ΓνωμΕΑΑΔΗΣΥ Γ14/2020 Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ υποπερ. (γγ) του ν. 4013/2011 επί σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υποδομών και Μεταφορών και του Υφυπουργού Οικονομικών με τίτλο «Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων που υλοποιούνται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο»

ΓΝΩΜΗ Γ14/2020
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
(Της διαδικασίας του άρθρου 2, παρ. 2, περ. γ' (γγ) Ν. 4013/2011)
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Στην Αθήνα σήμερα, την 18η Σεπτεμβρίου τoυ έτoυς δύo χιλιάδες είκοσι (2020) ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.00 π.μ. και επί της οδού Κεφαλληνίας 45 και Κομνά Τράκα, όπoυ και τα γραφεία της, συνήλθε η ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ σε συνεδρίαση μετά από σχετική πρόσκληση του Προέδρου της, η οποία γνωστοποιήθηκε νομίμως σε όλα τα μέλη της Αρχής.
Από τα προσκληθέντα μέλη της Αρχής παρέστησαν κατά την συνεδρίαση τα ακόλουθα:
Πρόεδρος: Γεώργιος Καταπόδης
Αντιπρόεδρος: Αδάμ Καραγλάνης
Μέλη: Δημήτριος Λουρίκας, (μέσω τηλεδιάσκεψης) Δημήτριος Σταθακόπουλος, (μέσω τηλεδιάσκεψης) Μαρία Στυλιανίδη Ερωφίλη Χριστοβασίλη
Γραμματέας: Αικατερίνη Αλτιπαρμάκη, Δ.Ε. Διοικητικών Γραμματέων.
Εισηγήτρια: Ηλιάνα Κανταρτζή, Νομικός, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Κατά τη διάρκεια της Συνεδρίασης παρέστη η εισηγήτρια Ηλιάνα Κανταρτζή (μέσω τηλεδιάσκεψης) καθώς και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων, Μίνα Καλογρίδου, οι οποίες αποδεσμεύτηκαν πριν την έναρξη της διαδικασίας της ψηφοφορίας των μελών του της Αρχής και τη λήψη της απόφασης.
Θέμα: Διατύπωση σύμφωνης γνώμης της Αρχής σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 2, περ. γ υποπερ. (γγ) του ν. 4013/2011 επί σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υποδομών και Μεταφορών και του Υφυπουργού Οικονομικών με τίτλο «Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων που υλοποιούνται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο».
I. Η υπό εξέταση ρύθμιση:
Με το με αριθμό πρωτ. 114925/Α2/03.09.2020 (αρ. πρωτ. εισερχομένου Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 4702/04.09.2020) έγγραφο της Προϊσταμένης του Τμήματος Δ’ Κτηριακής και Υλικοτεχνικής Υποδομής της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων διαβιβάζεται σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υποδομών και Μεταφορών και του Υφυπουργού Οικονομικών με τίτλο «Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων που υλοποιούνται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο».
Η υποβληθείσα απόφαση προτείνεται κατ’ εξουσιοδότηση της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 και αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του ιδίου ως άνω άρθρου σε συγκεκριμένα δημόσια έργα που πρόκειται να ανατεθούν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ως αναθέτουσα αρχή. Ειδικότερα, η υπό εξέταση απόφαση αφορά στη δυνατότητα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου να αναθέτει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 για συγκεκριμένα δημόσια έργα που πρόκειται να αναθέσει, ήτοι με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής προϋπολογισμού έως προκαθορισμένου ορίου συνολικής αμοιβής και κατόπιν γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου του αρμόδιου Υπουργείου.
ΙΙ. Αρμοδιότητα Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.
Σύμφωνα με το αρ. 2 παρ. 2 περ. γ υποπερ. γγ του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, ορίζεται ότι: «[...] γγ) Οι λοιπές κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση νόμου, εξαιρουμένων των προκηρύξεων, καθώς και οι κανονισμοί άλλων δημοσίων οργάνων και αναθετουσών αρχών, όπως ιδίως οι κανονισμοί που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 3 του ν. 2286/ 1995, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών εσωτερικής λειτουργίας των κατά περίπτωση αρμόδιων ελεγκτικών διοικητικών οργάνων στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, κατά το μέρος που οι εν λόγω πράξεις και κανονισμοί ρυθμίζουν θέματα δημοσίων συμβάσεων, εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής.
Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της παρούσας περίπτωσης ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευση των ανωτέρω σχεδίων διατάξεων στην Αρχή, με μέριμνα του οικείου οργάνου. Με την άπρακτη παρέλευση της άνω προθεσμίας τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη της Αρχής».
Εν προκειμένω, εκ του περιεχομένου της υπό εξέτασης υπουργικής απόφασης, αναφύεται προβληματισμός σχετικά με τη φύση της εν λόγω διοικητικής πράξης ως κανονιστικής ή ατομικής, καθώς και μόνο εκ του τίτλου αυτής (βλ. «Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων που υλοποιούνται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο») θα μπορούσε να προκληθεί σύγχυση ως προς τον χαρακτήρα αυτής. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στην εξουσιοδοτική της προτεινόμενης απόφασης διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, προβλέπεται ότι με την εκδιδόμενη απόφαση «ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα». Αναφορικά με τον χαρακτηρισμό της υπό εξέτασης υπουργικής απόφασης ως κανονιστικής ή ατομικής και ως εκ τούτου υποκείμενης ή όχι σε γνωμοδοτικό έλεγχο της Αρχής κατά τα ανωτέρω, λεκτέα τα ακόλουθα:
Οι κανονιστικές διοικητικές πράξεις εκδίδονται στο πλαίσιο της κανονιστικής αρμοδιότητας της διοίκησης, η οποία παρέχεται στα διοικητικά όργανα είτε απευθείας από το Σύνταγμα, δυνάμει των άρθρων 43 παρ. 1, 54 και 83 του Συντάγματος, είτε κατόπιν νομοθετικής εξουσιοδότησης δυνάμει των άρθρων 43 παρ. 2 και 4 του Συντάγματος.
Σύμφωνα με τη θεωρία, ένα ασφαλές κριτήριο διακρίσεως των δύο εννοιών είναι το κατά πόσον η υπό εξέταση πράξη δημιουργεί νέους κανόνες δικαίου. Η ατομική δεν δημιουργεί νέους κανόνες δικαίου, αλλά απλώς συγκεκριμενοποιεί την εφαρμογή ενός προϋφισταμένου γενικού κανόνα. Αναμφίβολα χορηγεί δικαιώματα ή δημιουργεί υποχρεώσεις και τοιουτοτρόπως δημιουργεί μία νέα κατάσταση, αλλά δεν τροποποιεί το προϋπάρχον κανονιστικό καθεστώς, όπως συμβαίνει με την κανονιστική πράξη. Μέσω των ατομικών πράξεων προσαρμόζεται ο γενικός κανόνας σε διάφορες συγκεκριμένες περιπτώσεις. Αντίθετα η κανονιστική πράξη δημιουργεί μια νέα νομική κατηγορία, στην οποία θα υπαχθεί μεταγενέστερα ένας αδιευκρίνιστος αριθμός καταστάσεων και προσώπων.
Οι κανονιστικές διοικητικές πράξεις -εν αντιθέσει με τις ατομικές- θεσπίζουν απρόσωπο κανόνα δικαίου και εφαρμόζονται σε κάθε πρόσωπο ή κατηγορία προσώπων που συγκεντρώνει ορισμένες προϋποθέσεις. Το απρόσωπο των ρυθμίσεων των κανονιστικών διοικητικών πράξεων έγκειται στο ότι το νομικό περιεχόμενό τους δεν εξαντλείται σε μία περίπτωση, αλλά διατηρεί την ισχύ του και δύναται να εφαρμοσθεί σε όλες τις μέλλουσες και αόριστες περιπτώσεις, οι οποίες πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην κανονιστική πράξη (βλ. ΣτΕ 2756/1986, 533/1995, 3176/2012, 1052/2016).
Εν προκειμένω, η υπό εξέταση υπουργική απόφαση διαφαίνεται ότι, παρά το εξειδικευμένο του τίτλου της, αφορά στη δημιουργία ενός νομικού πλαισίου, το οποίο πρόκειται να εφαρμοστεί σε κάθε διαδικασία ανάθεσης σύμβασης παροχής υπηρεσιών συμβούλων που πρόκειται να αναθέσει το ΕΜΠ για την υλοποίηση και εκτέλεση των αναφερόμενων σε αυτήν δημόσιων έργων, εφόσον αυτή συγκεντρώνει ορισμένες προϋποθέσεις.
