Προϊσταμένης Αρχής κατά το στάδιο της ανάθεσης και εκτέλεσης.
2. Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους τα όργανα αυτά εκδίδουν γνώμη (συμπεριλαμβανομένης της βαθμολόγησης) μετά από ψηφοφορία επί των επικρατέστερων προτάσεων (π.χ. βαθμολόγησης). Η γνώμη (π.χ επί της βαθμολόγησης) του οργάνου είναι η πρόταση που συγκεντρώνει την πλειοψηφία των παρόντων. Δεν επιτρέπεται η γνώμη των οργάνων αυτών να προκύπτει από το μέσο όρο των προτάσεων.
3. Με απόφαση της αναθέτουσας αρχής συγκροτούνται γνωμοδοτικά όργανα για συγκεκριμένη σύμβαση ή περισσότερες ή σε ετήσια βάση για τις συμβάσεις που συνάπτει η αναθέτουσα αρχή. Η ύπαρξη οργάνων σε ετήσια βάση δεν αποκλείει τη συγκρότηση οργάνου συγκεκριμένης/ων σύμβασης ή συμβάσεων. Εφόσον τα όργανα συγκροτούνται σε ετήσια βάση, οι διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων που δεν έχουν ολοκληρωθεί εντός του έτους, συνεχίζονται και ολοκληρώνονται από το ίδιο όργανο. Στην περίπτωση της διενέργειας συγκεντρωτικών αγορών από ΚΑΑ, τα αντίστοιχα γνωμοδοτικά όργανα συγκροτούνται με απόφασή τους. Με τις αποφάσεις της παρούσας δύνανται να συγκροτούνται κατά περίπτωση και έκτακτες επιτροπές ή ομάδες εργασίας για την αντιμετώπιση ειδικών θεμάτων που αφορούν τις διαδικασίες σύναψης. Οι αποφάσεις συγκρότησης των γνωμοδοτικών οργάνων κοινοποιούνται στα μέλη αυτών και τους φορείς από τους οποίους αυτά προέρχονται.
4. Με την απόφαση της παραγράφου 3 εξειδικεύονται οι αρμοδιότητες, ο αριθμός και οι ιδιότητες των μελών, η λειτουργία των οργάνων (επιτροπών κ.λπ.), καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα σχετικά με τα ανωτέρω.
5. Στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης, ως γνωμοδοτικά όργανα μπορεί να ορίζονται και οργανωτικές μονάδες ενταγμένες στη διοικητική δομή της αναθέτουσας αρχής ή του φορέα που έχει αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης.
6. Για τη συγκρότηση και τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων στις αναθέτουσες αρχές, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 2690/1999 «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας», εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του ως άνω νόμου.
[...]
11. Στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών, πέραν των οριζόμενων στην παράγραφο 1, ισχύουν και τα ακόλουθα:
α)Συγκροτείται τριμελές ή πενταμελές γνωμοδοτικό όργανο (Επιτροπή διενέργειας/επιτροπή αξιολόγησης). Για την εξέταση των προβλεπόμενων ενστάσεων και προσφυγών που υποβάλλονται ενώπιον της αναθέτουσας αρχής, συγκροτείται χωριστό γνωμοδοτικό όργανο τριμελές ή πενταμελές (Επιτροπή αξιολόγησης ενστάσεων), τα μέλη του οποίου είναι διαφορετικά από τα μέλη του γνωμοδοτικού οργάνου που είναι αρμόδιο για τα υπόλοιπα θέματα που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία ανάθεσης (αξιολόγησης προσφορών κ.λπ.).
[...]
δ) Για την παραλαβή του αντικειμένου τμηματικού ή συνολικού σύμβασης παροχής υπηρεσιών συγκροτείται τριμελής Επιτροπή παραλαβής με απόφαση του αρμόδιου αποφαινομένου οργάνου. Εφόσον απαιτούνται ειδικές γνώσεις ένα τουλάχιστον μέλος της επιτροπής πρέπει να έχει την αντίστοιχη ειδικότητα. Σε περίπτωση αιτιολογημένης αδυναμίας για την συμπλήρωση ή την συγκρότηση της ανωτέρω επιτροπής η αναθέτουσα αρχή μπορεί να ζητήσει από άλλη αναθέτουσα αρχή τη διάθεση υπαλλήλου ή υπαλλήλων της για τη συγκρότηση της Επιτροπής.
