Αριθμός 1250/2019
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Α2’Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Ιωσήφ Τσαλαγανίδη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αβροκόμη Θούα, Γ. Αποστολάκη - Εισηγητή, Θεόδωρο Κανελλόπουλο και Κυριάκο Οικονόμου, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 13 Μαΐου 2019, με την παρουσία και της γραμματέως Θεοδώρας Παπαδημητρίου, για να δικάσει τις υποθέσεις μεταξύ:
Των αναιρεσειουσών - αναιρεσιβλήτων: 1) Ο. - Σ. Χ. του Γ., ενεργούσης ως ασκούσα την επιμέλεια και για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων της, που εκπροσωπεί νόμιμα, ήτοι του Γ. Ι. του Π. και της Π. Ι. του Π., απάντων κατοίκων ... και 2) Φ. Ι. του Π., κατοίκου .... Εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Θεόδωρο Σεβιντικίδη, με δήλωση του άρθρου 242 παρ.2 του Κ.Πολ.Δ.
Του αναιρεσιβλήτου - αναιρεσείοντος: Π. Ι. του Α., κατοίκου .... Εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Τουσιάκη.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 29-7-2013 αγωγή της Ο. Χ., που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 15277/2015 του ίδιου Δικαστηρίου και 2535/2017 του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείοντες με τις από 2-3-2018 και 15-1-2018 αιτήσεις τους και ο αναιρεσείων Π. Ι. με τους από 17-8-2018 προσθέτους λόγους.
Κατά τη συζήτηση των αιτήσεων αυτών, που εκφωνήθηκαν από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος του Π. Ι. ζήτησε την παραδοχή της από 15-1-2018 αίτησής του και των από 17-8-2018 προσθέτων αυτής λόγων, την απόρριψη της από 2-3-2018 αίτησης και την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο του Δικαστηρίου τούτου (1g5.2019) συζητήθηκαν α) η από 2.3.2018 (αριθ. κατ. .../2018) αίτηση της Ο. Χ., ως νόμιμης εκπροσώπου των ανήλικων τέκνων της Γ. και Π., και της Φ. Ι. εναντίον του Π. Ι. και β) η από 15.1.2018 (αριθ. κατ. .../2018) αίτηση του Π. Ι., με τους από 17.8.2018 πρόσθετους λόγους, κατά της Ο. Χ., ως νόμιμης εκπροσώπου των ως άνω ανήλικων τέκνων της, και της Φ. Ι., και οι δύο για αναίρεση της υπ' αριθ. 2535/2017 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Οι αιτήσεις αυτές και οι πρόσθετοι λόγοι πρέπει να συνεκδικασθούν, διότι έτσι διευκολύνεται και επιταχύνεται η δίκη και επέρχεται μείωση των εξόδων, σύμφωνα το με το άρθρο 246 ΚΠολΔ, που εφαρμόζεται και στην αναιρετική δίκη κατά το άρθρο 573 του ίδιου Κώδικα.
Α. ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΣ ΤΗΣ Ο. Χ. ΚΑΙ Φ. Ι.
Από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 148 6 παρ.2, 1487, 1489 παρ.2 και 1493 ΑΚ προκύπτει ότι τα ανήλικα τέκνα, και αν έχουν περιουσία και εφόσον τα εισοδήματα της περιουσίας τους δεν επαρκούν για τη διατροφή τους, έχουν δικαίωμα διατροφής έναντι των δύο γονέων τους, οι οποίοι υποχρεούνται να τα διατρέφουν από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του. Το μέτρο της διατροφής τους προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του τέκνου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του και περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για την ανατροφή και την εν γένει εκπαίδευση του. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβίωσης, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη επιτήρησης και εκπαίδευσης και την κατάσταση της υγείας του, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου (ΑΠ 1384/2008).
Κατέστησε δε ο νομοθέτης υπεύθυνους και τους δύο γονείς, ενόψει της ισότητας των δύο φύλλων και της αμοιβαίας υποχρέωσής τους, προς ανατροφή και εκπαίδευση του τέκνου. Για να καθορισθεί το ποσό της διατροφής, αξιολογούνται κατ' αρχάς τα εισοδήματα των γονέων από οποιαδήποτε πηγή και στη συνέχεια προσδιορίζονται οι ανάγκες του τέκνου.
Καθοριστικό δε στοιχείο είναι οι συνθήκες της ζωής του, δηλαδή οι όροι διαβίωσής του, χωρίς όμως να ικανοποιούνται οι παράλογες απαιτήσεις (ΑΠ 416/2007). Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 19 του ΚΠολΔ αναίρεση επιτρέπεται, αν η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση και ιδίως αν δεν έχει καθόλου αιτιολογίες, ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζητήματα που ασκούν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Από την υπόψη διάταξη, που αποτελεί κύρωση της παράβασης του άρθρου 93 παρ. 3 του Συντάγματος, προκύπτει ότι, ο προβλεπόμενος από αυτή λόγος αναίρεσης ιδρύεται, όταν στην ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού δεν εκτίθενται καθόλου πραγματικά περιστατικά (έλλειψη αιτιολογίας), ή όταν τα εκτιθέμενα δεν καλύπτουν στοιχεία που απαιτούνται, βάσει του πραγματικού του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου, για την επέλευση της έννομης συνέπειας που απαγγέλθηκε ή την άρνησή της (ανεπαρκής αιτιολογία) ή όταν αντιφάσκουν μεταξύ τους (αντιφατική αιτιολογία). Δεν υπάρχει όμως ανεπάρκεια αιτιολογιών, όταν η απόφαση περιέχει συνοπτικές αλλά πλήρεις αιτιολογίες. Εξ άλλου, το κατά νόμο αναγκαίο περιεχόμενο της ελάσσονος πρότασης προσδιορίζεται από τον εκάστοτε εφαρμοστέο κανόνα ουσιαστικού δικαίου, του οποίου το πραγματικό πρέπει να καλύπτεται πλήρως από τις παραδοχές της απόφασης στο αποδεικτικό της πόρισμα και να μην καταλείπονται αμφιβολίες. Ελλείψεις δε αναγόμενες μόνο στην ανάλυση και στάθμιση των αποδεικτικών μέσων και γενικότερα στην αιτιολόγηση του αποδεικτικού πορίσματος, αν αυτό διατυπώνεται σαφώς, δεν συνιστούν ανεπαρκείς αιτιολογίες. Δηλαδή, μόνο το τι αποδείχθηκε ή δεν αποδείχθηκε είναι ανάγκη να εκτίθεται στην απόφαση πλήρως και σαφώς και όχι γιατί αποδείχθηκε ή δεν αποδείχθηκε (ΑΠ 1156/2017).