Σε κάθε περίπτωση και στο βαθμό που το ως άνω σχέδιο Υπουργικής Απόφασης, ως παρατίθεται κατωτέρω, περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν, όπως προαναφέρθηκε, σε ζητήματα ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, εμπίπτει ως προς το σκέλος αυτό στην αρμοδιότητα της Αρχής για παροχή σύμφωνης γνώμης κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 περ. γ' υποπερ. γγ' του ν. 4013/2011.
ΙΙΙ. Το υποβληθέν στην Αρχή σχέδιο Απόφασης του Υπουργού Υγείας έχει ως εξής:
«ΘΕΜΑ: Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων που υλοποιούνται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΚΑΙ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) του ν. 3861/2010 «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» και άλλες διατάξεις» (Α΄ 112), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
β) των άρθρων 20 (παρ.1β), 24 και 77 του ν.4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις.» (Α΄143).
γ) των παρ. 2 και 3 του άρθρου 128 του ν.4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων Προμηθειών και Υπηρεσιών προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» (Α΄ 147), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον ν.4568/2018 (Α΄ 147).
δ) του ν.4622/2019 «Επιτελικό κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 133).
ε) των παρ. 2 του άρθρου 6 του π.δ. 164/2004 «Ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο δημόσιο τομέα» (Α΄ 134), όπως κάθε φορά ισχύουν.
στ) του π.δ. 18/2018 «Οργανισμός Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει (Α΄ 31).
ζ) του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α ́119).
η) του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 121, διόρθ. σφάλμ. Α’ 126).
3. Τις αποφάσεις:
α) τη με αρ. 340/18-07-2019 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη» (Β΄ 3051).
β) τη με αριθμό Υ3/20-01-2020 απόφαση του Πρωθυπουργού «Καθορισμός σειράς Τάξης των Υπουργείων» (Β΄ 48).
γ) τη με αρ. Φ.476/36/67156/Α2/25.04.2019 απόφαση του Yπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων με θέμα «Συγκρότηση του Τεχνικού Συμβουλίου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων» (ΑΔΑ: ΩΚΣΟ4653ΠΣ-Ι42).
δ) τη με αρ. 1614/Υ1/8-1-2020 απόφαση της Υπουργού και των Υφυπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων με θέμα «Μεταβίβαση του δικαιώματος υπογραφής «Με εντολή Υπουργού» και «Με εντολή Υφυπουργού» στους Γενικούς Γραμματείς, στους Προϊσταμένους των Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων, Αυτοτελών Διευθύνσεων, Τμημάτων και Αυτοτελών Τμημάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθώς και ορισμός κυρίων διατακτών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων» (Β΄8).
4. Το με αρ.πρωτ.: 57760/18-10-2018 έγγραφο Ε.Μ.Π./Γενική Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών/ Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών, με θέμα «Στοιχεία για την προς υπογραφή ΚΥΑ».
5. Το γεγονός ότι το Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση, με σύγχρονα χρηματοδοτικά μέσα, για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση σημαντικών έργων που θα αναβαθμίσουν συνολικά τη λειτουργία του και τις εν γένει δραστηριότητές του.
6. Το γεγονός ότι για τη βέλτιστη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων είναι δυνατή η απασχόληση συμβούλων επί ειδικών θεμάτων σχετικών με τον σχεδιασμό, τη μελέτη, τον έλεγχο μελέτης, τη διοίκηση, την επίβλεψη και την εκτέλεση των ανωτέρω έργων, ώστε να ενισχυθεί το έργο των υπηρεσιών του Ε.Μ.Π. και να εξασφαλιστεί η μέγιστη και αποδοτικότερη απορρόφηση των κονδυλίων εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.
7. Την με αριθμό Φ.1/Γ/493/222071/Β1/27-12-2018 σχετική εισήγηση της ΓΔΟΥ του Υ.ΠAI.Θ., κατά το άρθρο 24 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), σύμφωνα με την οποία για μεν το έργο «Μουσείο Μεταλλείας – Μεταλλουργίας Λαυρίου στο διατηρητέο συγκρότημα Μηχανουργείου στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.)» η χρηματοδότηση προέρχεται από πόρους της Περιφέρειας Αττικής για το δε έργο «Απορρύπανση – Αποκατάσταση κτηρίου «Κονοφάγου» στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.)», η χρηματοδότηση προέρχεται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020» (του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων).