ε) Για την επιλογή των μελών των συλλογικών οργάνων του παρόντος άρθρου, οι αναθέτουσες αρχές μπορεί να διενεργούν κλήρωση κατά τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226).
στ) Τα γνωμοδοτικά όργανα της παρούσας παραγράφου συγκροτούνται από υπαλλήλους που υπηρετούν με οποιαδήποτε σχέση εργασίας στον φορέα που διενεργεί το διαγωνισμό ή σε άλλο φορέα του δημοσίου τομέα και λειτουργούν σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά γενικές διατάξεις περί συλλογικών οργάνων.
ζ) Η Επιτροπή της περίπτωσης β΄ εισηγείται και για ζητήματα τροποποίησης των συμβάσεων προμηθειών, σύμφωνα με το άρθρο 132 με την επιφύλαξη του άρθρου 41.
2. Το άρθρο 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) «Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών, Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις» ορίζει τα ακόλουθα:
“Άρθρο 12
Πρόγραμμα «Σχολικά Γεύματα»
1. Το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καταρτίζει, συντονίζει και εποπτεύει διατροφικό πρόγραμμα υπό τον τίτλο «Σχολικά Γεύματα» (Πρόγραμμα).
2. Το Πρόγραμμα έχει ως περιεχόμενο την εξυπηρέτηση αναγκών σίτισης μαθητών σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης με την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 107 έως 110 του ν. 4412/2016 (Α’ 147).
3. Η εφαρμογή του Προγράμματος τελεί υπό την εποπτεία και τον έλεγχο της Διεύθυνσης Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής της Γενικής Διεύθυνσης Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Έως τη δημοσίευση των αποφάσεων τοποθέτησης Προϊσταμένου και Προϊσταμένων Τμημάτων στις οργανικές μονάδες της ανωτέρω Διεύθυνσης, η αρμοδιότητα εποπτείας και ελέγχου παραμένει στη Διεύθυνση Κοινωνικής Αντίληψης και Αλληλεγγύης.
4. Οι συμβάσεις με αντικείμενο τη δωρεάν παροχή σχολικών γευμάτων του Προγράμματος προκηρύσσονται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Οι προδιαγραφές, οι γενικοί κανόνες, τα κριτήρια αξιολόγησης και κάθε αναγκαία διαδικασία και λεπτομέρεια υλοποίησης του Προγράμματος ορίζονται στην προκήρυξη της παρούσας παραγράφου. Για τις ανάγκες πιλοτικής εφαρμογής και αξιολόγησης του Προγράμματος και την καλύτερη εξειδίκευση των όρων της ανωτέρω προκήρυξης, είναι δυνατή, για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, όπως προβλέπεται από το άρθρο 118 του ν. 4412/2016, όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, χωρίς Φ.Π.Α., είναι κατώτερη από τα όρια της περίπτωσης δ’ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016.
5. Οι δαπάνες για τις δράσεις του Προγράμματος καλύπτονται από πιστώσεις είτε του Τακτικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης είτε του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του ως άνω Υπουργείου.”
