ΓνωμΕΑΑΔΗΣΥ 40/2017 Αίτημα για διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, επί σχεδίου νόμου που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και προτείνεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών.

ΓΝΩΜΗ 40/2017
ΑΔΑ: 6ΝΞ9ΟΞΤΒ-01Ν
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(άρθρου 2, παρ. 2, περ. γ, υποπερ. (αα) του Ν.4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα, την 16 Οκτωβρίου του έτους δύο χιλιάδες δέκα επτά (2017) ημέρα Δευτέρα και ώρα 10:00 π.μ. και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπου και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά την συνεδρίαση τα ακόλουθα:
Αναπληρωτής Πρόεδρος (Προεδρεύων): Μιχαήλ Εκατομμάτης
Αντιπρόεδρος: Χριστίνα Μπουσουλέγκα
Μέλη: Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης Μαρία Στυλιανίδου Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Τα λοιπά τακτικά και αναπληρωματικά μέλη, καίτοι προσκληθέντα, δεν προσήλθαν λόγω δικαιολογημένου κωλύματος.
Γραμματέας: Μαρία Αντωνοπούλου, Π.Ε. Διοικητικού - Οικονομικού
Εισηγήτρια: Ηλιάνα Κανταρτζή, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Κατά την διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστησαν η εισηγήτρια κ. Κανταρτζή, μέσω τηλεδιάσκεψης, καθώς και η Προϊσταμένη του Τμήματος Γνωμοδοτήσεων της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών, κ. Χριστίνα Καξιρή, οι οποίες αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας ψηφοφορίας και της λήψης της απόφασης από τα Μέλη της Αρχής.
Θέμα: Αίτημα για διατύπωση γνώμης της Αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, επί σχεδίου νόμου που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και προτείνεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών.
Σχετ.: Το έγγραφο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο υπεβλήθη στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. και έλαβε αρ. πρωτ. εισερχ. 6179/12.10.2017, με το οποίο διαβιβάζεται σχέδιο νόμου που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και προτείνεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο “Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος”.
I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Με το ως άνω με αριθμό πρωτ. εισερχομένου Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 6179/12.10.2017 έγγραφο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προτείνονται α) διατάξεις που θεσπίζουν εξαιρέσεις για το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) από το ν. 4413/2016 με τίτλο “Ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94/1/28.3.2014) και άλλες διατάξεις” (βλ. παρ. 1 και 4 της προτεινόμενης διάταξης) και
β) διατάξεις που εισάγουν τροποποιήσεις στο ν. 4413/2016 για το σύνολο των αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του ως άνω νόμου.
Σημειώνεται ότι το προτεινόμενο σχέδιο νόμου κατατέθηκε στην Αρχή στις 12.10.2017 και εισήχθη στο Συμβούλιο προς συζήτηση άμεσα λόγω κατεπείγοντος κατόπιν αιτήματος του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Κατά συνέπεια, τα χρονικά περιθώρια επεξεργασίας αυτού από την Αρχή ήταν εξαιρετικά περιορισμένα.
ΙΙ. Η υποβληθείσα στην Αρχή τροπολογία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο “Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος” και η αιτιολογική έκθεση αυτής έχει ως εξής:
Α. Προτεινόμενα άρθρα
Άρθρο …
Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4413/2016 (Α’148)
1. Προστίθεται παρ. 6 στο άρθρο 1 του ν.4413/2016 (Α΄148) ως εξής:
«Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) του ν. 3986/2011 (Α’152) υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου, πλην των διατάξεων του δεύτερου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 19, , των παρ. 1 έως 6 του άρθρου 41, και των άρθρων 48, 49, 53, 54, 55, 59, 62, 63, 64, 65, 66 και 67 αυτού. Συμπληρωματικά στις διατάξεις του παρόντος και εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με αυτόν, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν.3986/2011 (Α’ 152)».
2. Η περιπτ. γ’ της παραγράφου 3 του άρθρου 36 του ν.4413/2016 απαλείφεται .
3. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 40 του ν. 4413/2016 αντικαθίσταται ως εξής: «Προς τον σκοπό αυτό κοινοποιεί στους οικονομικούς φορείς έγγραφη πρόσκληση και τους τάσσει εύλογη προθεσμία».
4. Στο άρθρο 46 του ν. 4413/2016 προστίθεται παράγραφος 6 ως εξής:
«Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε., δύναται να αποφασίζει με αιτιολογημένη απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου, εφόσον δεν προβλέπεται υποχρεωτική προηγούμενη γνώμη άλλου οργάνου, σύμφωνα με το ν.3986/2011 ».
5. Η περίπτ. δ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 58 του ν.4413/2016 αντικαθίσταται ως εξής: «(δ) την προεκτιμώμενη αξία της σύμβασης παραχώρησης, όπου τούτο είναι δυνατό, σύμφωνα με το Παράρτημα V του παρόντος νόμου».
Αθήνα, 10-10-2017
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ
Β. Αιτιολογική Έκθεση
Άρθρο …
Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4413/2016 (Α’148)
1. Με την προτεινόμενη διάταξη επιδιώκεται η αποτελεσματικότερη λειτουργία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) για την υλοποίηση των σκοπών του και τη διευκόλυνση του έργου του ως προς την ακολουθούμενη διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών. Ειδικότερα, αποσαφηνίζεται ότι εφαρμοστέο κανονιστικό πλαίσιο αποτελεί ο ν.4413/2016 (Α’ 148). Το ως άνω νομοθέτημα αποτελεί μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης. Όλως εξαιρετικώς, προς το σκοπό της διευκόλυνσης της αποτελεσματικής λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. θεσπίζονται ρητές εξαιρέσεις από συγκεκριμένες διατάξεις του ως άνω νόμου. Συγκεκριμένα, εισάγεται εξαίρεση από την υποχρέωση προηγούμενης σύμφωνης γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών για τις περιπτώσεις μεικτών συμβάσεων (δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 19 ), από το ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής (άρθρο 41 παρ. 1 έως 6), από τα συμβατικά τεύχη (άρθρο 48), τη χρηματοδότηση (άρθρο 49), την εκχώρηση απαιτήσεων (άρθρο 53), την εταιρεία ειδικού σκοπού (άρθρο 54), το καταβλητέο αντάλλαγμα από τους χρήστες των έργων ή υπηρεσιών (άρθρο 55), την τεκμηρίωση διαδικασίας ανάθεσης και εκτέλεσης σύμβασης παραχώρησης (άρθρο 59), το κεφάλαιο Β΄ «επίλυση διαφορών κατά την εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης» (άρθρα 62, 63, 64, 65 και 66) και τα όργανα διαδικασιών σύναψης συμβάσεων παραχώρησης (άρθρο 67) .
Με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου αυτής εισάγεται ερμηνευτικός κανόνας ως προς την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου του ν.3986/2011 (Α’ 152), ότι, δηλαδή, οι διατάξεις αυτού αναφορικά με τους κανόνες ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων παραχώρησης εφαρμόζονται μόνο συμπληρωματικά και εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με τον ν.4413/2016.
2. Με την δεύτερη παράγραφο διαγράφεται το σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης με τα παραρτήματά της (περιπτ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 36 του ν.4413/2016) ως υποχρεωτικό περιεχόμενο των τευχών διαγωνισμού.
3. Με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 40 του ν. 4413/2016 , όπως αντικαθίσταται, παρέχεται πλέον μεγαλύτερη ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα να κρίνει το εύλογο της προθεσμίας, κατά περίπτωση, για τη συμπλήρωση ή διευκρίνιση των δικαιολογητικών που έχουν προσκομισθεί, αντί της ισχύουσας προθεσμίας που είναι όχι μικρότερη των επτά (7) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της σχετικής πρόσκλησης.
4. Με την παράγραφο 4 δίδεται η δυνατότητα στο ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. να εφαρμόζει το άρθρο 49 (ματαίωση διαδικασίας ανάθεσης) του ν.4413/2016 και αντί να λαμβάνει προηγούμενη γνώμη ή εισήγηση του αρμοδίου οργάνου, όπως προβλέπεται στις παρ. 1 έως 5 αυτού, να αποφασίζει το Διοικητικό του Συμβούλιο με αιτιολογημένη απόφασή του, εφόσον δεν προβλέπεται υποχρεωτική προηγούμενη γνώμη άλλου οργάνου, σύμφωνα με το ν.3986/2011 (Α΄152).
5. Στην περιπτ. (δ) της παραγράφου 2 του άρθρου 58 του ν.4413/2016 προστίθεται η φράση «όπου τούτο είναι δυνατό, σύμφωνα με το Παράρτημα V του παρόντος νόμου», προκειμένου να μην είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση ποσού όταν τούτο δεν προσιδιάζει με το στάδιο της διαδικασίας (πχ ανταγωνιστικού διαλόγου κλπ).
Αθήνα, 10-10-2017
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ
ΙΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011, «[...] αα) Η Αρχή γνωμοδοτεί επί των διατάξεων σχεδίων νόμων που αφορούν στις δημόσιες συμβάσεις πριν από την κατάθεσή τους στη Βουλή. Αν ο αρμόδιος Υπουργός διαφωνεί με τη γνώμη της Αρχής, η Αρχή δύναται να συγκαλεί συσκέψεις, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της και εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων με σκοπό την ανταλλαγή και σύγκλιση των απόψεων. Στις εν λόγω συσκέψεις η Αρχή και κάθε συναρμόδιος Υπουργός μπορούν να ζητούν τη συμμετοχή ανεξάρτητων τρίτων, ειδικών σε θέματα δημοσίων συμβάσεων. Οι συσκέψεις αυτές πραγματοποιούνται σε διάστημα δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση της πρόσκλησης της Αρχής στους συμμετέχοντες. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει τη συνέχιση της διαδικασίας ψήφισης του σχεδίου νόμου. Αν δεν αρθεί η διαφωνία μεταξύ του αρμόδιου Υπουργού και της Αρχής, στη γνώμη της Αρχής προσαρτάται έκθεση του Υπουργού στην οποία περιλαμβάνεται και ειδική αιτιολόγηση κάθε απόκλισης από το περιεχόμενο της γνώμης. Τα εν λόγω έγγραφα συνοδεύουν τα σχέδια νόμων κατά την κατάθεσή τους στη Βουλή και αναρτώνται με επιμέλεια της Αρχής στην ιστοσελίδα της. Σε περίπτωση απόκλισης του σχεδίου νόμου από τη γνώμη της Αρχής, η αρμόδια επιτροπή της Βουλής δύναται να καλεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, σε ακρόαση τον Πρόεδρο της Αρχής».
Στο βαθμό που οι ως άνω (υπό στοιχείο ΙΙ Α) αναφερόμενες νομοθετικές τροποποιήσεις, ως παρατίθενται ανωτέρω, περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που αφορούν, όπως προαναφέρθηκε, σε ζητήματα που άπτονται του νομοθετικού πλαισίου των συμβάσεων παραχώρησης, συντρέχει η αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή γνώμης, κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. αα' του ν. 4013/2011.
IV. Συναφείς νομικές διατάξεις
1. Στο ν. 4413/2016 (ΦΕΚ-148 Α/8-8-16): “Ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94/1/28.3.2014) και άλλες διατάξεις” προβλέπονται σχετικώς τα κάτωθι :
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής (άρθρα 1 και 8 παρ. 1 της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ)
1. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση ενιαίου νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών από αναθέτουσες αρχές και αναθέτοντες φορείς, η εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 «σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης» (EE L 94/28.3.2015), όπως διορθώθηκε (L140/27.5.2016) και η ρύθμιση άλλων συναφών θεμάτων.
2. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται κατά την ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών από: α) αναθέτουσες αρχές ή β) αναθέτοντες φορείς υπό τον όρο ότι τα έργα ή οι υπηρεσίες προορίζονται για την άσκηση μίας από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ ως εξής:
α) Στις συμβάσεις παραχώρησης που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου και των οποίων η εκτιμώμενη αξία ισούται με ή υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια διακόσιες είκοσι πέντε χιλιάδες (5.225.000) ευρώ εφαρμόζεται το σύνολο των διατάξεων του παρόντος νόμου, εκτός εάν ορίζεται άλλως στις επιμέρους διατάξεις αυτού. Το χρηματικό όριο του προηγούμενου εδαφίου ισχύει, εφόσον δεν έχει αναθεωρηθεί σύμφωνα με το άρθρο 9 της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ.
β) Στις συμβάσεις παραχώρησης που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου των οποίων η εκτιμώμενη αξία υπολείπεται του χρηματικού ορίου της περίπτωσης α΄ εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 1, 6 έως 29, των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου 33, καθώς και οι διατάξεις των άρθρων 34 έως 60.
γ) Για τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας σύμφωνα με τις περιπτώσεις α΄ και β΄ εφαρμόζεται το άρθρο 8.
3. Δεν θίγονται από τον παρόντα νόμο διατάξεις νόμων, διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων, συμφωνιών, αποφάσεων, ή άλλων διοικητικών πράξεων που αφορούν, τη μεταβίβαση εξουσιών και αρμοδιοτήτων για την εκτέλεση σκοπών δημοσίου συμφέροντος μεταξύ αναθετουσών αρχών ή αναθετόντων φορέων ή ενώσεων αναθετουσών αρχών ή αναθετόντων φορέων και δεν προβλέπουν αμοιβή για την εκτέλεση συμβάσεων θεωρούνται ζητήματα εσωτερικής οργάνωσης και, ως τέτοια, ουδόλως θίγονται από τον παρόντα νόμο.
4. Δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο παραχώρησης οι δραστηριότητες που κατά το Σύνταγμα ανήκουν άμεσα και αποκλειστικά στο κράτος και ιδίως η εθνική άμυνα, η αστυνόμευση, η απονομή της δικαιοσύνης και η εκτέλεση των ποινών που επιβάλλονται από τα αρμόδια δικαστήρια.
5. Κατά την ανάθεση και εκτέλεση των συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών που υλοποιούνται ως συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.), σύμφωνα με το Ν. 3389/2005 (Α΄ 232), εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος νόμου περί ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων παραχώρησης και συμπληρωματικά οι διατάξεις του Ν. 3389/2005, κατά το μέρος που δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Άρθρο 19
Μεικτές συμβάσεις (άρθρο 20 της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ)
1. Οι συμβάσεις παραχώρησης που έχουν ως αντικείμενο τόσο έργα όσο και υπηρεσίες ανατίθενται σύμφωνα με τις διατάξεις οι οποίες εφαρμόζονται στο είδος της σύμβασης που χαρακτηρίζει το κύριο αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης παραχώρησης. Στην περίπτωση μεικτών συμβάσεων, που αποτελούνται εν μέρει από κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες του Παραρτήματος IV και εν μέρει από άλλες υπηρεσίες, το κύριο αντικείμενο προσδιορίζεται σύμφωνα με το ποια από τις εκτιμώμενες αξίες των αντίστοιχων υπηρεσιών είναι η υψηλότερη.
2. Όταν τα διάφορα μέρη συγκεκριμένης σύμβασης μπορούν αντικειμενικά να διαχωριστούν, εφαρμόζονται οι παράγραφοι 3 και 4. Όταν τα διάφορα μέρη συγκεκριμένης σύμβασης είναι αντικειμενικά αδύνατον να διαχωριστούν, εφαρμόζεται η παράγραφος 5.
Όταν μέρος μιας συγκεκριμένης σύμβασης καλύπτεται από το άρθρο 346 της ΣΛΕΕ ή το Ν. 3978/2011, εφαρμόζεται το άρθρο 20 του παρόντος.
Στην περίπτωση συμβάσεων που προορίζονται να καλύψουν πλείονες δραστηριότητες, μία από τις οποίες υπόκειται είτε στο Παράρτημα II του παρόντος νόμου είτε στις διατάξεις με τις οποίες εναρμονίζεται η νομοθεσία στην Οδηγία 2014/25/EE, οι ισχύουσες διατάξεις καθορίζονται, αντίστοιχα, σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος και την σχετική διάταξη με την οποία εναρμονίζεται το άρθρο 6 της Οδηγίας 2014/25/EE.
3. Σε περίπτωση σύμβασης το αντικείμενο της οποίας εν μέρει καλύπτεται και εν μέρει εξαιρείται από τον παρόντα νόμο, οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς μπορούν να επιλέγουν την ανάθεση χωριστών συμβάσεων για τα επιμέρους μέρη. Όταν οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς επιλέγουν να αναθέσουν χωριστές συμβάσεις για συγκεκριμένα μέρη, η απόφαση για το ποιο νομικό καθεστώς εφαρμόζεται σε καθεμιά από τις χωριστές αυτές συμβάσεις λαμβάνεται βάσει των χαρακτηριστικών κάθε συγκεκριμένου τμήματος.
Όταν οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς επιλέγουν την ανάθεση ενιαίας σύμβασης, ο παρών νόμος εφαρμόζεται, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου ή στο άρθρο 20, στην προκύπτουσα μεικτή σύμβαση ανεξαρτήτως της αξίας των μερών που διαφορετικά θα ενέπιπταν σε άλλο νομικό καθεστώς και ανεξαρτήτως του νομικού καθεστώτος από το οποίο θα διέπονταν σε διαφορετική περίπτωση τα μέρη αυτά.
4. Σε περίπτωση μεικτών συμβάσεων που περιλαμβάνουν τόσο στοιχεία συμβάσεων παραχώρησης όσο και στοιχεία δημόσιων συμβάσεων που καλύπτονται από την Οδηγία 2014/24/ΕΕ ή συμβάσεων που καλύπτονται από την Οδηγία 2014/25/ΕΕ, η μεικτή σύμβαση ανατίθεται σύμφωνα με τις διατάξεις, αντίστοιχα, της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ ή της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ.
5. Όταν τα διάφορα μέρη συγκεκριμένης σύμβασης είναι αντικειμενικά αδύνατον να διαχωριστούν, το ισχύον νομικό καθεστώς καθορίζεται με βάση το κύριο αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης. Σε περίπτωση που η σύμβαση αυτή περιλαμβάνει στοιχεία και από σύμβαση παραχώρησης έργου κατά την έννοια της περίπτωσης 8 του άρθρου 2 του παρόντος, το ισχύον νομικό καθεστώς κατά το προηγούμενο εδάφιο καθορίζεται μετά από σύμφωνη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών κατά τις κείμενες διατάξεις για τις οικείες συμβάσεις άνω των ορίων εφαρμογής της οδηγίας και του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα για τις συμβάσεις κάτω του ορίου εφαρμογής της Οδηγίας.
Στην περίπτωση συμβάσεων που περιλαμβάνουν τόσο στοιχεία σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών όσο και στοιχεία συμβάσεων προμήθειας αγαθών, το κύριο αντικείμενο προσδιορίζεται σύμφωνα με το ποιά από τις εκτιμώμενες αξίες των αντίστοιχων υπηρεσιών ή αγαθών είναι η υψηλότερη.
Άρθρο 36
Έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης
1. Τα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης, υπό την έννοια του στοιχείου, παράγραφος 12 του άρθρου 2, διακρίνονται σε:
α) «τεύχη διαγωνισμού», στα οποία περιλαμβάνονται όλοι οι γενικοί και ειδικοί όροι διενέργειας της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης και
β) «συμβατικά τεύχη», στα οποία περιλαμβάνονται όλοι οι γενικοί και ειδικοί όροι εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης.
2. Τα τεύχη διαγωνισμού περιλαμβάνουν οποιοδήποτε έγγραφο το οποίο δημοσιοποιεί, υποβάλλει ή στο οποίο παραπέμπει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας με σκοπό να περιγράψει ή να προσδιορίσει στοιχεία της παραχώρησης ή της διαδικασίας ανάθεσης αυτής, συμπεριλαμβανομένης της προκήρυξης σύμβασης παραχώρησης, των τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων, των προτεινόμενων όρων της σύμβασης παραχώρησης, των μορφοτύπων για την υποβολή των εγγράφων από τους υποψηφίους και τους προσφέροντες, των πληροφοριών για τις γενικές υποχρεώσεις και πρόσθετων εγγράφων.
Οι όροι των τευχών διαγωνισμού πρέπει να είναι σαφείς και πλήρεις, ώστε να επιτρέπουν την υποβολή παραδεκτών, κανονικών και κατάλληλων αιτήσεων συμμετοχής και προσφορών.
3. Τα τεύχη διαγωνισμού αποτελούνται ιδίως από:
α) Τις προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που συντάσσονται και δημοσιεύονται σύμφωνα με τα άρθρα 30, 31, 32 και 33 του παρόντος νόμου.
β) Τη «διακήρυξη διαγωνισμού» ή την «πρόσκληση υποβολής προσφοράς» με τα παραρτήματά τους.
γ) Το σχέδιο σύμβασης παραχώρησης με τα παραρτήματά της.
4. Η διακήρυξη διαγωνισμού ή πρόσκληση υποβολής προσφοράς περιέχουν ιδίως:
α) Την επωνυμία της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα.
β) Την προθεσμία για την παραλαβή των αιτήσεων συμμετοχής ή των προσφορών από την αρμόδια υπηρεσία και τη διεύθυνση στην οποία πρέπει να αποσταλούν.
γ) Το όνομα, τη διεύθυνση, τον αριθμό τηλεφώνου και τηλεομοιοτυπικού μηχανήματος (FAX), τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) της υπηρεσίας που διενεργεί τον διαγωνισμό, καθώς και τον αρμόδιο υπάλληλο της υπηρεσίας αυτής.
δ) Τα αρμόδια όργανα για την αποσφράγιση των προσφορών, την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο αποσφράγισης, καθώς και τα πρόσωπα που δικαιούνται να παρίστανται.
ε) Ακριβή περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης. Επίσης οποιεσδήποτε προβλεπόμενες ρήτρες αναθεώρησης ή τροποποίησης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης, συμπεριλαμβανομένων τυχόν δικαιωμάτων προαιρέσεως και, εφόσον είναι γνωστό, το προσωρινό χρονοδιάγραμμα για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών.
στ) Την προτεινόμενη διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης και τις προϋποθέσεις σύντμησης ή παράτασης αυτής.
ζ) Το είδος της διαδικασίας ανάθεσης, καθώς και τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και την προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής και προσφορών.
η) Την πηγή χρηματοδότησης και τον τρόπο καταβολής ή είσπραξης του συμβατικού τιμήματος.
θ) Το νόμισμα της προσφερόμενης τιμής.
ι) Τις προϋποθέσεις αναπροσαρμογής του τιμήματος μετά την κατακύρωση, εφόσον κρίνεται ότι απαιτείται τέτοιος όρος.
ια) Τον τύπο, τα ποσοστά, το νόμισμα, το χρόνο υποβολής των εγγυήσεων, καθώς και άλλες εξασφαλίσεις, εάν ζητούνται.