8. To πρακτικό της 68ης/27.11.2019 Συνεδρίασης του Τεχνικού Συμβουλίου του Υ.ΠΑΙ.Θ..
9. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται επιπλέον οικονομική επιβάρυνση σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, πέραν των ήδη προγραμματισμένων και εγκεκριμένων δαπανών των έργων.
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Άρθρο 1
Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 128 του Ν. 4412/2016 εφαρμόζονται, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου, και στα κάτωθι προς εκτέλεση έργα, τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 2 της παρούσας και θα δημοπρατηθούν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (εφεξής Ε.Μ.Π.) με την ιδιότητα της αναθέτουσας αρχής ή/και του κυρίου του έργου ή/και του φορέα κατασκευής, σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους και τις προϋποθέσεις της παρούσας.
Άρθρο 2
1. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, πρόκειται να δημοπρατήσει τις εξής δημόσιες συμβάσεις έργων, για την υλοποίηση, τη μελέτη, τον έλεγχο μελέτης, τη διοίκηση, την επίβλεψη και την εκτέλεση των οποίων το Ε.Μ.Π. δύναται να αναθέτει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας, με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 128 του Ν. 4412/2016:
i. «Μουσείο Μεταλλείας – Μεταλλουργίας Λαυρίου στο διατηρητέο συγκρότημα Μηχανουργείου στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.)», προϋπολογισμού μελέτης 2.686.500,00€ με Φ.Π.Α., χρηματοδοτούμενο μέσω Προγραμματικής Σύμβασης από ιδίους πόρους Περιφέρειας Αττικής.
ii. «Απορρύπανση – Αποκατάσταση κτηρίου «Κονοφάγου» στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.)», προϋπολογισμού μελέτης 2.500.000,00€ με Φ.Π.Α., χρηματοδοτούμενο από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020».
2. Η με την παρούσα προβλεπόμενη δυνατότητα πρόσληψης συμβούλων επί ειδικών θεμάτων, ισχύει για κάθε στάδιο της μελέτης και της εκτέλεσης των έργων, ήτοι ενδεικτικά για τον σχεδιασμό, τη μελέτη, τον έλεγχο μελέτης, τη διοίκηση και την επίβλεψη των ανωτέρω έργων. Οι συμβάσεις των ειδικών συμβούλων μπορούν να διαρκούν κατ’ ανώτατο όριο σαράντα οκτώ (48) μήνες από την υπογραφή της σύμβασης με τον εκάστοτε σύμβουλο.
3. Η συνολική αξία των συμβάσεων ειδικών συμβούλων δεν θα υπερβαίνει ανά έργο το ποσό των εκατόν τριάντα χιλιάδων ευρώ (130.000,00 ευρώ), μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ (το τελικό ποσό θα προκύψει κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης που θα διενεργηθεί για την ανάθεση κάθε μίας σύμβασης ειδικού συμβούλου).
Άρθρο 3
Η πρόσκληση υποβολής ενδιαφέροντος για την παροχή υπηρεσιών συμβούλων επί ειδικών θεμάτων για την υλοποίηση, τη μελέτη και την εκτέλεση των ανωτέρω έργων, θα αναρτάται στην ιστοσελίδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με φροντίδα των Υπηρεσιών του.
Άρθρο 4
Για την ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων επί ειδικών θεμάτων, οι οποίες απαιτούνται για την υλοποίηση και εκτέλεση των ανωτέρω συμβάσεων δημοσίων έργων, θα ακολουθηθεί η προσήκουσα διαδικασία σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Άρθρο 5
Η ανάθεση καθηκόντων συμβούλου επί ειδικών θεμάτων γίνεται με σύμβαση, στην οποία θα ορίζονται οι παρεχόμενες από τον σύμβουλο υπηρεσίες, οι όροι και προϋποθέσεις παροχής τους, η διάρκεια της σύμβασης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εκτέλεσή της.