Εν προκειμένω, με τον πρώτο λόγο της αιτήσεως προβάλλεται από τις αναιρεσείουσες η από το άρθρο 559 αριθ. 19 ΚΠολΔ αιτίαση της εκ πλαγίου παραβιάσεως από την προσβαλλομένη απόφαση των, ουσιαστικού δικαίου, διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2 και 1489 παρ. 2 ΑΚ, διότι διέλαβε ανεπαρκή και αντιφατική αιτιολογία αναφορικά με τα κρίσιμα για την έκβαση της δίκης ζητήματα του προσδιορισμού του αναλόγου, προς τις οικονομικές δυνατότητες κάθε γονέα, ποσοστού συμμετοχής (αυτού) στη διατροφή των κοινών τέκνων τους. Περαιτέρω, από την επισκόπηση της προσβαλλόμενης απόφασης προκύπτει ότι το Εφετείο δέχθηκε ανελέγκτως τα ακόλουθα: "Η Ο. Χ. και ο εφεσίβλητος-εναγόμενος τέλεσαν νόμιμο γάμο, στη ....., κατά το θρησκευτικό τύπο, στις 28.06.1997 και απέκτησαν τρία τέκνα (εκκαλούντες- ενάγοντες), την, ήδη, ενήλικη κατά το χρόνο συζήτησης της κρινόμενης έφεσης, Φ., Γ. και Π., που γεννήθηκαν, στις 22.01.1999, στις 30.04.2001 και στις 25.12.2002, αντιστοίχως, τα οποία, κατά το χρόνο άσκησης της, ως άνω, αγωγής τους... ήταν ηλικίας, κατά σειρά, 14, 12 και 11 ετών. Η έγγαμη συμβίωση των παραπάνω συζύγων διαρρήχθηκε, οριστικώς, με την αποχώρηση του εφεσιβλήτου- εναγομένου από την οικογενειακή στέγη, στις 10.04.2013..., ενώ, ήδη, με την εκκαλούμενη απόφαση ανατέθηκε, οριστικώς, αποκλειστικά στη μητέρα τους η επιμέλεια των, ως άνω, ανήλικων τέκνων, τα οποία διαμένουν μαζί της σε μισθωμένο διαμέρισμα... τα πιο πάνω ανήλικα, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα της διετίας ... 02.08.2013 έως 01.08.2015, δικαιούνταν διατροφής από τους γονείς τους, την οποία δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν μόνα τους, ένεκα της αδυναμίας τους να εργαστούν, λόγω της ανηλικότητάς τους, των σπουδών τους και της ανυπαρξίας εισοδημάτων από προσωπική περιουσία (άρθρο 1486 ΑΚ). Από αυτούς, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος πατέρας τους, ο οποίος, διαρκούντος του γάμου του με τη μητέρα τους, έφερε το κύριο βάρος συντήρησης της οικογένειάς του, είναι πτυχιούχος πολιτικός μηχανικός και εργάζεται, στη ....., ως μόνιμος υπάλληλος, με σύμβαση αορίστου χρόνου, με την ιδιότητα του επιβλέποντος μηχανικού, στην ανώνυμη εταιρεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα, με την επωνυμία “... Α.Ε.”. Οι μηνιαίες αποδοχές του από την εργασία του αυτή ... ανέρχονται, περίπου, σε 1.500 € ... Σύμφωνα με την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου με βάση την αρχική ηλεκτρονική δήλωσή του, για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013), αυτός δήλωσε ετήσια εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες ανερχόμενα στο συνολικό ποσό των 22.536,09 €, από ελευθέριο επάγγελμα 122,33 €, από εκμίσθωση ακινήτων 905,47 € και από τόκους καταθέσεων τραπεζών ημεδαπής προέλευσης 2.860,35 €. Αντιστοίχως, το οικ. έτος 2013 (χρήση 2012) δήλωσε φορολογούμενα εισοδήματα, συνολικού ποσού 26.924 € ..., ενώ, το οικ. έτος 2012 (χρήση 2011) δήλωσε εισοδήματα ποσού 32.050,88 € ...Να σημειωθεί ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος αποκομίζει εισόδημα και από τις εκτός έδρας μεταβάσεις του, για λογαριασμό της εργοδότριάς του ..., καθώς και από ελευθέριο επάγγελμα... Από την, εν λόγω, δραστηριότητά του, αφού ληφθούν υπόψη τα προαναφερθέντα φορολογικά στοιχεία, σε συνδυασμό και με τα αυτεπαγγέλτως λαμβανόμενα υπόψη, συναφή, με το συγκεκριμένο αντικείμενο, διδάγματα της κοινής πείρας και της λογικής, σε συνδυασμό με την πολύχρονη εργασιακή εμπειρία του, εκτιμάται ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος αποκομίζει, επιπλέον, κατά μήνα, για το, ως άνω, κρίσιμο χρονικό διετές διάστημα, το ποσό, τουλάχιστον, των πεντακοσίων ευρώ (500 €). Εξάλλου, κατά τα προγενέστερα έτη, οι αποδοχές από την εργασία του ήταν υψηλότερες, προσεγγίζουσες το καθαρό ποσό, κατά μέσο όρο, των 2.600 € μηνιαίως, περίπου ... Μέχρι και τον Αύγουστο του έτους 2013, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος εισέπραττε, όπως και ο ίδιος ομολογεί στις προτάσεις του, το ποσό των 120 € μηνιαίως, επί συνόλου 240 €, από την εκμίσθωση διαμερίσματος, επί της οδού ..., στη ....., το οποίο κληρονόμησε, κατ' ισομοιρία με την αδελφή του, από τη μητέρα τους. Ήδη, στο διαμέρισμα αυτό διαμένει μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσής του, ισχυριζόμενος ότι το ποσό των 120 € το καταβάλλει ως μηνιαίο μίσθωμα στην αδελφή του, Α. Ι., χωρίς, ωστόσο, προς απόδειξη του ισχυρισμού του να προσκομίσει με επίκληση σχετικό ιδιωτικό συμφωνητικό, συνταγμένο κατά τους νόμιμους τύπους, ενώ, ούτε και η αδελφή του επιβεβαίωσε τον, εν λόγω, ισχυρισμό του ... Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος, εκτός του ανωτέρω διαμερίσματος, διαθέτει και εξ αδιαιρέτου ποσοστά σε 19 ακίνητα, κείμενα στη ... (1/2 εξ αδιαιρέτου επί αγροτεμαχίου ολικής έκτασης 11.799 μ2 και επί ενός οικοπέδου, εμβαδού 70 μ2, μη άρτιου και μη οικοδομήσιμου, το οποίο ρυμοτομήθηκε εξ ολοκλήρου) και στο ... ν. ..... (1/8 εξ αδιαιρέτου διαφόρων αγροτεμαχίων, συνολικής έκτασης 50 στρεμμάτων, περίπου, και της πατρικής οικίας της μητέρας του), προερχόμενα από κληρονομιά των γονέων του, για τα οποία δεν αποδείχθηκε οποιουδήποτε είδους έσοδο από εκμετάλλευση. Επίσης, ο ίδιος είναι συγκύριος, κατ' ισομοιρία, με την πρώην σύζυγο του, ενός Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, εργοστασίου κατασκευής "ΑΛΦΑ ΡΟΜΕΟ”, τύπου 156, 1000 cc, που αγοράστηκε το έτος 1998, το οποίο είναι ακινητοποιημένο και δεν χρησιμοποιείται από οποιονδήποτε συγκύριο, ενώ, ο ίδιος χρησιμοποιεί για τις μετακινήσεις του το, με αριθμό κυκλοφορίας ..., Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο, τζιπ, εργοστασίου κατασκευής "TOYOTA”... της κατασκευαστικής εταιρείας “...”, που του παραχωρήθηκε για τις επαγγελματικές μετακινήσεις του... ο εφεσίβλητος-εναγόμενος διατηρεί θυρίδα ασφαλείας στην Τράπεζα .... κατάστημα ..., στην οποία ισχυρίζεται η πρώτη εκκαλούσα-ενάγουσα ότι φυλάσσει ποσότητες χρυσών λιρών και συναλλάγματος, γεγονός, ωστόσο, που δεν επιβεβαιώνεται από κανένα άλλο αποδεικτικό μέσο, με ασφάλεια, ενώ, ο ίδιος διατείνεται ότι η θυρίδα είναι κοινή με την αδελφή του, η οποία και τη χρησιμοποιεί για τη φύλαξη κοσμημάτων, αφετέρου δε, ότι αυτός διαθέτει διάφορους τραπεζικούς λογαριασμούς. Ειδικότερα, από την προσκομιζόμενη με επίκληση από τον ίδιο δήλωση περιουσιακής κατάστασης έτους 2013 αποδεικνύεται ότι αυτός διαθέτει (με ημερομηνία υπολοίπου, την 30η.09.2013) στην Τράπεζα ....., προθεσμιακή κατάθεση ποσού 120.000 € και κατάθεση ταμιευτηρίου 7.712 €, καθώς και άλλες επτά καταθέσεις, μικροποσών ... Εξάλλου, σύμφωνα με τη δήλωση περιουσιακής κατάστασης του εφεσιβλήτου-εναγομένου, του έτους 2012, στον υπ' αρ. ...