ιβ) Τα τεχνικά χαρακτηριστικά (προδιαγραφές), την ποσότητα και την περιγραφή των αγαθών, υπηρεσιών ή έργων, τον τρόπο της εκτέλεσης του ελέγχου και της διασφάλισης της ποιότητας, την προθεσμία για την εκτέλεση της σύμβασης, τον τόπο και χρόνο εκτέλεσης, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά, ανάλογα με το αντικείμενο της σύμβασης.
ιγ) Τους όρους και τα κριτήρια επιλογής, καθώς και τα ελάχιστα επίπεδα αυτών, σχετικά με την προσωπική κατάσταση, την οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια και την τεχνική ή επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων ή προσφερόντων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39.
ιδ) Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της πλήρωσης των κριτηρίων που αναφέρονται στο προηγούμενο στοιχείο.
ιε) Τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για ένα ή περισσότερα τμήματα της σύμβασης.
ιστ) Τη δυνατότητα υποβολής εναλλακτικών προσφορών.
ιζ) Το κριτήριο ανάθεσης, τη διαδικασία και τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 45.
ιη) Τη διάρκεια ισχύος των προσφορών.
ιθ) Τους απαράβατους όρους, απόκλιση από τους οποίους συνεπάγεται την απόρριψη της προσφοράς.
5. Τα συμβατικά τεύχη αποτελούνται ιδίως από:
α) Τη σύμβαση παραχώρησης με τα παραρτήματά της.
β) Τις συμβάσεις που συνάπτει ο παραχωρησιούχος με τους υπεργολάβους του, όπως οι συμβάσεις μελέτης, κατασκευής, συντήρησης και λειτουργίας.
γ) Τα παρεπόμενα σύμφωνα μεταξύ της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, του παραχωρησιούχου, των υπεργολάβων και των υπεργολάβων αυτού, των χρηματοδοτών, δανειστών και ασφαλιστών του παραχωρησιούχου ή του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης ή του Ελληνικού Δημοσίου και περιλαμβάνουν στα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 50.
6. Οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς δεν επιβάλλουν στους οικονομικούς φορείς δαπάνη για τη λήψη των τευχών διαγωνισμού, πλην της δαπάνης που αντιστοιχεί στο κόστος διαβίβασής τους, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 34.
7. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3 του άρθρου 32, τα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης συντάσσονται υποχρεωτικά στην ελληνική γλώσσα και προαιρετικά και σε άλλες γλώσσες, συνολικά ή μερικά. Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ των τμημάτων των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης που έχουν συνταχθεί σε περισσότερες γλώσσες, επικρατεί η ελληνική έκδοση.
8. Με απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση ε` της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 4013/2011 (Α`204), μπορούν να εκδίδονται μη δεσμευτικά υποδείγματα διακηρύξεων διαγωνισμού υπό την έννοια της παραγράφου 3, στο στοιχείο β` του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 40 Αποδεικτικά μέσα
(άρθρο 38 παρ. 10 εδάφιο πρώτο της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ)
1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 42, οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς αρκούνται στα πιστοποιητικά, στις βεβαιώσεις και στα λοιπά αποδεικτικά μέσα που αναφέρονται στις παραγράφους 2, 3, 4 και 5 του παρόντος ως απόδειξη της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού, που αναφέρονται στις παραγράφους 4 έως 8 του άρθρου 39 και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 39 και δεν απαιτούν άλλα δικαιολογητικά. Ο τρόπος, ο χρόνος και ο τύπος υποβολής των ανωτέρω αποδεικτικών μέσων καθορίζονται στα τεύχη διαγωνισμού.
2. Οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς δέχονται ως επαρκή απόδειξη του ότι ο οικονομικός φορέας δεν εμπίπτει σε καμία από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 4 έως 7 του άρθρου 39, τα ακόλουθα έγγραφα και δικαιολογητικά:
α) για την παράγραφο 4 του άρθρου 39, απόσπασμα ποινικού μητρώου ή ισοδύναμο έγγραφο, που εκδίδεται από την αρμόδια δικαστική ή διοικητική αρχή του κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της χώρας καταγωγής ή της χώρας όπου είναι εγκατεστημένος ο εν λόγω οικονομικός φορέας,
β) για την παράγραφο 5 και το στοιχείο β` της παραγράφου 7 του άρθρου 39, πιστοποιητικό που εκδίδεται από την αρμόδια αρχή του κράτους-μέλους ή της χώρας καταγωγής ή εγκατάστασής του. Αν το κράτοςμέλος ή η εν λόγω χώρα δεν εκδίδει τέτοιου είδους έγγραφο ή πιστοποιητικό ή όπου το έγγραφο ή το πιστοποιητικό αυτό δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 4, 5 και στο στοιχείο β` της παραγράφου 7 του άρθρου 39, το έγγραφο ή το πιστοποιητικό μπορεί να αντικαθίσταται από ένορκη βεβαίωση ή, στα κράτη-μέλη ή στις χώρες όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού του κράτους-μέλους ή της χώρας καταγωγής ή χώρας όπου είναι εγκατεστημένος ο οικονομικός φορέας. Στην ένορκη βεβαίωση ή την υπεύθυνη δήλωση που υποβάλλεται κατά το προηγούμενο εδάφιο προσαρτάται επίσημη βεβαίωση αρμόδιας αρχής του οικείου κράτους-μέλους ή χώρας, όπου αναφέρεται ότι δεν εκδίδονται τα έγγραφα ή τα πιστοποιητικά που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο ή ότι τα έγγραφα αυτά δεν καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 4, 5 και στο στοιχείο β` της παραγράφου 7 του άρθρου 39. Οι επίσημες δηλώσεις καθίστανται διαθέσιμες μέσω του επιγραμμικού αποθετηρίου πιστοποιητικών (e-Certis) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
γ) Για τα στοιχεία α`, γ`, δ`, ε`, στ`, ζ`, και η` της παραγράφου 7 του άρθρου 39, ένορκη βεβαίωση ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του οικονομικού φορέα οι αντίστοιχοι λόγοι αποκλεισμού ή αν ο οικονομικός φορέας είναι εγκατεστημένος σε κράτος-μέλος ή τρίτη χώρα όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού του κράτους-μέλους ή της χώρας καταγωγής ή χώρας όπου είναι εγκατεστημένος ο οικονομικός φορέας.
3. Η οικονομική και χρηματοπιστωτική επάρκεια, καθώς και η επαγγελματική και τεχνική ικανότητα του οικονομικού φορέα αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά και έγγραφα που καθορίζονται στα τεύχη διαγωνισμού. Εάν ο οικονομικός φορέας για βάσιμο λόγο δεν είναι σε θέση να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που ζητεί η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας, μπορεί να αποδεικνύει την οικονομική και χρηματοπιστωτική του επάρκεια με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο το οποίο η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας κρίνει κατάλληλο.
4. Αν ο οικονομικός φορέας αποτελεί ένωση ή κοινοπραξία κατά την έννοια του άρθρου 25 υποβάλλει τα δικαιολογητικά και έγγραφα αποδεικτικά μέσα, των παραγράφων 2 και 3 για κάθε μέλος της ένωσης ή κοινοπραξίας.
5. Αν οι οικονομικοί φορείς στηρίζονται στις ικανότητες άλλων φορέων, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 39, οι οικονομικοί φορείς υποβάλλουν:
α) τα δικαιολογητικά και έγγραφα αποδεικτικά μέσα, των παραγράφων 2 και 3 για τους φορείς αυτούς και
β) οποιοδήποτε κατάλληλο αποδεικτικό μέσο, προ-κειμένου να αποδείξουν στην αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ότι θα έχουν τους αναγκαίους πόρους στη διάθεσή τους, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στα τεύχη διαγωνισμού.
6. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί να καλέσει τους οικονομικούς φορείς να συμπληρώσουν ή να διευκρινίσουν τα δικαιολογητικά, που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 5. Προς τον σκοπό τούτο κοινοποιεί στους οικονομικούς φορείς έγγραφη πρόσκληση και τους τάσσει προθεσμία, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από επτά (7) ημέρες από την ημερομηνία κοινοποίησης της σχετικής πρόσκλησης. Οποιαδήποτε διευκρίνιση ή συμπλήρωση υποβάλλεται από τους οικονομικούς φορείς, χωρίς να έχει ζητηθεί από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα δεν λαμβάνεται υπόψη.
Οι ως άνω διευκρινίσεις ή συμπληρώσεις μπορεί να αφορούν μόνο ασάφειες.
Η παροχή της δυνατότητας διευκρίνισης ή συμπλήρωσης στον οικονομικό φορέα, σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια είναι υποχρεωτική, εάν επίκειται αποκλεισμός του από τη διαδικασία, λόγω ασαφειών ή τυπικών ελλείψεων των δικαιολογητικών και εγγράφων, που έχουν υποβληθεί.
7. Οι ως άνω διευκρινίσεις ή συμπληρώσεις δεν επιτρέπεται να έχουν ως συνέπεια μεταγενέστερη αντικατάσταση ή υποβολή για πρώτη φορά εγγράφων σε συμμόρφωση με όρους της διακήρυξης αλλά μόνο τη διευκρίνιση ή συμπλήρωση, ακόμη και με νέα έγγραφα, εγγράφων ή δικαιολογητικών που έχουν ήδη υποβληθεί. Επιπλέον, η παροχή της δυνατότητας διευκρίνισης ή συμπλήρωσης δεν πρέπει να εισάγει διακρίσεις ή άνιση μεταχείριση των οικονομικών φορέων ή να έχει ως συνέπεια ευνοϊκή μεταχείριση ενός ή περισσοτέρων από αυτούς.
8. Ο οικονομικός φορέας δεν υποχρεούται να υποβάλει τα δικαιολογητικά του παρόντος άρθρου, εφόσον αυτά έχουν ήδη υποβληθεί σε προγενέστερη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης, στην ίδια αναθέτουσα αρχή ή αναθέτοντα φορέα, εφόσον είναι σύμφωνα με τους όρους των τευχών διαγωνισμού και σε ισχύ.
Άρθρο 41
Ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής
1. Στα τεύχη διαγωνισμού μπορεί να προβλέπεται ότι οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς δέχονται το «ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής» ως προκαταρκτική απόδειξη σε αντικατάσταση όλων ή κάποιων από τα δικαιολογητικά του άρθρου 40 του παρόντος νόμου.
2. Το ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής αποτελείται από επίσημη δήλωση του οικονομικού φορέα, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του Ν. 1599/1986 (Α` 75) ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι αποκλεισμού και ότι πληρούνται τα κριτήρια επιλογής του άρθρου 39, καθώς και ο οικονομικός φορέας θα είναι σε θέση, εφόσον του ζητηθεί και χωρίς καθυστέρηση, να προσκομίσει τα δικαιολογητικά του άρθρου 41 και περιλαμβάνει τις κατάλληλες πληροφορίες, όπως απαιτείται από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα.
3. Ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής του ερωτηματολογίου ποιοτικής επιλογής καθορίζονται στα τεύχη διαγωνισμού, στα οποία μπορεί να συμπεριλαμβάνεται σχετικό μορφότυπο του ερωτηματολογίου. Μπορεί επίσης να προβλέπεται η χρήση του ευρωπαϊκού ενιαίου εγγράφου συμμετοχής του άρθρου 59 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ. Με απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα την περίπτωση ε` της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 4013/2011 (Α` 204), μπορεί να εκδίδεται αντίστοιχο τυποποιημένο έντυπο.
4. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί να ζητεί από τους οικονομικούς φορείς σε οποιοδήποτε στάδιο ή χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας να υποβάλλουν όλα ή ορισμένα από τα δικαιολογητικά του άρθρου 41, όταν αυτό απαιτείται για τη διασφάλιση της ορθής διεξαγωγής της διαδικασίας, ιδίως όταν η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας κάνει χρήση της δυνατότητας περιορισμού του αριθμού των υποψηφίων ή προσφερόντων σε κατάλληλο επίπεδο, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 38.
5. Αν ο οικονομικός φορέας αποτελεί ένωση ή κοινοπραξία κατά την έννοια του άρθρου 25, το ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής, περιέχει επίσης τις πληροφορίες της παραγράφου 2 για κάθε μέλος της ένωσης ή κοινοπραξίας.
6. Αν ο οικονομικός φορέας στηρίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 39 το ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής περιέχει επίσης τις πληροφορίες της παραγράφου 2 όσον αφορά τους φορείς αυτούς.
7. Πριν από τη σύναψη της σύμβασης παραχώρησης, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας ειδοποιεί εγγράφως τον προσφέροντα, στον οποίο έχει αποφασίσει να αναθέσει τη σύμβαση, να υποβάλει, εντός εύλογης προθεσμίας, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης, επικαιροποιημένα τα δικαιολογητικά του άρθρου 40, προς απόδειξη των δηλώσεων και στοιχείων πληροφοριών, που περιλαμβάνονται στο ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής που υπέβαλε στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης.
Άρθρο 46
Ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης
1. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, ματαιώνει τη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης, εφόσον η διαδικασία ανάθεσης απέβη άγονη είτε λόγω αποκλεισμού όλων των υποψηφίων ή προσφερόντων είτε λόγω μη υποβολής προσφοράς ή απόρριψης όλων των προσφορών.
2. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας δύναται, με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή του μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, να ματαιώσει τη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης, εφόσον συντρέχει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Λόγω παράτυπης διεξαγωγής της διαδικασίας ανάθεσης.
β) Αν η προσφορά κριθεί ως μη συμφέρουσα από οικονομική άποψη.
γ) Αν η εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου δεν ενδιαφέρει πλέον την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ή
δ) αν μεταβλήθηκαν ουσιωδώς οι οικονομικές ή οι τεχνικές παράμετροι που σχετίζονται με τη διαδικασία ανάθεσης ή συντρέχουν λόγοι ανώτερης βίας, με συνέπεια να μην είναι δυνατή η εκτέλεση της σύμβασης.
ε) Για άλλους επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως ιδίως δημόσιας υγείας ή προστασίας του περιβάλλοντος.
3. Αν διαπιστωθούν σφάλματα ή παραλείψεις σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί, μετά από εισήγηση του αρμόδιου οργάνου, να ακυρώσει μερικά τη διαδικασία ή να αναμορφώσει ανάλογα το αποτέλεσμά της ή να αποφασίσει την επανάληψή της από το σημείο που εμφιλοχώρησε το σφάλμα ή η παράλειψη.
4. Όταν συντρέχουν οι λόγοι για τη ματαίωση της διαδικασίας που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας ακυρώνει τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης για ολόκληρο το αντικείμενο της σύμβασης ή, αν οι λόγοι αυτοί συνδέονται με τμήμα της σύμβασης για το εν λόγω τμήμα, εφόσον επιτρέπεται η κατάθεση τέτοιων προσφορών.
5. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας διατηρεί, επίσης, το δικαίωμα, μετά από γνώμη του αρμοδίου οργάνου, να αποφασίσει, παράλληλα με την ακύρωση ή τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης και την επανάληψη οποιασδήποτε φάσης της διαδικασίας ανάθεσης με τροποποίηση ή μη των όρων της, ή να διενεργήσει νέα διαδικασία ανάθεσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, εφόσον στην τελευταία αυτή περίπτωση πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 30.
Άρθρο 48 Συμβατικά τεύχη
1. Τα συμβατικά τεύχη της παραγράφου 5 του άρθρου 36 περιλαμβάνουν σαφή και αναλυτική περιγραφή των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των μερών σε σχέση με το αντικείμενο της παραχώρησης.
2. Στα συμβατικά τεύχη ορίζονται ιδίως τα ακόλουθα:
α) το αντικείμενο της παραχώρησης, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων ή απαιτήσεων επιτελεστικότητας του έργου ή της υπηρεσίας, τα αποκλειστικά δικαιώματα που εκχωρούνται στον παραχωρησιούχο, ο αναλυτικός προϋπολογισμός, καθώς και το καταβλητέο στον παραχωρησιούχο συμβατικό αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 55 του παρόντος νόμου,
β) ο τρόπος άσκησης της εποπτείας της εκτέλεσης και λειτουργίας του έργου ή της παροχής της υπηρεσίας, είτε μέσω ανεξάρτητων ελεγκτών που η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας ή ο παραχωρησιούχος προσλαμβάνουν από κοινού ή από το ένα συμβαλλόμενο μέρος με παροχή συναίνεσης του άλλου για το σκοπό αυτόν είτε μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών του Δημοσίου. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας εποπτεύει τους ανεξάρτητους ελεγκτές, οι οποίοι αμείβονται, σε κάθε περίπτωση, μέσω της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντα φορέα,
γ) οι μέθοδοι διασφάλισης της ποιότητας κατά την εκτέλεση και λειτουργία του έργου ή την παροχή της υπηρεσίας,
δ) το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία τροποποίησής του, οι ποινικές ρήτρες και τα ανταλλάγματα σε περίπτωση υπέρβασης ή σύντμησης αντίστοιχα του χρονοδιαγράμματος αυτού, η διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης, καθώς και οι προϋποθέσεις και η διαδικασία της παράτασης ή σύντμησης της διάρκειας αυτής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 17 του παρόντος,
ε) ο χρόνος και ο τρόπος με τον οποίο θα παραχωρείται στον παραχωρησιούχο η χρήση ή η εκμετάλλευση των παγίων στοιχείων που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση και λειτουργία του έργου ή την παροχή της υπηρεσίας και τα προβλεπόμενα ανταλλάγματα,
στ) το χρηματοοικονομικό μοντέλο, τα στοιχεία που περιέχει, κοινωνικούς δείκτες και κριτήρια βάσει των οικονομικών συνθηκών που ισχύουν, κατά το χρόνο διαμόρφωσής του, για την οικονομική ανάπτυξη και για την προστασία ευάλωτων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων (άνεργοι, ΑΜΕΑ κ.λπ.), τον αναλυτικό προϋπολογισμό, και τους όρους και τις προϋποθέσεις τροποποίησης ή επικαιροποίησης αυτών,
ζ) ο τρόπος χρηματοδότησης της υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης,
η) η απαιτούμενη εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα έγκριση των χρηματοδοτικών συμβάσεων που συνάπτει ο παραχωρησιούχος, καθώς και της διαδικασίας τροποποίησής τους,
θ) η κατανομή των κινδύνων μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και οι συνέπειες επέλευσης γεγονότων που συνιστούν ανωτέρα βία,
ι) οι ασφαλιστικές καλύψεις του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης ή του παραχωρησιούχου,
ια) η προστασία του περιβάλλοντος και των αρχαιοτήτων,
ιβ) η κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας,
ιγ) ο τρόπος λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης και οι υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου για την προσαρμογή της μεθόδου παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, προς το σκοπό της διασφάλισης υψηλού επιπέδου ποιότητας, ασφάλειας και οικονομικής προσιτότητας, ίσης μεταχείρισης και της προώθησης της αδιάλειπτης και καθολικής πρόσβασης και των δικαιωμάτων των χρηστών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι χρήστες με αναπηρία, στις παρεχόμενες υπηρεσίες,
ιδ) το ύψος των ανταλλαγμάτων που καταβάλλονται για τη χρήση του έργου ή της υπηρεσίας από τους χρήστες, ο τρόπος είσπραξής τους, καθώς και οι λόγοι και τρόποι αναπροσαρμογής τους,
ιε) ο τρόπος επιμερισμού, μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, των ωφελειών που θα προκύψουν είτε από την αναχρηματοδότηση των δανείων του παραχωρησιούχου είτε μετά την επίτευξη ενός συγκεκριμένου ποσοστού απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων του,
ιστ) η έκταση των εγγυήσεων που παρέχει ο παραχωρησιούχος για την έγκαιρη και προσήκουσα εκτέλεση, λειτουργία και συντήρηση του έργου ή την προσήκουσα παροχή της υπηρεσίας,
ιζ) τα θέματα που αφορούν την ίδρυση και λειτουργία της εταιρείας ειδικού σκοπού του άρθρου 50, συμπεριλαμβανομένων των όρων και της διαδικασίας παροχής της συναίνεσης της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα για τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο αυτό, όπου απαιτείται,
ιη) η υποκατάσταση του παραχωρησιούχου ή των δανειστών με απόφαση της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα και οι περιπτώσεις που αυτή επιτρέπεται, καθώς και κάθε σχετικό θέμα,
ιθ) η καταβολή αποζημιώσεων και η εν γένει αποκατάσταση της προκληθείσας ζημίας στις περιπτώσεις που οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα μέρη αθετεί τις συμβατικές του υποχρεώσεις,
κ) οι λόγοι λύσης και καταγγελίας κάθε σύμβασης που περιλαμβάνεται στα συμβατικά τεύχη και οι συνέπειες της,
κα) το εφαρμοστέο δίκαιο και το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει την εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης,
κβ) η διαδικασία επίλυσης διαφορών από την εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 63 επ.,
κγ) η σειρά προτεραιότητας των Προσαρτημάτων ή Παραρτημάτων κάθε σύμβασης,
κδ) η εξειδίκευση των ελάχιστων απαιτήσεων λειτουργίας και συντήρησης που περιλαμβάνεται στα τεύχη διαγωνισμού,
κε) ο καθορισμός των διαδικασιών παράδοσης του έργου στην αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ή άλλον φορέα του Δημοσίου μετά τη λήξη της περιόδου εκμετάλλευσης, οι υποχρεώσεις εκπαίδευσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας του παραχωρησιούχου στην αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ή άλλον φορέα του Δημοσίου, οι προδιαγραφές του αντικειμένου κατά την παράδοση και οι εγγυήσεις, καθώς και ο χρόνος αυτών μετά την ανάληψη του έργου ή της υπηρεσίας από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ή άλλον φορέα του Δημοσίου,
κστ) οι πάσης φύσεως απαιτούμενες άδειες και εγκρίσεις, ο καθορισμός του επισπεύδοντος για την έκδοσή τους και, προαιρετικά, ο τρόπος και η διαδικασία παροχής συνδρομής προς τον παραχωρησιούχο από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα ή άλλον φορέα του Δημοσίου για την εξασφάλιση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων για την εκτέλεση του έργου και την παροχή των υπηρεσιών που αποτελούν το αντικείμενο της παραχώρησης,
κζ) οι απαιτήσεις υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και χρηστών του έργου ή της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των χρηστών με αναπηρία,
κη) οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών, αναφορικά με την τήρηση εχεμύθειας και εμπιστευτικότητας,
κθ) οι υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου αναφορικά με την υποβολή εκθέσεων ή αναφορών, καθώς και την παροχή πληροφοριών και στοιχείων στις αρμόδιες δημόσιες αρχές και υπηρεσίες.