ΙV. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
1. Με την υπό έλεγχο διάταξη προτείνεται τροπολογία-προσθήκη δύο νέων παραγράφων (παράγραφοι 6 και 7) στο άρθρο 12 του ν. 4455/2017 (Α’22) «Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών, Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις» αναφορικά με τον τρόπο παραλαβής των σχολικών γευμάτων που παρέχονται σε μαθητές σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης στο πλαίσιο του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα”. Στόχος της προτεινόμενης εξαιρετικής ρύθμισης είναι, σύμφωνα με την συνυποβληθείσα αιτιολογική έκθεση, η αντιμετώπιση των γραφειοκρατικών προβλημάτων που διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος σχολικών γευμάτων σε σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, εξαιτίας της αδυναμίας σύστασης επιτροπών παραλαβής σε μονοθέσια σχολεία και της καθυστέρησης στην πληρωμή των αναδόχων λόγω πολυπλοκότητας των διαδικασιών που είχαν προβλεφθεί στις συμβάσεις. Η προτεινόμενη διάταξη αναμένεται, σύμφωνα με την ίδια ως άνω έκθεση, να διευκολύνει την καθημερινή παραλαβή των γευμάτων και να επιταχύνει το χρόνο αποπληρωμής των αναδόχων, με τη θέσπιση μίας σαφώς απλοποιημένης διαδικασίας παραλαβής των σχολικών γευμάτων. Συγκεκριμένα προτείνεται η παραλαβή να διενεργείται, σε καθημερινή βάση, από το Διευθυντή κάθε σχολικής μονάδας, ο οποίος διαβιβάζει υπογεγραμμένα τα οικεία παραστατικά (δελτία αποστολής-τιμολόγια) στον αρμόδιο Περιφερειακό Διευθυντή. Με αυτόν τον τρόπο βεβαιώνεται η παραλαβή και δυνάμει αυτών ο Περιφερειακός Διευθυντής συντάσσει συγκεντρωτική βεβαίωση ανά μήνα για την παραλαβή για το σύνολο των σχολείων ευθύνης του και την αποστέλλει στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η ανωτέρω διαδικασία επιταχύνει τους χρόνους ενώ απαλλάσσει το πρόγραμμα από γραφειοκρατικές δυσχέρειες οι οποίες διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή του, για αυτό το λόγο προβλέπεται ότι καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς συμβάσεις. Περαιτέρω, προτείνεται και αναδρομική ρύθμιση ειδικά για την παραλαβή των σχολικών γευμάτων στο πλαίσιο των συμβάσεων που υπεγράφησαν και εκτελέστηκαν κατά το διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής του Προγράμματος, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ. 4 εδαφ. γ του ν. 4455/2017. Συγκεκριμένα, προτείνεται η πληρωμή των αναδόχων να γίνεται με βεβαίωση του Περιφερειακού Διευθυντή και αποστέλλεται στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης , η οποία ελέγχει τη βεβαίωση παραλαβής και τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου και βεβαιώνει το «καλώς έχειν».
V. Επί της νομιμότητας, της σκοπιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
Επί της προτεινόμενης διάταξης του υποβληθέντος άρθρου παρατηρούνται τα κάτωθι:
Α. Η σύμβαση με αντικείμενο την παροχή σχολικών γευμάτων συμπεριλαμβάνεται στις “κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες” του άρθρου 107 του Ν. 4412/2017 όπως αυτές αναφέρονται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α του ως άνω νόμου με CPV 55524000-9 (Υπηρεσίες τροφοδοσίας σχολείων με έτοιμα γεύματα), οι οποίες ανατίθενται με βάση τα οριζόμενα στο ως άνω άρθρο και τους ειδικότερους διαδικαστικούς κανόνες που προβλέπονται στα έγγραφα της σύμβασης. Αναφορικά όμως με την εκτέλεση αυτών, τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις των άρθρων 216 – 220 του ν. 441/2016, που αφορούν στην εκτέλεση Συμβάσεων Παροχής Υπηρεσιών.
Ειδικότερα, αναφορικά με τις συμβάσεις του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα”, παρότι δεν ορίζεται ρητά, φαίνεται ότι υπόκεινται στις γενικές διατάξεις περί εκτέλεσης συμβάσεων προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών των άρθρων 200-205 του ν. 4412/2016, στις ειδικές διατάξεις περί εκτέλεσης Συμβάσεων Παροχής Υπηρεσιών των άρθρων 216 – 220 του ν. 441/2016 , καθώς και τις διάταξης του άρθρου 221 για τα όργανα διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων.
Ειδικότερα, το άρθρο 216 του ν. 4412/2016 , που αφορά στην παρακολούθηση της σύμβασης παροχής υπηρεσιών ορίζει: “1. Η παρακολούθηση της εκτέλεσης της σύμβασης παροχής υπηρεσίας και η διοίκηση αυτής διενεργείται από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία ή άλλως από την υπηρεσία η οποία ορίζεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Η ανωτέρω υπηρεσία εισηγείται στο αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο για όλα τα ζητήματα που αφορούν στην προσήκουσα εκτέλεση όλων των όρων της σύμβασης και στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων του αναδόχου, στη λήψη των επιβεβλημένων μέτρων λόγω μη τήρησης των ως άνω όρων και [...]