-244 κοινό, με την πρώην σύζυγό του, τραπεζικό λογαριασμό, της Τράπεζας ..... ήταν κατατεθειμένο, σε προθεσμιακή κατάθεση, το χρηματικό ποσό των 198.000 €. Αμέσως, μετά την εκδήλωση της πρόθεσης της πρώτη εκκαλούσας- ενάγουσας να διασπάσει την έγγαμη συμβίωσή τους, στις 02.04.2013, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος προέβη σε διακοπή της κοινής προθεσμιακής κατάθεσης και σε ανάληψη του συνόλου του παραπάνω χρηματικού ποσού, με την αιτιολογία ότι έπρεπε να δοθεί άμεση λύση στις οικονομικές διαφορές τους. Η πρώτη εκκαλούσα- ενάγουσα ισχυρίζεται ότι μέρος του παραπάνω συνολικού ποσού, ύψους 110.000 €, περίπου, ανήκει στην ίδια, καθόσον, συνιστά το ληφθέν τίμημα από την πώληση διαμερίσματος στην ..... από αυτήν, προερχόμενο από κληρονομιά του πατέρα της. Από το ποσό αυτό, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος της επέστρεψε, στις 12.07.2013, μόνο το ποσό των 59.068,08 €, μέσω παρακατάθεσης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ισχυριζόμενος ότι αυτό είναι το ποσό που δικαιούται να έχει. Ισχυρίζεται, επιπροσθέτως, η πρώτη εκκαλούσα- ενάγουσα ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος έχει πάθος με το χρήμα, συνεπεία δε τούτου, έχει αποθησαυρίσει, με τη συμβολή της, μεγάλα χρηματικά ποσά και λοιπές οικονομικές αξίες (σε ευρώ, δολάρια, χρυσό κλπ), αποκτώντας τεράστια οικονομική επιφάνεια (διαθέτει, επίσης, μερίδα επενδυτή στο ... Α.Ε., όπως αποδεικνύεται από το, από 05.05.2000, σχετικό αποδεικτικό έγγραφο), εξαιτίας της οποίας ... ζούσε την οικογένειά τους πλουσιοπάροχα, επιλέγοντας, αποκλειστικώς, ο ίδιος τους τόπους κατοικίας τους (στο ... στην ... κλπ), σπουδάζοντας τα τέκνα τους σε ιδιωτικό σχολείο, μορφώνοντάς τα με ξένες γλώσσες και μη αποστερώντας τους από άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες και διασκεδάσεις. Μάλιστα, προς επίρρωση του ισχυρισμού της, διατείνεται ότι, στις 16.03.2013, ανακάλυψε στην αποθήκη του υπνοδωματίου της, άλλοτε, συζυγικής κατοικίας, επιμελώς κρυμμένο, ένα δέμα περιέχον 45.000 €, σε δεσμίδες διαφόρων χαρτονομισμάτων..., αιτία για την οποία ο σύζυγος της, αφού δημιούργησε μεγάλη σκηνή, ενώπιον των τέκνων τους, απευθυνόμενος προς την ίδια με ακατονόμαστες εκφράσεις, στη συνέχεια, φρόντισε να απομακρύνει τα χρήματα από το σπίτι τους. Για τους ανωτέρω τραπεζικούς και λοιπούς λογαριασμούς και τις αναλήψεις και μεταφορές χρημάτων στις οποίες προέβη ο εφεσίβλητος-εναγόμενος αμέσως μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσής τους, οι διάδικοι, πρώην, σύζυγοι έχουν σφοδρή αντιδικία μεταξύ τους... Από το σύνολο των παραπάνω και δη, από τις τραπεζικές καταθέσεις που κατέχει ο εφεσίβλητος-εναγόμενος, το Δικαστήριο άγεται στην κρίση ότι αυτός εσοδεύει μηνιαίως, επιπλέον, το ποσό, τουλάχιστον, των 300 €, από τόκους. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα, από οποιαδήποτε άλλη πηγή, δεν αποδείχθηκε ότι έχει αυτός, ο οποίος είναι υγιής και, κατά το ερευνώμενο κρίσιμο χρονικό διάστημα, ήταν επιβαρυμένος, εκτός από τις συνήθεις δαπάνες για τη διατροφή και τη συντήρησή του και με τη διατροφή των ανήλικων τέκνων του, προς εξασφάλιση της οποίας, μετά την αποχώρησή του από συζυγική στέγη, καταβάλλει, από ελευθεριότητα, στην πρώην σύζυγο του, όποιο ποσό θεωρεί ο ίδιος επαρκές για την αιτία αυτή, μέσω των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.. Όπως προεκτέθηκε, μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης, αυτός διαμένει στο, επί της οδού ..., στη ......, διαμέρισμα της συγκυριότητάς του, χωρίς, ωστόσο, να έχει αποδειχθεί, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι υποχρεούται στην καταβολή μισθώματος προς την αδελφή του, αναμφισβήτητα, όμως, επιβαρύνεται με τις, εν γένει, λειτουργικές δαπάνες της, εν λόγω, οικίας (θέρμανσης, ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, κοινοχρήστων κλπ). Συνακόλουθα πάντων των ανωτέρω αποδειχθέντων, εκτιμάται ότι οι οικονομικές δυνάμεις του εφεσιβλήτου-εναγομένου, από την μισθωτή και ελεύθερη εργασία του και από τους τόκους των τραπεζικών καταθέσεών του (ήτοι, άνευ συνυπολογισμού του κεφαλαίου των τραπεζικών καταθέσεων και λοιπών οικονομιών του και της ακίνητης περιουσίας του), ανέρχονται, για το ερευνώμενο χρονικό διάστημα, κατά μέσο όρο, στο ποσό, τουλάχιστον, των 2.300 € μηνιαίως. Περαιτέρω, από τα ίδια, ως άνω, αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκε ότι, διαρκούντος του γάμου της, η μητέρα των εκκαλούντων-εναγόντων (όλων ανήλικων, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα) δεν εργάστηκε ποτέ. Αυτή είναι κυρία ενός διαμερίσματος του 5ου ορόφου πολυώροφης οικοδομής, κείμενης επί της οδού ..., στην ... ....., εμβαδού, καθαρού, 92 μ2, από το οποίο εισπράττει το ποσό των 470 € μηνιαίως, ως μίσθωμα, καθώς και ενός διαμερίσματος του 3ου ορόφου οικοδομής, κείμενης στην ..., επί της οδού ..., εμβαδού 61 μ2, περίπου, το οποίο χρησιμοποιείται ως παραθεριστική κατοικία της οικογένειάς της. Επίσης, τυγχάνει συγκυρία, κατά το 1/2 εξ αδιαιρέτου, του προπεριγραφόμενου Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου... Όπως εκτέθηκε παραπάνω, από την κοινή προθεσμιακή τραπεζική κατάθεση των 198.000 €, που διέκοψε πρόωρα και ανέλαβε, στο σύνολο της, ο εφεσίβλητος- εναγόμενος, η ίδια διεκδικεί, δικαστικώς, το μερικότερο ποσό των 110.000.-€, ως προερχόμενο από την πώληση κληρονομιαίου διαμερίσματος της, στην ... Ήδη, από το ποσό αυτό, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος της απέδωσε, κατά τα άνω εκτιθέμενα, το ποσό των 59.068,08 €, το οποίο και κατέχει. Εξάλλου, μέχρι τις αρχές του μηνός Σεπτεμβρίου του έτους 2013, η πρώτη εκκαλούσα- ενάγουσα ήταν συνδικαιούχος: α) κοινού, με τη μητέρα της, τραπεζικού αποταμιευτικού λογαριασμού, στην ..., ποσού 240.000 €, β) κοινού, με τη μητέρα της, τραπεζικού αποταμιευτικού λογαριασμού στην ..., ποσού 22.000 €, γ) κοινού, με τη μητέρα της και τα τέκνα της (εκκαλούσες - ενάγοντες), τραπεζικού αποταμιευτικού λογαριασμού στην ..., ποσού 10.000 € και δ) κοινού, με τη μητέρα της και τα τέκνα της, τραπεζικού αποταμιευτικού λογαριασμού στην ..., ποσού 5.000 €. Από τους κοινούς, αυτούς, λογαριασμούς, η πρώτη εκκαλούσα-ενάγουσα δικαιούνταν, με βάση το ενοχικό δικαίωμά της, να εισπράττει τόκους, ανερχόμενους στο συνολικό ποσό των 400 €, κατά μέσο όρο, μηνιαίως... Βεβαίως, ισχυρίζεται η ίδια όπως και η μητέρα της ... ότι οι ανωτέρω τραπεζικοί λογαριασμοί και προθεσμιακές καταθέσεις ανήκουν, αποκλειστικώς, στην τελευταία, η οποία και καρπώνεται τα οφέλη τους, χωρίς, στην πραγματικότητα, να διανέμονται αυτά μεταξύ των λοιπών (προφανώς, τυπικώς, φερόμενων ως) συνδικαιούχων. Ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός, ενόψει και του έτερου ισχυρισμού ότι η πρώτη εκκαλούσα-ενάγουσα προσέφευγε συχνά στην οικονομική ενίσχυση της μητέρας της, για το λόγο ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος, διαρκούντος του γάμου τους, δεν της επέτρεπε να κατέχει ικανό χρηματικό ποσό για την κάλυψη των αναγκών της, δεν κρίνεται πειστικός. Μετά τη διάρρηξη της έγγαμης συμβίωσής της με τον εφεσίβλητο- εναγόμενο και την προβολή από αυτόν, κατά τις δίκες που ανοίχθηκαν μεταξύ τους, του ισχυρισμού περί της εξαιρετικής οικονομικής της κατάστασης, λόγω της συμμετοχής της στους, ως άνω, κοινούς λογαριασμούς καταθέσεων, η πρώτη εκκαλούσα-ενάγουσα και η μητέρα της αιτήθηκαν τη διαγραφή της πρώτης από αυτούς, δυνάμει των, από 22.08.2013 και 03.09.2013, προσκομιζόμενων με επίκληση αιτήσεων και υπεύθυνων δηλώσεων προς την, νυν, Τράπεζα ..... (παραμένουσας μόνο της Π. χήρας Γ. Χ. ως δικαιούχου τούτων). Πλην όμως, λαμβανομένου υπόψη ότι η μητέρα της πρώτης εκκαλούσας-ενάγουσας Βεβαίωςε ενόρκως ότι συνεχίζει να συνδράμει οικονομικώς τη θυγατέρα της και τα εγγόνια της, μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης, κρίνεται ότι το προαναφερόμενο χρηματικό ποσό, των 400 € μηνιαίως, εξακολουθεί να αποδίδεται (μέσω της μητέρας της) στην πρώτη εκκαλούσα-ενάγουσα (και μετά την έξοδό της από τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς). Γι' αυτό και θα συνυπολογιστεί για την εξεύρεση των οικονομικών της δυνάμεων, κατά το κρίσιμο διετές χρονικό διάστημα (από 02.08.2013 έως 01.08.2015). Άλλο εισόδημα, από οποιαδήποτε πηγή, δεν αποδείχθηκε ότι έχει η μητέρα των εκκαλούντων- εναγόντων... δεν αποδείχθηκε ότι εξακολούθησε αυτή να εισπράττει το επίδομα τρίτεκνης μητέρας, ποσού 125 €, από το Ελληνικό Δημόσιο, για το μετά το έτος 2012 χρονικό διάστημα. Κατά συνέπεια, οι οικονομικές της δυνάμεις, για το παραπάνω χρονικό διάστημα, αποτιμώνται στο ποσό, συνολικώς των 870 € μηνιαίως (χωρίς, το συνυπολογισμό του κεφαλαίου, ύψους 59.068,08 €, που κατέχει). Εξάλλου, όπως προαναφέρθηκε, αυτή διαμένει με τα τέκνα της σε μισθωμένο διαμέρισμα, καταβάλλοντος προς τούτο μίσθωμα ποσού 600 €, ενώ, επιβαρύνεται και με τις, εν γένει, δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας τούτου και δη, προσαυξημένες, εξαιτίας της εκεί διαμονής και των τέκνων της. Είναι υγιής και δεν υπέχει υποχρέωση, από το νόμο, διατροφής άλλου προσώπου, πλην των ανήλικων τέκνων της, ενώ, βαρύνεται, φυσικά και με τις δαπάνες της προσωπικής διατροφής και συντήρησής της, οι οποίες είναι οι συνήθεις για άτομα της ίδιας με αυτήν κοινωνικοοικονομικής κατάστασης. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι τα ανήλικα, κατά το ερευνώμενο χρονικό διάστημα, τέκνα, Φ., Γ. και Π. έχουν δικαίωμα ψιλής κυριότητας, κατά ποσοστό 1/3 εξ αδιαιρέτου έκαστο, επί ενός διαμερίσματος κείμενου στον ..., στην ... ..... επί της οδού ... στον 4° όροφο, εμβαδού, καθαρού, 82 μ2 ... Επίσης, διαθέτουν τις προαναφερθείσες τραπεζικές αποταμιεύσεις, ύψους 15.000 €, ως συνδικαιούχοι με τη γιαγιά τους. Τα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία δεν τους αποφέρουν, όμως, εισόδημα^ώστε να δύνανται να αυτοδιατρέφονται. Κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα ετύγχαναν μαθητές δημόσιου Γυμνασίου (τα δύο πρώτα) και Δημοτικού (το τρίτο) σχολείου, παρακολουθώντας, παραλλήλως, μαθήματα εκμάθησης ξένης γλώσσας και υπολογιστή, χωρίς, ωστόσο, να προσκομίζεται οποιαδήποτε απόδειξη παροχής υπηρεσιών που να αποδεικνύει τον ισχυρισμό της μητέρας τους ότι καταβάλλει, για λογαριασμό τους, για τις αιτίες αυτές τα ποσά, συνολικώς, για τη Φ., των 220 € μηνιαίως (=130μ € + 90 €, αντιστοίχως) και για τον Γ. και Π., των 200 € μηνιαίως (=120μ € + 80 €, αντιστοίχως), για τον καθένα. Επιπροσθέτως, οι αγωγικοί ισχυρισμοί πως, κατά το κρίσιμο, εν προκειμένω, χρονικό διάστημα, η Φ. συμμετείχε στην παιδική ομάδα μπάσκετ του ..... και ο Γ. και Π. συμμετείχαν στις ομάδες αθλοπαιδιών της ΧΑΝΘ, καταβάλλοντος, έκαστος, το ποσό των 300 € ετησίως, ουδόλως αποδείχθηκαν από οποιοδήποτε αποδεικτικό μέσο και δη, απόδειξη παροχής υπηρεσιών. Ομοίως, δεν αποδείχθηκε ότι η Φ. και ο Γ. εξακολουθούσαν να υποβάλλονται σε δαπάνη λογοθεραπείας και να υπόκεινται σε ετήσια συνδρομή στο σύλλογο δυσλεξίας, ποσού 48 €. Άλλωστε, η δαπάνη αυτή καλύπτεται από τον ασφαλιστικό φορέα του πατέρα τους, στον οποίο τα τέκνα είναι εμμέσως ασφαλισμένα (...). Τέλος, για τα δύο μεγαλύτερα τέκνα δεν αποδείχθηκε ότι υποχρεούνταν σε δαπάνη καταβολής διδάκτρων για φροντιστήριο σε σχολικά μαθήματα, αφού δεν προσκομίζεται από αυτά κανένα απολύτως σχετικό αποδεικτικό έγγραφο (απόδειξη, ενημερωτικό έγγραφο συγκεκριμένου φροντιστηρίου με αναφορά στα μαθήματα, στις ώρες διδασκαλίας, στο ποσό των διδάκτρων κλπ). Κατά τα λοιπά, αποδείχθηκε ότι τα παραπάνω τέκνα διαμένουν με τη μητέρα τους, στην προαναφερθείσα κατοικία, η οποία φέρει, για λογαριασμό τους, τα πάσης φύσεως έξοδα αυτής, ενώ, δεν αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας... Οι προς διατροφή, συντήρηση και ψυχαγωγία τους δαπάνες είναι οι συνήθεις των συνομηλίκων τους, της αυτής, από απόψεως οικονομικών δυνατοτήτων των γονέων τους, κατάστασης. Εξαιτίας της υφιστάμενης, κατά το ερευνώμενο χρονικό διάστημα, αδυναμίας τους να διατραφούν μόνα τους, δικαιούνται να λαμβάνουν διατροφή, σε χρήμα, προκαταβαλλόμενη κάθε μήνα, από τους υπόχρεους γονείς τους, οι οποίοι ενέχονται ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνάμεις, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1486 §2 και 1489 §2 του ΑΚ. Με βάση τα, ως άνω, αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά, το Δικαστήριο άγεται στην κρίση ότι για την ανάλογη, με τις ανάγκες τους, διατροφή, όπως αυτές προκύπτουν από τις προπεριγραφόμενες συνθήκες της ζωής τους