Άρθρο 49 Χρηματοδότηση
1. Η χρηματοδότηση περιλαμβάνει ιδίως:
α) τα ίδια κεφάλαια του παραχωρησιούχου,
β) τα κεφάλαια που εξασφαλίζει ο παραχωρησιούχος με οποιαδήποτε μορφή δανείου ή πίστωσης και ιδίως με δάνεια, ομολογίες και τιτλοποίηση μελλοντικών ή υφιστάμενων απαιτήσεων,
γ) την προβλεπόμενη χρηματοδοτική συμβολή της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα,
δ) τους πόρους από την εκμετάλλευση του αντικειμένου της παραχώρησης κατά τη συμβατική περίοδο.
2. Ο παραχωρησιούχος, φέρει την ευθύνη και τον κίνδυνο της χρηματοδότησης που απαιτείται για την προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεών του από τη σύμβαση παραχώρησης, σύμφωνα με τους όρους των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης, οφείλει δε να προσκομίζει στην αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η χρηματοοικονομική του επάρκεια, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 40 έως 43 και ιδίως η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης που επαρκεί για την εκπλήρωση του συνόλου των υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται βάσει των όρων των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης.
3. Στη χρηματοδότηση των συμβάσεων παραχώρησης έργων ή υπηρεσιών, μπορούν να συμμετέχουν και οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς. Η συμμετοχή αυτή μπορεί να είναι σε χρήμα ή σε είδος. Στην τελευταία περίπτωση, μπορεί να έχει τη μορφή ανταλλαγμάτων, όπως ενδεικτικά είναι η παραχώρηση ακινήτων κατά χρήση (εν όλω ή εν μέρει), η παραχώρηση εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων και η εκχώρηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης έργων. Στις περιπτώσεις του προηγούμενου εδαφίου, τα δικαιώματα που παρέχονται στον παραχωρησιούχο δεν μπορεί να εκτείνονται και στο διάστημα που ακολουθεί μετά τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης.
Οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς επιτρέπεται να συμμετέχουν και στην εκμετάλλευση του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης.
Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα και η μορφή ή οι μορφές που μπορεί να λάβει, πρέπει να προσδιορίζονται με σαφήνεια στα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης.
Άρθρο 53
Εκχώρηση απαιτήσεων
Στα συμβατικά τεύχη ορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία με την οποία ο παραχωρησιούχος που συμβάλλεται σε σύμβαση παραχώρησης του παρόντος νόμου δύναται να εκχωρεί μέρος ή το σύνολο των συμβατικών του αξιώσεων υφιστάμενων και μελλοντικών, εφόσον αυτές προσδιορίζονται ή είναι δυνατόν να προσδιορισθούν με οποιονδήποτε τρόπο, σε τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, όπως ιδίως πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα ή οποιαδήποτε άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που υπόκεινται σε εποπτεία κεντρικής τράπεζας ή άλλης αρμόδιας ανεξάρτητης αρχής, τα οποία συμμετέχουν στη χρηματοδότηση της υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης προς εξασφάλιση των απαιτήσεών τους από τη χρηματοδότηση αυτή.
Μπορεί επίσης να καθορίζεται για ποιές από τις πράξεις του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται η έγγραφη συναίνεση της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντα φορέα προκειμένου να επιχειρηθούν έγκυρα και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις για την παροχή της συναίνεσης αυτής.
Άρθρο 54
Εταιρεία ειδικού σκοπού
1. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί να επιβάλλει στον παραχωρησιούχο να συμβληθεί με αυτόν σε σύμβαση παραχώρησης του παρόντος νόμου μέσω εταιρείας ειδικού σκοπού που συνιστάται από τον παραχωρησιούχο αποκλειστικά και μόνο για το σκοπό της παραχώρησης («Εταιρεία Ειδικού Σκοπού» ή «Ε.Ε.Σ.»), εφόσον προβλέπεται ρητή περί τούτου μνεία στα τεύχη διαγωνισμού, δυνάμει της παραγράφου 4 του άρθρου 25.
2. Η Ε.Ε.Σ. εδρεύει στην Ελλάδα και περιβάλλεται:
α) για τις συμβάσεις παραχώρησης της περίπτωσης α` της παραγράφου 2 του άρθρου 1, με τη νομική μορφή της ανώνυμης εταιρείας που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 (Α`37), όπως εκάστοτε ισχύουν και
β) για τις συμβάσεις παραχώρησης της περίπτωσης β` της παρ. 2 του άρθρου 1, με τη νομική μορφή είτε της ανώνυμης εταιρείας που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, όπως εκάστοτε ισχύουν είτε της Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3190/1955 (Α`91), όπως εκάστοτε ισχύουν, είτε της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4072/2012 (Α` 86).
3. Μέτοχοι ή εταίροι της Ε.Ε.Σ. δύνανται να είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου που δύνανται να αποκτήσουν μετοχές σύμφωνα με τις ειδικές προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία της, το καταστατικό της εταιρείας και ειδικές προβλέψεις των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης.
4. Στα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης και με την επιφύλαξη της εφαρμογής των διατάξεων που ρυθμίζουν τη λειτουργία της Ε.Ε.Σ. ανάλογα με την επιλεγείσα εταιρική μορφή, μπορεί να περιλαμβάνονται ειδικοί όροι και περιορισμοί αναφορικά με το κεφάλαιο της Ε.Ε.Σ. και την αύξηση αυτού, τη μεταβίβαση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, την έγκριση και τροποποίηση του καταστατικού της εταιρείας, την οποιασδήποτε μορφής συγχώνευση, διάσπαση, απορρόφηση ή άλλο εταιρικό μετασχηματισμό της Ε.Ε.Σ. και κάθε άλλο θέμα που άπτεται της λειτουργίας της εταιρείας.
Μπορεί, επίσης, να καθορίζεται για ποιες από τις πράξεις του προηγουμένου εδαφίου απαιτείται η έγγραφη συναίνεση της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντα φορέα προκειμένου να επιχειρηθούν έγκυρα και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις για την παροχή της συναίνεσης αυτής.
5. Εφόσον ο παραχωρησιούχος συμβάλλεται στη σύμβαση παραχώρησης μέσω εταιρείας Ειδικού Σκοπού, κάθε αναφορά των διατάξεων του παρόντος νόμου στην έννοια «παραχωρησιούχος» νοείται ως αναφορά στην «Εταιρεία Ειδικού Σκοπού», ακόμη και εάν δεν ορίζεται ειδικώς σε αυτές.
Άρθρο 55
Αντάλλαγμα καταβλητέο από τους χρήστες των έργων ή υπηρεσιών
1. Στα συμβατικά τεύχη καθορίζεται:
α) το συμβατικό αντάλλαγμα του παραχωρησιούχου, το οποίο καταβάλλεται εν όλω ή εν μέρει από τους τελικούς χρήστες του έργου ή της υπηρεσίας,
β) οι όροι βάσει των οποίων θα επιμερίζονται μεταξύ των συμβαλλομένων τα ανταλλάγματα που καταβάλλονται από τους τελικούς χρήστες για τη χρήση του έργου ή την παροχή της υπηρεσίας και
γ) η διαδικασία είσπραξης του συμβατικού ανταλλάγματος και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
2. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας, καθώς και κάθε άλλη αρμόδια δημόσια αρχή παρέχει κάθε συνδρομή που κρίνεται αναγκαία, ώστε ο παραχωρησιούχος να δύναται να εισπράττει απρόσκοπτα τα ποσά της προηγούμενης παραγράφου που αποτελούν το συμβατικό του αντάλλαγμα.
Άρθρο 58
Καταχώριση στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.
1. Στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. καταχωρίζονται από τις αναθέτουσες αρχές ή τους αναθέτοντες φορείς όλα τα ηλεκτρονικά στοιχεία των ακόλουθων σταδίων ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών του παρόντος νόμου:
α) των εγκεκριμένων αιτημάτων, ήτοι των αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης ή/και των αποφάσεων αρμοδίου οργάνου για τη δέσμευση πίστωσης,
β) των προκηρύξεων και της διακήρυξης,
γ) της απόφασης ανάθεσης ή κατακύρωσης,
δ) της γνωστοποίησης σύμβασης, της σύμβασης παραχώρησης και οι τροποποιήσεις αυτής,
ε) κάθε εντολής πληρωμής.
2. Η καταχώριση περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα επιμέρους στοιχεία:
(α) το όνομα της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, (β) τον ΑΦΜ του, (γ) το είδος της σύμβασης παραχώρησης, (δ) την προεκτιμώ-μενη αξία της σύμβασης παραχώρησης, (ε) τον αριθμό ανάληψης υποχρέωσης, εφόσον η δαπάνη υπάγεται στις διατάξεις του Π.δ. 113/2010 (Α`194), (στ) την αξία της συναφθείσας σύμβασης παραχώρησης, (ζ) το ή τα ονόματα ή την επωνυμία του οικονομικού φορέα ή της ένωσης οικονομικών φορέων, που αποτελεί τον παραχωρησιού-χο, (η) τον ΑΦΜ του, (θ) την ιθαγένεια του οικονομικού φορέα ή των οικονομικών φορέων στους οποίους ανατέθηκε η σύμβαση παραχώρησης, (ι) το είδος της σύμβασης παραχώρησης, (ια) το αντικείμενο της παραχώρησης και τον κωδικό των αγαθών ή υπηρεσιών κατά το Κοινό Λεξιλόγιο Δημοσίων Συμβάσεων και (ιβ) τη γεωγραφική περιοχή βάσει της Κοινής Ονοματολογίας των Εδαφικών Στατιστικών Μονάδων (Nomenclature of territorial units for statistics - NUTS) του τόπου παράδοσης.
3. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις περί τήρησης και λειτουργίας του Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., όπως ισχύουν.
Άρθρο 59
Τεκμηρίωση διαδικασίας ανάθεσης και εκτέλεσης σύμβασης παραχώρησης
1. Για την τεκμηρίωση της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης του παρόντος νόμου, οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς καταγράφουν την πρόοδο όλων των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης είτε αυτές πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα είτε όχι. Προς το σκοπό αυτόν, μεριμνούν για την τήρηση επαρκούς τεκμηρίωσης, ώστε να είναι σε θέση να αιτιολογούν τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε όλα τα στάδια της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης όπως, ιδίως για την επικοινωνία με οικονομικούς φορείς και τις εσωτερικές διαβουλεύσεις, την προετοιμασία των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης, το διάλογο ή τη διαπραγμάτευση (εφόσον διεξήχθη), την επιλογή του παραχωρησιούχου και την ανάθεση της σύμβασης. Τα παραπάνω στοιχεία τηρούνται για περίοδο τουλάχιστον τριών (3) ετών από την ημερομηνία ανάθεσης της σύμβασης. Αντίστοιχη τεκμηρίωση πρέπει να εξασφαλίζεται και για το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης.
2. Για τις ανάγκες εφαρμογής της παραγράφου 1, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας συντάσσει σε ηλεκτρονική μορφή ειδικό «φάκελο σύμβασης παραχώρησης». Όλα τα στοιχεία του φακέλου σύμβασης παραχώρησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο παρόν άρθρο, καταχωρούνται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, οι οποίες τηρούνται στην αναθέτουσα αρχή τον αναθέτοντα φορέα ή άλλη δημόσια υπηρεσία που μπορεί να ορίζεται με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, με μέριμνα και ευθύνη της αναθέτουσας αρχή ή του αναθέτοντος φορέα.