Άρθρο 6
Η έναρξη ισχύος της απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, …. Ιουνίου 2020
Οι Υπουργοί
Παιδείας και Θρησκευμάτων
NΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΩΣ
Υποδομών και Μεταφορών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ
Ο Υφυπουργός Οικονομικών
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ»
IV. Συναφείς διατάξεις
Στο ν. 4412/16 (ΦΕΚ Α’ 147): «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» προβλέπονται σχετικώς τα κάτωθι:
1. Άρθρο 128 Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών (σύμβουλοι, εμπειρογνώμονες) για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων και συμβάσεων παραχώρησης έργων
1. Όταν πρόκειται να εκτελεστούν δημόσια έργα ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) εκτιμώμενης αξίας σύμβασης μεγαλύτερου των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ, επιτρέπεται, η ανάθεση, με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής, υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας, όπως, ιδίως, τεχνικού, νομικού, οικονομικού και συμβούλου οργάνωσης, σε ημεδαπά ή αλλοδαπά, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, επί ειδικών θεμάτων, που απαιτούνται για την υλοποίηση, μελέτη και εκτέλεση των έργων αυτών, έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι των ορίων των περιπτώσεων β΄ και γ΄, κατά περίπτωση, του άρθρου 5. Για την ανάθεση απαιτείται γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
2. Όταν πρόκειται να εκτελεστούν δημόσια έργα ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή μέρη αυτών και, ειδικότερα, για το σχεδιασμό, μελέτη, έλεγχο μελέτης, διοίκηση και επίβλεψη έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και για τις ανάγκες μηχανογράφησης των υπηρεσιών της, επιτρέπεται, η ανάθεση, με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής, υπηρεσιών συμβούλων επί ειδικών θεμάτων, που απαιτούνται για την υλοποίηση και εκτέλεση των έργων αυτών έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι των ορίων των περιπτώσεων β΄ και γ΄, κατά περίπτωση, του άρθρου 5. Για την ανάθεση απαιτείται γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του κατά περίπτωση αρμόδιου υπουργού, μπορεί να εφαρμόζονται οι διατάξεις της ανωτέρω περίπτωση β΄, ολικά ή μερικά, σε συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου ή ομάδα έργων, που εκτελούνται από το Δημόσιο ή φορείς του δημόσιου τομέα και να ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα.
4. Οι σχετικές δαπάνες βαρύνουν τις πιστώσεις του έργου. Η ανάθεση καθηκόντων συμβούλου γίνεται με σύμβαση στην οποία ορίζονται οι παρεχόμενες από τον σύμβουλο υπηρεσίες, οι όροι και προϋποθέσεις παροχής τους, η διάρκεια της σύμβασης και κάθε άλλη λεπτομέρεια εφαρμογής της.
5. Σε περιπτώσεις ειδικών ή μεγάλων έργων υποδομής ή έργων στα οποία εφαρμόζονται μη διαδεδομένες ειδικές μέθοδοι μελέτης και κατασκευής, ιδίως σε θέματα ασφάλειας ή αντιμετώπισης και αποτροπής κινδύνου, μπορεί, με απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής, που λαμβάνεται κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου του αρμόδιου Υπουργείου ή του Τεχνικού Συμβουλίου της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, αν στο αρμόδιο Υπουργείο δεν υφίσταται τεχνικό συμβούλιο, να ορίζεται ως ειδικός εμπειρογνώμονας για την επίλυση συγκεκριμένου τεχνικού προβλήματος και για ολιγοήμερη απασχόληση επιστήμονας εγνωσμένου κύρους και φήμης και μεγάλης εμπειρίας σχετικής με το προς επίλυση θέμα, χωρίς να απαιτείται να είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Μελετητών. Η επιλογή του εμπειρογνώμονα επιτρέπεται να γίνει έναντι συνολικής αμοιβής μέχρι των ορίων των περιπτώσεων β΄ και γ΄, κατά περίπτωση, του άρθρου 5. Η συνολική αμοιβή του εμπειρογνώμονα βαρύνει τις πιστώσεις του έργου ή της μελέτης και καθορίζεται με την απόφαση ορισμού του, επί τη βάσει ημερήσιας αποζημίωσης που δεν μπορεί να υπερβαίνει το διπλάσιο της αμοιβής επιστήμονα με υπερεικοσαετή εμπειρία, όπως αυτή ορίζεται στον Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 8 του άρθρου 53.