2. Η αρμόδια υπηρεσία μπορεί, με απόφασή της ιδίως σε συμβάσεις παροχής υπηρεσιών που η εκτέλεσή τους απαιτεί συνεχή παρακολούθηση σε ημερήσια βάση, να ορίζει για την παρακολούθηση της σύμβασης ως επόπτη με καθήκοντα εισηγητή υπάλληλο της υπηρεσίας. [...].
3. Τα καθήκοντα του επόπτη είναι, ενδεικτικά, η πιστοποίηση της εκτέλεσης του αντικειμένου της σύμβασης, καθώς και ο έλεγχος της συμμόρφωσης του αναδόχου με τους όρους της σύμβασης. [...]”.
Περαιτέρω, το άρθρο 219 του ν. 4412/2016, που αφορά στην παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης παροχής υπηρεσιών ορίζει: “1. Η παραλαβή των παρεχόμενων υπηρεσιών ή/και παραδοτέων γίνεται από επιτροπή παραλαβής που συγκροτείται σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 221. [...]”.
Τέλος, το άρθρο 220 του ν. 4412/2016, που αφορά στην απόρριψη παραδοτέου – αντικατάσταση ορίζει: “1. Σε περίπτωση οριστικής απόρριψης ολόκληρου ή μέρους των παρεχόμενων υπηρεσιών ή /και παραδοτέων, με έκπτωση επί της συμβατικής αξίας, με απόφαση του αρμόδιου αποφαινόμενου οργάνου, ύστερα από γνωμοδότηση της επιτροπής παραλαβής, μπορεί να εγκρίνεται αντικατάσταση των υπηρεσιών ή/και παραδοτέων αυτών με άλλα, που να είναι, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, μέσα σε τακτή προθεσμία που ορίζεται από την απόφαση αυτή [...]”.
Με την υποβληθείσα εξαιρετική ρύθμιση προβλέπεται ότι η παραλαβή των σχολικών γευμάτων διενεργείται από το Διευθυντή της εκάστοτε σχολικής μονάδας, ο οποίος αποστέλλει τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου στον αρμόδιο Περιφερειακό Διευθυντή. Ο τελευταίος συντάσσει και αποστέλλει στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σε μηνιαία βάση, σχετική βεβαίωση παραλαβής για τα σχολεία ευθύνης του, η οποία ελέγχει τη βεβαίωση παραλαβής και τα φορολογικά παραστατικά κάθε αναδόχου και βεβαιώνει το «καλώς έχειν».
Επισημαίνεται ότι δεν προσκομίσθηκαν στην Αρχή στοιχεία σχετικά με τη σύσταση και τις αρμοδιότητες της “Επιτροπής Παρακολούθησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης”, που αναφέρεται για πρώτη φορά στο κείμενο της υπό κρίσης διάταξης (χωρίς περαιτέρω στοιχεία), καθώς και του όρους των εκτελούμενων συμβάσεων στο πλαίσιο του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα”.
Περαιτέρω, σημειώνεται ότι:
α) Το Πρόγραμμα “Σχολικά Γεύματα” τελεί, εκ του νόμου, υπό την εποπτεία και τον έλεγχο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το οποίο και προκηρύσσει τις σχετικές συμβάσεις, ως αναθέτουσα αρχή.
β) Κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 216 παρ. 1 του ν. 4412/2016, η παρακολούθηση της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων υπηρεσιών διενεργείται από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία ή άλλως από την υπηρεσία η οποία ορίζεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής
γ) Εκ της φύσεως των εν λόγω συμβάσεων συνάγεται ότι η εκτέλεσή τους απαιτεί συνεχή παρακολούθηση σε ημερήσια βάση, και ως εκ τούτου μπορεί με απόφασή της η αρμόδια υπηρεσία να ορίζει για την παρακολούθηση της σύμβασης ως επόπτη με καθήκοντα εισηγητή υπάλληλο της υπηρεσίας.