3. Ο φάκελος σύμβασης παραχώρησης συγκροτείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4, έτσι ώστε να καλύπτει όλα τα εξελικτικά στάδια και τις διοικητικές ενέργειες για την υλοποίηση της σύμβασης παραχώρησης από τον προγραμματισμό και την εκπόνηση των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης, τη διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης αυτής μέχρι και το πέρας της περιόδου λειτουργίας του έργου ή της παροχής της υπηρεσίας.
4. Ο φάκελος σύμβασης παραχώρησης περιέχει δύο (2) υποφακέλους, συμπληρώνεται και επικαιροποιείται σε όλα τα επιμέρους στάδια της διαδικασίας ανάθεσης και της εκτέλεσης της σύμβασης, την ακολουθεί ως τη λήξη ή λύση αυτής και περιλαμβάνει: α) Τον «υποφάκελο τεκμηρίωσης διαδικασίας ανάθεσης», ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην περίοδο από την έναρξη του προγραμματισμού της υλοποίησης της σύμβασης παραχώρησης μέχρι και την κατακύρωση της σύμβασης, όπως ιδίως:
αα. την τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της σύμβασης παραχώρησης και της επιλογής της διαδικασίας δημοπράτησης,
ββ. τις τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις, σύμφωνα με το άρθρο 37, ενδεχομένως υπό τη μορφή απαιτήσεων επιτελεστικότητας που περιλαμβάνουν το σύνολο των μετρήσιμων ιδιοτήτων ενός έργου, οι οποίες αναφέρονται στην ταυτόχρονη ύπαρξη ασφάλειας, λειτουργικότητας και αισθητικής εμφάνισης για την τεχνική διάρκεια ζωής του,
γγ. την περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης,
δδ. έκθεση τεκμηρίωσης όλων των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων που εντοπίσθηκαν και των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν, σύμφωνα με το άρθρο 35,
εε. τα τεύχη διαγωνισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 36,
στστ. την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης παραχώρησης και την τεκμηρίωσή της, απόφαση έγκρισης διάθεσης πίστωσης, εφόσον προβλέπεται καταβολή ποσών στον παραχωρησιούχο,
ζζ. στοιχεία από τις απαλλοτριώσεις,
ηη. αρχαιολογικά ευρήματα και την έκθεση αρχαιολογικής τεκμηρίωσης όπου αυτή προβλέπεται,
θθ. ύπαρξη δικτύων κοινής ωφελείας και την υποχρέωση ή μη μετακίνησης ή μεταφοράς τους,
ιι. αποφάσεις εγκεκριμένων μελετών με πίνακα περιεχομένων εκάστης μελέτης,
ιαια. περαιτέρω απαιτούμενες μελέτες ή έρευνες,
ιβιβ. την καταγραφή των κινδύνων και την κατανομή των προκυπτουσών διακινδυνεύσεων,
ιγιγ. απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων όπου απαιτείται,
ιδιδ. τη δημοσιοποίηση του διαγωνισμού, τις αποστολές των προκηρύξεων και τα αποδεικτικά των δημοσιεύσεων αυτών με τις επαναλήψεις τους,
ιειε. την αλληλογραφία με τους οικονομικούς φορείς που παρέλαβαν τεύχη διαγωνισμού,
ιστιστ. τις αιτήσεις συμμετοχής και τις προσφορές και κάθε έγγραφο ή στοιχείο που υποβάλλουν οι υποψήφιοι ή προσφέροντες κατά τη διενέργεια της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης,
ιζιζ. τις αποφάσεις ορισμού ή συγκρότησης των αποφαινόμενων ή γνωμοδοτικών οργάνων της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα που διενεργούν τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης,
ιηιη. την αλληλογραφία με τους συμμετέχοντες υποψηφίους παραχωρησιούχους,
ιθιθ. τα πρακτικά που συντάσσονται στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάθεσης από τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα,
κκ. υποβληθείσες προσφυγές, σύμφωνα με το άρθρο 60 του παρόντος νόμου και τις επ` αυτών αποφάσεις,
κακα. την απόφαση έγκρισης του αποτελέσματος της διαδικασίας ανάθεσης, υποβληθείσες προσφυγές, σύμφωνα με το άρθρο 60 και τις επ` αυτών αποφάσεις,
κβκβ. τις κοινοποιήσεις που προβλέπονται από το νόμο κατά το στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης,
κγκγ. τις πράξεις και αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί μη ύπαρξης κωλύματος για την υπογραφή της σύμβασης, όταν προβλέπεται τούτο από τις κείμενες διατάξεις,
κδκδ. την τεκμηρίωση του ελέγχου των δικαιολογητι-κών απόδειξης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής,
κεκε. την πρόσκληση προς τον προσωρινό ανάδοχο για υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης και
κστκστ. κάθε απόφαση, διοικητική πράξη ή εσωτερικό έγγραφο που εκδίδει ή συντάσσει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας κατά τη διενέργεια της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης.
β) Τον «υποφάκελο τεκμηρίωσης διαδικασίας εκτέλεσης», ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην περίοδο από την έναρξη ισχύος της σύμβασης παραχώρησης μέχρι και τη λήξη ή τη λύση της σύμβασης, όπως ιδίως:
αα. τα συμβατικά τεύχη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 36,
ββ. τις αποφάσεις έγκρισης διάθεσης συμπληρωματικών πιστώσεων,
γγ. τις πράξεις έγκρισης παρατάσεων συμβατικών προθεσμιών και χρονοδιαγραμμάτων,
δδ. τις αποφάσεις ορισμού ή συγκρότησης των απο-φαινόμενων ή γνωμοδοτικών οργάνων της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα που παρακολουθούν τη διαδικασία εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης,
εε. πληροφοριακά στοιχεία για τη στελέχωση του εργοταξίου και τους απασχολούμενους στην κατασκευή του έργου ή την παροχή υπηρεσιών, καθώς και για τον διαθέσιμο εξοπλισμό του έργου, στστ. τις αποφάσεις έγκρισης τροποποιήσεων των χρηματοδοτικών συμβάσεων και χρηματοοικονομικών μοντέλων,
ζζ. τις αποφάσεις έγκρισης των μελετών που εκπονούνται από τον παραχωρησιούχο, όταν απαιτείται τέτοια έγκριση,
ηη. τις αποφάσεις και συμβάσεις τροποποίησης της σύμβασης παραχώρησης,
θθ. τις αναφυόμενες διαφορές, τα αιτήματα αποζημίωσης και τις αποφάσεις που εκδίδονται στο πλαίσιο των διαδικασιών επίλυσης διαφορών από την εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης, σύμφωνα με το άρθρο 64 του παρόντος,
ιι. τις αποφάσεις των αποφαινομένων οργάνων, τις εισηγήσεις των γνωμοδοτικών οργάνων, τις γνωμοδοτήσεις και εκθέσεις των νομικών, τεχνικών ή χρηματοοικονομικών συμβούλων της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα αναφορικά με θέματα το άπτονται της εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης, ιαια. τα αποτελέσματα των ελέγχων των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών και φορέων, που διενεργούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,
ιβιβ. τις πιστοποιήσεις και τις εντολές πληρωμών από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα, με τα βασικά στοιχεία πληρωμών ή τα άλλα ανταλλάγματα αν συντρέχει τέτοια περίπτωση,
ιγιγ. την επέλευση και απόδειξη γεγονότων ανώτερης βίας,
ιδιδ. την επέλευση και υλοποίηση κινδύνων, οι οποίοι ανήκουν στην ευθύνη της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα,
ιειε. τα στοιχεία σχετικά με την εξασφάλιση της απαι-τούμενης ή/και τελικώς αποκτηθείσας γης,
ιστιστ. τα στοιχεία σχετικά με τις μετατοπίσεις και αποκαταστάσεις των δικτύων οργανισμών κοινής ωφέλειας,
ιζιζ. κάθε διοικητική πράξη ή εσωτερικό έγγραφο που εκδίδει ή συντάσσει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας και κάθε έγγραφο ή στοιχείο, που υποβάλλει ο παραχωρησιούχος, οι δανειστές ή οι χρηματοδότες αυτού, τα εκ του νόμου ή εκ της σύμβασης αρμόδια όργανα για την εποπτεία της εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης και κάθε άλλη αρμόδια αρχή ή υπηρεσία ή τρίτος φορέας κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης.
5. Η πρόσβαση στα στοιχεία του φακέλου της σύμβασης παραχώρησης επιτρέπεται υπό τους όρους του Π.δ. 28/2015 (Α`34), με την επιφύλαξη του άρθρου 27 και των διατάξεων για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και κρατικών απορρήτων που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, των κανόνων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, καθώς και εταιρικού ή άλλου απορρήτου που προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις.
6. Το περιεχόμενο, η διαδικασία συγκρότησης, τήρησης και επικαιροποίησης του φακέλου της σύμβασης παραχώρησης και της πρόσβασης στα στοιχεία αυτού, και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα μπορούν να καθορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
7. Όλα τα στοιχεία του φακέλου σύμβασης παραχώρησης έργου καταχωρούνται υποχρεωτικά και σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, οι οποίες τηρούνται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών, με μέριμνα και ευθύνη της εκάστοτε αρμόδιας αναθέτουσας αρχής ή φορέα. Η παράβαση υποχρέωσης του προηγούμενου εδαφίου συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα των αρμοδίων οργάνων.
Άρθρο 62
Διαδικασίες επίλυσης διαφορών
Για την επίλυση διαφορών μεταξύ των αναθετουσών αρχών ή των αναθετόντων φορέων και των παραχωρησιούχων, που αναφύονται κατά την εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης έργων ή υπηρεσιών του παρόντος νόμου, εφαρμόζονται οι διαδικασίες των άρθρων 64, 65, 66 και 67.
Άρθρο 63
Εξωδικαστική επίλυση διαφορών
1. Στα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης μπορεί να καθορίζεται ειδική διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης όλων ή ορισμένων κατηγοριών διαφορών που αφορούν την εφαρμογή της σύμβασης, ιδίως διαφορών τεχνικού περιεχόμενου, από επιτροπή εμπειρογνωμόνων που ορίζουν από κοινού τα συμβαλλόμενα μέρη.
2. Στα συμβατικά τεύχη, η προσφυγή στη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου μπορεί να ορίζεται ως υποχρεωτική ή προαιρετική για όλες ή κάποιες από τις διαφορές που υπάγονται σε αυτή.
3. Με τους σχετικούς όρους των συμβατικών τευχών καθορίζονται οι κανόνες που διέπουν τα ζητήματα της διαδικασίας εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών της παραγράφου 1, όπως ιδίως:
α) οι κατηγορίες διαφορών που υπάγονται σε εξωδικαστική επίλυση και ο τρόπος χαρακτηρισμού τους,
β) τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, ο τρόπος ορισμού των μελών της επιτροπής εμπειρογνωμόνων και υπολογισμού και καταβολής της αμοιβής τους,
γ) ο χρόνος και ο τόπος διεξαγωγής εντός της Ελληνικής Επικράτειας,
δ) οι εφαρμοστέοι διαδικαστικοί κανόνες και οι προθεσμίες ενέργειας των επιμέρους διαδικαστικών πράξεων και έκδοσης των αποφάσεων της επιτροπής εμπειρογνωμόνων,
ε) η δεσμευτικότητα των αποφάσεων της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τα συμβαλλόμενα μέρη, καθώς και η δυνατότητα και/ή η διαδικασία παραπομπής της διαφοράς σε δικαστική επίλυση, σύμφωνα με το άρθρο 66, ή διαιτησία, σύμφωνα με το άρθρο 67, και
στ) κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.