και, συγκεκριμένα, τις ανάγκες τους για στέγαση, τροφή, ένδυση, υπόδηση, εκπαίδευση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ψυχαγωγία και, εν γένει, αξιοπρεπή συντήρησή τους, απαιτούνται, λαμβανομένων υπόψη και της συνολικής οικονομικής κατάστασης των γονέων τους, καθώς και των διαλαμβανόμενων στη μείζονα πρόταση, τα ποσά, για τη Φ., των εξακοσίων είκοσι ευρώ (620 €) μηνιαίως, για τον Γ., των πεντακοσίων πενήντα ευρώ (550 €) μηνιαίως και για την Π., των πεντακοσίων ευρώ (500€) μηνιαίως. Στα προαναφερόμενα χρηματικά ποσά συμπεριλαμβάνεται και η, εξαιτίας της εκεί διαβίωσης των παραπάνω ανήλικων τέκνων, προκύπτουσα επιβάρυνση των λειτουργικών εξόδων της κατοικίας όπου διαμένουν, τα οποία φέρει, για λογαριασμό τους, η μητέρα τους, ενώ, συνυπολογίζονται και οι αποτιμώμενες σε χρήμα, συναφείς με την περιποίηση και φροντίδα του προσώπου τους, υπηρεσίες, των οποίων έχουν ανάγκη για την ανατροφή τους και τους προσφέρονται από την τελευταία (μητέρα τους), το ύψος των οποίων προσδιορίζεται στο ποσό των 50 € για τη Φ., των 60 € για τον Γ. και των 70 € για την Π.. Από τα προαναφερόμενα χρηματικά ποσά ο εφεσίβλητος - εναγόμενος πατέρας τους, είναι σε θέση, με βάση την προαναφερθείσα οικονομική του δυνατότητα και την προσωπική του κατάσταση, συσχετιζόμενη με την αντίστοιχη οικονομική δυνατότητα και την προσωπική κατάσταση της μητέρας τους, να καλύψει το μερικότερο ποσό των τετρακοσίων πενήντα ευρώ (450 €) μηνιαίως, για τη Φ., των τετρακοσίων ευρώ (400 €) μηνιαίως, για τον Γ. και των τριακοσίων εξήντα πέντε ευρώ (365 €) μηνιαίως, για την Π., ενώ, τα υπόλοιπα ποσά των εκατόν εβδομήντα ευρώ (170 €) μηνιαίως για τη Φ., των εκατόν πενήντα ευρώ (150 €) μηνιαίως για τον Γ. και των εκατόν τριάντα πέντε ευρώ (135 €) μηνιαίως για την Π., που είναι αναγκαία για τη διατροφή τους, βαρύνουν τη μητέρα τους, η οποία υποχρεούται να τα καλύψει με την προσφορά των προσωπικών της υπηρεσιών στην ανατροφή τους και των λοιπών, συνδεόμενων με τη συνοίκησή τους, παροχών, αλλά και με την παροχή σε χρήμα, ως έχουσα, κατά νόμο, συντρέχουσα και ανάλογη των οικονομικών και, εν γένει, δυνατοτήτων της υποχρέωση διατροφής τους..." Ακολούθως, με βάση τις παραδοχές αυτές, αφού δέχθηκε την έφεση των εναγουσών και ήδη αναιρεσειουσών, εξαφάνισε την πρωτόδικη απόφαση που είχε κρίνει διαφορετικά και είχε επιδικάσει μικρότερη διατροφή, δικάζοντας δε την ουσία της υπόθεσης, δέχθηκε την αγωγή κατά ένα μέρος, υποχρεώνοντας τον εναγόμενο και ήδη αναιρεσίβλητο να πληρώσει για την κρίσιμη διετία από την επίδοση της αγωγής τα αναφερόμενα στην απόφαση ποσά ως μηνιαία διατροφή κάθε τέκνου. Με αυτά που δέχθηκε και έτσι που έκρινε η προσβαλλόμενη απόφαση, διέλαβε πλήρεις, σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες, οι οποίες δικαιολογούν το αποδεικτικό πόρισμα, κατά την έννοια της ορθής υπαγωγής των ανελέγκτως γενομένων δεκτών ως αποδειχθέντων πραγματικών περιστατικών, αναφορικά με τα ουσιώδη για την έκβαση της δίκης ζητήματα^και ειδικότερα ως προς τον προσδιορισμό των αναγκών σε χρήμα των ανηλίκων τέκνων και της οικονομικής δυνατότητας κάθε γονέα, στο πραγματικό των εφαρμοσθέντων ως άνω κανόνων δικαίου και οι οποίες (παραδοχές) καθιστούν εφικτό τον αναιρετικό έλεγχο ως προς το υποκείμενο σ' αυτόν ποσοστό συμμετοχής τόσο του υποχρέου εναγομένου πατέρα (αναιρεσίβλητου), όσο και της συνυπόχρεης μητέρας (πρώτης ενάγουσας και ήδη αναιρεσείουσας) στη διατροφή των κοινών τέκνων τους, το οποίο (ποσοστό) κρίνεται ανάλογο προς τις οικονομικές δυνατότητες αυτών. Επομένως, ο ανωτέρω λόγος είναι αβάσιμος.
Ο αναιρετικός λόγος του άρθρου 559 αριθ. 11 περ. γ' ΚΠολΔ ιδρύεται, όταν το δικαστήριο της ουσίας δεν έλαβε υπόψη αποδεικτικά μέσα που οι διάδικοι επικαλέσθηκαν και προσκόμισαν είτε προς άμεση απόδειξη είτε για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Κατά την έννοια της προαναφερομένης διάταξης για την ίδρυση του λόγου αυτού αναίρεσης αρκεί και μόνη η ύπαρξη αμφιβολιών για την λήψη από το δικαστήριο προσκομισθέντων με επίκληση αποδεικτικών μέσων, τα οποία το δικαστήριο έχει υποχρέωση να λαμβάνει υπόψη κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 335, 338, 339 και 346 ΚΠολΔ. Στην προκείμενη περίπτωση, με το δεύτερο λόγο της αίτησης από τον αριθμό 11 περ. γ' του άρθρου 559 ΚΠολΔ προβάλλεται η αιτίαση ότι το Εφετείο δεν έλαβε υπόψη τη, νομίμως προσκομισθείσα από τις αναιρεσείουσες με επίκληση, Βεβαίωςη του εκπαιδευτικού οργανισμού “.....”, από την οποία προέκυπταν οι δαπάνες για τα φροντιστηριακά μαθήματα του σχολικού έτους 2013-2014 για τον ανήλικο Γ. και την ήδη ενήλικη δεύτερη αναιρεσείουσα, αποδεικτικό στοιχείο που θα επηρέαζε το ύψος της δικαιούμενης απ' αυτούς διατροφής. Από τη βεβαίωση όμως του Εφετείου ότι έλαβε υπόψη πλην άλλων και όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι προσκομίστηκαν και επικαλέστηκαν, αλλά και από όλο το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης, όπως αυτό αναλυτικά αναφέρεται πιο πάνω, καθίσταται αδιστάκτως βέβαιο ότι το εν λόγω Δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε με τα λοιπά στοιχεία και το ως άνω αποδεικτικό μέσο που αναφέρει η αναιρεσείουσα. Και ναι μεν το Εφετείο, ερευνώντας τις εξωσχολικές εκπαιδευτικές ανάγκες και δαπάνες των δύο ως άνω τέκνων, δέχεται ότι "δεν αποδείχθηκε ότι υποχρεούνταν σε δαπάνη καταβολής διδάκτρων για φροντιστήριο σε σχολικά μαθήματα, αφού δεν προσκομίζεται από αυτά κανένα απολύτως σχετικό αποδεικτικό έγγραφο (απόδειξη, ενημερωτικό έγγραφο συγκεκριμένου φροντιστηρίου με αναφορά στα μαθήματα, στις ώρες διδασκαλίας, στο ποσό των διδάκτρων κλπ)" . Η έννοια ωστόσο της αποδεικτικής αυτής αιτιολογίας δεν είναι ότι παρέβλεψε να συνεκτιμήσει το εν λόγω έγγραφο, που όντως είχαν προσκομίσει και επικαλεστεί παραδεκτά οι αναιρεσείουσες, αλλά ότι το έγγραφο αυτό δεν παρείχε σαφείς πληροφορίες για κάθε μαθητή ξεχωριστά για τα μαθήματα, τις ώρες και τα δίδακτρα. Πράγματι από την επισκόπηση του κρισίμου ως άνω εγγράφου, το οποίο προσκομίζουν και επικαλούνται οι αναιρεσείουσες για τον έλεγχο της βασιμότητας του λόγου της αναιρέσεως, προκύπτει ότι αυτό είναι χωρίς ημερομηνία εκδόσεως, χωρίς όνομα εκδότη, υπογραφόμενο αόριστα από τα “...”, και αναφέρει ότι "Η Φ. Ι. και ο Γ. Ι. φοιτούν στα ... κατά το σχολικό έτος 2013-2014. Τα δίδακτρα και για τα δύο παιδιά ανέρχονται στις 3.900 ευρώ”. Πρέπει επομένως ο λόγος αυτός να απορριφθεί ως αβάσιμος.