2. Άρθρο 5 Κατώτατα όρια (άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2170)
«Ως κατώτατα όρια, σε συνάρτηση προς την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, ορίζονται τα ακόλουθα: (...) β) 135.000€ για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Αν οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών ανατίθενται από τις αναθέτουσες αρχές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, το εν λόγω κατώτατο όριο ισχύει μόνο για τις συμβάσεις που αφορούν τα οριζόμενα στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄ προϊόντα, γ) 209.000€ για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές και για διαγωνισμούς μελετών που διοργανώνονται από τις εν λόγω αρχές. Το κατώτατο όριο αυτό εφαρμόζεται επίσης στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, όταν οι συμβάσεις αυτές αφορούν προϊόντα που δεν εμπίπτουν στο Παράρτημα III του Προσαρτήματος Α΄, [...]».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1828 της Επιτροπής της 30ής Οκτωβρίου 2019, τα κατώτατα όρια εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ από 1/1/2020 διαμορφώθηκαν ως εξής: «1) Το άρθρο 4 τροποποιείται ως εξής: α) στο στοιχείο α), το ποσό «5 548 000 EUR» αντικαθίσταται από το ποσό «5 350 000 EUR», β) στο στοιχείο β), το ποσό «144 000 EUR» αντικαθίσταται από το ποσό «139 000 EUR», γ) στο στοιχείο γ), το ποσό «221 000 EUR» αντικαθίσταται από το ποσό «214 000 EUR».
V. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
1. Στο άρθρο 128 του ν. 4412/2016 προβλέπεται η, υπό προϋποθέσεις, κατ’ εξαίρεση ανάθεση με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προηγούμενης προκήρυξης συμβάσεων εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλων για το σχεδιασμό, μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων ή συμβάσεων παραχώρησης έργων ή συμβάσεων έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) με εκτιμώμενη αξία κάτω των ορίων, όπως αυτά ορίζονται στις περ. β και γ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016.
Ειδικότερα με την παρ. 2, του εν λόγω άρθρου, επιτρέπεται η ανάθεση με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης συμβάσεων υπηρεσιών συμβούλων που αφορούν στο σχεδιασμό, μελέτη έλεγχο μελέτης διοίκηση και επίβλεψη έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και για τις ανάγκες μηχανογράφησης των υπηρεσιών της, υπό τις εξής σωρευτικές προϋποθέσεις:
α) πρόκειται να εκτελεστούν δημόσια έργα ή συμβάσεις παραχώρησης έργων ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή μέρη αυτών,
β) να αναρτηθεί πρόκληση στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής,
γ) οι υπό ανάθεση υπηρεσίες συμβούλων προορίζονται να παρασχεθούν επί ειδικών θεμάτων που απαιτούνται για την υλοποίηση και εκτέλεση των ως άνω έργων,
δ) η συνολική αμοιβή των υπό ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων να ανέρχεται μέχρι των ορίων των περιπτώσεων β και γ, κατά περίπτωση, του άρθρου 5 του ν. 4412/2016 και
ε) να παρασχεθεί για την ανάθεση γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Περαιτέρω, με την παρ. 3 του ιδίου άρθρου, στο πλαίσιο της οποίας διαβιβάζεται και το παρόν σχέδιο, παρέχεται εξουσιοδότηση στους Υπουργούς Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού να αποφασίσουν την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 ολικά ή μερικά, σε συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου ή ομάδα έργων, που εκτελούνται από το Δημόσιο ή φορείς του δημόσιου τομέα και να ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα.
2. Η προτεινόμενη απόφαση αφορά, ως προελέχθη, στην εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 128 του Ν. 4412/2016 στα αναφερόμενα στο άρθρο 2 της προτεινόμενης απόφασης προς εκτέλεση δημόσια έργα, τα οποία θα ανατεθούν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (εφεξής Ε.Μ.Π.) με την ιδιότητα της αναθέτουσας αρχής ή/και του κυρίου του έργου ή/και του φορέα κατασκευής, σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται με την υπό εξέταση απόφαση.
Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 2 της προτεινόμενης απόφασης παρέχεται στο ΕΜΠ η δυνατότητα να αναθέσει για «την υλοποίηση, τη μελέτη, τον έλεγχο μελέτης, τη διοίκηση, την επίβλεψη και την εκτέλεση» των αναφερόμενων στο ίδιο άρθρο δημόσιων έργων συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας, με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016. Περαιτέρω, η προτεινόμενη απόφαση ορίζει τις ειδικότερες προϋποθέσεις ανάθεσης των εν λόγω δημοσίων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, ήτοι το ανώτατο όριο χρονικής ισχύος των συμβάσεων που πρόκειται να ανατεθούν, τη συνολική αξία αυτών ανά έργο, τους όρους δημοσιότητας της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος καθώς και το ελάχιστο περιεχόμενο των συμβάσεων που πρόκειται να συναφθούν.
Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι το υποβληθέν σχέδιο απόφασης συνοδεύεται από το πρακτικό της αριθμ. 68ης/27.11.2019 Συνεδρίασης του Τεχνικού Συμβουλίου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, στο οποίο αποτυπώνεται η θετική γνωμοδότηση του οικείου Συμβουλίου για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 για τα αναφερόμενα στην προτεινόμενη κοινή υπουργική απόφαση δημόσια έργα.
Κατόπιν των ανωτέρω, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων με το με αριθμό πρωτ. 114925/Α2/03.09.2020 (αρ. πρωτ. εισερχομένου Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 4702/04.09.2020) έγγραφό του διαβίβασε στην Αρχή σχέδιο της προτεινόμενης κοινής υπουργικής απόφασης.
VI. Επί της σκοπιμότητας, νομιμότητας και του περιεχομένου των προτεινόμενων ρυθμίσεων
1. Σύμφωνα με το άρθρο 128 του ν. 4412/2016, η Διοίκηση εξουσιοδοτείται να αποφασίσει περί της εφαρμογής της παρ. 3 του εν λόγω άρθρου για την υπό προϋποθέσεις ανάθεση με προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης συμβάσεων υπηρεσιών συμβούλων, κατόπιν γνώμης του οικείου Τεχνικού Συμβουλίου.
Κατά συνέπεια, η επιλογή του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως επισπεύδον Υπουργείο, να προβεί στην έκδοση της προτεινόμενης κοινή υπουργικής απόφασης άπτεται ζητημάτων σκοπιμότητας, τα οποία εξετάζονται και στο πλαίσιο αρμοδιότητας του Τεχνικού του Συμβουλίου του Υπουργείου, όπως προκύπτει και από το πρακτικό της αριθμ. 68ης/27.11.2019 Συνεδρίασής του, στο οποίο αποτυπώνεται η θετική γνωμοδότηση του οικείου Συμβουλίου για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 για τα αναφερόμενα στην προτεινόμενη κοινή υπουργική απόφαση δημόσια έργα.
2. Περαιτέρω, διαπιστώνεται ότι η υπό εξέταση κοινή υπουργική Απόφαση κείται εντός του πλαισίου της ως άνω εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, η οποία (εξουσιοδοτική) μνημονεύεται ρητά στο προοίμιο αυτής (σημ. 1γ).
3. Αναφορικά, ωστόσο, με το περιεχόμενο της προτεινόμενης ρύθμισης και για λόγους μη αοριστίας και νομοτεχνικής αρτιότητας αυτής επισημαίνονται τα εξής:
α) η ορολογία που χρησιμοποιείται στην προτεινόμενη απόφαση προς οριοθέτηση του αντικειμένου των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών συμβούλων διαφοροποιείται τόσο στο ίδιο το σώμα της απόφασης όσο και σε σχέση με την παρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, στην παρ. 1 του άρθρου 2 της προτεινόμενης απόφασης ορίζεται ότι οι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συμβούλων δύνανται να αφορούν στην «υλοποίηση, μελέτη, έλεγχος μελέτης, διοίκηση, επίβλεψη και εκτέλεση» των ορισθέντων με το ίδιο ως άνω άρθρο έργων, ενώ στην παρ. 2 του ιδίου άρθρου χρησιμοποιείται η διατύπωση της παρ. 2 του άρθρου 128 του ως άνω νόμου, ήτοι ότι οι συμβάσεις που δύνανται να ανατεθούν αφορούν στον «σχεδιασμό, τη μελέτη, τον έλεγχο μελέτης, τη διοίκηση και την επίβλεψη των ανωτέρω έργων».
β) η διατύπωση του άρθρου 4 της προτεινόμενης απόφασης είναι αόριστη, καθώς ορίζει ότι «για την ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων […] θα ακολουθηθεί η προσήκουσα διαδικασία σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις», χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό αυτής.
4. Τέλος, επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες περί της μεθόδου υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας των δημοσίων συμβάσεων σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 4412/2016.
VII. Συμπέρασμα
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η Αρχή, σύμφωνα με την παράγραφο 2 περ. γ’ (γγ) του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, αποφασίζει ομόφωνα, την παροχή σύμφωνης γνώμης επί της προτεινόμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης στο πλαίσιο των ανωτέρω παρατηρήσεων και επισημάνσεων.
Αθήνα, 18 Σεπτεμβρίου 2020
ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Καταπόδης