Άρθρο 64
Δικαστική επίλυση διαφορών - Διαμεσολάβηση
1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 66, κάθε διαφορά που αναφέρεται στην ερμηνεία ή στην εφαρμογή ή το κύρος της σύμβασης παραχώρησης ή των παρεπομένων συμφώνων επιλύεται με την άσκηση προσφυγής ή αγωγής στο αρμόδιο δικαστήριο κατά τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), με την επιφύλαξη των επόμενων παραγράφων. Η κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας διάκριση μεταξύ των ενδίκων βοηθημάτων της προσφυγής και της αγωγής ισχύει και στις διαφορές του παρόντος νόμου.
2. Αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση των διαφορών αυτών είναι το διοικητικό ή πολιτικό εφετείο της περιφέρειας στην οποία εδρεύει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας.
3. Σε περίπτωση που τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν ορίσει ως υποχρεωτική την υπαγωγή συγκεκριμένης διαφοράς στη διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης του άρθρου 64, της άσκησης αγωγής ή προσφυγής ενώπιον του αρμοδίου εφετείου προηγείται υποχρεωτικά η διενέργεια της διαδικασίας εξωδικαστικής επίλυσης διαφοράς, διαφορετικά η άσκηση της αγωγής κηρύσσεται απαράδεκτη. Η αγωγή ή προσφυγή ενώπιον του κατά τόπο αρμόδιου εφετείου ασκείται μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση της απόφασης που εκδόθηκε επί της αιτήσεως εξωδικαστικής επίλυσης διαφοράς του άρθρου 65 ή, σε περίπτωση που δεν προβλέπεται η προσφυγή στη διαδικασία του άρθρου 65, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από τότε που γεννήθηκε η αξίωση.
4. Η υπόθεση συζητείται σε δικάσιμο που ορίζεται όσο το δυνατόν συντομότερα. Οι διάδικοι υποχρεούνται να προσκομίσουν κατά την πρώτη συζήτηση όλα τα αποδεικτικά μέσα. Αν ο φάκελος της υπόθεσης δεν αποσταλεί στο διοικητικό εφετείο από τη διοίκηση, η συζήτηση αναβάλλεται σε νέα δικάσιμο, κατά την οποία η υπόθεση συζητείται με βάση τα στοιχεία που προσκομίζει ο προσφεύγων, αν το ζητήσει ο ίδιος.
5. Η συζήτηση και η διεξαγωγή της απόδειξης ολοκληρώνονται σε μία δικάσιμο, ανεξάρτητα από τη δικαιοδοσία που υπάγεται η υπόθεση. Αν ο χρόνος δεν επαρκεί, επιτρέπεται διακοπή για άλλη ημέρα και ώρα ενώπιον των ίδιων δικαστών, με προφορική ανακοίνωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά και επέχει θέση κλήτευσης όλων των διαδίκων, των μαρτύρων και εκείνων που δεν παρίστανται. Ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου ή προξένου λαμβάνονται υπόψη μόνο αν έχουν δοθεί ύστερα από κλήτευση του αντιδίκου τρεις (3) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν από τη βεβαίωση και, αν πρόκειται να δοθούν στην αλλοδαπή, οκτώ (8) τουλάχιστον ημέρες πριν από αυτή. Οι αποφάσεις του διοικητικού ή πολιτικού εφετείου είναι αμέσως εκτελεστές.
6. Αν από την εκτέλεση της απόφασης πιθανολογείται κίνδυνος βλάβης, της οποίας η αποκατάσταση δεν είναι εύκολη, μπορεί να διαταχθεί με αίτηση κάποιου από τους διαδίκους η ολική ή εν μέρει αναστολή της εκτέλεσης της προσβαλλόμενης απόφασης, με τον όρο παροχής ανάλογης εγγύησης ή και χωρίς εγγύηση ή να εξαρτηθεί η εκτέλεση της απόφασης από την παροχή εγγύησης από το διάδικο που έχει νικήσει. Για την αίτηση αποφαίνεται, συνεδριάζοντας ως συμβούλιο, χωρίς υποχρεωτική κλήτευση των διαδίκων, το αρμόδιο τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου, ανάλογα με το δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η αίτηση αναίρεσης, το οποίο συγκροτείται από τρία (3) μέλη, στα οποία περιλαμβάνεται υποχρεωτικά ο εισηγητής της υπόθεσης. Η απόφαση της αναστολής μπορεί κατά τον ίδιο τρόπο να ανακληθεί, με αίτηση κάποιου από τους διαδίκους έως και κατά την πρώτη συζήτηση της αναίρεσης.
7. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας ασκήσει αναίρεση, με αίτηση του παραχωρησιούχου, μπορεί μέχρι την εκδίκασή της να γίνει συμβιβασμός. Για το συμβιβασμό εκδίδεται απόφαση του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα. Μετά την αποδοχή αυτής από τον παραχωρησιούχο, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας παραιτείται από την αναίρεση.
8. Αν ο παραχωρησιούχος του έργου είναι ένωση ή κοινοπραξία οικονομικών φορέων η οποία δεν έχει περιβληθεί με ιδιαίτερη νομική μορφή, δυνάμει της παραγράφου 3 του άρθρου 25 του παρόντος νόμου, η προσφυγή ασκείται είτε από την ίδια την ένωση ή κοινοπραξία είτε από όλα τα μέλη της.
9. Με τους όρους των εγγράφων της σύμβασης παραχώρησης ή με μεταγενέστερη έγγραφη συμφωνία μεταξύ της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα και του παραχωρησιούχου, μπορεί να προβλεφθεί η επίλυση διαφορών που αναφέρεται στην ερμηνεία ή την εφαρμογή ή το κύρος της σύμβασης παραχώρησης ή των παρεπομένων συμφώνων και υπάγονται στη δικαιοδοσία του πολιτικού εφετείου, με προσφυγή σε δικαστική μεσολάβηση ενώπιον Προέδρου εφετών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 214Β του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Η προσφυγή στη δικαστική μεσολάβηση, η οποία είναι προαιρετική, μπορεί να γίνει πριν από την άσκηση της αγωγής ενώπιον του πολιτικού εφετείου ή και κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας.
Άρθρο 65
Διαιτησία
1. Τα συμβαλλόμενα μέρη δύνανται να συμπεριλάβουν στα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης ρήτρα περί διαιτητικής επίλυσης κάθε διαφοράς που προκύπτει σχετικά με την εφαρμογή, την ερμηνεία ή το κύρος της σύμβασης παραχώρησης ή των παρεπομένων συμφώνων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 867 επ. Κ.Πολ.Δ. ή κατά τις διατάξεις του Ν. 2735/1999 «Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας» (Α` 167).
2. Με τη σύμβαση παραχώρησης καθορίζονται κανόνες που διέπουν τον ορισμό των διαιτητών, οι εφαρμοστέοι κανόνες διαιτησίας, ο τόπος διεξαγωγής της διαιτησίας εντός της Ελληνικής Επικράτειας, οι αμοιβές των διαιτητών και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
3. Η διαιτητική απόφαση φέρει πλήρη, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, είναι οριστική και αμετάκλητη και δεν υπόκειται σε κανένα τακτικό ή έκτακτο ένδικο μέσο, αποτελεί δε τίτλο εκτελεστό χωρίς να χρειάζεται να κηρυχθεί αυτό από τα τακτικά δικαστήρια και τα αντί-δικα μέρη δεσμεύονται να συμμορφωθούν αμέσως με τους όρους της.
4. Κατά της διαιτητικής απόφασης επιτρέπεται η άσκηση αγωγής ακύρωσης διαιτητικής απόφασης, σύμφωνα με τα άρθρα 897 έως 900 του Κ.Πολ.Δ. ή σύμφωνα με το άρθρο 34 του Ν. 2735/1999 «Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας» κατά περίπτωση.
5. Οι Κανόνες Διαφάνειας της UNCITRAL για τις διαιτησίες επενδυτών-κρατών δυνάμει συνθήκης, όπως υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο στις 10 Ιουλίου 2013 και εκάστοτε ισχύουν, εφαρμόζονται στις διαδικασίες διαιτησίας που εκκινούν δυνάμει του παρόντος άρθρου. Κατά παρέκκλιση του άρθρου 8 των ως άνω κανόνων, με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθορίζεται η αποθετήρια αρχή για τη δημοσίευση των πληροφοριών που προβλέπονται στους εν λόγω κανόνες και κάθε λεπτομέρεια αναφορικά με την τήρηση των πληροφοριών αυτών και την πρόσβαση σε αυτές. Σε περίπτωση αντίθεσης των κανόνων διαιτησίας που καθορίζονται σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο με τους κανόνες διαφάνειας της UNCITRAL, οι τελευταίοι υπερισχύουν.
Άρθρο 66
Γλώσσα - Εφαρμοστέο δίκαιο
Η γλώσσα των διαδικασιών επίλυσης διαφοράς που αναφέρεται στην ερμηνεία ή την εφαρμογή ή το κύρος της σύμβασης παραχώρησης του παρόντος νόμου είναι η ελληνική και το εφαρμοστέο δίκαιο για την επίλυση των διαφορών που γεννώνται είναι το ελληνικό δίκαιο.
Άρθρο 67
Όργανα διαδικασιών σύναψης συμβάσεων παραχώρησης
1. Τα όργανα τα οποία είναι αρμόδια για τη διενέργεια των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων παραχώρησης του παρόντος νόμου διακρίνονται σε όργανα με γνωμοδοτική αρμοδιότητα («γνωμοδοτικά όργανα») και όργανα με αποφασιστική αρμοδιότητα («αποφαινόμενα όργανα»).
2. Με απόφαση του κατά περίπτωση αρμοδίου Υπουργού ή των αρμοδίων οργάνων διοικήσεως της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, σύμφωνα με τις ιδρυτικές και καταστατικές τους διατάξεις, κατά περίπτωση, μπορεί να ορίζονται τα αποφαινόμενα όργανα αυτών.
3. Αποφαινόμενα όργανα που έχουν καθοριστεί βάσει προϊσχυουσών διατάξεων ή με προγενέστερες διοικητικές πράξεις ή αποφάσεις διατηρούν τις αρμοδιότητές τους και ασκούν τα καθήκοντά τους μέχρι την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 2.
4. Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των αποφαινόμενων οργάνων της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα ασκούνται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν την οργάνωση και τη λειτουργία τους.
5. Τα γνωμοδοτικά όργανα εισηγούνται προς τα απο-φαινόμενα όργανα για κάθε θέμα της αρμοδιότητάς τους προκειμένου τα τελευταία να αποφασίσουν σχετικά. Τα γνωμοδοτικά όργανα μπορούν να είναι είτε μονομελή είτε συλλογικά.