Κατόπιν τούτων, η ανωτέρω αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί και να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα του αναιρεσίβλητου, που κατέθεσε προτάσεις, σε βάρος των αναιρεσειουσών λόγω της ήττας τους (άρθρα 176, 183 ΚπολΔ).
Β.ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΣ ΤΟΥ Π. Ι. Με το μοναδικό λόγο της κύριας αιτήσεως και τον πέμπτο των πρόσθετων λόγων προβάλλεται από τον εναγόμενο και ήδη αναιρεσείοντα η από το άρθρο 559 αριθ. 19 ΚΠολΔ αιτίαση της εκ πλαγίου παραβιάσεως από την προσβαλλομένη απόφαση των, ουσιαστικού δικαίου, διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2 και 1489 παρ. 2 ΑΚ, διότι διέλαβε ανεπαρκή και αντιφατική αιτιολογία αναφορικά με τα κρίσιμα για την έκβαση της δίκης ζητήματα του προσδιορισμού του αναλόγου, προς τις οικονομικές δυνατότητες κάθε γονέα, ποσοστού συμμετοχής (αυτού) στη διατροφή των κοινών τέκνων τους, καθώς και των πραγματικών διατροφικών αναγκών αυτών. Υπό τις προπαρατεθείσες πραγματικές παραδοχές της προβαλλόμενης απόφασης, το Εφετείο διέλαβε επαρκείς, σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες, οι οποίες δικαιολογούν το αποδεικτικό πόρισμα, κατά την έννοια της ορθής υπαγωγής των ανελέγκτως γενομένων δεκτών ως αποδειχθέντων πραγματικών περιστατικών, αναφορικά με τα ουσιώδη για την έκβαση της δίκης ζητήματα, και ειδικότερα ως προς τον προσδιορισμό των αναγκών σε χρήμα των ανηλίκων τέκνων και της οικονομικής δυνατότητας κάθε γονέα, στο πραγματικό των εφαρμοσθέντων ως άνω κανόνων δικαίου και οι οποίες (παραδοχές) καθιστούν εφικτό τον αναιρετικό έλεγχο ως προς το υποκείμενο σ' αυτόν ποσοστό συμμετοχής τόσο του υπόχρεου εναγομένου πατέρα (αναιρεσείοντος), όσο και της συνυπόχρεης μητέρας (πρώτης ενάγουσας και ήδη αναιρεσίβλητης) στη διατροφή των κοινών τέκνων τους, το οποίο (ποσοστό) κρίνεται ανάλογο προς τις οικονομικές δυνατότητες αυτών. Επομένως, οι ανωτέρω λόγοι είναι αβάσιμοι.
Ο προβλεπόμενος από το άρθρο 559 αριθ. 20 ΚΠολΔ λόγος αναίρεσης για παραμόρφωση εγγράφου θεμελιώνεται στο διαγνωστικό λάθος της απόδοσης από το δικαστήριο της ουσίας σε αποδεικτικό, με την έννοια των άρθρων 339 και 432 Κ ΠολΔ έγγραφο, περιεχομένου καταδήλως διαφορετικού από το αληθινό, εξ αιτίας του οποίου καταλήγει σε πόρισμα επιζήμιο για τον αναιρεσείοντα. Δεν ιδρύεται όμως ο λόγος αυτός στην περίπτωση, που το δικαστήριο από την εκτίμηση και αξιολόγηση του περιεχομένου του εγγράφου, έστω και εσφαλμένα, καταλήγει σε συμπέρασμα αντίθετο από εκείνο που θεωρεί ορθό ο αναιρεσείων, γιατί τότε πρόκειται για αιτίαση σχετική με την εκτίμηση πραγμάτων, η οποία όμως δεν ελέγχεται από τον Άρειο Πάγο (Ολομ ΑΠ 2/2008). Στην προκείμενη περίπτωση, ο αναιρεσείων με τον πρώτο πρόσθετο λόγο προβάλλει τον από την αριθμό 20 του άρθρου 559 ΚΠολΔ αιτίαση, ότι, προκειμένου το Εφετείο να καταλήξει στο αποδεικτικό συμπέρασμα ότι αυτός έχει έσοδα, εκτός από μισθωτές υπηρεσίες επιβλέποντος μηχανικού στην ... ΑΕ, και από ελευθέριο επάγγελμα πολιτικού μηχανικού, παραμόρφωσε το περιεχόμενο α) της φορολογικής του δήλωσης για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013) και β) της δήλωσης της περιουσιακής του κατάστασης έτους 2012 (χρήση 2011). Όπως προκύπτει από τις παραδοχές της προσβαλλόμενης απόφασης, επ' αυτού έγιναν δεκτά τα ακόλουθα:”... ο εφεσίβλητος-εναγόμενος πατέρας τους ... είναι πτυχιούχος πολιτικός μηχανικός και εργάζεται, στη ....., ως μόνιμος υπάλληλος, με σύμβαση αορίστου χρόνου, με την ιδιότητα του επιβλέποντος μηχανικού, στην ανώνυμη εταιρεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα, με την επωνυμία “... Α.Ε.”. Οι μηνιαίες αποδοχές του από την εργασία του αυτή ... ανέρχονται, περίπου, σε 1.500 € ... Σύμφωνα με την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου με βάση την αρχική ηλεκτρονική δήλωσή του, για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013), αυτός δήλωσε ετήσια εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες ανερχόμενα στο συνολικό ποσό των 22.536,09 €, από ελευθέριο επάγγελμα 122,33 €, από εκμίσθωση ακινήτων 905,47 € και από τόκους καταθέσεων τραπεζών ημεδαπής προέλευσης 2.860,35 €. Αντιστοίχως, το οικ. έτος 2013 (χρήση 2012) δήλωσε φορολογούμενα εισοδήματα, συνολικού ποσού 26.924 € ..., ενώ, το οικ. έτος 2012 (χρήση 2011) δήλωσε εισοδήματα ποσού 32.050,88 € ... Να σημειωθεί ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος αποκομίζει εισόδημα και από τις εκτός έδρας μεταβάσεις του, για λογαριασμό της εργοδότριάς του ..., καθώς και από ελευθέριο επάγγελμα... Από την, εν λόγω, δραστηριότητά του, αφού ληφθούν υπόψη τα προαναφερθέντα φορολογικά στοιχεία, σε συνδυασμό και με τα αυτεπαγγέλτως λαμβανόμενα υπόψη, συναφή, με το συγκεκριμένο αντικείμενο, διδάγματα της κοινής πείρας και της λογικής, σε συνδυασμό με την πολύχρονη εργασιακή εμπειρία του, εκτιμάται ότι ο εφεσίβλητος- εναγόμενος αποκομίζει, επιπλέον, κατά μήνα, για το, ως άνω, κρίσιμο χρονικό διετές διάστημα, το ποσό, τουλάχιστον, των πεντακοσίων ευρώ (500 €).