δ) Με την προτεινόμενη διάταξη η παραλαβή των συμβάσεων του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα” διενεργείται από όργανο άλλου υπουργείου από την αναθέτουσα αρχή, και συγκεκριμένα από τον εκάστοτε Διευθυντή σχολικής μονάδας, που ανήκει στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (πρωτοβάθμια εκπαίδευση).
ε) Σε κάθε περίπτωση, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 219 του ν. 4412/2016, η παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης παροχής υπηρεσιών γίνεται από επιτροπή παραλαβής που συγκροτείται σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 221 του ιδίου νόμου.
Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ως αναθέτουσα αρχή, μπορεί με απόφασή του να ορίσει ειδικώς την καθ’ υλη αρμόδια υπηρεσία για την παρακολούθηση της εκτέλεσης των συμβάσεων, και περαιτέρω, λόγω της ανάγκης συνεχούς παρακολούθησης σε ημερήσια βάση, να ορίζει για την παρακολούθηση της σύμβασης ως επόπτη με καθήκοντα εισηγητή το Διευθυντής της εκάστοτε σχολικής μονάδα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα γραφειοκρατικά προβλήματα που διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος σχολικών γευμάτων σε σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως αναφέρεται και στην αιτιολογική έκθεση.
Ωστόσο, η προτεινόμενη ρύθμιση φαίνεται να διαφοροποιείται ως προς τις διατάξεις του ν. 4412/2016 για τη συγκρότηση συλλογικών οργάνων κατά την παραλαβή των παρεχόμενων υπηρεσιών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ. 3 του ν. 4412/2016. Η διαφοροποίηση αυτή ενδεχομένως να έχει συνέπειες σε τυχόν θέματα που θα ανακύψουν από τη μη ορθή εκτέλεση της σύμβασης, την απόρριψη των υπηρεσιών, την επιβολή κυρώσεων (πρβλ. άρθρο 220 του ν. 4412/2016). Συνεπώς, δέον να αποσαφηνιστεί ότι το μονοπρόσωπο όργανο που συστήνεται με τη ρύθμιση αυτή ασκεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων του συλλογικού οργάνου, όπως αυτές προβλέπονται στις ως άνω διατάξεις του ν. 4412/2016.
Β. Ειδικότερα, με την προτεινόμενη παράγραφο 7 της υπό κρίσης διάταξης, προβλέπεται αναδρομική ρύθμιση ως προς τον τρόπο παραλαβής των σχολικών γευμάτων για τις συμβάσεις με αντικείμενο τη δωρεάν παροχή γευμάτων, οι οποίες υπεγράφησαν και εκτελέστηκαν κατά το διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής του Προγράμματος, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ. 4 εδαφ. γ του ν. 4455/2017.
Αρχικά, επί της εν λόγω διάταξης, για λόγους νομοτεχνικής βελτίωσης, προτείνεται η επαναδιατύπωση της αρχής του πρώτου εδαφίου προκειμένου να συνάγεται με σαφήνεια ότι αφορά στην παραλαβή των σχολικών γευμάτων, τα οποία ανατέθηκαν με συμβάσεις που υπεγράφησαν και εκτελέστηκαν κατά το διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής του Προγράμματος “Σχολικά Γεύματα”, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ. 4 εδαφ. γ του ν. 4455/2017 (διότι εκ της προτεινόμενης διατύπωσης συνάγεται ότι η παραλαβή αυτών διενεργήθηκε δυνάμει του άρθρου 12 παρ. 4 εδαφ. γ, ενώ η εν λόγω διάταξη δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά σε θέματα παραλαβής).
Περαιτέρω, ως προς την αναδρομικότητα της προτεινόμενης ρύθμισης, η οποία αφορά κυρίως σε θέματα Δημόσιου Λογιστικού, θα πρέπει τα οριζόμενα να συσχετισθούν με το γενικότερο πλαίσιο πληρωμής και εκκαθάρισης των δαπανών. Σε κάθε περίπτωση η Αρχή έχει πολλάκις διατυπώσει τις επιφυλάξεις της ως προς την αναδρομική ισχύ διατάξεων εν γένει.
Αθήνα, 1 Φεβρουαρίου 2018
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Η Αντιπρόεδρος
Χριστίνα Μπουσουλέγκα