6. Ως γνωμοδοτικό όργανο στο στάδιο ανάθεσης της σύμβασης παραχώρησης ορίζονται:
α) Επιτροπή ή επιτροπές για τη διενέργεια των διαδικασιών ανάθεσης και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων αυτής, όπως αυτές περιγράφονται στα τεύχη διαγωνισμού του άρθρου 36. Ενδεικτικά, η εκάστοτε αρμόδια επιτροπή αποσφραγίζει και αξιολογεί τις αιτήσεις συμμετοχής ή προσφορές των υποψηφίων και προσφερόντων των, ελέγχει την καταλληλότητα αυτών για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία ανάθεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39, περιορίζει τον αριθμό των υποψηφίων ή προσφερόντων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 38, ελέγχει και αξιολογεί τις προσφορές και διαπραγματεύεται με τους προσφέροντες ή υποψηφίους, σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στα τεύχη διαγωνισμού, εισηγείται τον αποκλεισμό των υποψηφίων ή προσφερόντων από τη διαδικασία ανάθεσης, αξιολογεί τις υποβληθείσες προσφορές, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 45 και τους όρους των τευχών διαγωνισμού, εισηγείται την απόρριψη προσφορών, την κατακύρωση των αποτελεσμάτων της διαδικασίας ανάθεσης, τη σταδιακή αποδέσμευση των εγγυήσεων συμμετοχής, τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης και γνωμοδοτεί για κάθε άλλο θέμα που ανακύπτει κατά τη διαδικασία ανάθεσης.
β) Επιτροπή εκδίκασης προσφυγών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 60, αποτελούμενη από πρόσωπα, τα οποία είναι διάφορα από τα μέλη των υπό στοιχείο α` επιτροπών.
7. Τα όργανα της παραγράφου 6 συγκροτούνται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα για τη διενέργεια διαδικασίας ανάθεσης συγκεκριμένης σύμβασης παραχώρησης που προτίθεται να συνάψει η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας.
8. Τα όργανα της παραγράφου 6 που συγκροτούνται από αναθέτουσα αρχή ή σε αναθέτοντα φορέα όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α` του άρθρου 4 και αποτελούνται από πέντε (5) υπαλλήλους της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα ή άλλου φορέα που ασκεί εποπτεία επ` αυτών με νομική, τεχνική ή χρηματοοικονομική εξειδίκευση, καθώς και τους αναπληρωτές τους. Αν η σύμβαση παραχώρησης συνάπτεται για λογαριασμό φορέα άλλον από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα, ένα από αυτά τα μέλη προέρχεται από το φορέα αυτόν.
9. Τα όργανα της παραγράφου 6 που συγκροτούνται από αναθέτοντα φορέα όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 στοιχείο β` ή γ` του άρθρου 44 αποτελούνται από υπάλληλους του αναθέτοντος φορέα ή τρίτα πρόσωπα που διαθέτουν τη νομική, τεχνική ή χρηματοοικονομική εξειδίκευση και επαγγελματική εμπειρία.
10. Οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς δύνανται να συγκροτούν κατά περίπτωση και έκτακτες επιτροπές ή ομάδες εργασίας για την αντιμετώπιση ειδικών θεμάτων αφορώντων στις διαδικασίες ανάθεσης, καρά παρέκκλιση των οριζομένων στις παραγράφους 8 και 9.
11. Σε περίπτωση που η σύμβαση παραχώρησης υλοποιείται ως σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα του Ν. 3389/2005, ένα από τα μέλη των οργάνων των παραγράφων 8 ή 9 υποδεικνύεται από την Ειδική Γραμματεία Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.
12. Ως γνωμοδοτικά όργανα στο στάδιο της εκτέλεσης της σύμβασης παραχώρησης μπορούν να ορίζονται συλλογικά όργανα κατά τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους ή/και οργανωτικές μονάδες ενταγμένες στη διοικητική δομή της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, που ορίζονται με απόφασή του. Ενδεικτικά, τα όργανα αυτά μπορούν να εισηγούνται για όλα τα θέματα μελετών που εκπονούνται κατά τη διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης, να γνωμοδοτούν επί συμβατικών όρων που αφορούν τη διαχείριση των συμβάσεων, να γνωμοδοτούν επί των χρηματοδοτικών σχεδίων που υποβάλει ο παραχωρησιούχος σε κάθε στάδιο εξέλιξης της σύμβασης, να γνωμοδοτούν επί της οικονομικής βιωσιμότητας των συμβάσεων σε κάθε στάδιο εξέλιξής τους, να γνωμοδοτούν ή εισηγούνται επί της παραλαβής του αντικειμένου της σύμβασης, προβαίνοντας, σε μακροσκοπικούς, λειτουργικούς ή και επιχειρησιακούς ελέγχους του προς παραλαβή αντικειμένου της σύμβασης, εφόσον προβλέπεται από τη σύμβαση ή κρίνεται αναγκαίο να παρακολουθούν και να ελέγχουν την προσήκουσα εκτέλεση όλων των όρων που περιλαμβάνονται στα Συμβατικά Τεύχη και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου και να εισηγούνται τη λήψη των επιβεβλημένων μέτρων λόγω μη τήρησης των ως άνω όρων.
13. Για τη συγκρότηση και τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων του παρόντος άρθρου από αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 2690/1999, εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του νόμου αυτού”.
2. Στο ν. 4412/2016 (ΦΕΚ-147 Α/8-8-16): “Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)” προβλέπονται σχετικώς τα κάτωθι :
Άρθρο 377 Καταργούμενες διατάξεις
[...] 5. Η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) και οι, σύμφωνα με αυτήν εκδοθείσες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου. [...].
V. Επί της σκοπιμότητας, της νομιμότητας και του περιεχομένου της προτεινόμενης ρύθμισης
Με τις υπό έλεγχο διατάξεις προτείνεται η θέσπιση εξαιρέσεων για το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) από το ν. 4413/2016 και η εισαγωγή τροποποιήσεων στον εν λόγω νόμο για το σύνολο των αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του.
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι, σύμφωνα με την συνυποβληθείσα αιτιολογική έκθεση, “η αποτελεσματικότερη λειτουργία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) για την υλοποίηση των σκοπών του και τη διευκόλυνση του έργου του ως προς την ακολουθούμενη διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών”.
Συγκεκριμένα, με τις προτεινόμενες διατάξεις εισάγεται εξαίρεση από την υποχρέωση προηγούμενης σύμφωνης γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών για τις περιπτώσεις μεικτών συμβάσεων (δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 4413/2016), από το ερωτηματολόγιο ποιοτικής επιλογής (άρθρο 41 παρ. 1 έως 6), από την απαιτούμενη διαδικασία για τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης (άρθρο 46), τα συμβατικά τεύχη (άρθρο 48), τη χρηματοδότηση (άρθρο 49), την εκχώρηση απαιτήσεων (άρθρο 53), την εταιρεία ειδικού σκοπού (άρθρο 54), το καταβλητέο αντάλλαγμα από τους χρήστες των έργων ή υπηρεσιών (άρθρο 55), την τεκμηρίωση διαδικασίας ανάθεσης και εκτέλεσης σύμβασης παραχώρησης (άρθρο 59), το κεφάλαιο Β΄ «επίλυση διαφορών κατά την εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης» (άρθρα 62, 63, 64, 65 και 66) και τα όργανα διαδικασιών σύναψης συμβάσεων παραχώρησης (άρθρο 67).
Περαιτέρω, με τις προτεινόμενες διατάξεις εισάγονται τροποποιήσεις για το σύνολο των αναθετουσών αρχών / αναθετόντων φορέων αναφορικά με τα έγγραφα της σύμβασης παραχώρησης (άρθρο 36), τα αποδεικτικά μέσα (άρθρο 40) και την καταχώριση στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. των ηλεκτρονικών στοιχείων των σταδίων ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων έργων και υπηρεσιών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4413/2016 (άρθρο 58).
Ειδικότερα, επί των προτεινόμενων διατάξεων των υποβληθέντων άρθρων παρατηρούνται τα κάτωθι:
Εισαγωγικά επισημαίνεται ότι το σύνολο των προτεινόμενων διατάξεων, ήτοι τόσο αυτών που αφορούν αποκλειστικά το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. όσο και αυτών που αφορούν και τις λοιπές αναθέτουσες αρχές/ αναθέτοντες φορείς, αφορούν σε εθνικές διατάξεις του ν. 4413/2016 και όχι σε διατάξεις της Οδηγίας 2014/23/ΕΚ, οι οποίες ενσωματώθηκαν στο εθνικό δίκαιο με τον εν λόγω νόμο.
Σε κάθε περίπτωση, οι προτεινόμενες εξαιρέσεις και τροποποιήσεις δεν αναιρούν την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών / αναθετόντων φορέων (του ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. συμπεριλαμβανομένου), η οποία απορρέει από τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 6 του ν. 4413/2016, να επιδιώκουν τη διασφάλιση διαφάνειας στη διαδικασία ανάθεσης και στην εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης και να τηρούν τις αρχές της αμοιβαίας αναγνώρισης, της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, της προστασίας των δικαιωμάτων των ιδιωτών, της ίσης μεταχείρισης και μη διάκρισης, της ελευθερίας του ανταγωνισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι με τις προτεινόμενες διατάξεις δεν αποσαφηνίζεται το νομικό πλαίσιο το οποίο θα αντικαταστήσει το πλέγμα των διατάξεων του ν. 4413/2016 από την εφαρμογή του οποίου προτείνεται η εξαίρεση του ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. Με την προτεινόμενη διάταξη καταλείπεται, ουσιαστικά, ένα κενό αναφορικά με το πλαίσιο ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών από το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε., το οποίο, σε κάθε περίπτωση, δε συμβάλει στη διασφάλιση της διαφάνειας.
Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση του άρθρου 55 του ισχύοντος ν. 4413/2016 σύμφωνα με το οποίο στα συμβατικά τεύχη καθορίζεται το καταβλητέο συμβατικό αντάλλαγμα από τους χρήστες των έργων ή υπηρεσιών, από την εφαρμογή του οποίου εξαιρείται το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ωστόσο, δεν αποσαφηνίζεται πού και με ποιον τρόπο θα προβλέπεται ο ουσιώδης όρος του συμβατικού ανταλλάγματος στις συμβάσεις παραχώρησης του ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.
Επίσης, σημειώνεται ότι η προτεινόμενη εξαίρεση τόσο από το άρθρο 55 όσο και από το άρθρο 49 (χρηματοδότηση) του ν. 4413/2016 για το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. έρχεται σε αντίθεση με την περίπτωση (η) της παραγράφου 4 του άρθρου 36 του ν. 4413/2016, το οποίο προβλέπει ότι “Η διακήρυξη διαγωνισμού ή πρόσκληση υποβολής προσφοράς περιέχουν ιδίως: [...] η) Την πηγή χρηματοδότησης και τον τρόπο καταβολής ή είσπραξης του συμβατικού τιμήματος” προκαλώντας ασάφεια ως προς την εφαρμοζόμενη διάταξη κι, ως εκ τούτου, δέον όπως ρυθμιστεί νομοτεχνικά.
Επισημαίνεται, ότι με την παράγραφο 5 του άρθρου 377 του ν. 4412/2016, η οποία ορίζει ότι “Η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) και οι σύμφωνα με αυτήν εκδοθείσες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου”, εξαιρέθηκε από τις καταργούμενες με το ν. 4412/2016 διατάξεις ο κανονισμός του ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. που καταρτίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου και εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και με τον οποίο καθορίζονται οι όροι και οι διαδικασίες ανάθεσης μελετών, υπηρεσιών και εκτέλεσης έργων και εργασιών, προμηθειών κινητών πραγμάτων, εξοπλισμού και συναφών εργασιών, αγορών ακινήτων, μισθώσεων, εκμισθώσεων και γενικά παραχωρήσεων χρήσης και κάθε άλλου ενοχικού ή εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτων.
Βάσει, συνεπώς των ανωτέρω, συνάγεται ότι η προτεινόμενη ρύθμιση δεν αντίκειται στους κανόνες της οικείας νομοθεσίας της Ένωσης για τις δημόσιες συμβάσεις.
Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 2017
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος
Μιχαήλ Εκατομμάτης