Συνακόλουθα πάντων των ανωτέρω αποδειχθέντων, εκτιμάται ότι οι οικονομικές δυνάμεις του εφεσιβλήτου-εναγομένου, από την μισθωτή και ελεύθερη εργασία του και από τους τόκους των τραπεζικών καταθέσεών του ... ανέρχονται, για το ερευνώμενο χρονικό διάστημα, κατά μέσο όρο, στο ποσό, τουλάχιστον, των 2.300 € μηνιαίως." Ενόψει αυτών, ο προπαρατεθείς λόγος αναίρεσης είναι αβάσιμος, διότι το Εφετείο, όπως προκύπτει από τα προεκτεθέντα αποσπάσματα της απόφασής του, δεν υπέπεσε σε λάθος αναγόμενο στην ανάγνωση των παραπάνω δύο εγγράφων κατά το επίμαχο μερικό περιεχόμενό τους, αλλά, αφού τα ανέγνωσε σωστά,αναφέροντας ότι ο αναιρεσείων δήλωσε, εκτός από έσοδα μισθωτής εργασίας και έσοδα από ελευθέριο επάγγελμα (122,33 ευρώ το 2013 και 125,47 ευρώ το 2011), κατέληξε απλώς, συνεκτιμώντας το περιεχόμενό τους μαζί με άλλα αποδεικτικά στοιχεία, ότι τα πραγματικά έσοδά του από το ελευθέριο επάγγελμα ήταν όχι τα δηλωθέντα αλλά μεγαλύτερου ύψους, και συγκεκριμένα ότι ανέρχονταν σε 500 ευρώ το μήνα, καταλήγοντας σε διαφορετικό συμπέρασμα από εκείνο που ο αναιρεσείων θεωρεί σωστό, δηλαδή ότι τα αναφερόμενα στα ως άνω έγγραφα ως έσοδα από ελευθέριο επάγγελμα δεν αφορούσαν τέτοιου είδους έσοδα, αλλά "άλλου είδους παροχές της υπηρεσίας του, και συγκεκριμένα παροχές σε είδος-δωροεπιταγές”.
Σύμφωνα με το άρθρο 559 αριθ. 1 εδ. β' ΚΠολΔ, η παράβαση των διδαγμάτων της κοινής πείρας αποτελεί λόγο αναίρεσης μόνο αν τα διδάγματα αυτά αφορούν στην ερμηνεία κανόνων δικαίου ή στην υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων σ' αυτούς. Κατά την έννοια της ως άνω διάταξης ο προβλεπόμενος απ' αυτήν λόγος αναίρεσης ιδρύεται μόνον όταν το δικαστήριο εσφαλμένα χρησιμοποιεί ή παραλείπει να χρησιμοποιήσει τα διδάγματα της κοινής πείρας για την ανεύρεση με βάση αυτά της αληθινής έννοιας ενός κανόνα δικαίου, ιδίως όταν αυτός περιέχει αόριστες νομικές έννοιες, ή για την υπαγωγή ή όχι σ' αυτόν των πραγματικών γεγονότων της διαφοράς. Δεν ιδρύεται, όμως, ο ανωτέρω λόγος αναιρέσεως όταν το δικαστήριο παραβιάζει μεν τα διδάγματα αυτά αλλά κατά την εκτίμηση των αποδείξεων και των πραγματικών γεγονότων, δηλαδή της ουσίας της υπόθεσης. Επομένως, αποκλείεται η αναίρεση για εσφαλμένη χρησιμοποίησή τους προς έμμεση απόδειξη ή προς εκτίμηση της αποδεικτικής αξίας των αποδεικτικών μέσων που προσκομίσθηκαν (ΑΠ 1662/2010).
Εν προκειμένω, ο αναιρεσείων με τον δεύτερο πρόσθετο λόγο από τον αριθμό 1 β του άρθρου 559 ΚΠολΔ μέμφεται την προσβαλλόμενη απόφαση ότι, εφαρμόζοντας εσφαλμένα τα διδάγματα της κοινής πείρας, κατέληξε στο αποδεικτικό συμπέρασμα ότι από την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος του πολιτικού μηχανικού, παράλληλα με τη μισθωτή εργασία του, είχε μηνιαία έσοδα τουλάχιστον 500 ευρώ, τα οποία προσέθεσε για να υπολογίσει τις οικονομικές του δυνατότητες. Σύμφωνα όμως και με τα προαναφερόμενα, ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος^ αφού δεν αιτιάται ότι το δικαστήριο εσφαλμένα χρησιμοποίησε τα διδάγματα της κοινής πείρας για την ανεύρεση, με βάση αυτά, της αληθινής έννοιας κάποιου κανόνα δικαίου, αλλά ότι τα χρησιμοποίησε εσφαλμένα κατά την εκτίμηση των αποδείξεων αναφορικά με τα έσοδά του από το ελευθέριο επάγγελμα, που δέχτηκε ότι ασκεί.
Κατά το άρθρο 559 αριθ. 8 περ. α' ΚΠολΔ, επιτρέπεται αναίρεση αν το δικαστήριο παρά το νόμο έλαβε υπόψη πράγματα που δεν προτάθηκαν και έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Ως "πράγματα”, κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, νοούνται οι αυτοτελείς πραγματικοί ισχυρισμοί, οι οποίοι τείνουν σε θεμελίωση, κατάλυση ή παρακώλυση του δικαιώματος, που ασκείται με την αγωγή, την ένσταση ή αντένσταση. Προς τους μη προταθέντες ισχυρισμούς, εξομοιώνονται και εκείνοι που προτείνονται απαράδεκτα, είτε γιατί προτείνονται για πρώτη φορά στην κατ' έφεση δίκη, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 527 ΚΠολΔ, είτε γιατί, παρά το ότι προτάθηκαν νομίμως σε προηγούμενη συζήτηση της υποθέσεως, εν τούτοις επαναφέρονται στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο χωρίς την τήρηση των όρων που τάσσονται με το άρθρο 240 του ίδιου κώδικα. Η ερμηνεία αυτή δεν αποκλείεται από το ότι η διάταξη του αριθμού 14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ ανάγει σε ιδιαίτερο λόγο αναιρέσεως και την από το δικαστήριο παρά το νόμο μη κήρυξη απαραδέκτου, διότι η διάταξη αυτή, που καλύπτει πολλές περιπτώσεις δικονομικών απαραδέκτων, άσχετων προς τη διάταξη του αριθμού 8 του ίδιου άρθρου, συμπορεύεται με την τελευταία στην περίπτωση κατά την οποία έχουν ληφθεί υπόψη πράγματα που προτάθηκαν απαραδέκτως, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να αποκλειστεί η παράλληλη εφαρμογή και των δύο λόγων αναιρέσεως στην περίπτωση αυτήν (ΑΠ 128/2008). Περαιτέρω, δεν συνιστά πράγμα κατά την έννοια του άρθρου 559 αριθ. 8 ΚΠολΔ η αιτιολογημένη άρνηση της αγωγής ή ενστάσεως, ούτε τα πραγματικά επιχειρήματα των διαδίκων, διότι δεν έχουν αυτοτέλεια (ΑΠ 150/2015). Ομοίως, η άρνηση της ιστορικής βάσης της αγωγής ή της ένστασης δεν εντάσσεται στα μέσα επίθεσης και άμυνας του άρθρου 269 ΚΠολΔ και γι' αυτό δεν υπάγεται στη ρύθμιση του άρθρου 527 ΚΠολΔ.
