Ο απρόκλητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας που ανάμεσα στα άλλα, προκάλεσε τον μαζικότερο αναγκαστικό εκτοπισμό στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με οκτώ εκατομμύρια πρόσφυγες και πέντε εκατομμύρια εσωτερικά μετατοπισμένους, βρήκε την Ευρώπη σε αναζήτηση ενιαίας πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης και την Ελλάδα σε αναζήτηση μιας στρατηγικής διαχείρισης αποτελεσματικής, αλλά και σύμφωνης προς τις διεθνείς της υποχρεώσεις.
Τα νέα πρότυπα στο μεταναστευτικό που ακολούθησαν την αλληλεγγύη προς την Ουκρανία (άμεσης, αν και προσωρινής προστασίας, όσων προσώπων αναγκάστηκαν να φύγουν κατά εκατομμύρια από την εμπόλεμη χώρα) δεν φαίνεται να βρίσκουν ακόμη εφαρμογή σε άλλες περιπτώσεις προσώπων που διαφεύγουν από περιοχές ενόπλων συρράξεων.
Την ίδια στιγμή το παρόν βιβλίο για το δίκαιο προστασίας προσφύγων και αιτούντων άσυλο υπαγορεύεται από την ανάγκη αναθεώρησης της ύλης, συμπερίληψης νέας νομοθεσίας και κριτικής παρουσίασης των νομοθετικών και νομολογιακών εξελίξεων σε Ευρώπη και Ελλάδα. Ειδικότερα, εξετάζονται σχετικά πρότυπα και νομολογία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και Συμβουλίου της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στη νομολογία των σχετικών δικαιοδοτικών οργάνων (ΔΕΕ και ΕΔΔΑ), ή και επιτροπών παρακολούθησης των οργανισμών (ECRI, CPT, FRA). Αναλύονται ακόμη επιμέρους πολιτικές της Ελλάδας σε ζητήματα διεθνούς προστασίας, από την υποδοχή στην παροχή ασύλου και την ένταξη, ή από την κράτηση και τις επιστροφές στην συνεργασία με τρίτες χώρες και την αναζήτηση ουσιαστικής αλληλεγγύης προς οσους μετακινούνται βίαια και συχνά μαζικά προς την Ευρώπη.