Συνεπώς, είναι επιτρεπτή η με λόγο έφεσης προβολή θεμελιωτικών της αρνήσεως της ιστορικής βάσεως ενστάσεως του αντιδίκου νέων πραγματικών ισχυρισμών για πρώτη φορά στην κατ' έφεση δίκη, καθώς και η επίκληση πραγματικών επιχειρημάτων προς απόκρουσή της (ΑΠ 205/1996).
Εν προκειμένω, ο αναιρεσείων με το πρώτο μέρος του τρίτου πρόσθετου λόγου αναιρέσεως προβάλλει την αιτίαση, συνδυαστικά από τους αριθμούς 8 και 14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ότι το Εφετείο για τον υπολογισμό των εισοδημάτων της πρώτης ενάγουσας και ήδη αναιρεσίβλητης (μητέρας των κοινών τέκνων τους) προς εξεύρεση των εισοδημάτων της, για να καθοριστεί περαιτέρω το ποσοστό που καθένας γονέας όφειλε να συμβάλλει στη διατροφή των τέκνων, έλαβε υπόψη ισχυρισμό αυτής τον οποίο πρόβαλε απαράδεκτα για πρώτη φορά στο δεύτερο βαθμό, καίτοι ήταν γνωστός ήδη από τον πρώτο βαθμό. Ειδικότερα, ισχυρίζεται ότι η εν λόγω αναιρεσίβλητη, κατά της ενστάσεώς του ότι αυτή έχει έσοδα πλην άλλων και από τέσσερεις κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς που διατηρούσε με τη μητέρα της στον ..., πρότεινε για πρώτη φορά στο δεύτερο βαθμό ότι ουσιαστικός δικαιούχος των καταθέσεων ήταν η μητέρα της και προς απόκρουση της ανωτέρω ενστάσεως πρόβαλε το αποδεικτικό επιχείρημα ότι το 2013 έγινε, κατόπιν αιτήσεων των συνδικαιούχων, η διαγραφή αυτής (ενάγουσας), έκτοτε δε μόνος δικαιούχος έμεινε η μητέρα της. Εφόσον, επομένως, ο ανωτέρω ισχυρισμός δεν συνιστά πράγμα κατά την έννοια του άρθρου 559 αριθ. 8 ΚΠολΔ, ούτε νέο ισχυρισμό κατά την έννοια του άρθρου 527 ΚΠολΔ, αλλά (στερούμενο αυτοτέλειας) αποδεικτικό επιχείρημα προς τεκμηρίωση της αιτιολογημένης άρνησης της πρώτης ενάγουσας ότι δεν είναι ο ουσιαστικός δικαιούχος των ανωτέρω καταθέσεων, ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος.
Κατά τις διατάξεις του άρθρου 529 ΚΠολΔ, στην κατ' έφεση δίκη επιτρέπεται να γίνει επίκληση και προσαγωγή νέων αποδεικτικών μέσων, όπως είναι και τα έγγραφα, το δευτεροβάθμιο δε δικαστήριο μπορεί να αποκρούσει τα αποδεικτικά μέσα που προσκομίζονται πρώτη φορά σε αυτό ως απαράδεκτα, αν κατά την κρίση του ο διάδικος δεν τα είχε προσκομίσει στην πρωτόδικη δίκη από πρόθεση στρεψοδικίας ή από βαριά αμέλεια. Όταν το Εφετείο λαμβάνει υπόψη και συνεκτιμά τα αποδεικτικά μέσα που προσάγονται για πρώτη φορά ενώπιόν του, περιλαμβανόμενα στη γενική έκφραση "ως νόμιμα προσκομιζόμενα”, αποκρούει εκ του πράγματος την από πρόθεση στρεψοδικίας ή από βαριά αμέλεια μη προσκόμισή τους στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, δεν απαιτείται δε να διαλάβει στην απόφασή του ειδική αιτιολογία προς τούτο και η κρίση του αυτή, ως αναγόμενη σε πράγματα (άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ), δεν υπόκειται σε αναιρετικό έλεγχο (ΑΠ 175/2017).
Εν προκειμένω, ο αναιρεσείων με το δεύτερο μέρος του ως άνω τρίτου πρόσθετου λόγου προβάλει τον από τους αριθμούς 11α και 14 (συνδυαστικά) λόγο ότι το Εφετείο έλαβε υπόψη μη επιτρεπόμενο αποδεικτικό μέσο, το οποίο όφειλε να κηρύξει απαράδεκτο γιατί έγινε επίκληση και προσαγωγή του για πρώτη φορά στο δεύτερο βαθμό, καίτοι ήταν γνωστό ήδη από τον πρώτο. Ειδικότερα, αναφέρεται στην από την πρώτη ενάγουσα και ήδη πρώτη αναιρεσίβλητη επίκληση και προσαγωγή στο Εφετείο των από 22.8.2013 και 3.9.2013 δηλώσεων προς την Τράπεζα ....... ως διάδοχο της ... περί διαγραφής αυτής από τους συνδικαιούχους των προαναφερόμενων τεσσάρων κοινών λογαριασμών. Ο λόγος αυτός, σύμφωνα και με τα προαναφερόμενα, είναι απαράδεκτος διότι, εφόσον στην κατ' έφεση δίκη επιτρέπεται να γίνει επίκληση και προσαγωγή νέων αποδεικτικών μέσων, η αιτίαση ανάγεται στην αναιρετικά ανέλεγκτη κρίση του Εφετείου περί τα πράγματα ότι δεν υπήρξε καθυστέρηση από πρόθεση στρεψοδικίας ή από βαριά αμέλεια, αφού, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, λήφθηκαν υπόψη τα παραπάνω έγγραφα ως νομίμως προσκομισθέντα ενώπιόν του.- Ο εκ του αριθμού 1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως είναι δυνατό να φέρεται ότι πλήττει την προσβαλλόμενη απόφαση γιατί παραβίασε κανόνα ουσιαστικού δικαίου, αλλά στην πραγματικότητα να πλήττει αυτήν κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, υπό το πρόσχημα ότι αυτή παραβίασε κανόνα ουσιαστικού δικαίου, που δεν ελέγχεται από τον Άρειο Πάγο κατά άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ. Στην προκείμενη περίπτωση, ο αναιρεσείων με τον τέταρτο πρόσθετο λόγο, από τον αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, μέμφεται το Εφετείο, διότι εσφαλμένα δέχθηκε ως αποδειχθέντα τα (αναφερόμενα εκτενώς στο δικόγραφο των πρόσθετων λόγων) πραγματικά περιστατικά, σχετικά με τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες της πρώτης ενάγουσας και ήδη πρώτης αναιρεσίβλητης, δεχόμενο ότι είναι μικρότερες από εκείνες που αυτός υποστηρίζει. Ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος, διότι υπό το πρόσχημα της παραβιάσεως κανόνα ουσιαστικού δικαίου (άρθρο 1489 ΑΚ), πλήττει την ανέλεγκτη από τον Αρειο Πάγο εκτίμηση των αποδείξεων.
Κατόπιν τούτων, η ανωτέρω αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί και να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα των αναιρεσίβλητων, που κατέθεσαν προτάσεις, σε βάρος του αναιρεσείοντος λόγω της ήττας του (άρθρα 176, 183 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΑΤΑΖΕΙ τη συνεκδίκαση των αναφερομένων στο σκεπτικό αιτήσεων. ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 2 Μαρτίου 2018 αίτηση της Ο. Χ.,ως νόμιμης εκπροσώπου των ανήλικων τέκνων της Γ. και Π.; και της Φ. Ι. για αναίρεση της υπ' αριθ. 2535/2017 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τις αναιρεσείουσες στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσίβλητου τα οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2.700) ευρώ.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 15.1.2018 αίτηση του Π. Ι. και τους από 17.8.2018 πρόσθετους λόγους αυτού για αναίρεση της υπ' αριθ. 2535/2017 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα των αναιρεσίβλητων τα οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2.700) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 11 Ιουνίου 2019.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 10 Οκτωβρίου 2019.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ και νυν Πρόεδρος του Αρείου Πάγου
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